مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1496
صورت‌بندی نظریۀ ابن ‌سینا دربارۀ کیفیات محسوس
نویسنده:
یاسر پوراسماعیل
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
برخی کیفیات محسوس را کیفیات اشیای بیرونی می‌دانند؛ برخی از طرفداران این دیدگاه معتقدند که ما در ادراک حسی به‌طور مستقیم و بی‌هیچ واسطه‌ای از این کیفیات مطلع می‌شویم و برخی دیگر از طرفداران این دیدگاه معتقدند که ما به واسطۀ امور دیگری به این کیفیات علم پیدا می‌کنیم. برخی دیگر هم کیفیات محسوس را کیفیات خود ذهن یا حس می‌دانند. در این مقاله نشان داده می‌شود که ابن ‌سینا طرفدار تقریر خاصی از واقع‌گرایی نامستقیم است؛ یعنی این دیدگاه که کیفیات محسوس کیفیت‌های اشیای بیرونی‌اند و مُدرِک به‌واسطۀ صورت‌های انتزاعی خاصی از آنها مطلع می‌شود.
مشخصات اثر
نقد و بررسی تقریر ابن سینا از آموزه های عرفانی
نویسنده:
منیره مظهری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابن سینا، رئیس فیلسوفان عالم اسلام، با اینکه در قرون وسطی زندگی می کرد، ولی هرگز روحیه و اندیشه قرون وسطایی نداشته است. او همچون فیلسوفان دوره تجدید حیات علمی و فرهنگی، مخالف هر نوع تحجر و تقلید بود و سند درستی هر امری را عقل و تجربه می شناخته و برای انکار چیزی تا دلیل و برهان روشنی نمی یافته، آن را در بوته امکان می نهاده است. این عالم بزرگ، شهود عرفا و کرامات اولیا را از نگاه عقل ممکن می دانسته و در برخی از رسالات و کتاب هایش به توجیه فلسفی آن ها پرداخته است. با این وجود از مطالعه احوال و آثار وی بر می آید که او هرگز به سیر و سلوک نپرداخته و راه و روش صوفیان را در پیش نگرفته است.
صفحات :
از صفحه 143 تا 164
مشخصات اثر
اتحاد مفهومی و مصداقی ذات و صفات واجب تعالی از دیدگاه ابن سینا
نویسنده:
محمد ذبیحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
نوشتار حاضر کوششی است در جهت ارایه دیدگاه ابن سینا درباره نسبت صفات واجب تعالی با ذات واجب الوجود، اهمیت مساله صفات به گونه ای است که می توان گفت جزو اولین و اساسی ترین مباحث کلامی دنیای اسلام به شمار می رود و معرکه آرای مخالفان و موافقان است. بدون تردید دیدگاه های افراطی و تفریطی در این خصوص پیامدهای زیان باری برای جوامع علمی در پی داشته است. در این میان نظریه ابن سینا (اتحاد مفهومی و مصداقی صفات) که از آن به عنوان نظریه ویژه و ممتاز می توان یاد نمود، از اهمیت ویژه ای برخوردار است، این دیدگاه با توجه به این که مقابل نظریه مشهور (اتحاد مصداقی و اختلاف مفهومی صفات با ذات) است کمتر مورد توجه محافل علمی قرار گرفته است، از این رو سعی شده ضمن طرح مجدد و ارایه آن، دیدگاه ملاصدرا پیرامون آن نیز تبیین گردد.
صفحات :
از صفحه 29 تا 46
مشخصات اثر
معرفت تجربی از دیدگاه ابن سینا
نویسنده:
مهدی قوام صفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
مشخصات اثر
حدس از نگاه ابن سینا و فخررازی
نویسنده:
فروغ السادات رحیم پور ، زهرا توکلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بسیاری از منطق‌دانان حدس را جزء مبادی یقینی شمرده‌اند؛ اما به تبیین این موضوع نپرداخته‌اند. در آثار ابن‌سینا و به تبع آن شارحان وی، در کاربرد این واژه توسّع معنایی دیده می‌شود. ابن‌سینا پای حدس را به علوم معنوی نیز می‌گشاید و یکی از حوزه‌های کارآمدی حدس را حوزه نبوت می‌داند. فخررازی نیز مانند ابن‌سینا بر نقش حدس در وحی تأکید می‌کند. ابن‌سینا حدس را مربوط به عقل قدسی می‌داند که بالاتر از عقل مستفاد است؛ اما فخررازی حدس را مربوط به بالاترین مرتبه از عقل بالملکه می‌داند و حدسیات را به سه دلیل خارج از حوزه یقینیات می‌شمارد. با توجه به سخنان ابن‌سینا درباره یقینی دانستن حدس و ارتباط وحی با حدس، روشن می‌شود که منظور وی از حدس در مباحث نفس، حدس عرفانی است، نه حدس منطقی. .
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
مشخصات اثر
تحلیل و بررسی مبانی و ادله ابن‌ سینا در خصوص فناناپذیری نفوس
نویسنده:
حسن قنبری ، مسعود صادقی ، زین العابدین فرهادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابن‌سینا معتقد است نفس انسانی دارای حیات جاودانه است؛ لکن وی به‌رغم باور به ابدی بودن نفس، ازلی بودن آن را نمی‌پذیرد و به حدوث تجردی نفس باور دارد. وی در بسیاری از آثارش، ادله‌ای برای اثبات جاودانگی نفس اقامه کرده است. ابن‌سینا با استفاده از اصولی چون تعلق تدبیری نفس به بدن، نیازمندی نفس به عقول مجرده، مجرد بودن نفس انسانی،‌ تعقل ذات توسط نفس، تعقل امور نامتناهی توسط نفس، و نابود نشدن نفس توسط علل موجده‌‌ آن، ادله‌ای برای اثبات جاودانگی نفس اقامه می‌کند. در این میان، آنچه به‌گونه‌ای هسته مشترک تمام ادله‌ ابن‌سینا را تشکیل داده است و به‌صورت مستقیم یا ضمنی، در ادله‌ وی دیده می‌شود، بساطت و تجرد نفس انسانی است. ابن‌سینا در آرای خود در این زمینه، تحت تأثیر افکار ارسطوست. ادله‌ ابن‌سینا، اگرچه تا اندازه زیادی در اثبات جاودانگی نفس موفق بوده است، رخنه‌هایی نیز دارد که از آن جمله عدم‌‌تبیین چگونگی استکمال نفس در عین وجود تجردی آن است. این مسئله در آرای ملاصدرا مورد توجه و اصلاح قرار می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 119 تا 138
مشخصات اثر
معناداری صفات ذاتی خداوند از منظر ابن سینا و شیخ احسائی
نویسنده:
محمود هدایت افزا ، حسن قنبری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
صفات خدا , فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
شاذترین نظریه در باب صفات ذاتی واجب تعالی، ایده «اتحاد مفهومی و مصداقی صفات با ذات» است که در آثار گونا­گون ابن­سینا و شیخ احسائی، بدان تصریح شده است. اینان بر پایه برخی مبادی نظری خاص، از جمله «اعم بودن مفهوم صفت از عرض» و «امتناع انتزاع مفاهیم متفاوت از بسیط حقیقی»، چنین دیدگاهی را اتخاذ کرده­اند. اما از آن­رو که هر ایده مستقل در باب اوصاف الهی، متضمن گونه­ای خاص از معناداری است و نظریه «ترادف مفهومی صفات» نیز، بیش­تر از حیث کارکرد معنایی، دچار چالش است؛ پژوهش پیش رو در پی تبیین و تحلیل وجه معناشناختی صفات ذاتی در پرتو ترادف مفهومی آن­ها می­کوشد، چه هر دو قائلِ نظریه مزبور، به کارکرد مفهومی صفات ذاتیِ مترادف در گزاره­های الهیاتی توجه داشته­اند. ابن­سینا پس از پذیرش «وجود» به عنوان نخستین صفت واجب تعالی، فهم دقیق­تر هر یک از صفات ذاتی را، منوط به لحاظ وجود خداوند با یک مفهوم «سلبی»، «اضافی» یا مرکب از آن­دو دانسته است؛ اما احسائی به نحو دیگری، ثمرات معنایی صفات ذاتی را حول یک امر ایجابی و دو وجه سلبی بیان می­دارد: نفی خلوّ ذات از کمالات، تنزیه ذات اقدس از مقابلات صفات و نفی تشبیه صفات الهی با صفات مخلوقات. البته او برای هر یک از کمالات ذاتی خداوند، صفات فعلیِ متناظر با آن قائل است و حقیقت محمدیه را حامل و جامع آن صفات فعلی می­داند.
صفحات :
از صفحه 87 تا 105
مشخصات اثر
مقایسه روش شناسی ابن سینا در مسأله نفس با روش علوم شناختی
نویسنده:
فهیمه شریعتی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
به‌دنبال پی بردن به ضرورت مطالعه میان‌رشته‌ای درباره ذهن و نفس، در قرن بیستم دانشی به نام علوم‏شناختی ایجاد شد. ابن‌سینا در رویکردی مشابه، در آثار متعددش از زوایای مختلف به شناخت نفس پرداخته و از علوم گوناگون پزشکی، عصب‌شناسی، عرفانی و عقلی در این باره بهره برده است. این مقاله در پی شناخت روش و متدولوژی ابن‌سینا در طرح مسائل نفس است تا بتواند آن را با روش علوم‏شناختی مقایسه کند. به‌رغم مشابهت‌های کلی رویکرد ابن‌سینا در مسئله نفس با علوم شناختی، اختلافاتی عمده نیز وجود دارد که باعث به‌دست آمدن محتوا و نتایج متفاوت درباره نفس در هریک از این مطالعات شده است. روش ابن‌سینا که در خطوط کلی مشابه شیوه علوم‏شناختی است و بسیار پیش‌تر از این علوم وجود داشته است، روش میان‌رشته‌ای است. این روش درحوزه نفس‌شناسی در میان متفکران مسلمانان ادامه نیافت.
صفحات :
از صفحه 43 تا 62
مشخصات اثر
خوانشی نو از جایگاه بحث از زمان در نمط پنجم کتاب الاشارات و التنبیهات ابن سینا
نویسنده:
احمد حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابن‏سینا در نمط پنجم کتاب اشارات خود طی دو فصل متناوب از زمان بحث به میان آورده است که به واسطه اختصار، تاب تفاسیر مختلفی را دارد. در این میان، خوانش برخی از شارحان آن بوده است که ابن‏سینا در صدد اثبات وجود زمان و سپس بیان ماهیت آن است. این خوانش دقیق نیست و با هدف ابن‏سینا از نگارش نمط پنجم اشارات سازگاری ندارد. بر اساس تفسیر دیگری، هدف ابن‏سینا اثبات آن است که حادث مسبوق به ماده است. این خوانش هم با وجود آن که به حقیقت نزدیک تر است، دقیق و کامل نیست. بر اساس خوانش جدیدی که در این مقاله ارائه شده است، منظور نهایی ابن‏سینا از طرح این دو فصل آن است که بر اساس مسبوقیت حادث به زمان، مسبوقیت حادث به ماده را نتیجه بگیرد تا در نهایت نشان دهد که مفهوم حدوث زمانی در عین حال مسبوقیت به ماده را لازم می‏آورد و بنابراین مفهومی پارادوکسیکال است. هدف غایی او از بحث زمان در نمط پنجم آن است که با ارائه یک برهان خلف نشان دهد که تصور حدوث زمانی عالم، تصور معقولی نیست. بنابر این بحث از زمان در این نمط بحثی ضمیمه­ای نیست، بلکه بخشی از یک استدلال کاملتر است که به برخی از مقدمات آن تصریح نشده است.
صفحات :
از صفحه 27 تا 45
مشخصات اثر
چیستی و کارکرد ادراک جزئی «علی وجه کلی» در حکمت مشائیان با تأکید بر ابن‌ سینا
نویسنده:
رضا قاسمیان مزار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در اندیشه مشائیان، به‌ویژه ابن‌سینا، علم به یک امر جزئی مادی به دو صورت حاصل می‌شود: گاهی انسان از طریق آلات و اعضای ادراکی به جزئیات علم پیدا می‌کند و گاهی علم بدون استعانت از آلات ادراکی به امر مادی تعلق می‌گیرد. ادراکی را که از طریق آلات ادراکی باشد، «ادراک حسی»، و ادراکی را که بدون استعانت از آلات ادراکی و از طریق علل شیء باشد، «ادراک جزئی علی وجه کلی» می‌نامند. از مشخصات این ادراک، وساطت ادراک علل کلی در شناخت مصداق منحصر‌به‌فرد کلی و معلول آن، عدم‌اتخاذ علم از معلوم و درنتیجه عدم‌تبعیت عالِم از معلوم حسی در ثبات و تغیر است. ابن‌سینا در سه جا از ادراک اخیر استفاده کرده است: اول، علم نفس به آلات ادراکی و تحریکی خود؛ دوم، علم پیشینی که انسان به‌گونه‌ای عقلی از طریق اسباب و علل شیء مادی به آن علم پیدا می‌کند؛ سوم، علم پیشین خداوند به جزئیات (مادیات) متغیر. نظریه مشائیان در علم پیشین انسان درباره حوادث جزئی کارایی لازم را دارد؛ اما درخصوص دو مورد دیگر با اشکالاتی مواجه است
صفحات :
از صفحه 97 تا 111
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1496