مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

‫در اين پژوهش، ملاک‌ها و معيارهاي صلح و جنگ از ديدگاه قرآن کريم تجزيه و تحليل شده و برخي از اتهامات نارواي وارد شده به دين اسلام، مبني بر جنگ‌طلبي و خشونت طلبي، اين دين نقد و ارزيابي شده است. نويسنده، اسلام را دين صلح، برادري، محبت و عشق به ديگران معرفي کرده و اصل اولي در فقه و آموزه‌هاي قرآني را بر صلح دانسته و جنگ و جهاد را امري ثانوي و اضطراري و البته واجب درصورت به خطر افتادن امنيت مسلمين تلقي کرده است. نويسنده در پنج فصل به ابعاد مختلف صلح و موارد آن پرداخته و شبهه هاي مربوط به جنگ‌طلبي دين اسلام را پاسخ گفته است: در فصل اول، به بررسي مفاهيم کلي تحقيق و نيز به تبيين مفهوم لغوي، اصطلاحي، فقهي، حقوقي و سياسي صلح و همچنين کارکردهاي قرآني آن اختصاص يافته است. در فصل دوم، شيوه‌هاي ايجاد صلح و دوستي در خانواده مطرح شده و نحوه مديريت در خانواده و شيوه‌هاي پرهيز و پيشگيري از نشوز و اختلاف خانوادگي و راه‌کارهاي برقراري صلح در خانواده، شيوه‌هاي تداوم صلح و عوامل بر هم زننده صلح و آرامش در خانواده و آثار صلح و دوستي دراين نهاد؛ شرح و بررسي شده است. در فصل سوم، صلح و راه‌کارهاي ايجاد آن در جامعه، بر اساس آموزه‌هاي قرآن و سنت و سيره پيامبر اسلام(ص) مطرح گرديده و موانع ايجاد صلح در جامعه اسلامي بيان شده است. در فصل چهارم، صلح با غير مسلمانان و اصول جنگ و صلح با آنان تبيين گرديده و اهداف و فلسفه جنگ و صلح و ايده‌هاي اصالت صلح و راه‌کارهاي ايجاد آرامش و همزيستي در روابط بين‌الملل مطرح شده است. افزون بر اين مطالب، اصول دعوت و صلح و پيامدها و پيمان‌هاي صلح پيامبر اسلام(ص) با سران قبايل و کشورها، موانع ايجاد صلح و همزيستي در روابط بين‌الملل بررسي گرديده است. در فصل پنجم، شبهه هايي مانند جنگ طلب بودن دين اسلام و متهم کردن مسلمان به تروريسم و خشونت مطرح گرديده و به اين شبهه ها پاسخ داده شده است.

‫موضوع اين نوشتار »آسيب‏شناسى تفسير قرآن در حوزه ظاهرگرائى« است. مراد ما از ظاهر گرائى عقل گريزى وجمود بر ظواهر آيات وروايات است. تاريخ تفكر اسلامى در دوره‏هاى مختلف شاهد حضور چشمگير اين پديده بوده وآثار ناگوارى تا به امروز در جوامع اسلامى باقى گذاشته است. اينكه فرقه‏هاى ظاهرگرا كدامند؟ وميزان جمودشان بر ظواهر چه مقدار بوده است؟ ريشه‏ها وعوامل ظاهرگرائى چيست وآنها در مبانى نظرى خود گرفتار چه شبهاتى شدند؟ نمودهاى ظاهرگرائى آنها چه بوده واين تفكر چه آثارى را در سطح جوامع اسلامى باقى گذاشته، از جمله مسايل مطرح شده در اين نوشتار است. تحقيقات نشان داده كه نخستين رگه‏هاى ظاهرگرائى را مى‏توان در تفكر بعضى از صحابه، بوضوح ملاحظه كرد ديگر اينكه عمق ووسعت اين مسأله در اهل سنت به مراتب بيشتر از شيعه بوده است. زيرا در زمان ائمه (ع) وبعد از ايشان، شيعيان همواره از روش پيروى كردند. بنابراين نمودهاى ظاهرگرائى در شيعه نيز نتيجه جدايى از خط اهل بيت (ع) بوده است. »عواملى« از قبيل، جدائى قرآن از سنت، منع تدوين حديث، نقش محيط سياسى فرهنگى، پيدايش مذاهب كلامى وافراط عقلگرايان در نگرش عقلى به دين و و و از جمله مسائل تأثيرگذار در شكل‏گيرى ظاهرگرائى بوده است وآثارى چون عقب ماندگى، ظلم پذيرى، خمود وسستى و و و واز جمله آثار اين پديده بوده است.

‫چکيده : اين نوشتار به شرح تفسير مقطعي قرآن که در آن برخي سوره‌هاي قرآن تفسير گردد، مي‌پردازد و ويژگي‌هاي اين نوع تفسير و روش‌شناسي مربوط به آن را بررسي مي‌کند. نويسنده در سه فصل ضمن واکاوي ويژگي‌هاي تفسير مقطعي، به تفسير دو سوره از قرآن کريم، يعني: سوره‌هاي جمعه و کهف به عنوان نمونه‌اي از تفسير مقطعي پرداخته است. در فصل اول کلياتي از مفهوم تفسير و معناي لغوي و اصطلاحي آن، منزلت و جايگاه قرآن کريم از منظر قرآن و سنت، نياز به تفسير قرآن و اقسام تفسير مانند تفسير ترتيبي، تفسير موضوعي و تفاوت آن‌ها، مفهوم تفسير و تأويل قرآن و فرق آن دو و ديدگاه‌هاي برخي مفسران و لغويان در زمينه فرق آن‌ها ارائه مي‌گردد. در فصل دوم به تعريف تفسير مقطعي و ويژگي‌هاي آن اختصاص دارد و روش شناسي اين نوع تفسير، نياز به اين روش از تفسير، نتايج مربوط به اين روش تفسيري و دو روش معروف ترتيبي و موضوعي در تفسير مقطعي بيان گرديده است. فصل سوم به دو نمونه از تفسير مقطعي اختصاص دارد. نخست تفسير سوره کهف که در آن ابتدا محتواي کلي سوره، مفردات مهم سوره، مباحثي درباره انذار و تبشير، اصحاب کهف، جنبه‌هاي ادبي و بلاغي سوره کهف، سبب نزول آيات آن، اوضاع مؤمنان و ظالمان، احوال مؤمنين فقير و کافران غني، حقيقت دنيا، اوضاع قيامت و عذاب‌هاي اخروي، مشاهده قيامت، تهديد به عذاب، قصه ذو‌القرنين، داستان موسي و خضر و درس‌هاي اين داستان و کليات سوره، مانند ابتلا و امتحان، دعوت به توحيد، اثبات مبدا و معاد، امر به معروف و نهي از منکر، اثبات نبوت، دعوت به توحيد، عقاب کافران، ثواب مؤمنان و... مطرح مي‌شود. سپس ضمن تفسير سوره جمعه و نيز بيان محتواي کلي آن، پيام‌هايي همچون: مفهوم امي بودن پيامبر اسلام، هدف از بعثت انبيا، آرزوي مرگ کردن و عوامل آن، ترس از مرگ، اهميت نماز جمعه و کلياتي از پيام‌هاي اين سوره و هويت آن در قرآن ارائه شده است.