مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1641
عوامل موثر بر شکل‌گیری و گسترش تسنن دوازده امامی و تاثیر متقابل آن با تشیع در قرن نهم هجری
نویسنده:
ناصر جدیدی ، پوراندخت رمضان جماعت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر شکل‌گیری تسنن دوازده امامی در قرن نهم هجری و تاثیرات متقابل آن در برابر تشیع می‌باشد. تلاش نگارندگان بر آن است تا به این پرسش جواب داده شود که چه عواملی در شکل-گیری اولیه و توسعه تسنن دوازده امامی در این قرن موثر بوده است؟ و تسنن دوازده امامی و تشیع چه تاثیرات متقابلی بر یکدیگر داشته‌اند؟ یافته‌های این پژوهش که به صورت توصیفی- تحلیلی صورت‌گرفته، حاکی از این است که برچیده‌شدن حلافت عباسی به عنوان قدرتمندترین نهاد دینی اهل تسنن، سبب شد تاسایر گروه‌های مذهبی بویژه شیعیان مجال فعالیت در فضای خاص سیاسی آن دوران را یافته و به تدریج بر تعداد پیروانشان افزوده‌شود. در کنار این امر فراگیر‌شدن نهضت‌‌های صوفی درایران با توجه به تسامح مذهبی تیموریان، نوعی خاص از تفکر جدید را وجود آورد که سعی داشت تا ضمن پایبندی به اصول مذهب تسنن، توجه ویژه‌ای به امامان شیعه (ع) داشته و روند متعادلی در همزیستی تسنن و تشیع در ایران بوجود‌آورد که تحت عنوان تسنن دوازده امامی شناخته می‌شود. در این بین تصوف به عنوان حلقه واسط جریانی شد که حاصل آن گذر مذهبی ایران از تسنن محض به تشیع در حدفاصل قرون هفتم تا نهم هجری بود.
صفحات :
از صفحه 147 تا 168
ارزیابی‌ تأثیر تشیع راویان در نقدهای رجالی اهل سنت
نویسنده:
فاطمه سیفعلی‌ئی ، مهدی اکبرنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
عدالت‌محوری و پرهیز از هر گونه تعصب باید از مهم‌ترین اصول در نقد و بررسی متون باشد. اما آیا این اصل در نقدهای رجالی مورد توجه قرار گرفته است؟ و یا در این بخش تعصبات مذهبی کارگر بوده و مانع حقیقت‌گویی برخی از رجالیان شده است؟ این مقاله با هدف ارزیابی‌تاثیر شیعه بودن راویان در نقدهای رجالی اهل سنت در کتب رجالی معتبر آن‌ها و با روش توصیفی‌تحلیلی به نگارش درآمده، و با شواهد متعدد بیان می‌دارد که بسیاری از نقدهای رجالیون اهل سنت، دربارۀ راویان شیعی مذهب با جهت‌گیری مذهبی و تعصب فرقه‌گرایانه و ضد شیعی صورت گرفته و ثابت کرده است که نزد برخی رجالیون اهل سنت، تشیع برای راویان نوعی ضعف به شمار آمده و در موارد بسیاری حتی بر وثاقت و صلاح و عدالت راویان سایه انداخته است.
صفحات :
از صفحه 173 تا 196
حضور راویان منتسب به تشیع در صحیح بخاری
نویسنده:
حسن نمکی نوقاب ، محمد قندهاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
یکی از مسائل مطرح میان پژوهشگران شیعه و اهل سنت در قرن اخیر، وجود راویان منتسب به تشیع در کتاب صحیح بخاری است. با توجه به اعتبار زیاد این کتاب در جوامع حدیثی اهل تسنن و از طرفی اتهام بخاری به دیدگاه نصب، اهمیت پرداختن به چرایی وجود این راویان در کتاب صحیح بخاری قوّت می‌گیرد. در این راستا، کسی به‌صورت شفاف و مفصّل، به تبیین علت نپرداخته است، ولی با تتبع در آثار موجود، می‌توان سه نظریه را که توسط محققان بدان اشاره شده، برشمرد: دیدگاه اول علت را در نقش پررنگ و بی‌بدیل راویان شیعی جست‌وجو کرده‌؛ دیدگاه دوم شوق و انگیزۀ بخاری در اخذ و نشر حدیث را عامل اصلی دانسته است و گروه سوم، حبّ و ارادت بخاری به اهل بیتk و شیعیان ایشان و در نتیجه عدم نصب وی را پیشنهاد داده است. نوشتار پیش رو کوشیده است پس از بیان نارسایی احتمالات پیش‌گفته، نظریۀ چهارمی دربارۀ این موضوع، در سه گام سامان دهد: ابتدا به‌طور مختصر مروری بر مؤلفه‌ها و ممیزات جریانات شیعی صدر اول در قرون متقدم شده؛ در قدم بعدی بر اساس این مؤلفه‌ها و سایر روش‌های گفته‌شده در متن، نوع تشیع راویان و میزان نقل بخاری از جریانات منتسب به تشیع را تعیین گردیده و در گام نهایی به نارسایی احتمالات گفته‌شده در باب حضور راویان شیعی در کتاب بخاری، اشاره و نظریۀ «تفکیک بخاری بین انواع راویان شیعه» را تبیین و تأثیر انگیزه‌های کلامی و مذهبی بخاری در این مسئله، واکاوی شده است.
صفحات :
از صفحه 99 تا 126
نگاهی به جایگاه تشیع در مغرب و آینده شیعیان: تشیع مغربی
نویسنده:
عصام الحسنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
تشیع پسا کربلایی: تحولات شیعه در دوران حاکمیت بنی مروان و بنی عباس
نویسنده:
احمد رهدار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
تشیع فلسفی: نقش فلسفه اسلامی در تکوین و تکامل عالم تشیع (1)
نویسنده:
ابوذر مظاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
واکاوی دین پژوهیِ شریعتی با تاکید بر دو مفهوم تشیع علوی و تشیع صفوی
نویسنده:
سیدجواد میری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
این مقاله این مسأله را مورد بازیابی و بررسی قرار داده که مبنای بحث شریعتی در گفتمان خویش از ‏تشیع چیست. دو مفهوم تشیع علوی و تشیع صفوی در نگاه شریعتی باید در قالب دیالکتیک نهضت و ‏نظام مفهومسازی گردد. او مفاهیم تشیع علوی و تشیع صفوی را معادل یا در قالب بحث جامعه شناختیِ ‏تبدیل حرکت به سازمان مفهومسازی می کند و از این روی می گوید تشیع دارای دو دوره کاملا منفک ‏و جدا از هم است؛ یکی دوره از قرن اول، که خود، تعبیری از اسلام حرکت است در برابر اسلام نظام ‏‏(تسنن) تا اوایل صفویه، دوره نهضت و حرکت شیعه است و دیگری از دوره صفویه تا امروز که دوره ‏تبدیل شدن شیعۀ حرکت است به شیعۀ نظام. او معتقد است میتوان قانون تبدیل حرکت به نظام که در ‏جامعه شناسی یک قاعده شناخته شده است را بر سیر تطورات تشیع سوار نمود و از آن برای فهم انحطاط ‏جامعه ایران بهره برد.انحطاط جامعه ایرانی در قالب تحولات فرمیک تشیع، موضوعی ‏است که شریعتی آن را طرح میکند و به زعم خویش با برساختن مفهوم تشیع علوی و بازگشت به تشیع ‏علوی میتوان راه های عبور از انحطاط را به مثابه یک نقشه راه ترسیم نمود.
دفاع از تشیع (ترجمه الفصول المختارة للمفید)
نویسنده:
محمد بن محمد مفید؛ مترجم: محمد بن حسین آقا جمال خوانساری؛ محقق: صادق حسن زاده؛ مصحح: علی اکبر زمانی نژاد
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : مؤمنین,
چکیده :
«مجالس در مناظرات» ترجمه فارسى کتاب الفصول المختارة من العیون و المحاسن اثر شیخ مفید است، پیرامون مناظرات شیخ مفید درباره مباحث امامت، که توسط آقا جمال خوانسارى ترجمه گشته است. سده چهارم تاریخ اسلام، سده ‏اى پر جوش و خروش بود، پر جوش و خروش در سیاست، و پر جوش و خروش در علم. سیصد سال از ظهور اسلام مى‏ گذشت. فلسفه یونان ترجمه شده بود. کتاب‏هایى دیگر نیز در حوزه علوم مسلمین پا گذاشته بود. پیروان سیاست‏هاى گوناگون، سرتاسر ممالک اسلام را میدان تکاپوى خویش قرار داده بودند. در حدیث و تفسیر کتاب‏هایى تألیف شده بود. محدّثان و مفسران آراء خود را اظهار کرده بودند. کتاب‏هایى در تاریخ اسلام، و تاریخ خلافت اسلامى، گردآورى شده بود، که پیشینه اسلام را، اگر چه با نقص و جانبدارى، پیش چشم ‏ها مى‏ گذاشت. عقایدشناسان و متکلّمان به مکتب‏هاى خود شکل داده بودند. پایه ‏هاى مذاهب فقهى ریخته شده بود، و مردم در پیروى از فقیهان دسته‏ بندى شده بودند. شهر بغداد در آن روزگار، به عنوان مهم‏ترین مرکز علمى و سیاسى جهان اسلام به شمار مى ‏رفت و از ویژگى ‏هاى خاصى برخوردار بود. آل بویه و حمدانیان که شیعه مذهب بودند، قدرت یافته و از دانشمندان شیعه حمایت مى ‏کردند یا حداقل از آن آزار و اذیت‏ ها که قبلا به شیعیان مى ‏رسید، جلوگیرى مى‏ کردند و این فرصت خوبى بود تا دانشمندان شیعه از حقانیّت مذهب امامیّه دفاع نمایند. شیخ مفید این مسئولیّت بزرگ را در بغداد به عهده داشت و شاگردان برجسته اى از قبیل شریف رضى، سیّد مرتضى، شیخ طوسى، ابوالعباس نجاشى، قاضى ابوالفتح کراچى و... را تربیت نمود که هر کدام در دفاع از مبانى شیعه تلاش ‏هاى چشم گیرى انجام دادند و از طرف دیگر شیخ مفید با بزرگان فرقه معتزله و اشاعره و مذاهب گوناگون اهل سنت و حتى فرقه‏ هاى شیعه از قبیل زیدیه و اسماعیلیه به بحث و مناظره حضورى و شفاهى مى‏ پرداخت، که نمونه ‏هاى آن را در کتاب ارزنده «الفصول المختاره» مى ‏بینیم. نام کامل کتاب «الفصول المختاره من العیون و المحاسن» است و همان طور که از دیباچه کتاب به دست مى ‏آید، این کتاب برگزیده ‏اى از مطالب دو کتاب شیخ مفید؛ یعنى کتاب «المجالس المحفوظه فى فنون الکلام» و کتاب «العیون و المحاسن» مى ‏باشد.
منزلت عقل در تفکر و فهم شیعی از اسلام
نویسنده:
امان الله علیزاده
نوع منبع :
مقاله
چکیده :
عقل، هم در ساختن خشت خشت «بنای معرفت» و هم در کسب «معرفت دینی» نقش بی­بدیل در تاریخ تفکر شیعی داشته و دارد؛ زیرا بدون عقل و دخالت عقل در ساختن سازه­های معرفتی، ما کمتر قضیه­­ یقینی و معرفت­زا خواهیم داشت. عقل است که به واسطه او سنگ­بنای معرفت ریخته می­شود و سازه­های معرفتی شکل می­گیرد. در فهم معرفت­های دینی هم عقل در کنار کتاب و سنت، اجماع و شهود نقش بنیادین را ایفا می­کند.به همین دلیل، جریان­های علمی در عالم شیعی، بیشتر عقل­گراست. اندیشه­های فلسفی، کلامی، تفسیری، فقهی و اصولی که در بستر فکری و فرهنگی شیعی شکل گرفته اند، به استثنای اخباری­گری و مکتب تفکیک، در واقع عقل­گرایی اعتدالی، بدنه اصلی این اندیشه­هاست. بنابراین، بیشتر باورهای اعتقادی، ارزش­های اخلاقی و احکام عملی، در قرایت شیعی، بیشتر معقول و عقلانی­اند. هرچند در بدو تاریخ اسلام، به علت حضور معصومان(ع) به مقوله عقل اهتمام نمی­شد و تأملات عقلی را جدی نمی­گرفتند؛ چون معصومان(ع) تجسم«حقیقت» بودند؛ اما با غیبت معصومان(ع) نیازمندی به عقل و تأملات عقلی، در کنار «نص» شدت پیدا کرد و اکنون می­توان گفت عقل­گرایی اعتدالی، مشخصه بارز تشیع در تاریخ اسلام است.
صفحات :
از صفحه 127 تا 151
نقش علمای مهاجر بحرینی در گسترش تشیع در ایران از صفویه تا پایان قاجاریه
نویسنده:
محمدحسن انصاری، حمید اسدپور
نوع منبع :
نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
مهاجرت علمای شیعه از سرزمین بحرین به ایران و نقش آنان در ترویج تشیع ایرانیان ازجمله موضوع‌هایی است که از دیرباز موردتوجه پژوهشگران بوده است. این پژوهش با طرح این پرسش که علمای بحرینی چه نقشی در تشیع مردم ایران داشته‌اند بر آن است تا به روش توصیفی ـ تحلیلی، این موضوع را در محدوده‌ی زمانی یادشده بررسی کند. یافته پژوهش نشان می‌دهد که علمای بحرینی با حضور در ایران، از طریق رونق دادن به مدارس دینی، تدریس و تربیت شاگردان، تألیف کتاب و رساله در مبانی مذهبی، برپایی نماز جمعه و جماعات و دیگر کنش‌های فرهنگی و تبلیغی، نقش مهمی در گسترش تشیع در ایران، به‌ویژه در نواحی جنوبی داشته‌اند.
  • تعداد رکورد ها : 1641