جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
علم الهدی, سید مرتضی (شریف مرتضی، فقیه و متکلم بزرگ امامیه؛ مقیم بغداد در عراق), 355ق./967م. بغداد،عراق 436ق./1045م. بغداد،عراق
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 269
عنوان :
نظریۀ صرفه در کتاب الموضح سیدمرتضی پژوهشی دربارۀ اهمیت، مبانی و روش اثبات آن
نویسنده:
سیده خدیجه حسینی؛ مهرداد عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صرفه
,
اعجاز قرآن
,
وجوه اعجاز قرآن
,
نظریه صرفه
,
«نظریه صرفه» درباره اعجاز قرآن
چکیده :
اگرچه در اندیشۀ غالب در الهیات اسلامی، نظریۀ «صرفه» کمتر محل توجه بوده و بهعنوان وجهی از وجوه اعجاز قرآن مقبولیت چندانی نیافته است، سیدمرتضی علمالهدی (د. 436)، عالم سرشناس امامی قرن چهارم و پنجم، از مدافعان جدّی این نظریه بوده و در کتاب الموضح عن جهة اعجاز القرآن (الصرفة) بهتفصیل آن را اثبات کرده است. در پژوهش حاضر، که به بررسی ابعاد گوناگون این نظریه در الموضح سیدمرتضی اختصاص دارد، نشان داده شده است که سیدمرتضی، بهعنوان یکی از مدافعان سرسخت این نظریه، برخلاف نقد مشهور بر معتقدان به صرفه، بههیچروی منکر اصل اعجاز قرآن نیست و همچنین، بهرغم برخی تلاشها برای مبرّا کردن او از اعتقاد به صرفه، او در این کتاب بهجد مدافع نظریۀ صرفه است، و این امر خود اهمیت و ضرورت بررسی علمی و دقیق این نظریه و این کتاب را نشان میدهد. در این پژوهش، رویکرد کلی عقلگرایانۀ سیدمرتضی و استدلالهای مبسوط او تبیین شده و مبانی متفاوت او در بیان معجزه، تحدّی و معارضه معرفی شده است. همچنین روش کلی سیدمرتضی در اثبات نظریۀ صرفه، که ردّ دیگر وجوه پیشنهادشده از جانب عالمان مسلمان برای اعجاز قرآن است، بهتفصیل شناسانده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 65
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تطورات کاربست عقل در دین در مقایسۀ نظرات سیدمرتضی و خواجه نصیرالدین طوسی
نویسنده:
حمیدرضا شب بویی ، حمیدرضا شریعتمداری ، محمد قمی اویلی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل و دین
,
عقل و دین در اسلام
,
معرفت دینی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
عقل یکی از منابع چهارگانۀ تفکر، استنباط و معرفت شیعی است. تاریخ اندیشگیِ شیعه گواه است که این منبع از ابعاد گوناگون و از جمله به لحاظ کاربست در کلام و معارف، تطورات مختلفی را گذرانده است. مروری بر تاریخ تفکر شیعه نشان میدهد در کاربرد عقل، طیف گستردهای از نظرگاهها، از عقلگرایی حداقلی تا عقلگرایی حداکثری وجود دارد که به نظر میرسد نماد و نمایندۀ آن، جناب سیدمرتضی است. سیدمرتضی از مفاخر و چهرههای برجسته عقلگرایی شیعه و بلکه اسلام در قرن پنجم هجری بود که بیشترین تأثیر را در تاریخ تفکر شیعی گذاشت. کلام شیعه دستکم تا قرن نهم تحت تأثیر مکتب بغداد به روایت سیدمرتضی بوده است. بهیقین در این امتداد، خواجه نصیرالدین طوسی نقطه عطف دیگری است. تأثیر او در کلام شیعی را هم در فلسفیکردن کلام میتوان جست هم در مدرسیکردن کلام شیعه بارز است. نشاندادن تحولات کلامی شیعه در روششناسی و در شیوۀ تعامل با عقل با محوریت و بررسی مقایسهای سیدمرتضی و خواجهنصیرالدینطوسی، رسالتی است که این مقاله میجوید. این تحقیق در نظر دارد که با لحاظ شاخصههای عقلگرایی، این دو دانشمند برجسته شیعه را مورد بررسی و سنجش قرار دهد. از مهمترین کاربستهای عقل در حل برخی از بحرانهای معرفتی عصر حاضر میتوان به منبع معتبر در معرفتشناسی، نسبت عقل با اصل تکلیف و نسبت و رابطه عقل با دین اشارهکرد. آنچه از منابع موجود در این رسالۀ تحقیقی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، رسائل و تنزیه الانبیاء سیدمرتضی و در آثار خواجه قواعد العقائد و تجرید الاعتقاد است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 25
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسير آيات امامت و ولايت در مکتب کلامي اماميه بغداد با تمرکز بر شيخ مفيد و سيد مرتضي
نویسنده:
علی هابطینژاد ، محمدعلی مهدویراد ، روحالله شاکری
نوع منبع :
نمایه مقاله
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آیات امامت
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
چکیده :
اعتقاد به امامت منصوص و بلافصل اميرمؤمنان شاخصۀ اصلي اعتقادي شيعه بهشمار ميرود. مسئلۀ اصلي اين پژوهش شناسايي هندسۀ آيات مطرحشده در رابطه با اين اعتقاد و تفسير آن در انديشۀ کلامي اماميه بغداد در قرن پنجم و با محوريت شيخ مفيد و سيد مرتضي که با روش تحليلي و استفاده از مطالعات کتابخانهاي مورد مطالعه قرار گرفته است. بخش اصلي ادله قرآني اثبات حق ولايت و امامت در مکتب بغداد از دو دستۀ بدون واسطه و با واسطه تشکيل شده و دستۀ سوم ناظر به نقد مباني تفکر رقيب است. نقادي مستندات قرآني انگاره عصمت صحابه، نقادي استناد به آيات قرآني براي حق خلافت خلفاء و نقد ادلۀ قرآني حجيت اجماع امت، سه محور دستۀ سوم را تشکيل داده و در مواردي نيز به شکل جدلي به نفع امامت استدلال شده است. تفسير اين آيات در مکتب بغداد، با توجه به گسترش نگاه عقلي کلام شيعه و فضاي چند قطبي بغداد، هم از حيث کمّيت و هم از جهت کيفيت و تقويت جهت تحليلي و تفسيري، قابل ارزيابي است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 63
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی اندیشه تاثیرپذیری متکلمان قرن 4 و 5 امامیه از معتزله در عدل الهی
نویسنده:
محمدعلی احسانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اعتقادات شیعه
,
2- قاعدة اللّطف: قاعده لطف
,
اشاعره (اهل سنت)
,
انتصاف
,
معتزله (اهل سنت)
,
تفویض
,
حسن و قبح عقلی
,
اصول مذهب شیعه
,
رابطه کلام شیعه و معتزله
,
5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی))
,
مشترکات شیعه و معتزله
کلیدواژههای فرعی :
جبریه (مذاهب کلامی) ,
تکلیف (افعال الهی) ,
وجوب قبول توبه ,
اراده معصیت ,
امر بین امرین ,
استطاعت قبل الفعل ,
استطاعت مع الفعل ,
عدل الهی ,
خدا و اختیار انسان ,
عقلانیت دینی ,
شر ,
قدر ,
عدم صدور قبیح از خداوند ,
مساوات در نعمت ,
عقلانیت معتزلی ,
مساوات در هدایت ,
توفیق الهی ,
تعبیر الهیاتی آلام ,
اصل وجوب عوض ,
تحابط ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
چکیده :
متکلمان معتزله و امامیه از روزهای نخست در کنار هم به گفت و گو، بحث و مناظره مشغول بوده اند. در این فضا ممکن است تاثیراتی برای هر یک از جریان ها حاصل شده باشد. مکتب امامیه و معتزله به علت پذیرش حسن و قبح عقلی به عنوان مبنا و اساس عدل الهی و سایر آموزه های دینی به عدلیه معروف شده اند. آن ها با این مبنا، آموزه های دینی را به نحوی تحلیل کرده اند که خروجی آن، اختیار انسان، وجوب لطف و رعایت اصلح، وجوب تکلیف، نفی تکلیف فراتر از طاقت، وجوب اعواض بر آلام ابتدایی و تفسیر حکیمانه شرور بوده است. البته آن ها در برخی از باورها اختلافات جزئی و در بحث اراده و اختیار اختلاف نظر مهم دارند. معتزله در این باب، راه افراطی تفویض را برگزیده، اما امامیه با پیروی از ائمه اطهار(ع): نظریه «لاجبر و لاتفویض بل امر بین الامرین» را برگزیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 106
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی دیدگاه کلامی دو مکتب قم و بغداد در خصوص تجهیز امام معصوم(ع) (مطالعه موردی: تجهیز موسی بن جعفر الکاظم(ع))
نویسنده:
سعید توفیق ، وجیهه میری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
چکیده :
تجهیز امام معصوم(ع) متوفی بدست امام معصوم در قید حیات یکی از مباحثی است که در اندیشه کلامی و فقهی شیعه مورد توجه قرار گرفته است. در این نوشتار با شیوه توصیفی تحلیلی به بررسی تطبیقی باور اعتقادی دو مکتب قم و بغداد در این خصوص پرداخته میشود. با بررسی رویکرد و دیدگاه دو مکتب قم و بغداد روشن میشود که مکتب قم با تَعبُد و التزام به روایات، تجهیز معصوم متوفی بدست معصوم بعدی را به عنوان قاعدهای قطعی، تغییرناپذیر و فرا زمانی و فرا مکانی میشناسد؛ حال آنکه فقهای متکلم مکتب بغداد بر خلاف فقهای محدث مکتب قم، نه تنها روایات وارده در خصوص تجهیز معصوم را در حوزه اخبار آحاد قرار میدهند؛ بلکه قطعیت و تغییرناپذیری این مسئله را به عنوان یک قاعدهی مسلم کلامی و فقهی نمیپذیرند. مکتب بغداد ضمن آنکه اولویت تجهیز معصوم را بدست معصوم بعدی پذیرفته است، اما آن را به درجهای از قطعیت ارتقا نداده است تا در صورتی که برای امام زنده در تجهیز امام متوفی موانع و محدودیتهایی به وجود آمد، همچنان خود را ملتزم و متعبد به این قاعده بداند. مکتب متکلمان و محققان، قائل به تجهیز امام حسین، امام کاظم و امام رضا(ع) بدست معصوم بعدی نیست. از گزارشهای تاریخی نیز چنین درک میشود که متولی تجهیز امام کاظم(ع) یکی از دوستان آن حضرت بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مقایسهای مکتب فایدهگرایی اخلاقی جان استوارت میل و نظریه مصلحت در کلام شیعی (با تأکید بر مدرسه کلامی بغداد)
نویسنده:
نویسنده:امیرحسین پاشایی؛ استاد راهنما:هادی صادقی؛ استاد مشاور :حمیدرضا شریعتمداری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
فهرست نوشته ها
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
چکیده :
نظریه فایدهگرایی جان استوارت میل نقش محوری در سودگرایی به ویژه سودگرایی کلاسیک دارد و بیشترین خیر برای بیشترین افراد را اصل اساسی ارزش اخلاقی میداند. در سویی دیگر در سنت کلامی شیعی و مکتب عقلگرای بغداد، نظراتی که حول محور مصلحت مطرح و مصلحت را ملاک ارزش و حسن و قبح افعال معرفی میکنند، این قابلیت این را دارا هستند که با سودگرایی مقایسه شده و ما را به نظریات فلسفه اخلاق اسلامی نزدیکتر کنند. از این رو در این تحقیق با روشی توصیفی ـ تحلیلی، نظریه میل با نظریه مصلحت که برامده از آراء متکلمین اصلی مکتب کلامی بغداد (شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی) است، مقایسهشده است. حاصل آنکه هر دو نظریه در اصول وحدتگرا هستند. در نظریه میل اصل سود و در نظریه مصلحت، مصالح و مفاسد واقعی است که حسن و قبح افعال را تعیین میکنند. مصالح و مفاسدی که اگر ثابت و همیشگی باشند عقل مرجع تشخیصشان است و اگر متغیر باشند شرع به کمک عقل آمده و آنها را به نحو تفصیلی مشخص میکند. نظریه میل اگرچه به زعم وی قابلیت سازگاری با آموزههای مسیحی را دارد، نظریهای سکولار و فارغ از پیشفرضهای الهیاتی است اما نظریه مصلحت به شدت متأثر و مبتنی بر مبادی خداشناسانه است. در نهایت اینکه اگرچه خیر ذاتی در نظریه میل و مصلحت غایی در نظریه مصلحت به لذت و ألم منتهی میشود اما برخلاف میل، لذت و ألمی در نظریه مصلحت مبنای ارزش افعال و جعل احکام دانسته میشود که یا از احکام ضروری عقل صادر شده باشد یا از جانب خداوندی که کمال مطلق است تأیید شده باشد، از این رو لذات اخروی و پایدار بر لذات دنیوی تقدم دارند. ماهیت نظریه مصلحت سبب میشود بسیاری از اشکالاتی که به نظریه میل وارد میشوند، مانند دشواری محاسبه سود یا غفلت از سود فردی، وارد نباشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مقایسهای دیدگاه شریف مرتضی و قاضی عبدالجبار درباره آیه تطهیر
نویسنده:
محمد معینی فر، لیلا عبدالهی ، فاطمه سادات مشیریان ، فاطمه عبدلی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
چکیده :
قسمت دوم آیه 33 احزاب، معروف به آیه تطهیر، از آیاتی است که مجادلههای کلامی بسیار به همراه داشته است. روایات فراوانی در فریقین گویای رابطه حدیث کساء با آیه تطهیر است و «اهل بیت» در آیه را مختص به خمسه طیبه میداند. «عصمت» از موضوعات اختلافی فریقین در شروط امام است. شریف مرتضی برخلاف قاضی عبدالجبار آیه تطهیر را برهان روشن عصمت امام میداند. پراکندگی و نایکسانی در استدلالهای کلامی مفسر معتزلی ذیل آیه تطهیر، ادله ناکافی، نادیدهگرفتن روایات معتبر در شأن نزول آیه و تفاوت برداشت مفردات آیه از تلاش قاضی عبدالجبار برای اثبات مبانی اعتقادیاش در رد عصمت اهل بیت (ع) خبر میدهد. این نوشتار همراستایی دیدگاه شریف مرتضای شیعی با قرآن را در دفاع از مکتب اهل بیت (ع) نشان میدهد و همچنین با بیان افتراق دیدگاه شیعه و معتزله در مبانی اعتقادیکلامی، مانند عصمت، نشان میدهد شیعه در این زمینه وامدار معتزله نبوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 209 تا 234
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی مبانی نبوت عامه در امامیه و اسماعیلیه با تأکید بر آرای سید مرتضی و حمید الدین کرمانی
نویسنده:
نویسنده:محمد ابراهیم پیشنمازی رستمکلایی؛ استاد راهنما:حمید رضا شریعتمداری؛ استاد مشاور :محمد جاودان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
فهرست نوشته ها
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
چکیده :
اعتقاد به «نبوت» وجه و شاخص مشترک میان تمامی فرق و مذاهب اسلامی است که در نگاهی دقیقتر مباحث مختلفی را شامل میشود. ضرورت بعثت و ارسال رسل، صفات و ویژگیهای پیامبران، عصمت انبیای الهی در بازه زمانی قبل و بعد از بعثت، ماهیت و انواع وحی، تعداد انبیای الهی و... مبانی نبوت عامه را شکل میدهند که جریانهای فکری مختلف بر پایه مبانی جهانشناسی و معرفتشناسی خود به تبیین و تشریح آن اقدام کرده و گاه نیز در مقام دفاع از باورهای خود درباره آنها برآمدهاند. جریانهای فکری، عقیدتی شیعی نیز از این امر مستثنا نیستند؛ شیعه امامیه و اسماعیلی نیز بر همین اساس به میدان آمده و آثاری از خود به جای گذاشتهاند. سید مرتضی علمالهدی فقیه، فیلسوف و متکلم مشهور امامی از بزرگترین دانشمندان امامی است که بر دفاع عقلانی از باورهای اعتقادی باور دارد. حمیدالدین کرمانی نیز داعی مشهور اسماعیلی دوران فاطمی است که تلاش وافری برای بازسازی اندیشه اسماعیلی با تکیه بر گزارههای عقلانی متکی به فلسفه نوافلاطونی و عقاید گنوسی نموده است. این پژوهش با تکیه بر روش تحلیلی، توصیفی در پی بررسی و تطبیق آراء و نظریات عالمان و متکلمان امامیه و اسماعیلیه در مورد مسائل اساسی نبوت عامه که نقش مبانی آن را دارد، برآمده است. مطالعات و بررسیهای انجام شده بیانگر اشتراکات فراوانی در مسائل «نبوت عامه» مانند ماهیت نبوت عامه، عصمت انبیاء، برتری خاتم النبیین بر سایر انبیاء، صفات پیامبران الهی، ایمان به جمیع انبیاء الهی و... دارد. ریشه و منشأ این اشتراکات را میتوان در اعتقاد به اصل نبوت و امامت در هر دو جریان جستجو کرد، به ویژه اینکه آبشخور مشترک فکری تا زمان امامت امام صادق(علیه السّلام) نقش اساسی در سازه فکری، اعتقادی هر دو جریان دارد. مهمترین افتراقها نیز به مبانی خاص اسماعیلیه در مبانی جهانشناسی و معرفتشناسی آنان بازمیگردد. اسماعیلیه با اعتقاد به هفت دور مقدس برای تاریخ بشر و تکیه بر الهیات تنزیهی، قائل به تقسیمات خاص میان انبیا و سپس نقش امام در معرفت بشری دارند که آنان را از اندیشه امامیه به خوبی متمایز میسازد. متأثر از مبانی گفته شده، اختلاف در نگاه به رتبه و جایگاه انبیاء با فرشتگان و سایر مخلوقات، نحوه انتقال وحی و پیام الهی به رسولان، اختلاف نظر در تعداد، ادوار و القاب انبیاء، از مسائل اختلافی دو جریان به شمار میرود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی وجوه اعجاز قرآن نزد علمای متقدم و متأخر امامیه با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی و سید مرتضی
نویسنده:
نویسنده:سمیه گیوهکی؛ استاد راهنما:علی حسنبگی؛ استاد مشاور :علیرضا طبیبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
فهرست نوشته ها
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اعجاز قرآن
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
قرآن کریم به عنوان برترین معجزه آخرین رسول خدا، با آیات تحدی و فراخواندن مخاطبانش به همانندآوری، خود، پرده از اعجازش برداشته است. از آنجا که جنس این معجزه از نوع کلام بوده و کلام، وجوه مختلفی را در بر می گیرد، در این باره که به راستی کدام وجه از این کلام، اعجاز به شمار میرود و دیگران از آوردن مانند آن ناتوانند، دیدگاههای مختلفی از سوی عالمان دینی بیان شده و همین اختلاف دیدگاهها سبب شده تا پژوهشهای مختلفی، چه به صورت تطبیقی بین دیدگاه عالمان دینی، از اهل تسنن گرفته تا شیعه، و چه به صورت موردی، انجام شود. اما با بررسیهای انجام گرفته این نتیجه حاصل شد که تا کنون پژوهشی که به بررسی دیدگاه عالمان متقدم و متأخر امامیه، و به طور خاص بررسی تطبیقی دیدگاه سید مرتضی، به عنوان یکی از عالمان دینی امامیه متقدم، و علامه طباطبایی، به عنوان یکی از عالمان دینی معاصر امامیه بپردازد انجام نشده است. بدین سبب این پژوهش در راستای فهم این مطلب، با روش توصیفی- تحلیلی و با ابزار کتابخانهای انجام شد و این نتیجه حاصل گردید که هر چه از سدههای ابتدایی به سمت زمان حال پیش میرویم علاوه بر اینکه در کنار اعجاز لفظی، وجوه متعددی از اعجاز غیر لفظی از سوی عالمان دینی مورد توجه قرار گرفته، دایره وسعت این وجوه در نگاه عالمان متأخرتر نیز گسترش یافته و وجوه متعدد جای وجوه تکبعدی و ساده را گرفته است. علاوه بر این، وجه صرفه که تنها وجه مورد توجه عدهای از عالمان متقدم میباشد رفته رفته در دیدگاه عالمان امامیه به دیدگاهی شاذ تبدیل شده است. این وجه تنها وجه مورد پذیرش عالمانی چون سید مرتضی است. در مقابل، این وجه تنها وجه مردود، نزد عالمانی چون علامه طباطبایی میباشد. علامه طباطبایی به عنوان یکی از عالمان معاصر امامیه در این باره قائل به عمومیت اعجاز قرآن از قبیل: مقررات و احکام عبادی، قوانین مدنی، سیاسی، قضایی و اقتصادی، سرگذشت انبیاء و ملتها، اخبار غیبی، شیوایی بیان، گیرایی تعبیر و بلندی معارف و ... میباشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شاخصهای عقلگرایی در آراء تفسیری سید مرتضی
نویسنده:
نویسنده:محمدحسین حسینپور؛ استاد راهنما:سیدمحمد مرتضوی؛ استاد مشاور :محمد رضا جواهری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
فهرست نوشته ها
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
چکیده :
علی بن الحسین الموسوی مشهور به «سید مرتضی» از عالمان بزرگ تاریخ تشیع در قرون چهارم و پنجم است که در پایه گذاری عقل گرایی در فهم دین و تفسیر قرآن نقش ممتازی دارد. قرآن موضوع تعقل و تفکر را مورد تاکید قرار داده است٬ و در سنت معصومان: نیز اهمیت جایگاه عقل در فرایند فهم و معرفت دینی ٬ نمایان است. شایان توجه است که مفسران فریقین همواره از نیروی عقل به هنگام تفسیر آیات مرتبط باعقل کمک گرفته٬ و مجموعه عظیمی از تفسیر عقلی قرآن را به وجود آورده اند. در این میان، سیدمرتضی علمالهدی با رویکرد عقلی-کلامی به تحلیل و بررسی آیات قرآن پرداخته٬ و با عنایت به موقعیت شهر بغداد(وجود جریان های فکری و نحله های مذهبی)به دفاع از مبانی کلامی شیعه پرداخته است. و رویکرد عقل گرایانه سیدمرتضی٬ ریشه در منزلت عقل در مبانی کلامی شیعه دارد. وی عقل را مجموعه ای از علوم ضروری می داند که رهاورد آن، اصول کلی هستی شناختی، معرفت شناختی،ارزش شناختی و استلزامات بی واسطه آنها می باشد. وی به دنبال ارائه ساختاری عقلانی از مکتب امامیه است؛ بدین جهت آموزه های تفسیری را بر اساس داده های عقلی٬ و فارغ از ابزارهای ظنی استوار می سازد. او عقل را هم به عنوان منبع و هم به مثابه ابزار در فهم و تفسیر می داند. موضوع این رساله، بررسی شاخص های عقلگرایی در آراء تفسیری سیدمرتضی است. که به هدف بازشناسی مبانی نظری سیدمرتضی در تفسیر کلامی صورت گرفته است. در این رساله پس از بررسی زمینه های عقل گرایی در عصر سید مرتضی٬ با ذکر نمونه هایی به شرح شاخص های عقل گرایی وی در تفسیر می پردازیم. شیوه پژوهش با روش استنادی- تحلیلی، و توصیفی- مقایسهای انجام میپذیرد. و با پردازش داده ها٬ و بهره گیری از منابع کتابخانه ای، شاخص های عقل گرایی سیدمرتضی بدست می آید. مهم ترین شاخص های عقل گرایی تفسیری سید مرتضی را می توان در ارزیابی و تحلیل مطالب٬ .بیان احتمالات گوناگون معنایی از آیات٬ رفع تعارض ظاهری میان آیات با نیروی عقل٬ تبیین مفاهیم ادبی با تحلیل عقلی٬ نقد و بررسی آراء مفسران جستجو کرد. همچنین تحلیل عقلی موضوع سخن٬ نفی باور منتسب به شیعه٬ اصلاح معانی ناصواب٬ ترجیح معنای حقیقی بر مجاز٬استعاری دانستن آیات با استناد به قرینه بداهت عقلی٬استعاری دانستن آیات با استناد به حکم عقلی نزاهت خداوند از اوصاف مادی٬تحلیل و بررسی در مباحث لغوی قرآن٬ نقد روایات تفسیری٬ حمل لفظ بر خلاف ظاهر٬ از دیگر جلوه های عقل گرایی در آراء تفسیری سیدمرتضی است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 269
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید