جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 21
تبیین برهان صدیقین و شواهد قرآنی آن از منظر آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
احمد ملکی ، محمد رضا مصطفی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
برهان صدیقین در مقام اثبات وجود خدا بدون وساطت مخلوقات است. فارابی، این منهج را طرح و ابن سینا با تقریر برهان «امکان و وجوب» مدعی اقامه این برهان شد، که صدیقین بودن آن، مورد اعتراض ملا صدرا قرار گرفت و نهایتاً خودِ ملا صدرا و پس از ایشان، علامه طباطبایی هر یک تقریر جدیدی از این برهان را ارائه فرمودند. حضرت آیت الله جوادی آملی از طرفی در مباحث برهانی، با همان ملاکی که ملا صدرا در صدیقین بودن برهان ابن سینا مناقشه کرده بود، در خود برهان ملا صدرا مناقشه نموده اند و نهایتاً بر برهان علامه طباطبایی تأکید می ورزند و از طرفی دیگر در مباحث تفسیری به بیان شواهد قرآنی بر این برهان پرداخته اند. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی در صدد پاسخ به این سوال قرار گرفته است: تبیین برهان صدیقین و شواهد قرآنی آن از منظر آیت الله جوادی آملی چگونه است؟ که در مقام پاسخ پس از تقریر برهان صدیقین از منظر آیت الله جوادی آملی، به تبیین شواهد قرآنی آن با توجه به آیه 45 سوره فرقان و 53 سوره فصلت و توضیح وجه شهادت و دلالت هر کدام از آیات بر مدّعا، همت گمارده است، تا اولاً نمونه‎ای از عقلانی بودنِ مفاهیم قرآن، ثانیاً جلوه‎ای از تفکیک ناپذیری قرآن و برهان به صورت عینی و مصداقی، و ثالثاً جنبه‎ای از اعجاز علمی این کتاب آسمانی را نمایان سازد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 29
برهان پذیری «وجود خدا» در قرآن از منظر آیت‌الله جوادی‌آملی
نویسنده:
احمد ملکی ، محمد رضا مصطفی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قرآن کریم، کتاب استدلال و برهان است تا آنجا که بیش از سیصد مرتبه دعوت به تعقل نموده و حتی از مخالفان خود طلب برهان کرده است. با این حال برخی معتقدند قرآن، برهانی بر اثبات وجود حق تعالی ـ که اساس توحید و رکن همه ادیان شمرده می‌شود ـ اقامه نفرموده است. لذا این پژوهش در صدد است با تمرکز بر آراء و نظریات حضرت آیت‌لله جوادی آملی، اثبات نماید که می‌توان براهینی بر اثبات وجود حق تعالی از این کتاب آسمانی استفاده نمود و چنین ادعا نمود که هرچند اصل هستی مبدأ در بسیاری از آیات مفروغ عنه و مسلم گرفته شده است، لکن چنین نیست که قرآن هیچ گاه به آن نپرداخته باشد. این پژوهش در همین راستا، دو برهان از براهین عقلی و فلسفی اثبات وجود حق تعالی یعنی برهان «امکان و وجوب» و «امکان فقری» را مورد توجه قرار داده و با استنباط مقدمات آن‌ها از قرآن کریم، اقامه برهان بر وجود خدا در قرآن را به اثبات رسانیده است. لازم به ذکر است، انجام پژوهش‌هایی از این دست می‌تواند جلوه‌ای از تفکیک ناپذیری قرآن و برهان و نمایی از اعجاز علمی این کتاب آسمانی را به سهم خود آشکار نماید.
صفحات :
از صفحه 5 تا 29
جایگاه انسان در نظام هستی از دیدگاه ابن تیمیه و آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
پدیدآور: فاطمه علمی ؛ استاد راهنما: مهدی فرمانیان ؛ استاد مشاور: محمد رضا مصطفی پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مساله جایگاه انسان در نظام هستی ‌، از محورهای اساسی تفکر بشر می‌‌باشد و واضح است که نوع نگاه به این مساله ‌، شکل‌دهنده رفتارهای آدمی ‌خواهد بود . با توجه به گسترش تفکر سلفی‌گری در عصر حاضر و تقابل آن با تفکر شیعی‌، بررسی تفاوت این دو دیدگاه در نوع نگاه به جایگاه انسان در عالم هستی لازم به نظر می‌رسد‌. لذا رساله حاضر بر آن است تا به شیوه توصیفی ـ تحلیلی با بررسی دیدگاه ابن‌تیمیه به عنوان یکی از شاخص‌ترین چهره‌های سلفیه و آیت الله جوادی آملی که از مطرح‌ترین نظریه‌پردازان شیعی در بحث انسان‌شناسی می‌باشد‌، به این مهم دست یابد‌. آیت الله جوادی و ابن‌تیمیه هر دو انسان را متشکل از روح و جسم می‌دانند با این تفاوت که آیت الله جوادی جسم را مربوط به عالم ماده و روح را از عالم مجردات می‌داند اما ابن‌تیمیه روح و جسم را در قالب جهان مادی تعریف می‌نماید‌. آیت الله جوادی با مدد جستن از عقل و وحی‌، انسان را به صورت بالقوه مظهر وجود خداوند می‌داند که در راستای عمل به شریعت، این مظهریت شکوفا خواهد شد‌، به گونه‌ای که در مقام انسان کامل،‌ تمام حقایق عالم وجود به فعلیت خواهد رسید‌. اما ابن‌تیمیه با توجه به این که عقل را به عنوان منبع معرفتی مستقل نمی‌پذیرد و علاوه بر این در مراجعه به متون دینی نیز به ظاهر آن‌ها اکتفا می‌کند‌، انسان را موجودی محدود‌، مادی و کاملا زمینی تعریف نموده که قدرت هیچ‌گونه دخل و تصرفی را در عالم هستی ندارد‌.بنا به وجود تفاوت‌های اساسی در دو دیدگاه مطرح شده نسبت به نگاهی که به انسان دارند ، شاهد رفتارهای متفاوت آنها در برخورد با نوع انسان می‌باشیم . به عنوان مثال از آنجا که واژگانی همچون ارزش و کرامت نوع انسانی، در منظومه فکری ابن‌تیمیه معنای دقیقی ندارد لذا مشاهده می کنیم که وی به شدت بر رفتارهایی همچون توسل به اولیای الهی، زیارت اهل قبور، شفاعت و... می‌تازد. حال آنکه در نگاه شیعه نوع انسان به صورت بالقوه در جایگاهی فوق سایر موجودات قرار دارد و مباحثی چون خلافت الهی، انسان کامل و ولایت تکوینی در همین راستا مطرح می گردد.‌واژگان کلیدی ‌: انسان شناسی، جایگاه انسان‌‌، انسان کامل، جوادی آملی‌، ابن تیمیه
نسبت سنجی علم کلام و فلسفه اسلامی
نوع منبع :
مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این مقاله در صدد بیان این مطلب است که اولاً تعریف فلسفه و کلام چیست؟ و این دو علم در پی پاسخ‌ دادن به چه مسائلی‌اند؟ و ثانیاً چه تفاوت‌هایی بین آنها وجود دارد؟ از این رو در آغاز، علم فلسفه و کلام تعریف می‌‌شود و سپس به تفاوت‌ها و احیاناً تشابه‌های آنها پرداخته می‌شود.
دین گریزی,عوامل و علاج آن از دیدگاه قرآن کریم
نویسنده:
بی بی مرضیه حسینی لوشاب
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دین به عنوان یک حقیقت از آغاز پیدایش بشر وجود داشته و انسان‌ها به لحاظ فطری با آن گرایش داشته با تعالیم آن زندگی خود را در ابعاد مختلف تنظیم می‌کردند اما با وجود گرایش فطری آدمیان گاهی انسان‌هایی از دین و دینداری حالت گریز دارند .حال با توجه به میل درونی و فطری انسان به دین این سوال مطرح می‌شود که چرا عده‌ای بر‌خلاف جریان آب شنا کرده و از دین اعراض کرده و یا نسبت به تعهدات دینی سستی می‌کنند که در این رساله در صدد تبیین علل آن هستیم که آن علل را می‌توان به چهار دسته علل اجتماعی، علل رفتاری و اخلاقی و علل فکری و علل فرهنگی تقسیم نمود. نتایج بررسی‌ها نشان داده است با بروز این عوامل که مانع روی آوردن انسان به دین و امور معنوی می‌گردد و آدمی را از متدین شدن به دین الهی باز می‌دارد و باعث گریز از دینمی‌شود، بنابراین ضروری است تا این عوامل شناسایی گردد تا از شیوع آن جلوگیری شود. برای مبارزه با دین‌گریزی، باید پس از بررسی همه جانبه علل و عوامل آن، راهکارهای مناسب را برگزید و از آنجا که هر کدام از عوامل با عامل دیگر فرق دارد لذا راهکارهای مخصوص به خود را می‌طلبد بنابر این سعی شده حتی المقدور برای همه‌ی عوامل راهکار ارائه گردد.کلید واژه: دین،عوامل، درمان، دین‌گریزی، دینداری
رابطه توکّل و اعتماد به نفس ازدیدگاه قرآن و روایات
نویسنده:
زینت بحرینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع تحقیق این پایان‌نامه تبیین رابطه توکل و اعتماد به نفس از دیدگاه آیات و روایات است. «توکل» در این پایان‌نامه اصطلاحی اخلاقی و «اعتماد به نفس» اصطلاحی روان‌شناختی است. اهداف این تحقیق، بررسی مفهومی، قلمرو، عوامل و موانع، آثار و نتایج، رابطه و سازگاری توکل و اعتماد به نفس در اخلاق و روانشناسی و نهایتاً در قرآن و روایات است. روش تحقیق در این پایان‌نامه به روش توصیفی و کتابخانه‌ای است.در واقع، جایگاه توحیدی توکل، توحید افعالی خداوند (لاموثر فی‌الوجود الا الله) است. و حقیقت توکل، چیزی غیر از وکیل حقیقی قرار دادن خداوند از ناحیه بندگان نیست. حد نهایی توکل، یقین انسان در شناخت از توحید و معاد است. به همین دلیل، توکل از درجات متفاوتی برخوردار بوده و نشان‌گر این است که تکیه و اعتماد فقط باید به خداوند باشد و این امر به معنای نفی نقش انسان در تدبیر امور خویش و تعطیل قوا و بی‌مسئولیتی فردی و اجتماعی نیست. اصطلاح دیگر، مسئله اعتماد به نفس است. عالم روان‌شناس سعی دارد در مقابل توکل، موضوع اعتماد به نفس را در انسان تقویت کند. در حالی که آیات و روایات، اعتماد به نفس را نکوهش کرده و فرموده است: شما مالک هیچ شأنی از شئون زندگی روزمره خود نیستید. آیا اعتماد به نفس به لحاظ روان‌شناختی، هیچ جایگاهی در نگاه دینی ندارد؟ پاسخ این است که اگر اعتماد به نفس به معنی اعتماد به خود و نیروی خود در امور زندگی است با حفظ این جهت که خداوند مرا انسان توانمندی آفریده تا بتوانم در برابر مشکلات و حوادث پایداری کنم، آنگاه اعتماد به نفس امری پسندیده است. ولی اگر اعتماد به نفس به مفهوم خود را دیدن، خدا را فراموش کردن و مغرور بودن به نیروی درونی خود باشد، مسلماً از نظر اسلام امری نکوهیده است.
موضع علم ودین درمورد خلقت جنین انسان با محوریت تفسیر المیزان ونمونه
نویسنده:
فاطمه قربانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آدمی بر اساس میل حقیقت جویی در پی آگاهی یافتن از حقایق هستی از جمله انسان و چگونگی پیدایش و مراحل شکل گیری آن در شرایط جنینی است. وی برای دستیابی به این آگاهی از دو راه علم و دین بهره می‌جوید. این پایان نامه درصدد دریافت دیدگاه علم و دین در رابطه با منشاء جنین و مراحل تشکیل آن است. برای دریافت موضع دین از آیات قرآن با محور قرار دادن تفسیر المیزان و نمونه و برای دریافت موضع علم از علم جنین‌‌‌شناسی بهره برده است. آیات قرآن منشاء پیدایش جنین را از خاک، آب و نطفه دانسته و مراحل شکل‌گیری را با واژه-هایی چون علقه، مضغه، پوشاندن گوشت بر استخوان، تسویه و تصویر و نفخ روح بیان نموده است، که پس از طی این مراحل تولد تحقق پیدا می‌کند . علم نیز منشاء پیدایش را آب و خاک می‌داند و مراحل آن را با واژه‌هایی مانند زیگوت (تخم)، مورولا (توده جنینی )، بلاستولا، امبریو (رویان) معرفی می‌کند، که با استفاده از تجهیزات پیشرفته تصویر برداری این مراحل را شناخته است. در مقام مقایسه روشن می‌شود، موضع علم و دین در منشاء پیدایش جنین و مراحل خلقت او یکسان است و تفاوت آن‌ها فقط در نفخ روح است زیرا، روح امری الهی و غیر مادی بوده و علم امکان دست‌یابی به آن را ندارد.نشانه ماوراء بشری و الهی بودن قرآن کریم است که در زمان نزول قرآن به این ظرافت‌ها در خلقت جنین و مراحل آن اشاره نموده در حالی که پس از گذشت قرن‌ها از نزول قرآن بشر به آن رسیده است.
حکمت و حکیمان در قرآن
نویسنده:
محمدرضا مصطفی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
حکمت موهبتی الهی است که خدای سبحان آن را به هر کسی که بخواهد اعطا می‌کند. حقیقت حکمت، معرفت متقن و برهانی و عمل صائب و درست است که اگر کسی از آن بهره‌مند شود، به خیر کثیر دست می‌یابد. از آنجایی که اعطای حکمت از سوی خداوند گزاف نیست، افرادی می‌توانند از آن برخوردار شوند که زمینه‌های آن را در خود فراهم نمایند. از این رو انسان‌هایی چون انبیا و اولیای الهی و کسانی که رهرو راه آنها باشند، این شایستگی دریافت حکمت را پیدا می‌کنند.
صفحات :
از صفحه 71 تا 88
ارزش ذاتی طبیعت در نگاه صدرالمتألهین شیرازی
نویسنده:
محمد رضا مصطفی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
بحث «اخلاق محیط زیست»، از مباحثی است که در دوران ما توجه بسیاری از فیلسوفان را به خود جلب کرده است که در آن از شناخت طبیعت از سوی انسان و رابطه انسان با محیط زیست و احساس مسؤولیت نسبت به آن، سخن به میان می‌آید. در این مقاله به این سؤال پاسخ داده می‌شود که آیا طبیعت دارای ارزش ذاتی است یا ارزش آن غیری است؛ یعنی طبیعت از این جهت ارزش دارد که در خدمت مصالح و منافع انسان است و همچنین آیا طبیعت دارای ارزش واقعی مستقل از ذهن انسان است یا انسان است که برای آن ارزش قائل است و صرف نظر از ارزش‌گذاری انسان، فاقد ارزش است؟ صدرالمتألهین بر اساس مبانی فلسفی خود، به لحاظ این‌که جهان را مخلوق خدایی می‌داند که از اسمای حسنا و صفات علیا برخوردار است، به‌ویژه با عنایت به حکمت و عدالت الاهی، نظام هستی را نظام احسن می‌خواند و این نظام احسن صرف نظر از آنکه در خدمت انسان باشد، دارای ارزش ذاتی است. افزون بر آن، چون سراسر عالم مظاهر صفات و اسمای خدای متعال است، سزاوار است که آدمی به تمامی موجودات به عنوان مظاهر و تجلیات اسمای حسنای خدا محبت کند. زیرا جملگی آنها پرتوی از آثار قدرت حق و از انوار وجود مطلق او است و مقتضای محبت به آنها حاکی از ارزش ذاتی آنها است.
صفحات :
از صفحه 113 تا 129
گستره هدایت الهی و پلورالیزم دینی از منظر آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
مهری خوشبویی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بررسی گستره هدایت الهی و رابطه آن با پلورالیزم دینی موضوع این پژوهش می‌باشد؛ پلورالیست‌ها نام هادی خداوند را مستلزم پذیرش پلورالیزم دینی حقیقت‌شناختی دانسته‌اند، و به تبع آن پلورالیزم دینی نجات‌شناختی را مدعی شده‌اند. هدف از اجرای این پایان نامه بررسی صحت و سقم استلزام فوق بر مبنای اندیشه‌های آیت الله جوادی آملی می‌باشد. در مرحله اول به تبیین هدایت الهی از لحاظ مفهوم‌شناسی، حقیقت هدایت، ارکان هدایت و انواع هدایت پرداخته شده است که در نهایت منجر به تعیین گستره هدایت الهی از لحاظ کمی و کیفی گردیده است. سپس برای ورود به مبحث پلورالیزم دینی، رویکردهای متنوع در مواجهه با تکثر ادیان، معرفی شده است. انحصارگرایی، شمول‌گرایی و پلورالیزم دینی از جمله این رویکردها می‌باشند، که پلورالیزم دینی خود دارای شاخه‌های مختلفی است که تمامی آنها به طور مطلق مردود نبوده و تنها پلورالیزم دینی حقیقت‌شناختی، طبق مبانی دین و فلسفه اسلامی مورد نقد و غیر قابل پذیرش می‌باشد. در این تحقیق با تفکیک حقانیت از نجات به بررسی پلورالیزم نجات پرداخته شده، که بنابر نظر استاد جوادی آملی تحت شرایطی به صحت آن رأی داده شده است.نقطه عطف پژوهش حاضر، بررسی رابطه هدایت الهی با پلورالیزم دینی می‌باشد که در فصل آخر نمود پیدا کرده است. در این فصل ابتدا به تبیین ادعای پلورالیست‌ها بر مبنای هدایت عام الهی پرداخته شده است و مقدماتی که از گفته‌های ایشان استخراج می‌شود بر اساس آنچه در سه فصل اول پایان نامه در چارچوب نظام فکری استاد جوادی آملی آمده مورد نقد واقع گردیده است که از جمله آن بی‌مسمّی خواندن نام هادی خداوند، نقض حکمت الهی، ضعف کید شیطان، کمیت معیار حقانیت و شریعت غیر از حقانیت می‌باشد.
  • تعداد رکورد ها : 21