جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 33
تصحیح کتاب منطقی دقائق الافکار اثیر الدین ابهری و تطبیق با منطق الملخص فخر رازی
نویسنده:
محمدجعفر جامه بزرگی؛استاد راهنما:نجفقلی حبیبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
فاقد چکیده
بررسی ديدگاه دو شارح هدايه الحكمه در باب صادر نخستين (ميبدی و ملاصدرا‌)
نویسنده:
عليرضا جوانمردی اديب، مقصود محمدی، مهدی نجفی افرا‌
نوع منبع :
نمایه مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قاضي كمال‌الدين ميبدي و صدرالمتألهين شيرازي هر دو بر طبيعيات و الهيات هدايةالحكمه‌ ‌ابهري شرح نگاشته‌اند و در اغلب موارد به نقد و نظر نسبت به ديدگاههاي موجود در باب مسائل مطرح شده پرداخته‌اند. از جملة اين مسائل، مسئلة صادر نخستين است كه ميبدي با تكيه بر «جهات اعتباريه (سلوب و اضافات) بعنوان منشأ صدور كثرات از واجب تعالي» و نيز «صدور افعال از نفس بدون واسطة بدن»، بر صادر نخستين بودن «عقل» اشكال نموده و معتقد است نفس نيز ميتواند بلاواسطه از مبدا اول صادر شود. ملاصدرا در ردّ مبادي استدلال ميبدي ميگويد: اوّلاً، «تحقق سلوب همچون تحقق اضافات در صدق قضاياي سالبه متأخر از تحقق واجب تعالي است» و ثانياً، «نفس تا زماني كه نفس است با قوه و ضعف همراه است و در افعال و تصرفات خويش نيازمند به بدن است». اين بيان ملاصدرا در باب عدم صلاحيت نفس براي صادر نخستين بودن، بيش از آنكه با رويكرد و مباني حكمت مشائي در باب نفس، يعني «روحانيةالحدوث و روحانيةالبقاء» بودن آن هماهنگ باشد، با رويكرد و مباني حكمت متعاليه، «جسمانية الحدوث و روحانيةالبقاء» بودن نفس، هماهنگ است.
صفحات :
از صفحه 135 تا 150
تصحیح کتاب زبده الاسرار تالیف اثیر الدین مفضل بن عمر ابهری
نویسنده:
مهدی حسنی زاده؛ استاد راهنما:نجفقلی حبیبی؛ استاد مشاور:حسن ابراهیمی، حسین موسویان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اثیرالدین المفضل بن عمر بن المفضل الأبهری (597-663 هـ .ق) فیلسوف، منطق‌دان، متکلم وریاضی‌دان مشهور ایرانی است که از جمله دانشمندان پرآوازه قرن هفتم به شمار می‌آید. از وی که استاد افرادی همچون کاتبی قزوینی (م. 675 هـ .ق) وابن خلکان (م. 681 هـ .ق) وبه روایتی شاگرد فخر رازی (م. 606 هـ .ق) می‌باشد، آثار فراوانی به جای مانده است. یکی از این آثار کتاب زبده الأسرار است. ابهری در این أثر به ترتیب به بحث از منطق، طبیعیات و سپس الهیات می‌پردازد. در این رساله او همچنان به تفکر مشایی پای‌بند است؛ مبانی، بحث‌ها وحتی در سرفصل‌هایی که ارایه می‌کند متأثر از مشائیان است، به همین جهت می‌توان او را شارحی چیره دست در بسط و شرح اندیشه مشائی دانست. ابهری در بخش منطق این کتاب، مطلقه متوسطه وممکنه متوسطه را مطرح کرده وسپس ادعا می‌کند این دو قضیه از جمله نوآوری‌های اوست وپیش از او کسی این دو قضیه را مطرح نکرده است. شاید بتوان گفت مهم‌ترین نکته‌ای که این رساله -به‌ویژه در مبحث الهیات- مشتمل بر آن است، اکثر براهین اقامه شده در آن به صورت برهان سبر وتقسیم است، گویا ابهری این رساله را به عنوان متن درسی نگاشته است. آنچه مسلّم است، این‌که تصحیح این رساله می‌تواند در فهم هرچه بهتر اندیشه‌های مشاء تأثیر گذار باشد. اهمیت شخصیتی همچون ابهری را می‌توان از شروحی که به‌وسیله حسین بن معین الدین میبیدی و ملاصدرا بر هدایه اثیریه او نوشته‌ شده دریافت. علاوه بر اینکه کتابهای او از جمله هدایه و ایساغوجی سالیان متمادی به عنوان متن درسی تدریس می‌شده است. در این پژوهش علاوه بر تصحیح کتاب، تحقیقی درباره نام دقیق ابهری، محل ولادت، تاریخ وفات وانتساب او به شاگردی فخر، صورت گرفته است. تصحیح این اثر با استفاده از دو نسخه وبه شیوه اجتهادی صورت گرفته است.
منطق ابهری در بیان الاسرار
نویسنده:
مهدی عظیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
چکیده اثیرالدین مفضل بن عمر ابهری (؟656ـ597) دانشمند بزرگ ایرانی است که نوشته‌های ارزشمند فراوانی از خود بر جای گذاشته است. مخطوط فاضل احمد پاشا 1618، کهدر کتابخانۀ کوپریلی استانبول نگاه داشته می‌شود، دربردارندۀ چهار رساله از اوست، به نام‌های بیان الأسرار، تلخیص الحقائق، کتاب المطالع، و زبدة الحقائق، که هر یک مشتمل است بر منطق، فیزیک، و متافیزیک. این رساله‌ها را کاتبی قزوینی از نسخۀ اصل برای خود رونویسی کرده و ابهری به خط خویش بر آغاز همۀ آن‌ها یادداشت إنهاء با تاریخ و توقیع نوشته است. آنچه در پی می‌آید تقدیم و تحقیق بخش منطق بیان الأسرار است. منطق ابهری در این رسائل، از جمله در بیان الأسرار، بر خلاف آثار بعدی‌اش تقریباً به‌کلّی تابع منطق ابن‌سینا است. به اقتضای تک‌نسخه بودنِ مخطوط، روش قیاسی را برای تصحیح آن برگزیده‌ایم.
صفحات :
از صفحه 269 تا 299
قطب الدین رازی و حل معمای مجهول مطلق
نویسنده:
محسن جاهد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پردیس فارابی دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
معمای مجهول مطلق دارای دو صورت متمایز است. صورت نخست آن منشا یونانی دارد و نزد مسلمانان با تقریرهای تقویت شده مورد بحث قرار گرفته است. این صورت از معما اکتساب معرفت جدید از معلومات پیشین را ممتنع می داند. فخر رازی در انگار تصورت کسب شده،از همین صورت معما بهره می جوید. صورت دوم معما را اساساً دانشمندان مسلمان ارایه نموده اند و مساله تصدیق را به امتناع سوق می دهد. قطب رازی در شرح مطالع صورت دوم معما را با دو تقریر ارایه نموده و راه های مختلف را آزموده است. راه حل وی اساسا همان راه حل خونجی و ارموی است مبنی بر تمایز میان اعتبار حقیقیه و خارجیه. و راه حل دوم و سوم نیز به ترتیب از سمرقندی و طوسی است. این مطالعه میزان تاثیرپذیری قطب الدین رازی از اندیشه های پیشینیان و نیز تحول معمای مجهول مطلق را در قرون متاخر نشان می دهد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 46
بررسی صحّت انتساب رسالة عیون الحکمة به ابن‌ سینا
نویسنده:
کرامت ورزدار ، زینب برخورداری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در میان آثار منسوب به ابن‌سینا رساله‫ای با نام عیون‫الحکمة، متفاوت با عیونِ معروف وی که فخررازی بر آن شرح نوشته، وجود دارد که تنها در باب منطق و به سبک منطق دو بخشی نگاشته شده است. در تحلیل این رساله، موارد فراوانی دیده می‌شود که می‫توان به‌واسطه آنها صحّت انتساب این رساله به شیخ را مورد انکار قرار داد. مجازی انگاری، دلالت تضمّن و التزام، موصوف و صفت خواندن موضوع و محمول، تعریف قضیّه به‌صورت «قولٌ محتملٌ للتّصدیق و التّکذیب»، استفاده مکرّر از واژه عرفیه و مشروطه، تقسیم قضایای موجهه با در نظرگرفتن جهتِ امکانِ خاص به‌عنوان کیفیتِ بالقوّة نسبتِ میان موضوع و محمول، تقسیم قضایای موجّهة مرکّبه به دو قسم تک‌سلبی و دوسلبی و همچنین بررسی شکل چهارم قیاس اقترانی و مختلطات آن، از جمله این موارد است‫. هرچند تقسیم قضیه، به شیوه‫ آثار قبل از قرن هفتم است و قضیّه طبیعیّه در آن لحاظ نشده؛ اما شواهد دیگر، زمانِ نگارش رساله را در حدود قرن هفتم تایید می کند.
صفحات :
از صفحه 171 تا 190
منطق ابهری در تلخیص الحقائق
نویسنده:
مهدی عظیمی
نوع منبع :
مقاله , خلاصه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
کلیدواژه‌های فرعی :
چکیده :
اثیرالدین مفضل بن عمر ابهری (؟656-؟597) دانشمند برجستۀ ایرانی است که در شاخه‌های مختلف علوم عقلی مقامی والا داشته است. مخطوط فاضل احمد پاشا 1618، که در کتابخانه‌ی کوپریلی استانبول نگهداری می‌شود مشتمل است بر چهار رساله از او، به نام‌های بیان الأسرار، تلخیص الحقائق، رسالة المطالع، و زبدة الحقائق، که هر یک سه‌گانه‌ای‌ست در منطق، طبیعیات، و مابعدالطبیعة. این رساله‌ها را کاتبی قزوینی از نسخه‌ی اصل استنساخ کرده و ابهری به خط خود بر صدر همۀ آن‌ها یادداشت إنهاء با تاریخ و توقیع نوشته است. آنچه در پی می‌آید تقدیم و تحقیق بخش منطق تلخیص الحقائق است. منطق ابهری در این رسائل، از جمله در تلخیص الحقائق، فاقد نوآوری‌های بعدی او و تقریباً به‌کلّی تابع منطق ابن‌سینا است. به اقتضای تک‌نسخه بودنِ مخطوط، روش قیاسی را برای تصحیح آن برگزیده‌ایم. اثیرالدین مفضل بن عمر ابهری (؟656-؟597) دانشمند برجستۀ ایرانی است که در شاخه‌های مختلف علوم عقلی مقامی والا داشته است. مخطوط فاضل احمد پاشا 1618، که در کتابخانه‌ی کوپریلی استانبول نگهداری می‌شود مشتمل است بر چهار رساله از او، به نام‌های بیان الأسرار، تلخیص الحقائق، رسالة المطالع، و زبدة الحقائق، که هر یک سه‌گانه‌ای‌ست در منطق، طبیعیات، و مابعدالطبیعه.
صفحات :
از صفحه 101 تا 132
تاملی در انگاره اشتراک معنوی و پندار اشتراک لفظی وجود نزد فخر رازی و اثیرالدین ابهری
نویسنده:
سحر کاوندی، هاشم قربانی، داوود قرجالو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
جستار حاضر یکی از موضوع های حائز اهمیت هستی شناسی را در کانون فکری دو اندیشمند، فخر رازی و ابهری، مورد تامل قرار می دهد. اهمیت آرای فخر رازی و نگاره های او، در ردیابی تاریخی مسائل و بنیان آنها بر کسی پوشیده نیست. می توان از تلاش فخر، با عنوان پروژه تکمیلی - تنقیحی یاد کرد؛ آثار وی، به ویژه کتاب المباحث المشرقیه، خود شاهد این ادعاست. وی در آثار خویش کوشش کرده مساله اشتراک وجود را از دل آثار گذشتگان استخراج و براهینی بر این امر اقامه کند. خود این مساله را می توان در دل تفکر بنیادین فخر در همان پروژه یاد شده معنا کرد و فهمید. ادله تنقیحی فخر رازی بر مقوله اشتراک وجود، اقبال فراوانی نزد اندیشمندان واپسین داشته است؛ هر چند که بنیان آنها در تفکر ماقبل فخر نیز حضور داشت. ابهری نیز که در نگاره های خود تحت تاثیر فخر است، رویکردی همسان گونه با فخر دارد. آرای فخر در مورد اشتراک معنوی و لفظی وجود در آثارش مختلف است. جالب آن است که ابهری نیز چنین رهیافتی دارد. در این مقال، سعی خواهیم کرد ادله اقامه شده از سوی هر دو اندیشمند را بر هر دو نحو برداشت، گردآوری کنیم. همچنین کارکرد این مساله را در مبحث خداشناسی بررسی خواهیم کرد.
ایضاح لمتن ایساغوجی فی المنطق
نویسنده:
محمد شاکر
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مصر: مطبعة النهضة,
چکیده :
«الأیضاح» نوشته محمد شاکر شرحی بر ایساغوجی نوشته مفضل‌ بن عمر‌ اثیرالدین ابهری در علم منطق می‌ باشد. این کتاب را که الرسالة الاثیریة فی المنطق نیز نامیده اند کتابی مقدماتی در منطق است که کارکرد آموزشی دارد. این‌ نوشته‌ در واقع‌ شرحی‌ است‌ بر آنچه‌ نزد ارسطو مفاهیم‌ کلی‌ (جنس‌، نوع‌، فصل‌، خاصه‌ و عرض‌) به‌ شمار می‌ روند و در منابع‌ عربی‌ منطق‌، و نیز در منابع‌ لاتینی‌ سده‌ های‌ میانه‌ «کلیات‌ خمس‌» نامیده‌ می‌ شوند. از سوی‌ دیگر ارسطو از مقولات‌ دهگانه‌ ای‌ یاد می‌ کند که‌ عبارتند از: چه‌ ای‌ (ما هو الشی‌ء)؛ چندی‌ (کم‌ّ)؛ چونی‌ (کیف‌)؛ اضافه‌ (نسبت‌)؛ مکان‌؛ زمان‌؛ وضع‌ (نهاد)؛ داشتن‌ (ملک‌)؛ کُنش‌ (فعل‌، یفعل‌)، واکنش‌ (انفعال‌، ینفعل‌). باید افزود ايساغوجی لفظی يونانی است به معنی كليات خمس كه جنس و نوع و فصل و عرض عام و عرض خاص گويند، و اين يكی از نه باب علم منطق است. كتاب در تمام منطق به طور مختصر بحث می كند ولی به نام «الايساغوجی» نام گذاری شده است و هم اکنون در کشورهای ترکیه، عراق و پاکستان از متون درسی به شمار می رود. ایساغوجی به معنای مدخل، مقدمه، درآمد و نام پرآوازه فرفوریوس (فیلسوف ‌نوافلاطونی‌، شاگرد افلوطین‌ و گردآورنده‌ و ویراستار آثار او است) و درباره کلیات خمس نیز هست.
مغنی الطلاب
نویسنده:
محمود حسن المغنیسی؛ تحقیق و تعلیق: عصام بن مهذّب السبوعی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دمشق - سوریه: دارالبیروتی,
  • تعداد رکورد ها : 33