مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

پس از اصل توحيد، «نبوت» جايگاه ويژه و نقش تعيين‌کننده‌اي در نظام فکري و انديشه‌ ديني دارد. متکلمان مسلمان در مقام تبيين مفهوم نبي، به مؤلفه‌هايي چون هويت بشري، هويت واسطه‌اي و هويت اِخباري نبي اشاره کرده‌اند. متکلمان اماميه، بيش از متکلمان معتزلي و اشعري، به تعريف نبي اهتمام داشته‌اند و ازاين‌رو اين مؤلفه‌ها در آثار کلامي اماميه با صراحت بيشتري واکاوي شده است. در اين ميان، تصريح متکلمان مسلمان در تبيين هويت نبي، به «بشر بودن» او، بيان‌کننده اهميت اين بُعد از حقيقت نبوت است. سر توجه ايشان به اين هويت بشري، ازآن‌رو است که بشر بودن پيامبران، با بسياري از مسائل کلامي در حوزه «نبي» و «نبوت»، ملازم و مرتبط است؛ از جمله: «امکان وحي الهي به پيامبران»، «برتري پيامبران بر فرشتگان»، «امکان عصمت پيامبران»، «رويکرد اختيارگرايانه در عصمت پيامبران» و «اسوه و الگو بودن پيامبران».

کتاب حاضر حول موضوع وحی سخن می گوید، از قدسی و ماوراءالطبیعی بودن وحی و آورده های وحیانی دفاع میکند؛ دیدگاهی که همواره مورد قبول بسیاری از مسلمانان و مورد اجماع آنان بوده و نظریه های مخالف آن به عنوان نظریه هایی شاذ و بدعت آمیز به شمار آمده است. و در آن به پرسش های بسیاری درباره وحی و قرآن کریم پاسخ داده شده است از جمله: آیا پیامبر (ص) در معنا و محتوای وحی نقش فاعلی داشته است؟ آیا وحی از مقوله احساس و الهام شاعرانه است؟ آیا وحی از سنخ تجربه های دینی مؤمنانه و عارفانه است؟ پیامبران الهی در وحی، نقش قابلی داشته اند، نه نقش فاعلی. آنان وحی را در عالی ترین مرتبه و متناسب با ظرفیت وجود خود فهم کرده و برخورداری از ویژگی عصمت بدون کم و کاست آن را دریافت نموده و به بشریت ابلاغ کرده اند.