جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
مولوی , جلال الدین محمد بلخی (فیلسوف، عارف، شاعر؛ حنفى؛ اهل بلخ، صاحب کتاب «مثنوی معنوی» و «دیوان شمس»، از بزرگترین عرفای اسلام، عارف قرن هفتم هجری), 604 672
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 918
بررسی تطبیقی منازلِ سلوک عرفانی در تصوّف اسلامی و عرفان یهود (مرکاوا و قبّالا)
نویسنده:
محمدرضا عابدی؛ حسین شهبازی؛ احمد فرشبافیان نیازمند؛ محمد مهدی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
سلوک عرفانی، سیری انفسی و درونی در قلب عالم صغیر برای نیل به حقیقیت محض است. در مکاتب عرفانی این سیر در قالبِ مراحل و مقاماتی تبیین می‌شود. در این پژوهش، منازل سلوک در عرفان یهود و متصوفه اسلامی به‌صورت تطبیقی بررسی می‌شود تا به این پرسش بنیادی پاسخ داده شود که «جنبه‌های همسان و وجوه ناهمسان ساختارِ منازل سلوک در تصوف اسلامی و عرفان یهود کدام‌اند». روش کار مبتنی بر شیوۀ تطبیقی رنه ولک (مکتب آمریکایی) با تأکید بر وجوه اشتراک و اختلاف ساختاری و کلی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند میان منازل سلوک در عرفان یهود و متصوفه سه وجه مشترک اساسی وجود دارد. تشابه تعداد مقاماتِ سلوک، نخستین وجه مشترک است. کارکرد نمادین سمبول‌واره‌های این مقامات مخصوصاً سمبول «قصر عرش» - یعنی آخرین منزل سلوک در قبّالا و صوفیه - نیز از موارد مشترک به دست آمد. همچنین در هر دو آیین، سالک با دوری از آلایش‌های نفسانی، مراحلی را طی می‌کند تا در فقر و فنای تصوف و ارابوت قبالا و مرکاوا به اتحاد الاهی یا همان دِوِکوت برسد. عمده‌ترین تفاوت، تجسم خداوند در آخرین مرحلۀ سلوک عرفان یهود، در قالب پیکرۀ انسانی است؛ حال آنکه در تصوف تجسم ذات باری‌تعالی به این شکل مطرح نیست.
صفحات :
از صفحه 49 تا 66
مشخصات اثر
بررسی موانع شناخت از ديدگاه مولانا
نویسنده:
فاطمه تركاشوند، ناصرالدين حسن‌زاده تبريزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده
چکیده :
شناخت راز هستي و حقيقت انسان، از جمله اصلي‌ترين تعاليم بسياري از اديان و مکاتب فلسفي و عرفاني به‌شمار مي‌رود تا او را به هدف اصلي خلقت هدايت نمايد. خودشناسي، امکان رسوخ بي‌واسطة بشر به تجلي الهي را ميسر مي‌سازد. مولانا، با الهام از حديث «من عرف نفسه فقد عرف ربه»، به شيوه‌هاي گوناگون به اهميت خودشناسي و تبيين انواع راه‌هاي ارتباطي آن با خداشناسي پرداخته است. اگرچه شناخت نفس ناطقه موجب شناخت خدا مي‌شود، اما براي رسيدن به نور معرفت و حصول کمال، که نتيجة تصفيه باطل و گسيختگي از عالم ظاهر و پيروي از پيران راستين است، بايد موانع شناخت را که سد تکامل نفس يا حجاب حق به‌شمار مي‌آيد، از ميان برداشت. در اين مقاله، مهم‌ترين موانع حجاب از منظر مولانا مورد توصيف و تحليل قرار گرفته است. مهم‌ترين موانع شناخت از نظر وي، عبارتند از: شهوت و هوي و هوس، حب دنيا، تقليد کورکورانه و حرص و آز.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی برخی از ابعاد عشق الاهی از دیدگاه مولوی و آگوستین
نویسنده:
صدیقه بحرانی، محمدرضا اسدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
در این نوشتار با هدف بررسی تطبیقی عشق الاهی در عرفان مولوی و آگوستین پس از بررسی مقایسه‏ای آرای آنها با روش توصیفی و کتابخانه‏ای در یافتیم که هسته اصلی افکار هر دو، مسئله عشق الاهی است و مشترکات بسیاری در نگاشته‏های آن دو در مسئله عشق الاهی وجود دارد. هر دو عشق را علت آفرینش و فراگیر در تمام هستی دانسته، آغاز آن را از سوی خداوند می‏دانند؛ همچنان‏که رسیدن به آرامش، شادی و لذت حقیقی را در پرتو عشق الاهی می‏دانند؛ اما در پیوند میان عشق الاهی و علاقه به دیگران مخصوصاً همسر اختلافاتی میان آن دو دیده می‏شود؛ آگوستین همسر خود را به خاطر عشق الاهی رها ساخته؛ اما مولوی علاقه زن و شوهر به یکدیگر را از الطاف الاهی می‏داند. این اختلاف ناشی از مبانی پذیرفته‏شده توسط آنها یعنی جایگاه ازدواج و میل جنسی در اسلام و مسیحیت است؛ زیرا در اسلام ازدواج امری ذاتاَ مقدس است؛ اما در مسیحیت شری ضروری است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 36
مشخصات اثر
تاملی در حوزه معرفت شناسی اخلاق و عقل و ارتباط آن با شيوه تفکر عرفانی مولوی بلخی
نویسنده:
صدیقه سليمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
موضوع مقاله، تاملي در حوزه معرفت شناسي اخلاق و عقل و ارتباط آن با عرفان و شيوه تفکر عرفاني در شعر و انديشه مولوي بلخي است. اين پژوهش براي جواب دادن به اين پرسش است که تربيت به صورت هاي گوناگون و عقلانيت چگونه تبيين شده و داراي چه مراتبي است. فرضيه اي که در ذهن پژوهشگران شکل مي گيرد اين است که مولوي تلقي خاصي از «عقل و رابطه آن با خداوند و تربيت انسان» داشته و به سبب اين که يکي از مهم ترين بخش هاي مثنوي خود را به آن اختصاص داده، در پي شکل دهي شاعرانه-عارفانه به آن مفهوم و بن مايه بوده است. وي سرفصل ها، چهارچوب ها و اصول کلي با زيرمجموعه هاي خاصي را براي عقل، مراتب آن و پيشروان عقل جامعه طرح کرده است. شيوه بررسي در اين مقاله، تحليل محتوايي (Content Analysis) است که با استفاده از آن و تجزيه و تحليل داده هاي متن، به ابعاد گوناگون سوال هاي طرح شده، پاسخ داده شده است.
صفحات :
از صفحه 111 تا 130
مشخصات اثر
بررسی و تحلیل جایگاه زهد در اندیشۀ مولوی
نویسنده:
رضا رفایی قدیمی مشهد، غلام حسین غلام حسین‌زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
زهد به ‌عنوان یکی از عوامل اصلی شکل‌ دهندۀ تصوف، از مباحث مهم و مورد توجه صوفیه است که در متون عرفانی از آن سخن به میان آمده است. در این پژوهش دیدگاه‌های مولانا جلال‌الدین محمد بلخی دربارۀ زهد بررسی شده است. مولانا تلقیات متفاوتی نسبت به زهد داشته و از منظرهای گوناگون به این مقوله نگریسته است. هدف پژوهش پاسخ به تبیین تلقیّات متفاوت مولانا در باب زهد و چرایی نگاه‌های متفاوت از سوی او است. نگارندگان برای نیل به این هدف، واژه‌های زهد و زاهد را در آثار منثور و منظوم مولانا بررسی و تحلیل کرده‌اند و تلاش می‌کنند جایگاه ارزشی زهد و کارکردهای آن را در هر یک از این دو دسته از آثار نمایان و دلیل یکسان نبودن نگاه مولانا به زهد را تبیین نمایند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که مولانا از سه منظر فقیه، عارف و قلندر به زهد نگریسته است. از منظر نخست، زهد جایگاه والایی دارد و از دو منظر دیگر، امری کم ارزش است. به‌ نظر می‌رسد میزان فردیت متفاوت مولانا در آثار مختلف، عامل ارزش‌گذاری متفاوت او در مورد زهد است.
صفحات :
از صفحه 141 تا 168
مشخصات اثر
جلوه‌های کلامی در آثار مولوی
نویسنده:
جلیل مشیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این رساله آراء کلامی مولوی در آثار منظوم و منثور، بررسی شده‌است .بدین ترتیب که در مقدمه درباره علم کلام و جنبه‌های مثبت و منفی،و دیدگاه مولوی نسبت به آن، چگونگی استفاده از زبان فارسی برای بیان‌مقاصد کلامی و دینی، و روش مولوی در به کارگیری اصطلاحات و مباحث کلامی‌با ایراد شواهد از آثار او مطالبی آمده است . در متن نیز پنج اصل :توحید، نبوت ، عدل، امامت و معاد به عنوان اساس مباحث و موضوعاتی‌مانند : توحید عارفان، اسما و صفات الهی، صفات ثبوتی و سلبی،سببیت ، رویت حق، حسن و قبح افعال، بداء، هدایت و ضلالت ، لطف‌مقرب و محصل، عصمت انبیاء، معراج، معجزات و کرامات ، مناقب اهل‌بیت (ع) و رهبری، معاد روحانی و جسمانی، شفاعت ، توبه، احباط وتکفیر، عفو الهی و بسیاری مسائل بزرگ و کوچک دیگر، در درون پنج اصل، آمده است .شیوه کار هم بدین گونه بوده است که در هر مبحث ، کلیاتی‌از آراء متکلمان اسلامی آورده شده و سپس وجوه تشابه، توارد یاتخالف‌نظرهای مولوی با آنها یا نظر فردی او تبیین گردیده و جزئیات نیز به‌همان روش در خلال مباحث گنجیده است .از آن جا که اندیشه‌های کلامی‌این‌عارف شاعر، بر خلاف سنت فلسفی و متفاوت با روش یونانی، با ذوق وادب و عرفان درهم‌آمیخته، مسائل عرفانی نیز با مباحث کلامی مربوط آمده‌است .در بیان شواهد هم بیشتر از مثنوی و سپس از فیه‌مافیه، مجالس سبعه‌و دیوان غزلیات بهره گرفته شده است .
مشخصات اثر
معنای زندگی از دیدگاه مولوی و ویکتور فرانکل
نویسنده:
هاجر آقایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
عشق , علوم انسانی , انسان , رنج
چکیده :
چکیدهامروزه پرداختن به این پرسش که معنای زندگی انسان چیست، بیش از گذشته احساس می-شود، به همین خاطرمتفکران بسیاری در حوزه‌های فلسفه، دین، اخلاق و روانشناسی به بحث و بررسی در این باب پرداخته‌اند. پژوهش حاضر با رویکردی خدامحور معنای زندگی را از دیدگاه دو شخصیت برجسته مورد بررسی قرار می‌دهد. مولوی عارف و شاعر بزرگ ایرانی در آثار خود به ویژه مثنوی که در آن از کلام وحی بهره برده است، معنا را امری مکشوف و واقعی دانسته است و تنها معنا و هدف زندگی انسان را عشق و وصول به خداوند می‌داند و این وصول را فنا و بقاء الهی معرفی کرده است. در مقابل ویکتور فرانکل بنیان‌گذار مکتب معنادرمانی که از اندیشمندان معاصر می‌باشد، نیز معنا را امری واقعی و مکشوف دانسته و کوشیده است به انسان بیاموزد که معنای زندگی خویش را دریابد و از رخوت و خلاوجودی بیرون آمده و زندگی را پوچ نداند. فرانکل نیز به نقش خدامحوری در معناداری زندگی تذکار داده است.
مشخصات اثر
اثبات معاد و کیفیت آن: بررسی تطبیقی دیدگاه نصیرالدین طوسی و مولوی
نویسنده:
عابدین درویش پور، مهرداد امیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
هرچند پذیرش معاد در ردیف اعتقاد به توحید و نبوت یکی از سه اصل اساسی دین‌باوری تلقی می‌شود، با این ‌حال یکی از دغدغه‌های اساسی حوزهٔ کلام، فلسفه و عرفان اسلامی تبیین کیفیت وقوع این حقیقت است. نصیرالدین طوسی، فیلسوف و متکلم برجستهٔ اسلامی، با تأکید بر قدرت، علم و سایر صفات خداوند و اینکه معاد اعاده معدوم نیست، بلکه تفرق اجزا است، از سویی وقوع معاد را از نظر عقلانی کاملاً امکان‌پذیر می‌داند و از سوی دیگر با تصدیق به لایتناهی‌بودن قدرت خداوند معاد جسمانی را توجیه‌پذیر لحاظ می‌کند. مولانا، عارف و شاعر بزرگ مسلمان، نیز با تعمق و بهره‌گیری از آموزه‌های اصیل اسلامی از سویی باورمندی و ضرورت اعتقاد به معاد را عنصری روشن در نگاه به عالم نشان داده و از سوی دیگر جسمانی‌بودن معاد را امری همگام با قاموس خلقت می‌داند. در این مقاله می‌کوشیم پس از تبیین دیدگاه نصیرالدین طوسی و مولانا در باب معاد و کیفیت آن به روش توصیفی- تحلیلی و مقایسه‌ای، از طرفی تفاوت شیوهٔ کلامی- فلسفی نصیرالدین طوسی در اثبات معاد را با شیوهٔ عرفانی- تمثیلی مولانا نشان دهیم، و از طرف دیگر نقاط اشتراک آنها را در این مبحث برشمریم.
صفحات :
از صفحه 133 تا 149
مشخصات اثر
مفاهیم اخلاص و اوصاف مخلصین (از منطر مثنوی مولوی)
نویسنده:
کرم عبادی , محمدرضا پاشاپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
اخلاص؛ خالص كردن، خلوص نيت و عقيده پاك داشتن، رهايی و تنزيه دل از هرگونه شايبه و كدورتی است كه صفای آن را مشوب و مكدر نمايد و تصفيه اعمال از تمام آلودگی ها، دوری از خودنمايی و عجب و سرّی است از اسرار حق در دل و جان بنده. مخلصان مهذّب و آراسته به ادب و از زشتی ها دورند، در مقام عبوديت توجهی به غير حق ندارند و خدا را خالصانه پرستش می نمايند. كمال و نقص و صحت و فساد عبادات تابع نيت و اراده خالصانه است. عبادت و بندگی حق تعالی از روی اخلاص، سبب گشايش در كارها، جوشش كوثر معرفت و چشمه های حكمت و دانش در دل و جاری شدن آن بر زبان، صفای عقل و قلب و آرامش و آسايش ابدی و جاودانه است. در اين مقاله كوشش شده است ابعاد مختلف موضوع از منظر مثنوی مولوی به عنوان بزرگترين و كامل ترين اثر عرفانی مورد بررسی قرار بگيرد.
صفحات :
از صفحه 43 تا 62
مشخصات اثر
معادعرفانی وفلسفی: تحلیل وارزیابی (بررسی موردی مولوی و خواجه نصیرالدین طوسی)
نویسنده:
عابدین درویش پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
اعتقاد به معاد همواره از آغاز زندگی بشر به عنوان یک اصل در اعماق وجودی او ثابت و استوار بوده است دراهمیت آن همین بس که گفته شود تمام انبیاء الهی و اوصیاءو اولیاء عمده توانشان را در اثبات و تبیین روز حسابرسی قیامت گذاشته اند. از طرف دیگر مبحث معاد همواره یکی از پر جاذبه ترین موضوعات کلامی جهت مطالعه و پژوهش بوده است. و حکیمان و عارفان برای رسیدن به تصور هر چه صحیح تر از مسأله معاد تلاش های بی وقفه زیادی را متحمل شده اند. این تلاشهای متفاوت در بعضی مراحل تاریخی منجر به پدید آمدن نحله های فکری و کلامی متفاوت شده است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 918