«توین بی Arnold Toynbee» مورخ مشهور انگلیسی(1889-1973م) سال‌های فراوانی از عمر خود را صرف بررسی تاریخ و تمدن‌های گوناگون بشری کرده است. وی تمدن اسلامی را رقیب
... اساسی تمدن غربی دانسته و در بررسی‌های خود به نقاط ضعف و قوت این دو رقیب دیرینه اشاره کرده است. وی از شخصیت‌های معتقد به منجی در آخرالزمان است و اعتقادات منجی‌گرایانه او از دین مسیحیت ناشی شده است. نگاه وی به منجی، با عینک پیشرفت و تکنولوژی تمدن غرب صورت پذیرفته و وی مهدی سودانی را مظهر منجی شمشیر به دست انگاشته است. وی با بررسی شخصیت مهدی سودانی و عملکردش بر این باور است که منجی در تمدن اسلامی شاخصه‌هایی دارد که با منجی تمدن غربی در بسیاری از زمینه‌ها متفاوت است. با این حال نگاه «توین بی» به تمدن اسلامی بسیار امیدوارانه است و لذا می‌توان از نگاه تمدنی وی در تقریب بین ادیان و تقویت اعتقاد به منجی بهره گرفت. در این نوشتار برآنیم تا دیدگاه توین بی درباره شاخصه‌های منجی در تمدن اسلامی را توضیح داده و به نقد و بررسی آن اقدام نمائیم. شمشیر به دست بودن، استفاده از ابزارهای قدیمی، قدرت روحانی و نیروی توانای معنوی و خلأ نظریه‌پردازی در عصر جدید از جمله شاخصه‌هایی است که توین بی برای منجی در تمدن اسلامی برشمرده است. تحلیل و مطالعه آثار «توین بی» نگاه خاص و ویژه او را نسبت به منجی شمشیر به دست آشکار ساخته و راز نگاه‌های متفاوت وی به اسلام را بر ملا خواهد ساخت. «توین بی» تنها از زاویه «مهدی سودانی» به منجی شمشیر به دست نگریسته است. در حالی که این امر زوایای دیگری نیز دارد که ما به برخی از آنها در این پژوهش اشاره می‌نمائیم. به هر حال دیدگاه‌های توین بی در مورد منجی و آینده جهان، نقاط مشترکی با آموزه مهدویت و آرمان‌های آن دارد، و به همین دلیل، می‌تواند زمینه شکوفایی پژوهش در آموزه‌های مهدوی مرتبط را فراهم نماید.
بیشتر