جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سده­ های میانه، دوره­ای درخشان از امکانات فلسفی است که مقدمات ظهور مبانی دنیای مدرن را فراهم کرده است. نسبت میان دوره مدرن و دوره پیش از آن و انتقال و دگرگونی مفاهیم در این فرآیند، بحث بسیار بنیادی است. تفکر تاریخی ریشه ­های خود را در مبانی کلامی دارد و از وجوه گوناگون، از تفکر فرجام­ شناسانه دینی هم ریشه گرفته است با تأکید بر این امر که تاریخ صرفاً گذشته نیست، بلکه آینده و انتظارآن نیز هست و همین امر، نقش اساسی در اندیشة تاریخی برعهده دارد. این پژوهش متکی بر نقد کتاب « الهیات تاریخ؛ پژوهش در مبانی کلامی فلسفه تاریخ؛ گردش فرجام­ شناسانه در اندیشه جوآکیم فیوره­ای و اندیشه تاریخی-کلامی نگارش یافته است. این اثر با نگاه ویژه به اندیشه فرجام ­شناسی یهودی-مسیحی، تحولات سده ­های میانه را که نقشی اساسی در فهم دقیق تفکر تاریخی دارد، بررسی می­کند. درخصوص الهیات یهودی و مسیحی تأکید بر اندیشه­ های یوآخیم فیوره­ای است. یوآخیم اندیشة فرجام­ شناسانه و غایت مند را در الهیات به عنوان یکی از راه­های ترقی و پیشرفت انسان امروزی قلمداد می­کند. مقاله حاضر با بیان برخی از آرای یوآخیم فیوره­ای، سعی در فراهم کردن نمایی کلی از پرسش و گمانه­ هایی در مورد الهیات تاریخ در نگاه او را دارد و در نهایت، نقد و پرسش هایی را که وارد کرده، تاحدودی مطرح و پاسخ را بیان می ­کند

سده ­های میانه، دوره­ای درخشان از امکانات فلسفی است که مقدمات ظهور مبانی دنیای مدرن را فراهم کرده است. نسبت میان دورة مدرن و دورة پیش از آن و انتقال و دگرگونی مفاهیم در این فرآیند، بحث بسیار بنیادی است. تفکر تاریخی ریشه­ های خود را در مبانی کلامی دارد و از وجوه گوناگون، از تفکر فرجام ­شناسانة دینی هم ریشه گرفته است با تأکید بر این امر که تاریخ صرفاً گذشته نیست، بلکه آینده و انتظارآن نیز هست و همین امر، نقش اساسی در اندیشة تاریخی برعهده دارد. این پژوهش متکی بر نقد کتاب « الهیات تاریخ؛ پژوهش در مبانی کلامی فلسفه تاریخ؛ گردش فرجام­شناسانه در اندیشة جوآکیم فیوره­ای و اندیشة تاریخی-کلامی نگارش یافته است. این اثر با نگاه ویژه به اندیشة فرجام ­شناسی یهودی-مسیحی، تحولات سده­ های میانه را که نقشی اساسی در فهم دقیق تفکر تاریخی دارد، بررسی می ­کند. درخصوص الهیات یهودی و مسیحی تأکید بر اندیشه ­های یوآخیم فیوره ­ای است. یوآخیم اندیشة فرجام ­شناسانه و غایت مند را در الهیات به عنوان یکی از راه­ های ترقی و پیشرفت انسان امروزی قلمداد می­ کند. مقالة حاضر با بیان برخی از آرای یوآخیم فیوره­ای، سعی در فراهم کردن نمایی کلی از پرسش و گمانه ­هایی در مورد الهیات تاریخ در نگاه او را دارد و در نهایت، نقد و پرسش­ هایی را که وارد کرده، تاحدودی مطرح و پاسخ را بیان می ­کند.

در نیمه‌ی نخست سده‌ی بیستم، سرخوردگی‌هایی بسیار به جهت فروپاشی ارزش‌های مسیحی و همچنین ایده آل پیشرفت در اروپا بروز کرد که موجب بازاندیشی و جدال نظری درباره‌ی ماهیت و بنیان‌های دوران جدید و نسبت آن با قرون‌وسطای مسیحی شد. این تلاش‌ها قضیه‌ای را در کانون بحث‌ها قرار داد که با عنوان «دنیوی شدن» شناخته می‌شود. ازهمین رو، درباره‌ی نسبت دوران جدید با قرون‌وسطا دو مبنای «گسست و پیوست» مطرح گردیده است که ذیل قضیه‌ی دنیوی شدن، نظریه‌های «دنیوی شدنِ آخرت اندیشی» و «دنیوی شدن از راه آخرت اندیشی» شکل‌گرفته‌اند. کارل لُویت و هانس بلومِنبِرگ نمایندگان بارز این دو نظریه‌اند که جدال نظری ایشان در این خصوص واجد اهمیت بسیار است. در این مقاله تلاش شده است تا دیدگاه‌های متفاوت در خصوص فرایند «دنیوی شدن» در اروپا با تأکید بر مواضع کارل لویت و هانس بلومنبرگ، ارائه و زمینه‌ی پژوهش‌های آتی درباره‌ی اندیشه‌ی ایشان را فراهم آورد.