مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

نسخه‌های اخیر برهان از راه شر علیه خداباوری بر آنند که در پیرامون ما نمونه‌هایی از شر و رنج ظاهرا بی‌وجه دیده می‌شوند؛ و این واقعیت، قرینه تجربی خوبی علیه وجود خدا تشکیل می‌دهد. خداباوری شک‌گرایانه، رویکردی جهت پاسخ به براهین قرینه‌محور علیه خداباوری است؛ رویکردی که بر محدودیت‌های شناختی انسان در درک دلایل خدا جهت تجویز شرور، تاکید دارد. بنا بر این دیدگاه، چنانچه خدا وجود داشته باشد، فهم او بسی برتر و گسترده‌تر از ما است و کاملا محتمل است که برای برخی اعمالش دلایلی داشته باشد که برای ما نامأنوس باشند. به این ترتیب چنانچه نتوانیم در مواردی از تجویز شر، دلایل موجِّه خدا را بیابیم، این نکته نمی‌تواند به عنوان قرینه‌ای بر عدم وجود چنین دلایلی قلمداد شود. این دیدگاه، گرچه پاسخ شاخصی در برابر براهین قرینه‌محور علیه خداباوری فراهم می‌کند، اما پیامدهای وخیمی هم برای باورهای دیگر ما از جمله در حیطه خداباوری سنتی و اخلاق در پی دارد. تقریرهای مختلفی از خداباوری شک‌گرایانه وجود دارد که تقریر ویلیام آلستون و مایکل برگمن، از جمله مهمترین آنها است؛ این رساله عهده‌دار تبیین و بررسی این دو تقریر است. آلستون ابتدا با تاکید بر استلزامات ناشناخته ممکن، ادعا می‌کند که تئودیسه‌ها هنوز هم احتمالات زنده‌ای برای پاسخگویی به برهان قرینه محور فراهم می‌کنند؛ اما در مرحله بعد سعی می‌کند تا انتقاد خود را اساسا بر فهم ناقص ما از دلایل ممکن الاهی مبتنی کند. برگمن نیز با پیروی و بسط نکات آلستون، بیشتر بر این تاکید دارد که دلیلی نداریم که نشان دهد نمونه شناخته‌شده ما از قلمرو خیرها و شرها و استلزامات آنها، نمونه نماینده‌ای است. دیدگاه آنها گرچه در نگاه نخست مقبول می‌نماید، اما وقتی به پیامدهای آن می‌نگریم، در پذیرش آن با تردید جدی مواجه می‌شویم؛ از جمله اینکه این دیدگاه، فهم رایج ما را از صفات و افعال خدا در هم می‌شکند؛ اعتماد ما را به شهودهای رایج اخلاقی‌مان مخدوش می‌کند؛ و تعارضی جدی با دیدگاه فهم عرفی اخلاقی دارد.

ترجمه ماشینی: هدف اصلی این مقاله این است که حداقل به طور خلاصه نشان دهد که چگونه منابع فلسفه تجربی می تواند به طور مثمر ثمری برای مسئله اثباتی شر به کار رود. برای انجام این کار، دو مورد از تأثیرگذارترین و کهن‌الگوترین فرمول‌بندی‌های مسئله را بررسی می‌کنیم: مقاله ویلیام ال.روو، «مشکل شر و برخی از انواع بی‌خدایی» (1979). و مقاله پل دریپر، "درد و لذت: یک مشکل شواهد برای خداباوران" (1989). ما ارتباط فلسفه تجربی را با استدلال رو در 1979 در بند 1 و با استدلال دریپر 1989 در بند 2 بررسی خواهیم کرد. اما علاوه بر کاوش در مورد اینکه چگونه منابع فلسفه تجربی ممکن است برای مسئله شر کاربرد داشته باشد، همچنین ارزش دارد که بررسی کنیم چه عوامل تجربی گسترده‌تری ممکن است به افراد دارای شهودی که دارند کمک کند - از حالت عاطفی یک نفر تا نیاز کسی به بسته شدن. در بند 3، ما می‌خواهیم به طور مختصر چند حوزه را توضیح دهیم که روان‌شناسی فلسفه ممکن است در تحقیقات تجربی آتی به نحو مؤثری مورد بررسی قرار گیرد.

در این رساله تلاش می شود پاسخ شیخ اشراق، اسپینواز وجورج مورودس که مبتنی بر تلقی انسان مدارانه از شرور است، باروش توصیفی- تحلیلی ومقایسه مورد ارزیابی قرار گیرد.شیخ اشراق در یکی از پاسخ هایش به مسئله شر اظهار می دارد که معضل شرور ناشی از نگرش انسان مدارانه بشر است؛به این صورت که انسانها خیال می کنند عالم برای آنها خلق شده است،وحرکات افلاک معطوف به مصلحت ومنفعت انسان است،در نگاه ایشان مباحث طولانی در خیر وشر مولود این نگرش است.پاسخ شیخ اشراق مبتنی بر نظام نوروظلمت، قاعده"العالی لایلتفت الی السافل" جایگاه جزئی انسان در نظام هستی ونظام احسن می باشد.نکته قابل توجه اینکه پاسخ مبتنی برنگرش انسان مدرانه شیخ اشراق را نه یک پاسخ نهایی بلکه باید یک پاسخ روانشناسانه تلقی کرد؛با این بیان که معضل شرور با ابعاد مختلف وجود انسان مانند؛بعد عاطفی،احساسی، ومعرفتی مرتبط است، به همین دلیل در مسئله شر نمی توانیم یک پاسخ قاطع و واحد داشته باشیم، بلکه به منظومه از پاسخ ها نیاز است تا بتواند تمام ابعاد وجود انسان را قانع کند براین اساس است که شیخ اشراق پاسخ های متعددی به معضل شرور داده است که این خود نقطه قوت تفکر اشراقی در مواجهه با مسئله شر را نشان می دهد.اسپینوزا نیز در پاسخ به معضل شرور معتقد است که این مسئله ناشی از نگرش انسان مدرانه بشر است؛ انسان فکر می کند همه چیز برای او خلق شده است،بربنیاد این نگرش، پدیده هارا به خیر وشر ، سالم وفاسد تقسیم می نماید.بنیاد تفکر اسپنوزا را در این مسئله سیطره ضرورت بر کل هستی،ودیدگاه ایشان درباب علت غایی تشکیل می دهد.یافته های تحقیق نشان می دهد که مبانی ودلایل اسپینوزا، با توجه به تفکر اشراقی وحکمت اسلامی به دلایل ذیل: سازگاری ضرورت وغایتمندی،عدم تفکیک غایت در مقام وجود شناسی ومعرفت شناسی،انقسام غایت به حصولی وتحصیلی،غایت بودن خدا برای خلقت،تدبیر عام وفراگیر خدا نسبت به هستی. قابل قبول به نظر نمی رسد. جورج مورودس معتقد است مسئله شر ناشی از باور است، باور خود یک حالت ذهنی است که قائم به شخص ومتغیّر به شخص می باشد. پیوند زدن معضل شرور با باور،مبتنی بر نگرش خاص ایشان در مورد برهان است؛ در نگاه ایشان برهان وابسته به شخص می باشد، اما وابسته به شخص بودن برهان در نگاه شیخ اشراق وحکمای اسلامی نیز به دلایل ذیل: لزوم یقین معرفت شناختی برای برهان وعدم کفایت باور روان شناختی،تفاوت انسانها از حیث رشد عقلی ومعرفتی، قابل قبول نیست.همانگونه که مبانی پاسخ اسپینوزا و مورودس در مقایسه بامبانی شیخ اشراق دچار اشکال است، انسان مداری معرفت شناختی، نیز با اشکالاتی مانند نسبیت معرفت، نبود ملاک جهان شمول جهت تشخیص خیرو شر، تبدیل شر عینی به شر انفسی... مواجه است.

وجود این همه شرور گسترده و بیهوده و فراوان چه دلیلی دارد، نقش خدا در اینجا چیست... تئودیسه‌ها شرّ را جدی نمی‌گیرند. زیرا شری که به غایت خیر به وجود آمده است نباید چندان اهمیتی داشته باشد... آیا حیوانات، کودکان و معلولان در رنج خود شکوفا می‌شوند؟!... شروری که به انسان می‌رسد همگی نقض خودمختاری انسان است... شرور وحشتناک را نمی‌توان با ساختارهای عدالت کیفری معنادار کرد... و شرِّ ساختاری حاصل نظام‌های اجتماعی ظالمانه‌

ترجمه ماشینی: در حالی که مشکل شواهدی شر به شدت در ادبیات فلسفی معاصر تأثیرگذار بوده است - فرمول بندی ویلیام رو در سال 1979 در «مسئله شر و برخی از انواع الحاد» اساسی ترین است- هیچ تحقیق آکادمیک به بررسی مکانیسم های شناختی پرداخته است که ممکن است ظاهر آن را تضمین کند. بی معنی بودن در نمونه های هدف از رنج. در این مقاله اکتشافی، نشان می‌دهیم که ادراک بی‌معنای در نمونه‌های هدف رنج که فرمول‌بندی اصلی راو از مسئله شر را تأیید می‌کنند، مشروط به عدم وجود زمینه وسیع‌تر است. به عبارت دیگر، ما نشان می‌دهیم که وقتی چنین رنجی در کنار اطلاعات زمینه‌ای گسترده‌تر ارائه می‌شود، ظاهر بی‌معنای به طور متوسط ​​به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. در بند 1، ما به طور خلاصه فرمول روو از مسئله شر و آزمایش فکری را توضیح می‌دهیم که یک فرض کلیدی را ایجاد می‌کند. در §2 و §3 به ترتیب، فرضیه خود را در مورد مورد روو و روش های خود برای آزمون این فرضیه ها به اختصار توضیح می دهیم. در §4، ما نتایج خود را روشن می کنیم، و در §5 برخی از مفاهیم فلسفی یافته های خود را بررسی می کنیم و به برخی زمینه ها برای تحقیقات آینده اشاره می کنیم. در نهایت، در بند 6، پیش از نتیجه‌گیری، پژوهش خود را به اختصار به برخی از ادبیات فلسفی تثبیت شده در مورد رنج و روایت مرتبط می‌کنیم.

برای مشاهده فیلم سخنرانی به آدرس داده شده در آپارات مراجعه کنید.

برای مشاهده فیلم سخنرانی به آدرس داده شده در آپارات مراجعه کنید.

لیندا زاگزبسکی به عنوان فیلسوفی مسیحی که در حوزه اخلاق و دین سالهاست اندیشیده و قلم زده در کتاب «نظریه انگیزش الهی» به موضوع شر هم اشاره کرده است. بی مناسبت نیست برداشت وی را از این موضوع ذیل نظریه انگیزش الهی با هم مروری نماییم. پیش از پرداختن به موضوع شر، به عنوان دیباچه، اشاره‌ای به کلیت نظریه انگیزش الهی خواهم داشت تا فضای کلام و استدلال زاگزبسکی روشنتر شود. نظریهٴ انگیزش الهی در بنیاد خود نظریه‌ای است در ذیل اخلاق فضیلت با خوانشی نوارسطویی و عاطفه محور که در پی شالوده افکنی گونه‌ای پیوند نوین میان خدا و اخلاق است. زاگزبسکی تلاش می‌کند در نظریه خود، ضمن پایبندی به اخلاق دینی، نوع جدیدی از پیوند میان خدا و اخلاق به دست دهد که اخلاق در ذیل آن، از خشکی و صلبی رها شود و مبتنی بر جذابیت و کشش باشد. بنا به نظر وی، سرچشمه اخلاق، انگیزه خداوند است و نه امر و نهی آن. بر اساس این برداشت، بهترین راه برای فهم اخلاق، پیروی از انگیزه‌های الهی است.