جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

برای کسانی که در آغاز مسیر خودسازی گام برمی دارند و حتی برای کسانی که می پندارند مدّت هاست در این وادی مشغولند دو آفت بسیار خطرناک وجود دارد که هر لحظه ممکن است سالک را به هلاکت برساند، یکی عجب و دیگری ریا. حساسیت بسیار بالای این دو آفت از این جهت است که در بسیاری از مواقع خود شخص ریاکار و معجب هم ملتفت نیست که گرفتار این دو خصیصه در اعمال و رفتارش می باشد و ای بسا که با تلبیسات نفس و شیطان حتی خود را در کمال اخلاص و تواضع هم در نظر داشته باشد، چرا که مکاید نفس و شیطان بسیار ظریف و پنهان و صراط حق بسیار باریک است و تشخیص راه از بی راهه در این مسیر نیاز قطعی به راهنمایی دارد که راه را قبلاً طی کرده و از خطراتش کاملاً آگاه است. نویسنده ی اثر خود از زحمتکشان طریق تزکیه است و سال ها از خرمن بزرگانی چون آیت الحق مرحوم میرزا علی آقای قاضی، عارف مجذوب جناب آیت الله انصاری همدانی، عالم ربانی جناب سید جمال گلپایگانی و حضرت امام خمینی رحمت الله علیهم اجمعین خوشه های معرفت چیده است و چکیده از مهمترین مباحثی کاربردی در این خصوص را به زبانی ساده و روان در این رساله ی ارزشمند بیان داشته. در قسمت هایی از کتاب مطالبی از حضرت امام خمینی رحمت الله علیه عیناً نقل شده است و در هر یک از دو فصل کتاب تمام مطالب مهمی را که سالک راه حق نیاز دارد تا در خصوص مباحث بسیار حساس عجب و ریا بداند بیان شده. خواننده با مطالعه کتاب در می یابد که چه بسیار حالاتی که گمان نمی کرده که ریشه در عجب و ریا داشته باشد اما در حقیقت شعبه ای از شعبات آن دو رذیله بوده، یکی از زیباترین و کاربردی ترین مباحث در فصل ریا، بحث تفاوت عمل ریایی و ترس از ریایی شدن عمل است که حقیقتا مبحثی بسیار مهم و مبتلابه و مفید است، از دیگر مطالب این فصل مواردیست که شخص مجاز به انجام علنی عبادت می باشد، مطالبی هم پیرامون مراتب و درجات ریا و انواع آن بیان شده، در فصل دوم هم به ذکر پیامدهای عجب و ریشه های پیدایش آن مفصلاً بحث شده است. در پایان هر فصل هم راهکارهای نظری و عملی درمان این دو آفت نیز به خوبی تبیین شده، مطالعه ی این کتاب مفید و ارزشمند و کاربردی که یک دوره ی اجمالی از معرفت نفس نیز محسوب می شود و مشحون از آیات و روایات است را به تمام جوانان طالب سلوک الی الله توصیه می کنیم

مجموعه ورام يكی از منابع معتبر در ميان شيعه و سنی در زمينه آيات و احاديث و اخبار، متعلق به شيخ ابوالحسين ورام بن ابی فراس بن حمدان مالكی نخعی، فقيه و محدث امامی قرن ششم و آغاز قرن هفتم است. اين اثر مشتمل بر دو جزء است. جزء اول، گزيده ای از احياء علوم الدين غزالی است شامل مواعظی در اخلاق عملی همچون سفارش به زهد و تهذيب اخلاق، بر شمردن صفات رذيله و شيوه های درمان آن ها، ذكر فضائل و راه كسب آن ها، مطالبی درباره آداب معاشرت و ديگر جزئيات زندگی، فصول متعددی درباره مرگ و حيات اخروی و وصف قيامت. در جزء دوم نيز همين مضامين تكرار شده است. ملا محمد رفيع الدين واعظ قزوينی يكي از شاعران، فضلا و اديبان قرن يازدهم هجری است كه اثری معروف به نام «ابواب الجنان» از خود به جا گذاشته است. باب اول (مجلد) اين اثر، دربردارنده چهارده مجلس از مجالس وعظ است كه نويسنده در آغاز هر مجلس با بيانی ادبی و با استفاده از انواع آرايه های بلاغی به ذم يكی از صفات پست انسانی می پردازد سپس متناسب با موضوع طرح شده آياتی از قرآن كريم را بيان كرده، ذيل هر آيه با شيوه ادبی خود به تفسير آيات می پردازد و احاديث مورد نظر را از كتبی چون: مجموعه ورام، ارشادالقلوب، كنزاللطايف، زهره الرياض، امالی ابن بابويه، عده الداعی، امالی شيخ طوسی، امالی شيخ صدوق و نهج البلاغه طرح مي كند. نكته قابل توجه اينكه ملا واعظ از تنبيه الخاطر و نزهه الناظر معروف به مجموعه ورام بيشترين بهره را برده است. از آنجا كه موضوع مجالس هشتم و نهم ابواب الجنان، كبر و عجب و ريا و سمعه است، نگارندگان در اين مقاله برآنند تا ضمن تبيين راهكارهای ملا واعظ برای غلبه بر اين صفات، تاثيرپذيری ابواب الجنان را در اين زمينه ها از مجموعه ورام تحليل كنند.