جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نظریه التکلیف درباره آراء قاضی عبدالجبار همدانی درباره مسائل مختلف کلامی و عقایدی است. عنوان نظریه تکلیف به بررسی رابطه انسان با خدا و شناخت الهی و وظایف شخص در زندگی عبادی می پردازد و نظر قاضی عبدالجبار را در مورد صفات الهی ، ذات الهی ، علم ، عالم ، حسن و قبح ، لطف الهی و... مورد ارزیابی قرار می دهد.

کتاب طواف بالقبر بین الشرک و البدعه به بررسی مسئله زیارت قبور مخصوصا زیارت قبور اهل بیت و شبهاتی که پیرامون آن است می پردازد. برخی می گویند شرک است چون شریک قائل شدند به خداست زیارت قبور و برخی می گویند چون نهی از طواف قبور شده است پس بدعت جدیدی است که شیعیان گذاشته اند و... و سپس به همه شبهات پاسخ می دهد.

کتاب نُصرة الإمام السبکی بِردِّ الصَّارم المُنکِی بقلم إبراهیم السمنودی به رشته تحریر درآمده است. زیارت قبور انبیاء و اولیاء الهی و صلحاء از أعمال حسنه و مستحب اسلامی است که جمیع مسلمین معتقد به این عمل می باشند. اما ابن تیمیّه با ابراز عقائد منحرفش با آن به مخالفت پرداخته و این عمل را شرک می دانست. ابن القیّم شاگرد وی نیز راه استاد خود را پیش گرفت. تا صدها سال بعد از آن دو با ظهور ابن عبدالوهّاب و بروز عقائد ضالّه اش که بدعتهای زیادی را در دین وارد نمود بار دیگر مسئله حرمت زیارت قبور و شدّالرحال برای زیارت قبور توسط او و اتباعش مطرح گردید. ابن عبدالوهّاب با متحد شدن با آل سعود به مناطق مختلف نجد و حجاز حمله برده و تمامی بقاع متبرکه و بناهای قبور را منهدم و تخریب نمودند. مسئله زیارت قبر نبیّ اکرم (ص) و شدّالرحال برای زیارت آن حضرت یکی از مسائل مهمی است که امروزه وهابیّون و سلفیّون با شدت با آن برخورد کرده و این عمل را شرک و کفر محسوب می کنند. وهابیّون و سلفیّون با تبلیغات شدیدشان در موسم حج و غیر آن با نوشتن کتب زیادی در تبلیغ عقائد ضالّه اشان می کوشند تا بسیاری از سنن حسنه اسلامی را نفی کرده و بدعت تلقی نمایند. یکی از این کتب ضالّه که توسط وهابیّون و سلفیّون نشر و توزیع گردیده کتاب الصَّارم المُنکِی تألیف إبن عبدالهادی الحنبلی است که حاوی مطالبی در نفی و ردّ زیارت قبر نبیّ اکرم (ص) و شدّالرحال برای آن است. او زیارت قبر حضرت و شدّالرحال برای زیارت قبر شریف را بدعت و شرک دانسته لذا مؤلف اثر حاضر درصدد برآمده تا روایات مستندی از نبیّ اکرم (ص) در رابطه با استحباب و أجر عظیمی که زائر از زیارت قبر شریف حضرت و شدّالرحال برای زیارت قبر ایشان شامل حالش می شود را تبیین نماید. و جواز زیارت قبر نبیّ اکرم (ص) را به إثبات برساند. و همچنین نقد و ردّی بر کتاب الصَّارم المُنکِی و گفته های غلط او باشد. این کتاب شامل بیست و پنج مبحث روایی می باشد. بعضی از مباحث آن عبارتند از: نبیّ اکرم (ص) فرمودند: نهی کردم شما را از زیارت قبور پس زیارت کنید قبور را، حضرت فرمودند: شدّ الرّحال نکنید الّا به سه مسجد، که مسجد من یکی از این سه مسجد است. حضرت فرمودند: کسی که زیارت کند قبر مرا بر من واجب است شفاعت او. حضرت فرمودند: کسی که برای زیارتم به سوی مدینه رهسپار شود، من شفیع و گواه او خواهم شد. حضرت فرمودند: کسی که بعد از رحلتم مرا زیارت کند، مثل اینست که مرا در زمان حیاتم زیارت کرده. کسی نیست که سلام کند بر من نزد قبرم إلّا این که خدا ردّ کند و برساند آن سلام را به روحم. و ... مؤلف بعد از بررسی موضوعات مطرح شده در کتاب الصَّارم المُنکِی، که زیارت قبر نبیّ اکرم (ص) و شدّالرحال را برای زیارت قبر آن حضرت بدعت و شرک دانسته، با درج أحادیث و روایاتی از خود نبیّ اکرم (ص) که به بیان ثواب و أجر فوق العاده بالای زیارت آن حضرت پرداخته، به این نتیجه رسیده است که برخلاف آنچه که امروزه وهابیّون و سلفیّون مدّعی آنند، زیارت قبر شریف نبوی بدعت و حرام نبوده بلکه عملی مستحب و خداپسندانه می باشد.

عدل دومین اصل از اصول عقائد معتزله به شمار می رود که حتی برخی از بزرگان معتزله مثل ابی الهذیل علاف عدل را مقدم بر توحید می دانند. بر همین اساس بسیاری از آیات محکمات قرآن را با عدل تفسیر و آیات متشابه را به محکمات تاویل می کنند و به همین منظور در کتاب حاضر دکتر محمود کامل به بررسی مفهوم عدل در آیات قرآن پرداخته است و اختصاصا بحث حریت انسان در تکلیف مورد تاکید بیشتری قرار گرفته است.