برای دانشمندان اهل سنت تحلیل واقعه عاشورا برای مقابله با افکار شیعیان امری ضروری بوده است، زیرا این واقعه به شیعیان هویت می بخشید و مراسمی که برای عاشورا برگزا
... ار می کردند، فرصتی دوباره برای ترویج اندیشه شیعی به آنان می داد. برای این امر برخی این واقعه را چنان تحلیل و بررسی کردند که نقش یزید را در این حادثه هر چه کم رنگ تر سازند، و نشان دهند که عاشورا به اشتباه رخ داده و یزید در آن مقصر نیست. برای هیمن، لعن او را جایز نمی دانستند. مهم ترین نمایندگان دو دیدگاه در بین عالمان حنبلی مذهب بغداد «ابن جوزی» و «عبد المغیث» بودند. ابن جوزی که در عصر خود رهبری حنابله را در دست داشت به شدت از جواز لعن بر یزید دفاع می کرد و از هم مذهبان خود دلتنگ بود که چرا مذهب احمد بن حنبل را با دفاع از یزید آلوده کرده‌اند. در مقابل عبد?المغیث کتابی در دفاع از یزید تالیف کرده و سعی می کرد هم مذهبان خود را قانع کند که این مسلک واقعی احمد بن حنبل است. ابن جوزی کتاب ارزشمند الرد علی المتعصب العنید المانع من ذم یزید را در رد همین کتاب تالیف کرده است. این مقال در صدد است با بررسی بخشی از جریانات فرهنگی و اجتماعی آن عصر روشن سازد که چرا موضوع لعن یزید در آن هنگام اهمیت یافته و چرا ابن جوزی به تالیف کتاب خویش دست یازیده است. همچنین، در صدد است مبانی، مصادر، و روش‌های بحث و استدلال را نزد ابن جوزی بررسی کند و ارزش کتاب او را در موضوع لعن یزید در مجامع علمی و فرهنگی توضیح دهد.
بیشتر