جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نویسنده در آغاز، به منظور شناسایی فلسفه‌ی افلاطون سیر اندیشه و فلسفه‌ی پیش از افلاطون در عهد یونان کهن را بررسی می‌کند. وی در این خصوص می‌گوید: نخستین فیلسوفان یونان (600-450 ق م) نخست در تلاشی برای دست‌یابی به اصل وحدت‌بخشی بودند تا بتوانند تنوع و کثرت عالم را توجیه کنند. آن‌ها در این راه با مسائلی از قبیل ماهیت واقعیت، تقابل تغییر و ثبات، و تمایز بین وحدت و کثرت رو‌به‌‌رو بودند". وی با این دیدگاه که سقراط بیش‌ترین تاثیر را بر فلسفه و حیات افلاطون داشته، به زندگی، احوال و اندیشه‌های سقراط نیز اشارتی می‌کند؛ سپس زندگی و آثار افلاطون را بررسی کرده در بخش اصلی مهم‌تر مباحث رساله‌ی "جمهوری" را معرفی و تبیین می‌کند. گفتنی است رساله‌ی جمهوری در اصل مباحثی است که افلاطون در آکادمی به آن‌ها پرداخته است. اصلی‌ترین دل‌مشغولی افلاطون در این رساله، تعریف مفهوم عدالت و پاسخ به این پرسش است که چرا زندگی عادلانه بهتر از زندگی ظالمانه است. وی هم‌چنین در این رساله ماهیت و ساختار مدینه‌ی فاضله را بررسی می‌کند و موضوع تربیت حاکمان، ماهیت نفس و تعلیم و تربیت را مطرح می‌سازد و به شرح نظریه‌اش درباره‌ی هنر می‌پردازد.

این کتاب آرا و نظریات فلسفی افلاطون را در همه حوزه‎های هستی، عالم معقول و عالم محسوس و معرفت‎شناسی مورد شرح و بحث قرار داده است. نویسنده در آغاز گزارشی از شرح حال، زندگانی و آثار و تالیفات افلاطون به دست داده است. وی در مبحث بعد به تعریف واژه‎های فسلفه و فیلسوف و تفاوت آن با سفسطه پرداخته است. مولف ویژگی‎های فیلسوف راستین را یک به یک برشمرده و در بخش بعد راجع به دانش دیالکتیک، سیر و سلوک دیالکتیکی، دانش‎های مقدماتی، معرفت‎شناسی و زیرمجموعه‎های آن از شناسایی و ادراک حسی گرفته تا اشکال مختلف تشبیهات بحث می‎کند. اثبات ایده نیک محض و شناخت اوصاف آن و شهود و تصویر این ایده یکی دیگر از نظریات مهم فلسفی افلاطون است که نگارنده در صفحات بعد طی براهین مختلف آن را اثبات می‎کند. اما عالم معقول و ماهیت مُثُل، اثبات وجود مثل و بررسی اوصاف و ویژگی‎های آن و ارتباط مثل با دیگر مقوله‎های فلسفی خود بخشی از دستگاه فلسفی افلاطون است که در بخش بعد آورده شده است. وی در بخش پایانی در باب عالم محسوس و حدوث جهان و نفس بدن ذیل عناوین فرعی متعددی به تفصیل سخن می‎گوید.

موضوع این کتاب مباحثی دربارة مفهوم عشق از دیدگاه افلاطون و احمد غزالی است. نگارنده با نگاهی تطبیقی رویکردهای عرفانی و فلسفی دربارة عشق را ارزیابی و مقایسه می‌کند. وی در گام اول به معرفی دیدگاه‌های افلاطون و غزالی می‌پردازد، سپس چیستی و ماهیت عشق در اندیشه‌های هر یک را ذکر می‌کند. در ادامه اقسام عشق از دیدگاه افلاطون و غزالی را برشمرده، ویژگی‌ها و وجوه تمایز هر یک را ذکر می‌کند. همچنین مفاهیم مرتبط با مفهوم عشق نظیر؛ توحید، غیرت، نفی غیر و نیرو بخشی را شرح می‌دهد و نقش «عشق» در اخلاق افلاطونی و اخلاق عرفانی غزالی را توضیح می‌دهد. کتاب با هدف مقایسة تطبیقی مفهوم عشق در عرفان اسلامی و فلسفه افلاطون تهیه و تدوین شده است.

بخش نخست کتاب حاضر، شرح و تأکيد اخير تفسير انتقادي را در برمي‌گيرد. مؤلف در مقدمه به جزئيات اين دو سنت و ويژگي‌هاي هر يک پرداخته و ضمن لحاظ کردن تقدم سنت يوناني، سنت لاتيني که بيشتر زبان شناسانه است را نيز توضيح داده است.