جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در بابعلل انحطاط و عقب‌ماندگی مسلمین از منظرهای گوناگون بحثشده است .عده‌ای از منظر غیر دینی و درون تمدنی علل و عوامل تکوین و فراز و فرود تمدن اسلامی را مورد بررسی قرار داده‌اند.گروهی دیگر از منظر غیر دینی اما با ملاکقراردادن علل پیشرفتو توسعه جوامع غربی به بررسی علل عقب‌ماندگی جوامع شرقی بطور کلی با موردی در قالبنظریه‌های عقب‌ماندگی پرداخته‌اند و احیانا برخی از این نظریه‌ها آموزه‌ها و سنتهای دینی را عامل عقب‌ماندگی معرفی نموده‌اند.دسته‌ای دیگر از منظر دینی بر مبنای اعتقاد راسخ خود به اسلام به عنوان دینی کامل و جامع که تامین کننده سعادتدنیوی و اخروی انسانهاستبه پدیده انحطاط و عقبماندگی مسلمین نگریسته‌اند. در زمره گروه اخیر جای میگیرند.پژوهشحاضر این سوال اساسی را طرح و پاسخ داده استکه آیا دیدگاه امام خمینی پیرامون علتاساسی انحطاط و عقب‌ماندگی مسلمین دارای ویژگیهای یکنظریه (تئوری) میباشد یا خیر.فرضیه اصلی این رساله جوابمثبتبه سوال فوق استکه در پایان رساله به اثباترسیده است .دیدگاه امام خمینی براساساعتقاد ایشان به اسلام به عنوان تنها مکتبتامین کننده سعادتدنیا و آخرتو پیشرفتتوام مادی و معنوی انسانها شکل گرفته است .امام خمینی معتقدند اسلام به عنوان آخرین دین الهی دارای قوانین جامع و کاملی استکه در همه زمانها و مکانها قابل اجراستو تنها در پرتو این قوانین استکه پیشرفتو رفاه مادی انسانها هم آغوشمعنویتو سعادتاخروی میگردد.از اینرو ایشان انحطاط و عقب‌ماندگی مسلمین را در درجه اول بدلیل انحرافمسلمین از اسلام اصیل از صدر اسلام تاکنون میدانند و معتقدند به هر میزان مسلمین به قوانین اسلام عمل کرده‌اند به همان میزان به پیشرفتهای مادی و معنوی نائل شده‌اند و بالعکس .از نظر امام خمینی مهمترین تحریفی که در اسلام، به ویژه در سده‌های اخیر، توسط استعمارگران صورتگرفتو موجبانحرافمسلمین از اسلام شده است ، القاء جدایی دین از سیاستیا نبود نهاد حکومتدر اسلام میباشد.به عقیده ایشان تنها راه خروج مسلمین از انحطاط روی آوردن به اسلام اصیل استو چون در متن اسلام اصیل تشکیل حکومتاسلامی برای اجرای قوانین اسلام ضروری است ، بنابر این برپایی حکومتاسلامی شرط اساسی و لازم خروج از انحطاط میباشد.دیدگاه فوق را میتوان در سه گزاره کلی زیر خلاصه کرد: -1 تنها و تنها اسلام تامین کننده سعادتدنیا و آخرتو پیشرفتمادی و معنوی میباشد -2 سعادتدنیا و آخرتو پیشرفتمادی و معنوی در تقابل با انحطاط و عقب‌ماندگی میباشد -3 انحرافاز اسلام، علتانحطاط و عقب‌ماندگی میباشد.گزاره‌های فوق با برخوداری از سه ویژگی نظریه (تئوری) یعنی: -1 دارابودن نوع خاصی از گفتار که از آن به قانون تعبیر مشود -2 ارتباط بین این گفتار بر مبنای قواعد منطق (قیاس ) -3 تبیین واقعیتاز راه قیاس ، میتواند در قالبیکنظریه (تئوری) طرح گردد.