جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چنان که از عنوان این کتاب برمی آید، در آن به مسئله های بنیادی پرداخته شده و رنگ و بوی کتاب بیشتر فلسفی و نظام مند است تا تاریخی. هنری ای. الیسون درباره این کتاب می گوید: اگرچه در حیطه مطالعات تفسیری ای که طی سال های اخیر در حوزه زیباشناسی کانت صورت پذیرفته (شامل کارهایی که خود من نیز در این زمینه انجام داده ام) کمبودی احساس نمی شده است، ولی تا جایی که من اطلاع دارم کار درخوری وجود نداشته که به کار خواننده ای بیاید که یا اصلا شناخت قبلی از اندیشه کانت و متون اصلی او ندارد یا شناخت اش بسیار ناچیز است. مزیت های اصلی کتاب مختصر کریستیان هلموت ونتسل همین است که بسیار به کار این دو گروه از علاقه مندان کانت می آید. بحث او قابل فهم، مملو از انبوهی از اطلاعات مفید در عین اختصار، و به غایت جامع است. در واقع ونتسل درباره همه جوانب نظریه زیباشناختی کانت حرف های شنیدنی و کارآمد زیادی برای گفتن دارد. بی تردید او در هیچ موردی نه حرف آخر را می زند و نه چنین ادعای دارد، ولی رئوس کلی نظریه زیباشناختی کانت را، آنگونه که در نقد سوم عرضه شده، به طرزی عالی ترسیم می کند. خصوصا دراین باره می توان هم به اصطلاح نامه مفیدی اشاره کرد که در آن واژگان و اصطلاحات فنی کلیدی زیباشناسی کانت توضیح داده می شود و هم به فهرست منابعی که در پایان هر بخش برای مطالعه بیشتر در اختیار خواننده قرار می گیرد. ویژگی اول کتاب ونتسل بیشتر به کار خواننده ای می آید که برای نخستین بار با زیباشناسی کانت مواجه می شود و ویژگی دوم به درد خواننده ای می خورد که قصد دارد موضوع یا مسئله مشخصی را با ژرفای بیشتری پیگیری کند.

کتاب حاضر به طور مختصر و منظم و در عین حال دقیق و عمیق اندیشه های بنیادین فلاسفه جدید از دکارت تا کانت را تحلیل می کند. مولف سعی کرده است که با سبکب ساده و روان و شیوا در هر فصل, فلسفه یکی از فلاسغفه جدید ار مورد نقد و بررسی قرار دهد. کتاب مشتمل بر یک مقدمه و هفت فصل است. مولف در هر فصلی علاوه بر ارائه تحلیل کلی اندیشه فیلسوف مورد مبحث، متنی از آثار برجسته و مشهور وی را به صورت گزیده آورده و آنگاه در پایان هر فصل منابع و پرسش هایی را برای فهم ه چه بیتشتر مطالب و تحقیق هر چه بیشتر خوانندگان ارائه کرده است.

کتاب حاضر، به مطالعه بخش اول نقد قوه حکم «کانت» می‌پردازد و با عنوان نقد حکم زیباشناختی را بر خود دارد. دغدغه اصلی این کتاب تفسیر آن چیزی است که به تحقیق مهم‌ترین موضوع زیبایی‌شناسی «کانت» است؛ یعنی مفهوم هماهنگی آزاد خیال و فاهمه. «کانت» در نقد حکم زیباشناختی معتقد است که یکشی زیباست اگر و تنها اگر لذتی به ما بدهد که منشأ آن حالتی ذهنی شبیه به شناخت باشد. این حالت ذهنی، هماهنگی آزاد خیال و فاهمه نامیده می‌شود. او معتقد است اگر و تنها اگر لذت زیباشناختی ما مبتنی بر این حالت باشد، می‌تواند احکام ذوقی ما را آن‌سوی ذهنیت محض برده و ادعایی کند که برای تمام کسانی که اعیان زیباشناختی را به‌درستی ارزیابی می‌کنند، معتبر باشد.

کتاب «کانت»، کتابی است از جلد ششم مجموعۀ معروف تاریخ فلسفۀ فردریک کاپلستون که به‌طور مجزا توسط انتشارات نگاه و با ترجمۀ دکتر منوچهر بزرگمهر به چاپ رسیده است. دلیل این چاپ جداگانه، اولا شرح قابل‌قبول و جامع کاپلستون از فلسفۀ نظری، اخلاق، دین، زیبایی‌شناسی و غایت‌شناسی کانت و همچنین، اهمیت این فیلسوف در تاریخ فلسفه است. کاپلستون مطالب خود دربارۀ کانت را با توضیح مفصلی از زندگی وی آغاز می‌کند. فیلسوفی که یک استاد بی‌سروصدای دانشگاه بود، تا مدت‌ها تحت‌تأثیر متافیزیک ولفی-لایب‌نیتسی بود و علاوه‌بر اینکه هیچگاه به سفر نرفت و شهر خود را ترک نکرد، به‌دلیل مشکلات جسمانی زندگی بسیار منظمی داشت - آنچنان‌که دیگران ساعت خود را با رسیدن او به سر قرار تنظیم می‌کردند. پس از شرح زندگی جالب فیلسوف، کاپلستون به سراغ توضیح پروژۀ کانت، یعنی این پرسش که «چگونه مابعدالطبیعیه به‌عنوان یک علم ممکن است؟» می‌رود. وی انقلاب کپرنیکی کانت را توضیح داده و سر‌فصل‌های اصلی مهم‌ترین کتاب نظری کانت، «نقد عقل محض» را به‌طور قابل فهم و موجز بیان می‌کند. پس از این، نوبت به توضیح فلسفۀ عملی کانت می‌رسد. توضیح کاپلستون در این فصل مبتنی‌بر دو کتاب کانت دربارۀ اخلاق است، یعنی «بنیاد برای مابعدالطبیعیۀ اخلاق» و «نقد عقل عملی». در سر‌فصل بعدی، کاپلستون به سراغ تلخیص و شرح آراء امانوئل کانت از «قوۀ حکم» به‌عنوان قوۀ وحدت‌بخش میان عقل عملی و عقل نظری می‌رود. در این فصل، آراء کانت راجع‌به زیبایی‌شناسی و غایت‌شناسی نیز بررسی می‌شود. به‌طور کلی این کتاب، تفسیری کلاسیک از کانت محسوب می‌شود. با اینحال با توجه به اینکه متأسفانه در فارسی شرح‌های مفصل و جامعی از کانت وجود ندارد، این کتاب می‌تواند برای آشنایی اولیه با یکی از بزرگ‌ترین فلاسفه‌ای که تاریخ به خود دیده است، بسیار مناسب افتد.

کتاب فلسفۀ آلمانی مجموعۀ نه مقاله از مدخل‌های «دانشنامۀ فلسفۀ استنفورد» است که شرح آرای نمایندگان برخی از مهم‌ترین مکاتب و جریان‌های فکری آلمان در سدۀ هجدهم و نوزدهم را در بر دارد. خوانندگان در این مجلد با اندیشه‌های کانت، فیشته و هگل (ایدئالیسم آلمان)، آوگوست شلگل و فریدریش شلگل (رومانتیسم)، شلایرماخر، دیلتای و یورک (هرمنوتیک مدرن) و یاکوبی (منتقد معروف کانت و فیشته و شلینگ) آشنا می‌شوند. با نظر به این که این مکاتب و جریان‌‎های فکری با یکدیگر داد و ستد داشته‌اند و بر فلسفۀ آلمانی سدۀ بیستم (پدیدارشناسی، فلسفۀ وجودی، هرمنوتیک فلسفی و نظریۀ انتقادی) هم تأثیر گذاشته‌اند، مطالعۀ مقالات این مجموعه فهم عمیق‌تر فلسفۀ آلمان از قرن هجدهم تا بیستم را تسهیل خواهد کرد. در کتاب «فلسفه ی آلمانی: از کانت تا هگل»، نگاهی اندیشمندانه و تحلیلی به میراث فکری آلمان در عرصه‌ی فلسفه از قرن هجدهم تا آستانه‌ی قرن بیستم انداخته شده است. این مجموعه، که دربرگیرنده‌ی نه مقاله از مدخل‌های "دانشنامه‌ی فلسفه‌ی استنفورد" است، به‌طور خاص به تبیین و تفسیر آرا و اندیشه‌های برخی از نام‌آورترین فیلسوفان و متفکران آلمانی می‌پردازد که هر یک به نوبه‌ی خود نقشی تعیین‌کننده در تکوین فلسفه‌ی مدرن داشته‌اند. ایدئالیسم، رومانتیسم و هرمنوتیک: سه جریان مکتبی این کتاب، اندیشه‌های کانت، فیشته و هگل را در قالب ایدئالیسم آلمانی معرفی می‌کند و به بررسی تأثیر این فلاسفه بر جریان‌های بعدی می‌پردازد. رومانتیسم آلمانی نیز با آرای آوگوست و فریدریش شلگل، و هرمنوتیک مدرن با اندیشه‌های شلایرماخر، دیلتای و یورک، نشان‌دهنده‌ی دیگر جوانب تأثیرگذار این فلسفه است. به‌ویژه، نقدهای یاکوبی بر کانت و فیشته و شلینگ به عنوان یک بخش مکمل، بینشی جامع نسبت به تعاملات فلسفی آن دوران ارائه می‌دهد. پیوندهای فکری و تأثیرات تاریخی مطالعه‌ی این مقالات، به خواننده این امکان را می‌دهد که درکی عمیق‌تر از پیوندهای فکری میان این مکاتب و جریان‌های فلسفی پیدا کند و نحوه‌ی تأثیرگذاری آن‌ها بر دوره‌های بعدی فلسفه‌ی آلمانی را دریابد. این تأثیرات شامل پدیدارشناسی، فلسفه‌ی وجودی، هرمنوتیک فلسفی و نظریه‌ی انتقادی می‌شود که هر یک نقش محوری در تکامل فلسفی قرن بیستم ایفا کرده‌اند. کتابی برای درک تحول فلسفه با نگاهی به "فلسفه ی آلمانی: از کانت تا هگل"، می‌توان دریافت که فلسفه به مثابه‌ی یک جریان زنده و در حال تکامل است که هر نسل با تکیه بر دستاوردها و اندیشه‌های پیشینیان، به بازسازی و ارتقای آن می‌پردازد. این کتاب، نه تنها یک مرجع علمی برای دانشجویان و پژوهشگران فلسفه است، بلکه برای هر خواننده‌ی کنجکاوی که به دنبال فهم ژرف‌تری از ریشه‌ها و تکوین اندیشه‌های فلسفی است، می‌تواند مطالعه‌ای لذت‌بخش و آموزنده باشد.

«انتخاب آزادی: راهنمای کانتی زیستن» کاوشی عمیق در اصول اخلاقی و فلسفی امانوئل کانت است که حکمت جاودانه نهفته در اندیشه او را آشکار می‌کند. در این کتاب، خوانندگان به سفری دگرگون‌کننده دعوت می‌شوند که فراتر از گفتمان فکری صرف است و در جوهر وجود انسان می‌کاود و ما را به تفکر در انتخاب‌ها، ارزش‌ها و تلاش برای آزادی واقعی به چالش می‌کشد. امانوئل کانت، فیلسوف آلمانی قرن هجدهم، اساس فلسفه اخلاقی خود را در آثاری مانند «مبنای متافیزیک اخلاق» و «نقد عقل عملی» توضیح می‌دهد. این کتاب با دقت ایده‌های پیچیده کانت را به راهنمای زندگی معاصر تبدیل ‌کند و بینش عمیق او را برای خوانندگانی که به دنبال درک عمیق تری از خودمختاری انسان و مسئولیت اخلاقی هستند در دسترس قرار می‌دهد. عنوان "انتخاب آزادی" مضمون اصلی کتاب را در بر می‌گیرد و کنجکاوی خواننده را در مورد ارتباط بالقوه اخلاق کانتی با زندگی خود برمی‌انگیزاند. روایت با کاوش در مفهوم بنیادی کانت آغاز می‌شود: امری مقوله‌ای. همانطور که خوانندگان به جزئیات این اصل اخلاقی می‌پردازند، آنها شروع به درک این گزاره کانت می‌کنند که اعمال اخلاقی باید توسط اصول جهان شمول هدایت شوند. این کتاب به طرز ماهرانه‌ای پیچیدگی‌های دین‌شناسی کانتی را بررسی می‌کند، زبان اغلب ترسناک آن را رمزگشایی کرده و کاربردهای عملی آن را در تصمیم‌گیری‌های روزمره توضیح می‌دهد. یکی از جنبه های جذاب کتاب بررسی استقلال به عنوان سنگ بنای اخلاق کانتی است. از طریق مثال‌های گویا و سناریوهای دنیای واقعی، خوانندگان هدایت می‌شوند تا استقلال را نه صرفا به‌عنوان آزادی عمل، بلکه به‌عنوان مسئولیت پایبندی به اصول اخلاقی ناشی از مشورت عقلانی، بدانند. این کتاب خوانندگان را به چالش می‌کشد تا با ارزش‌ها و انتخاب‌های خود روبرو شوند، و سفری انعکاسی به سوی وجودی مستقل‌تر و اخلاقی‌تر را آغازکنند. همانطور که کاوش عمیق‌تر می شود، «انتخاب آزادی» دیدگاه کانت را در مورد کرامت انسانی و ارزش‌ذاتی افراد روشن می‌کند. این کتاب از پرداختن به انتقادات و چالش‌های مرتبط با اخلاق کانتی ابایی ندارد، با استدلال‌های متقابل درگیر است و دیدگاهی متعادل و جامع در مورد نقاط قوت و محدودیت‌های فلسفه اخلاق کانت ارائه می‌کند. این رویکرد ظریف به کاوش عمیق می‌افزاید و خوانندگان را تشویق می‌کند تا کاربرد اصول کانتی را در موقعیت‌های مختلف به طور انتقادی ارزیابی کرده و زیر سوال ببرند. در پایان، «انتخاب آزادی: راهنمای کانتی زیستن» خوانندگان را به دنیای عمیق اخلاق کانتی دعوت می‌برد. چه علاقه‌مند به فلسفه باشید، چه دانش‌آموزی که با پرسش‌های اخلاقی دست و پنجه نرم می‌کند، یا فردی که به دنبال راهنمایی برای داشتن یک زندگی معنادارتر و اصولی‌تر هستید، این کتاب وعده می‌دهد که چراغی از بینش باشد و شما را ترغیب کند تا در مورد انتخاب‌های خود فکر کنید.

«روشنگری چیست؟» مقاله ای از فیلسوف امانوئل کانت در سال 1784 است. در نشریه دسامبر 1784 برلینیشه موناتشریفت (ماهنامه برلین) که توسط فردریش گدیکه و یوهان اریش بیستر ویرایش شده بود، کانت به سوالی که یک سال پیش از آن توسط کشیش یوهان فردریش زولنر، که همچنین یکی از مقامات دولت پروس بود، پاسخ داد. مقاله کانت همچنین به علل فقدان روشنگری و پیش شرط های لازم برای ایجاد امکان روشنگری برای مردم پرداخته است. او ضروری می‌دانست که پدرگرایی کلیسا و دولت ملغی شود و به مردم آزادی داده شود تا از عقل خود استفاده کنند. کانت فردریک دوم پروس را به خاطر ایجاد این پیش شرط ها ستایش کرد. کانت بر مسائل دینی تمرکز کرد و گفت: «حکام ما» علاقه کمتری به این دارند که به شهروندان بگویند در مورد مسائل هنری و علمی چه فکری کنند. حال این کتاب "روشن نگری چیست، روشنی یابی چیست؟" اثری است که توسط "آرهارد بار" گرداوری شده است. نویسنده در این کتاب همین مباحث منطقی و فلسفی را پی گیری می کند و سعی دارد با گزینش مقالات مخلف فهم تازه ای را از موضوع مطرح شده ایجاد کند. این کتاب توسط نشر "آگاه" منتشر شده است.

«انتخاب آزادی: راهنمای کانتی زیستن» کاوشی عمیق در اصول اخلاقی و فلسفی امانوئل کانت است که حکمت جاودانه نهفته در اندیشه او را آشکار می‌کند. در این کتاب، خوانندگان به سفری دگرگون‌کننده دعوت می‌شوند که فراتر از گفتمان فکری صرف است و در جوهر وجود انسان می‌کاود و ما را به تفکر در انتخاب‌ها، ارزش‌ها و تلاش برای آزادی واقعی به چالش می‌کشد. امانوئل کانت، فیلسوف آلمانی قرن هجدهم، اساس فلسفه اخلاقی خود را در آثاری مانند «مبنای متافیزیک اخلاق» و «نقد عقل عملی» توضیح می‌دهد. این کتاب با دقت ایده‌های پیچیده کانت را به راهنمای زندگی معاصر تبدیل ‌کند و بینش عمیق او را برای خوانندگانی که به دنبال درک عمیق تری از خودمختاری انسان و مسئولیت اخلاقی هستند در دسترس قرار می‌دهد. عنوان "انتخاب آزادی" مضمون اصلی کتاب را در بر می‌گیرد و کنجکاوی خواننده را در مورد ارتباط بالقوه اخلاق کانتی با زندگی خود برمی‌انگیزاند. روایت با کاوش در مفهوم بنیادی کانت آغاز می‌شود: امری مقوله‌ای. همانطور که خوانندگان به جزئیات این اصل اخلاقی می‌پردازند، آنها شروع به درک این گزاره کانت می‌کنند که اعمال اخلاقی باید توسط اصول جهان شمول هدایت شوند. این کتاب به طرز ماهرانه‌ای پیچیدگی‌های دین‌شناسی کانتی را بررسی می‌کند، زبان اغلب ترسناک آن را رمزگشایی کرده و کاربردهای عملی آن را در تصمیم‌گیری‌های روزمره توضیح می‌دهد. یکی از جنبه های جذاب کتاب بررسی استقلال به عنوان سنگ بنای اخلاق کانتی است. از طریق مثال‌های گویا و سناریوهای دنیای واقعی، خوانندگان هدایت می‌شوند تا استقلال را نه صرفا به‌عنوان آزادی عمل، بلکه به‌عنوان مسئولیت پایبندی به اصول اخلاقی ناشی از مشورت عقلانی، بدانند. این کتاب خوانندگان را به چالش می‌کشد تا با ارزش‌ها و انتخاب‌های خود روبرو شوند، و سفری انعکاسی به سوی وجودی مستقل‌تر و اخلاقی‌تر را آغازکنند. همانطور که کاوش عمیق‌تر می شود، «انتخاب آزادی» دیدگاه کانت را در مورد کرامت انسانی و ارزش‌ذاتی افراد روشن می‌کند. این کتاب از پرداختن به انتقادات و چالش‌های مرتبط با اخلاق کانتی ابایی ندارد، با استدلال‌های متقابل درگیر است و دیدگاهی متعادل و جامع در مورد نقاط قوت و محدودیت‌های فلسفه اخلاق کانت ارائه می‌کند. این رویکرد ظریف به کاوش عمیق می‌افزاید و خوانندگان را تشویق می‌کند تا کاربرد اصول کانتی را در موقعیت‌های مختلف به طور انتقادی ارزیابی کرده و زیر سوال ببرند. در پایان، «انتخاب آزادی: راهنمای کانتی زیستن» خوانندگان را به دنیای عمیق اخلاق کانتی دعوت می‌برد. چه علاقه‌مند به فلسفه باشید، چه دانش‌آموزی که با پرسش‌های اخلاقی دست و پنجه نرم می‌کند، یا فردی که به دنبال راهنمایی برای داشتن یک زندگی معنادارتر و اصولی‌تر هستید، این کتاب وعده می‌دهد که چراغی از بینش باشد و شما را ترغیب کند تا در مورد انتخاب‌های خود فکر کنید.

ریچارد ولکلی در این کتاب تلاش دارد تفسیری غایت‌شناسانه از پروژهٔ نقد عقل نزد کانت ارائه دهد که ناظر به درگیری کانت با مسئلهٔ غایت خود عقل است. غایت‌شناسی در اینجا مشخصا به تأمل راجع به تسلسل علّی غایی کل طبیعی اشاره ندارد، بلکه تأکید پرسش‌گری کانت بر پیچیدگی‌های غایت‌مندی و خودتعین‌بخشی انسان است. مسئلهٔ اصلی در میان این پیچیدگی‌ها، جایگاه عقل فلسفی در زندگی بشر (نسبت این عقل با خیر بشری، اعم از خیر اجتماعی و فردی) است. معلم و الهام‌بخش کانت در این تأملات، ژان ژاک روسو است. روسو با آشکار ساختن گرایش عقل به دیالکتیک و بحران و در نتیجه، نشان دادن ضرورت بررسی مجدد غایت عقل، زمینه‌ای بنیادی (و عموما مغفول) برای خودانتقادی عقل ارائه می‌دهد. این کتاب، مطالعه‌ای تاریخی برای آشکار کردن این سطح پنهان از نقد کانتی است و شامل بررسی ریشه‌های دورهٔ بلوغ فلسفهٔ کانت‌، از دیدگاه نوشته‌های پیشانقدی دههٔ ۱۷۶۰ است. ولکلی سرچشمه‌های برداشت و بازتعریف کانت از عقل را بررسی می‌کند و حضور روسو را در آن بازتعریف به‌طور خاص مد نظر قرار می‌دهد. این تأمل روشن می‌سازد که جایگاه روسو در برداشت کانت از فلسفه، فراتر و ماندگارتر از جایگاه هیوم است.

ریچارد ولکلی در این کتاب تلاش دارد تفسیری غایت‌شناسانه از پروژهٔ نقدِ عقل نزد کانت ارائه دهد که ناظر به درگیری کانت با مسئلهٔ غایتِ خودِ عقل است. غایت‌شناسی در اینجا مشخصاً به تأمل راجع به تسلسلِ علّیِ غاییِ کلِ طبیعی اشاره ندارد، بلکه تأکیدِ پرسش‌گریِ کانت بر پیچیدگی‌های غایت‌مندی و خودتعین‌بخشیِ انسان است. مسئلهٔ اصلی در میان این پیچیدگی‌ها، جایگاه عقل فلسفی در زندگی بشر (نسبتِ این عقل با خیر بشری، اعم از خیرِ اجتماعی و فردی) است. معلم و الهام‌بخشِ کانت در این تأملات، ژان ژاک روسو است. روسو با آشکار ساختن گرایشِ عقل به دیالکتیک و بحران و در نتیجه، نشان دادن ضرورت بررسی مجدد غایتِ عقل، زمینه‌ای بنیادی (و عموماً مغفول) برای خودانتقادی عقل ارائه می‌دهد. این کتاب، مطالعه‌ای تاریخی برای آشکار کردن این سطح پنهان از نقد کانتی است و شامل بررسی ریشه‌های دورهٔ بلوغِ فلسفهٔ کانت‌، از دیدگاه نوشته‌های پیشانقدیِ دههٔ ۱۷۶۰ است. ولکلی سرچشمه‌های برداشت و بازتعریف کانت از عقل را بررسی می‌کند و حضور روسو را در آن بازتعریف به‌طور خاص مد نظر قرار می‌دهد. این تأمل روشن می‌سازد که جایگاه روسو در برداشت کانت از فلسفه، فراتر و ماندگارتر از جایگاه هیوم است.