جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نگارنده کتاب بر آن است اندیشه‌های فلسفی ارسطو و افلاطون، همچنین تاثیرات آنها را بر اندیشمندان پس از خود نقد و بررسی کند .مولف در ابتدای کتاب درباره سنت ارسطویی خاطر نشان می‌کند" :مطابق تعریف، سنت ارسطویی، عبارت است از مجموعه‌ای از نوشته‌ها و آثار ارسطو ـ اعم از اصیل و غیر اصیل و شروح و تفاسیر مبتنی بر آن‌ها که طی ادوار و ازمنه مختلف در بستر فرهنگ‌های یونانی مابی، سریانی، اسلامی و مسیحی تدریجا تکوین یافته و البته در هر دوره و عصری مختصات فرهنگی آنها را به خود گرفته و اکنون مجموعه عظیمی از رویکردهای مختلف و متنوع و بعضا متعارض و ناسازگار را پدید آورده است...سنت ارسطویی در مسیر پر فراز و نشیب تاریخی خود با یکی از حوزه‌های بس تاثیرگذار و مهم یعنی حوزه مکتب نو افلاطونی مشترکاتی یافته، بلکه در برخی فقرات ممزوج شده تا آن جا که حداقل تا مدت‌های مدید امکان تشخیص و تفکیک این حوزه‌ها از یکدیگر ناممکن می‌نمود...اصطلاح مکتب نو افلاطونی، اصطلاح جدیدی است و ظاهرا از قرن شانزدهم به این طرف رواج یافته و بنابراین در زمان شکل‌گیری این مکتب، پیروان و شاگردان آن خود به انتخاب چنین واژه‌ای اقدام نکرده‌اند، اما می‌دانیم مفاد این واژه چنین نیست که گویی با این مکتب تصویری نو از افلاطون ارائه گردیده و لابد سایر تصاویر و تفاسیر عرضه شده از افلاطون کهنه تلقی شود .پیروان این مکتب با خواندن آثار افلاطون مطالبی را از خود و نوشته‌های دیگران به آن می‌افزودند .مکتب نو افلاطونی آخرین تلاش نظری فیلسوفان وفادار به سنت یونانی، در عهد یونانی مابی و آغازین سده‌های ظهور و بسط مسیحیت بوده است...با بررسی و تامل در متون نو افلاطونی و تحقیقات تاریخی و فلسفی محققان نشان داده شده که این مکتب حامل مجموعه‌ای از سنت‌ها و عناصر فلسفی، عرفانی و دینی متعدد بوده که به طرز استادانه‌ای با یکدیگر آمیخته و ترکیب شده و در نتیجه نمی‌توان سهم و اثر هر یک از آنها را نادیده گرفت .حضور و تاثیر عناصر ارسطویی از زمره این‌هاست .و این نوشتار هم به قصد تاکید بر همین نسبت و ارتباط نگاشته شده و به عبارت دیگر فرض اصلی کتاب حاضر این بوده است که نشان دهد، نسبت ارسطویی نه فقط در صورت و هیات مشائی و عقلی، بلکه حتی در صورت نو افلاطونی و اشراقی هم ظاهر شده تا آن حد که در مقطعی از تاریخ با آثار منحول ارسطو مواجه می‌شویم ."مطالب اصلی کتاب با این موضوعات سامان یافته است" :شکل‌گیری سنت ارسطویی"، "استمرار و بسط سنت ارسطویی"، "فرهنگ یونانی و فرهنگ لاتینی"، "سنت ارسطویی در غرب لاتینی"، "سنت ارسطویی، بازتاب‌ها و گرایش‌ها"، "افلوطین، بزرگترین متفکر مکتب نو افلاطونی"، "مابعدالطبیعه افلوطین"، "دیدگاه افلوطین درباره انسان"، "فرفوریوس، اشاعه دهنده مکتب نو افلاطونی "و "میراث مکتب نو افلاطونی ."

مجموعة «زیبایی و فلسفة هنر در گفت‌وگو» مشتمل بر پرسش‌ها و پاسخ‌هایی دربارة مسائل بنیادین زیباشناسی و فلسفة هنر نزد فیلسوفان و مکتب‌های فلسفی است. این کتاب نخستین مجلد از این مجموعه است که در آن سلسله گفت‌وگوهایی دربارة فلسفة زیباشناسی افلاطون به رشتة تحریر در آمده است. در این گفت‌وگوها که با برترین استادان فلسفة کشور ایران صورت گرفته مباحثی چون: نسبت میان هنر و نظام هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی افلاطون، ویژگی‌های زیبایی اخلاقی، دید کلی به هنر در زمان افلاطون، معنای واژة «میمسیس» از نظر افلاطون، رابطة زیبایی و خبر در نگاه افلاطون و... مطرح و بررسی می‌شود. شایان ذکر است در پایان کتاب بیوگرافی کوتاهی از استادان گفت‌وگو نیز ارائه شده است.

مسئله اصلي کتاب حاضر چگونگي خوانش ديالوگ‌هاي افراد و به‌عنوان فيلسوف - نويسنده است که همه‌چيز را به نوشتار در قالب قلم و صفحه نمي‌سپارد و انديشه خود را فراسوي آن‌ها مي‌داند. در اين کتاب نويسنده سعي نموده تا محورهاي اصلي نظرات خود را در مواجهه با مباحث با نظرهاي مقابل به‌صورت فشرده و غالباً کوتاه مطرح کرده و تبيين نمايد. به نظر مي‌رسد نويسنده سعي در نشان دادن اين مهم دارد که براي افلاطون فلسفه و فلسفيدن در ارتباط مستقيم با نوشته و نوشتن قرار دارد.

«تعلیم و تربیت نه تنها می‌تواند در رشد اخلاقی و عقلانی و عاطفی و حتی جسمانی فرد مؤثر باشد، بلکه وسیله‌ای در جهت رفع نیازهای اساسی اجتماعی به شمار می‌آید. نقش تعلیم و تربیت نه تنها در عینیت بخشیدن به زندگی مادی و معنوی فرد متوقف نمی‌شود؛ بلکه تمام شئون اجتماعی او را دربر می‌گیرد و عامل رشد تحول اساسی جامعه می‌گردد.» کتاب حاضر در جهت مطالعه تطبیقی نظریات تربیتی «افلاطون»، «ژان ژاک روسو» و «جان دیویی» به نگارش درآمده است. بر این اساس، اهداف آموزش و پرورش، روش تدریس مناسب و نقش معلم و شاگرد، منشأ معرفت یا شناخت، ویژگی‌های مدرسه و محیط مناسب برای تعلیم و تربیت و ...، از دیدگاه این اندیشمندان مورد بحث و بررسی قرارگرفته است.

کتاب حاضر به‌منظور بررسي انديشه افلاطون درباره شعر و تراژدي به رشته تحرير درآمده است. آثار افلاطون بيش از هر فيلسوف ديگري در تاريخ تمام ادوار فلسفه مورد بررسي و پرسش قرار گرفته اما آنچه در اين مطالعات به‌وضوح ديده مي‌شود توجه نکردن به انديشه‌هاي افلاطون درباره تراژدي است که در مقايسه با مفاهيم فلسفي ديگر افلاطون که در موردشان به حد کفايت کتاب و رساله و مقاله وجود دارد، درباره تراژدي از ديدگاه افلاطون تقريباً چيزي در دست نيست. در پژوهش حاضر براي فهم نظريات افلاطون درباره تراژدي، ابتدا به خود آثار افلاطون مراجعه شده، تمام محاورات بر اساس مجموعه استفانوس قرائت و بررسي مي‌شود؛ سپس نظرات و افکار انديشمندان در اين حوزه انتخاب شده و پس از آن با نوشته‌هاي خود افلاطون تطبيق داده شده‌اند.