مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
روش شناختی کلام نوین روش شناسی تعلیم دین روش شناسی علوم انسانی روش شناسی علوم طبیعی روش شناسی فهم روش شناسی معرفت دینی
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 187
تفسیر علمی قرآن در تفسیر تسنیم
نویسنده:
علی حسن زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده: قرآن کریم به منزله‌ی حبل ممدود برای هدایت همه‌ی جهانیان نازل شده است. بنابر این اگر چه زبان آن عربی مبین است اما به زبان جهانی فطرت نازل شده و برای همه ی جهانیان در تمامی زمان ها ومکان ها قابل فهم است، لکن برای فهم آن به پیش فرضها و اصولی موضوعه نیاز است که یافته های قطعی دانش تجربی یکی از آنهاست. همچنین کاربست این اصول در تفسیر اشارات علمی قرآن نیز نیازمند قواعدی همچون توجه به مرزشناسی علوم تجربی و عدم تعدی از حدود روش تجربی در تفسیر قرآن است که با رعایت چنین قواعدی برداشت علمی از آیه اعتبار می یابد در این بین به معیارهایی نیاز است که تفاسیر علمی موجود با آن عیار سنجی شود که از مهمترین معیار اجماعی تفسیر علمی قرآن می توان به استخدام علوم در فهم فرآن اشاره نمود. در این نوشتار که به روش توصیفی- تحلیلی به رشته ی تحریر درآمده، سعی شده است تا معیار های اجماعی تفسیر علمی از منظر مفسران شیعه و سنی بررسی و نمونه هایی از آن مانند کار بست شیوه استخدام علوم در فهم عمیق تر قرآن و مصادیقی از تفسیر گران سنگ تسنیم به عنوان نمونه ذکر گردد سپس با بررسی مبانی و قواعد تفسیر علمی قرآن در تفسیر مذکور در نهایت مبانی و قواعد تفسیر علمی، از یکی از معتبرترین تفاسیر معاصر شیعه استخراج و در دسترس پژوهندگان قرار گیرد.کلید واژه: روش شناسی، تفسیر، علوم تجربی، تفسیر علمی قرآن، تفسیر تسنیم، آیت الله جوادی آملی
تبیین و نقد مبانی و مولفه‌های روش‌شناختی حاکم بر
رویکردهای رایج فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی
نویسنده:
جمال همتیان مهدی زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در تبیین و نقد مبانی و مولفه‌های روش‌شناختی حاکم بر رویکردهای رایج فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، مسئله این است که، آیا رویکردهای رایج دارای تمایز معناداری بلحاظ معرفت‌شناسی و جهان‌بینی از یکدیگر هستند، و اگر چنین است، این تمایزها از چه زوایایی برخورداراند.برای رسیدن به پاسخ این مسئله، لازم است به شناخت مولفه‌های روش‌شناختی و مبانی آنها درهر یک از رویکردها پرداخت. لذا در ادامه 10 پرسش روش‌شناختی با محوریت مباحثی از قبیل تلقی از علوم اجتماعی، هستی‌شناسی، چیستی نظریه، عینیت تحقیق و چگونگی حل شکاف بین نظر و عمل، از هریک از رویکردها پرسیده می‌شود. و پس از استنطاق جواب‌ها، در نهایت به نقد هریک از رویکردها براساس پاسخ‌های ارائه شده پرداخته می‌شود.
بررسی تطبیقی علیت و ضرورت ‌علّی در رئالیسم انتقادی و حکمت متعالیه و تاثیر آن در روش‌شناسی علوم اجتماعی
نویسنده:
منصور محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
توصیف و مقایسه‌ای تحلیلی، در رابطه با نوع نگاه به علیت و ضرورت علّی، در دو مکتبرئالیسم‌انتقادیو حکمت‌متعالیهوبازنمایی نتیجه این نوع نگاه، در اتخاذ رویکردوروش مناسب، در علوم اجتماعی، موضوعی است که این تحقیق، بدنبال آن بوده است . در این تحقیق،بیان می‌شود که، بین منبع معرفتی و نوع نگاه بهاشیاءوواقعیات طبیعی و اجتماعی ونوع نگاه به علیت و ضرورت علَّّی و انتخاب رویکردوروش تحقیق در علوم اجتماعی، یک رابطه منطقی وجود دارد.در این میان، رئالیسم انتقادی، با نفی انحصار معرفت شناختی علم تجربی و با تکیه بر فلسفه علم وتحلیل‌عقلی‌پراتیک های علم‌تجربی، با استفاده از استدلالهای استعلایی، نگرشی غیر اتمیستی به اشیاء و واقعیات پیدا کردهواشیاء و واقعیات را لایهلایهدانسته و علیت و ضرورت را مربوط به لایه های زیرین یک شیء وتوانایی اثر گذاری آن می‌داند وبدین ترتیب، علیت را به معنای کیفیت ارتباط بین دوشیء،نمی داند ووجود علت‌غایی را نیزقابل اثباتنمی‌داندو مبتنیبر این نوع نگاه، به رد علیت انضمامی و پیش‌بینی مبتنی بر آنو اثبات علیت‌عمقی و تبیین مبتنی بر آن، مخصوصا در حیطه علم اجتماعی می‌پردازد ؛ علاوه بر آن،رئالیسم انتقادی، در نتیجه محدودیت خاص منبع هستی شناسی خود و نوع نگاه به علیت، در رویکرد خود به علوم اجتماعی، دچارنسبی‌گرایی روش شناختی و سکولاریسم، در ارزش‌گذاری است . اما در حکمت متعالیه، فلسفه ایموسوم به حکمت متعالیه، که با فلسفه متعارف و فلسفه علم مورد نظر رئالیسم انتقادی،تفاوت دارد، منبع هستی شناسی و نوع نگاه به علیت و ضرورت‌علّی است و مبتنی بر آن ،اولا قائل به علیتی آگاه به فعل خود، در ماورای عالم مادهووجود علت‌غایی برای جهان هستی، من جمله، جهان‌اجتماعی، می شود و ثانیا، یکنوع پیوستگی و همبستگی کلی بین هستی و موجودات و حوادث و واقعیات آن اثبات می شود و بدین ترتیب، هم زمینه ایجاد یکنوع نگاه معنوی به کل جهان، من جمله جهان اجتماعی،و دخالت دین و منابع دینی و ارزش‌های دینی درتبیینوپیش‌بینیوسیاستگذاری جامعه، باز، نگه داشته می‌شودوهمبه یکنوعکثرت‌گرایی روش شناختی در علوم اجتماعی و تبیین در آن ، معتقد می‌شود.در خاتمه نیز پیشنهاد شده است موارد دیگری از اصول هستی شناختی مانند چگونگی نگاه به صور نوعیه و چگونگی نگاه به بحث حرکت،با توجه به تاثیر آن‌ها در روش شناسی،نیز، بصورت مقایسه ای مورد تحقیق قرار گیرد .
روش شناسی مناظرات هشام بن حکم، مومن طاق و هشام بن سالم با تاکید بر موضوع امامت
نویسنده:
حنیف رضازاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مسائل مهمی که می‌توان از ابتدای خلقت بشر در تعامل او با دیگران مشاهده کرد مقوله احتجاج و مناظره بوده است که این راه را بهترین وسیله برای بیان حقایق و وصول به طریق صحیح تلقی می‌کرده است. از آن جایی که خداوند انسان‌ها را با ظرفیت‌های متعدد و در شرایط مختلف خلق کرده بود اقتضا می‌کرد تا انسان بتواند با کمک از بیانی که خداوند به او تعلیم و اعطاء کرده بود به جنگ با افکار و عقاید دیگران برود تا بتواند موجب رشد و بالندگی بشر و تفکر انسانی بشود. طبیعتاً این مسئله در اعتقادات دینی و اسلامی بالأخص زمان ائمه  که زمان هجوم افکار مختلف بوده است نیز تبلور داشته است و همواره بین صاحبان افکار احتجاجات و مناظره برقرار بوده است. در این میان دیده می‌شود که خود ائمه  در موارد بسیاری به اصحاب دستور مناظره می‌دادند که این خود تأیید بزرگی بر آن‌ها بوده است اما شناخت روش این اصحاب نیز خود خیلی می‌تواند ما را در این جهان مملو از افکار مختلف کمک کند تا بهتر بتوانیم به راه و روش صحیح مناظره نظر کنیم تا به نتیجه مطلوب واصل شویم. در عین حال که اختلاف روش در مناظرات اصحاب دیده می‌شود می‌توان با یک نگاه کلی همه آن‌ها را در یک خط و صراط مستقیم دید و تفاوت آن‌ها را در روش‌های مورد استفاده بررسی کرد و آن چه که در مناظره کاربرد به سزایی دارد استفاده از روش صحیح برای انتقال مفاهیم است. لذا مشاهده می‌شود که در بعضی مواقع روش عقل‌گرایانه و استدلالات عقلی مورد استفاده قرار می‌گرفته و در بعضی مواقع استدلالات نقلی نمود پیدا می‌کرد. گاهی اوقات با مخاطب جدل می‌کردند و بسیاری از اوقات از برهان بهره می‌بردند. بعضی از صحابه نظیر هشام بن سالم در موضوع توحید تخصص داشتند و مناظرات در این باب به ایشان حواله می‌شد. هشام بن حکم و مومن طاق نیز در مسئله امامت بسیار مناظره کرده‌اند و مناظرات توحیدی آن‌ها کمتر بوده است. از این رو امامان بزرگوار نیز با توجه به مسئله مورد نظر، صحابه متخصص در فن را به مناظره معرفی می‌کردند. علاوه بر این جدای از روش محتوایی، روش‌های صحیح اخلاقی و فنی احتجاج با مخالفین نیز که مورد اهتمام ائمه بوده است رعایت و گاهی تخطی می‌کردند که موجب تذکرات از جانب این بزرگواران می‌شده است. در این رساله کوشیده شده تا روش‌های گفتمانی و محتوایی مناظرات این سه صحابه جلیل‌القدر مطرح گردیده و تا جای ممکن مورد بررسی قرار گیرد تا باشد که مورد استفاده و بهره‌وری دانش‌پژوهان واقع شود
عقلانية العلمية المعاصرة وانتقاداتها : بول فييرابند نموذجا
نویسنده:
بوصالحيح حمدان؛ تحت إشراف: الزاوي عمر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
مناهج العلوم الإسلامیة والمتغیرات العالمیة
نویسنده:
قطب مصطفی سانو
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دوحه - قطر: ادارة البحوث والدراسات الاسلامیة,
بررسی روش فلسفی ملاصدرا در مسئلۀ علم الهی به ماسوا قبل از ایجاد
نویسنده:
ابوالفضل مزینانی, حوران اکبرزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
صدرالمتألهین در مسئله علم الهی مدعی گره‌گشایی و نوآوری است. از طرف دیگر وی در این مسئله نسبت به سایر مسائل فلسفی‌اش به التقاط بیشتری متهم شده است. در پژوهش حاضر به نحو مسئله محور کوشش شده تا نشان داده شود که وی در تبیین "علم الهی" از چهار اصل روش‌شناختی که خاص فلسفۀ وی می‌باشد، بهره برده است: 1) رویکرد میان‌رشته‌ای در استفاده تلفیقی و منسجم از سه منبع معرفتی عرفان، قرآن و برهان؛ 2) استفاده از آیات و روایات و کشف و شهود در مقدمات برهان و مقام داوری و نه صرفاً در مقام گردآوری؛ 3) ارائه نظریات خود بر اساس سه رویکرد مبنای مشهور قوم، وحدت تشکیکی وجود و وحدت شخصی وجود با رویکردی تعلیمی و در ساختاری تشکیکی؛ 4) استفاده روشمند و کثرت گرایانه از آراء اندیشمندان سلف. نتیجۀ این پژوهش، اثبات پای بندی عملی صدرا به اصول روش‌شناختی فوق به‌صورت مسئله محور در مسئلۀ علم الهی می‌باشد.
صفحات :
از صفحه 37 تا 62
روش حدیثی علامه شیخ محمدتقی شوشتری
نویسنده:
احمد زارع زردینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از دغدغه های پژوهشگران در حدیث پژوهی ارائه «روش»است.روشی که توالی و ترتیب منطقی داشته باشد و بتواند پژوهشگر را گام به گام در بررسی حدیث از زوایای گوناگون همراهی نماید. هدف این رساله صورت بندی و ارائه روش علامه شوشتری در حدیث پژوهی است . در این رساله پس از معرفی ،توصیف و تحلیل آثار علامه شوشتری از بعد شکلی و محتوایی و نقد و بررسی آنها، روش او در علوم گوناگون حدیثی آمده است.در این راستا موضوع آسیب شناسی حدیث از دو زاویه گونه شناسی و علل و زمینه های آن بررسی شده و پس از این مرحله به روش های نقد و تصحیح آسیب دیدگی حدیث در نگاه وی پرداخته شده است.در گام بعد روش شوشتری در تعیین صدور حدیث از معصوم (ع) و روش بازسازی فضای صدور حدیث آمده و در گام بعد ،روش او در فهم وشرح حدیث ترسیم شده است.و در پایان ،روش تعیین اعتبار حدیث و همچنین روش رجالی شوشتری ارائه شده است.
نقد و بررسی مبانی تجربه‌گرایی در علوم انسانی
نویسنده:
علی مصباح
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«تجربه‌گرایی» به عنوان اولین رویکرد در علوم انسانی، مورد توجه دانشمندان این عرصه قرار گرفت، و هنوز هم،‌ باوجود نقدها و رقیب‌های جدی، روش غالب در تحقیقات علوم انسانی و اجتماعی است. موافقان و مخالفان تجربه‌گرایی در علوم انسانی از شیوه‌ها و راهبردهای مختلفی برای اثبات نظر خویش و ابطال نظریات مخالف بهره برده‌اند: از تغییر در موضوع علوم انسانی، تا تحول در هدف آنها، تا دگرگونی در مبانی هستی‌شناختی یا معرفت‌شناختی آنها. به نظر می‌رسد نکته‌ای کلیدی که منتقدان تجربه‌گرایی در علوم انسانی از آن غفلت ورزیده‌اند، بررسی و تحلیل ماهیت موضوع علوم انسانی و لوازم روش‌شناختی آن است.‌ توجه به این نکته می‌تواند برخی کاستی‌های تجربه‌گرایی را آشکار کند. نقطه عزیمت این مقاله را این اصل روش‌شناختی تشکیل می‌دهد که روش هر علم وابسته به موضوع آن است، و ماهیت موضوع است که نوع روش تحقیق مناسب را تعیین می‌کند. بر این اساس، سعی می‌شود تا ماهیت موضوع علوم انسانی، تحلیل، و عدم تناسب روش تجربی با آن نشان داده شود. راهبرد این نوشتار برای این کار، تحلیل منطقی مفاهیمی است که در موضوعات مسائل علوم انسانی به‌کار می‌روند تا نشان دهد این موضوعات شامل مفاهیمی از سنخ معقولات اولیٰ، معقولات ثانیه منطقی، و اعتباریات محض‌اند و مطالعه هر دسته از آنها نیازمند روشی ویژه و منحصربه‌فرد می‌باشد. از این‌رو، پیشنهاد نوشتار حاضر، آن است که روش تجربی هر چند در بررسی و مطالعه برخی از موضوعات علوم انسانی، کارآیی محدود و مناسب خود را دارد، لکن نمی‌تواند به عنوان تنها روش مطلوب و مفید در این علوم مورد تأکید و توجه قرار گیرد؛ بلکه عمده مسائل علوم انسانی به روش‌هایی دیگر نیازمندند تا بتوانند همه موضوعات خویش را بررسی کرده، به اهداف خود دست یابند.
صفحات :
از صفحه 119 تا 142
روش شناسی فلسفه ملاصدرا در مسئله علم الهی
نویسنده:
ابوالفضل مزینانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این پایان نامه با بررسی اصول روش‌شناختی اندیشه فلسفی صدرا، چهار اصل روش‌شناختی زیر استقصا شده و پس از بررسی آراء منتقدین هر یک از اصول، اصول مربوطه در مسئله علم الهی مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است.روش میان‌رشته‌ای صدرا و تلفیقی از سه منبع معرفتی عرفان، قرآن و برهان؛ استفاده صدرا از سه منبع معرفتی فوق در مقام گرداوری و داوری؛استفاده روشمند و کثرت گرایانه از آراء اندیشمندان سلف؛روش تعلیمی و تشکیکی ملاصدرا بر اساس مبنای قوم و اصالت وجود.
  • تعداد رکورد ها : 187