مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مقاله حاضر نقدی است بر ترجمه قرآن کریم آقای ابوالقاسم پاینده که به خامه استاد فرزانه شهید مرتضی مطهری (ره) نگاشته شده است.

لام از نظر محمد عماره واپسین حلقه سلسله ادیان آسمانی است که در تجدید دین واحد الاهی تلاش کرده‌است. انسان، خلیفه خدا بر زمین ، نیز از ابزاری به‌نام «عقل» برای درک «کتاب وحی» که «سفر هستی» است بهره می‌جوید. محمد عماره بر این باور است که برای فهم اندیشه و پروژه محمد عابد جابری ناگزیر باید خاستگاه‌های معرفت‌شناختی و الگوها و پارادایم‌هایی که اندیشه وی از آن‌ها سرچشمه می‌گیرد را درک کرد؛ زیرا روش جابری در فهم میراث به‌منزله اساس و نقطه عزیمت برای تجزیه و تحلیل اندیشه او تلقی می‌شود.

کتاب علی طریق التفسیر البیانی اثر فاضل صالح سامرائی یکی از آثار مهم تفسیر بیانی است که با رویکردی زبانی و با تکیه بر آرای مفسران و عالمان متقدمی چون زمخشری، فخر رازی، زرکشی و دیگران به واکاوی در متن قرآن پرداخته است. نگارنده با بررسی ترجمه کتاب به این نتیجه رسیده است که مترجم گاهی به شرح و تفسیر متن­ها و عبارت­های ساده­ای دست زده که نیازی به آن نبوده است. چه مؤلف نیز اشاره کرده که به گونه­ای عمل کرده­ است که کتاب برای کسی که آن را به دست می­گیرد و می­خواند، قابل فهم باشد. نکتۀ قابل تأمل دیگر آوردن معادل­های دوگانه و گاه سه­­گانه برای یک اصطلاح است که تکرار آن در برخی از صفحات ملال­انگیز می­شود. وجود برخی از لغزش­ها و نارسایی­ها مسئلۀ دیگر این کتاب است که جملگی این مسائل می­توانست با بازنگری صبورانۀ مترجم محترم یا بازخوانی ویراستاری توانمند رفع شود.

معاونت نظارت بر چاپ و نشر قرآن کریم سازمان دارالقرآن امسال برای نخستین‌بار مجوز نشر قرآن کریم با ترجمه مرحوم آیت‌الله نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی را صادر کرد که این قرآن توسط انتشارات کویر روانه بازار شد. قرآن با ترجمه آیت‌الله صالحی نجف‌آبادی به خط «عثمان‌طه» توسط حجت‌اسلام محمدعلی کوشا تصحیح شده است.

این کتاب ناظر به شبهاتی است که در حال حاضر نسبت به فهم و تفسیر قرآن وجود دارد و در واقع پاسخ بخش مهمی از چالش‌های تفسیری و قرآن‌شناختی عصر حاضر تلقی می‌شود و تا حدودی نیز بازکننده ابعاد قرآن است و با هدف استفاده دانشجویان و محققان حوزه‌های کلام، تفسیر و علوم قرآنی به رشته تحریر در آمده است. کتاب حاضر اثر شایسته تقدیر در شانزدهمین جایزه کتاب سال در این حوزه انتخاب شده است. دکتر ابوالفضل ساجدی؛ نگارنده کتاب، دانش‌آموخته دکتری فلسفه دین از دانشگاه مونترال کانادا هستند. از آثار دیگر ایشان در این حوزه می‌توان به زبان دین و قرآن، فلسفه زبان دینی و تاریخچه مکاتب تفسیری و هرمنوتیک کتاب‌های مقدس اشاره کرد.

دائرهالمعارف قرآن (The Encyclopedia of the Qurʾān) که اکنون حدود یک­دهه از انتشار آخرین مجلدات آن می‌گذرد، به لطف معرفی‌های مکرر در قالب مقالات و گفت‌وگوها و نشست‌های علمی، آن‌قدر در ایران شناخته‌شده هست که دیگر نیازی به معرفی مجدد آن نباشد. این اثر مرجع از همان آغاز در ایران مورد توجه جدی قرار گرفت و بسیاری از مدخل‌های آن ترجمه و نقد شد. شاید همین توجه جدی انگیزۀ کافی برای اقدامی بسیار بزرگ‌تر را فراهم آورد. از سال 1386 جمعی از مترجمان، زیر نظر یک هیئت ویراستاری چهار نفره، و با حمایت مادی و معنوی انتشارات حکمت و سازمان تبلیغات اسلامی کار ترجمۀ کل مدخل‌های این دائرهالمعارف را آغاز کردند و آن را با چینشی نو، منطبق با ترتیب الفبای فارسی، مرتب کردند. تا کنون سه جلد از ترجمۀ دائرهالمعارف قرآن روانۀ بازار شده است. هم­چنان که اصل انگلیسی این اثر توجهات بسیاری را به خود جلب کرد، ترجمۀ آن نیز واکنش‌های بسیاری را در قالب مقاله، گفت‌وگو و نشست‌های علمی به دنبال داشت. این مقاله، با مروری بر بعضی از مهم‌ترین مدخل‌های ترجمه‌شده در این مجموعه، به معرفی نقاط قوت و ضعف موجود در این ترجمه می‌پردازد.

قرآن کلامی است آسمانی، به مدد از دریای معارف اهل بیت (ع) راهی بدان آسمان می­توان یافت. این عالمان و همپایان قرآن، به جهت آموزش مردم راهیابی آنان به فهم کلام­الله، اصول و راهکار­های مهمی را آموزش داده­اند، که چونان جعبه ابزاری، روش تفسیری اهل بیت (ع)را تشکیل می­دهد. کتاب حاضر، متولی ارائه این اصول تفسیر، با بهره­گیری از دریای معارف معصومان (ع) است. این اثر، پژوهشی در اصول تفسیر قرآن برگرفته از روایات اهل بیت (ع) است. به زعم نگارنده کتاب وجه تسمیه این کتاب تشبیه وحی به آسمان و حضور مبارک ائمه اطهار (ع) به دریاست. نگارنده کتاب سعی می‌کند که از طریق دریای معرفت اهل بیت (ع) به فهم آسمان وحی نائل شود.