آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

این تحقیق شامل سه بخش با این موضوعات است: بخش اول، روش تفسیری علاّمه طباطبایی در المیزان: جایگاه احادیث در تفسیر المیزان، جایگاه سیاق، جایگاه اقوال صحابه و تابعین، نمونه ای از قصص قرآنی در المیزان، ترتیب تفسیر آیات در المیزان، جایگاه آیات الاحکام در المیزان؛ در بخش دوم، متن عربی آرای علاّمه طباطبایی در ذیل سوره های حمد، بقره، آل عمران و نسا و در بخش سوم، ترجمه ی فارسی آنها آمده است.

این رساله با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبائی (ره)، درباره ماهیت، عوامل و نتایج نجات به مطالعه و تحقیق پرداخته، و سعی نموده است با نگاهی به آموزه نجات در مسیحیت و نقد و بررسی آن، بر غنای هر چه بیشتر بحث بیفزاید. مطمئناً نجات شناسی اسلامی نسبت به نجات شناسی مسیحی ماهیتی متفاوت دارد. در اسلام نجات به معنای رستگاری و نیل به کمال و سعادت حقیقی است و تنها در سایه ایمان و عمل شایسته حاصل می آید. در حالی که مسیحیت در ماهیت نجات، بر رهایی از گناه نخستین تأکید می کند، و این همان چیزی است که اسلام آن را بر نمی تابد؛ زیرا از منظر اسلامی، همه انسان ها با سرشتی پاک و فطرتی الهی به دنیا می آیند و با هدایت الهی و اختیار خود در رسیدن به هف آفرینش توانایند. کسانی که با تحقق بخشیدن به راهکارهای نجات، خویشتن را به ساحل رستگاری برسانند، در دنیا به حیات طیبه و در آخرت به بهشت الهی متنعم می شوند.

این رساله ایده های اجتماعی علامه طباطبائی ( قدس سره) در المیزان را مورد بررسی قرار داده است. هدف از انتخاب این موضوع تبیین اندیشه های اسلامی در علوم اجتماعی می باشد. چرا که این بعد از دین محجور مانده است. نمی توان جامعه شناس یا فیلسوفی را یافت که با دقت نظر این مباحث را استخراج کرده باشد. این رساله می کوشد به عنوان کتابی مستقل حاوی اندیشه های عالمی مسلمان مطرح باشد. برای دست یابی به این هدف مباحث مرتبط با موضوع را در سه بخش تنظیم کرده و از آغاز خلقت تا ماهیت و رسالت نهادهای اجتماعی را کنکاش کردیم. دامنه ی رساله، تفسیر شریف المیزان است، اما برای داشتن تصویری روشن تر از مطالب مورد نیاز، منابع متعددی در علوم اجتماعی از اندیشمندان غربی و مسلمان مورد قرار گرفت، از آن جمله جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، استاد مصباح یزدی، اقتصاد ما، آیت الله صدر، فلسفه ی تاریخ، شهید مطهری، جامعه شناسی، آنتونی گیدنز، قرارداد اجتماعی، ژان ژاک روسو و حقوق طبیعی و تاریخ، لئو اشتراوس که با دقت بازخوانی شده سر فصل های مورد نظر استخراج شد. شایان ذکر است این منابع دارای نقص هایی نیز می باشد، تئوری پردازان غربی اشاره ای با ایده های اسلام نکرده و اندیشمندان مسلمان نیز تمام جوانب مباحث را از دیدگاه اسلام مورد اهتمام قرار نداده اند. آنچه در این رساله ارائه می شود تبیین و تحلیل تئوری های متفکران غربی و تقریر ایده های علامه است در نهایت کشف می شود اسلام راهکارهایی برای سامان دادن اجتماع دارد. ثمره ی این رساله تمایزات شگرف ایدهای علامه با سایر تئوری پردازان می باشد. کلید واژه ها: ایده- اجتماع- ایده های اجتماعی- اصالت- سنت- نهاد- نهاد تعلیم و تربیت- نهاد خانواده- نهاد اقتصاد- نهاد حقوق- نهاد حکومت

روش تفسیری علامه طباطبایی به استناد آیاتی از قرآن کریم نظیر آیات مبارکه » قد جاءکم من الله نور و کتاب مبین « ( المائده /۱۵ )٬ » نزلنا علیک الکتاب تبیانآ لکل شیءٍ و هدیً و رحمةً و بشری للمسلمین « ( النحل/ ۸۹ ) روش تفسیر قرآن به قرآن می باشد. به علاوه به استناد آیاتی چون » و انزلنا الیک الذکر لتبین للناس « ( النحل / ۴۴ ) » و ما اتاکم الرسول فخذوه و نهیکم عنه فانتهوا « ( حشر/ ۴ ) و حدیث متواتر ثقلین - چون حدیث نقش عمده ای در تفسیر قرآن دارد در تفسیر المیزان تحت عنوان بحث روایی خود را نشان می دهد و از نظر علامه تعارضی بین تفسیر قرآن به قرآن و تفسیر قرآن به روایات وجود ندارد زیرا روایات نیز نوعی از وحی است که » وحی بیانی « نامیده می شود. همچنین روایاتی که تاکید بر عرصه روایات به قرآن را دارند مبنای نقد و بررسی و تفسیر هایی واقع گردیده اند که علامه طباطبایی بر روایات تفسیری کرده اند. این رساله با بررسی هایی روایی المیزان٬ سعی در روشن نمودن جایگاه رفیع روایات در روش تفسیری علامه طباطبایی دارد. همچنین مشخص می سازد که علامه طباطبایی این روش را در اثر کار و ممارست در روایات وارده از رسول خدا ( ص ) و ائمه اهل بیت ( ع ) برگزیده است. به علاوه تلاش دارد که روش کار علامه طباطبایی را در تفسیر قرآن و تشخیص و دسته بندی روایات صحیح تفسیری تبیین نماید.

موضوع این رساله روش شناسی است. نگاه بیرونی علامه طباطبایی به حدیث، رابطه قرآن با حدیث، جایگاه روایت در تفسیر قرآن به قرآن عموماً و تفسیر المیزان خصوصا، نظریه استقلال قرآن و شیوه برخورد علامه با حدیث به صورت عملی، بررسی معیارها و ملاکات مورد استفاده ایشان در گزینش و رد و قبول احادیث و موضوعات مورد ابتلا در مواجهه با احادیث از قبیل اسراییلیات، جری و تطبیق، حجیت خبر، نقل به معنا، روایات اسباب نزول، برخورد با احادیث متعارض، انواع حدیث از حیث نوع بیان و خلاصه جرح و تعدیل روایات از مباحث پژوهش شده در این مختصر می باشد.

این پایان نامه که به عربی نوشته شده است، روش تفسیری علامه طباطبایی را در تفسیر المیزان بررسی کرده و شامل شش فصل با این عناوین است: فصل اول، معرفی مؤلف و تفسیر المیزان؛ فصل دوم، فکر و رویکرد و روش علامه؛ فصل سوم، علوم قرآن در تفسیر المیزان؛ فصل چهارم، عمل تفسیر در تفسیر المیزان؛ فصل پنجم، موضع علامه نسبت به قضایای اختلافی قرآن؛ فصل ششم، روش علمی در تفسیر المیزان.