در خانواده جانبازان و شهداء، عمدتاًنقش محوري بر عهده زنان است. تحت فشار بودن عضوي از خانواده كه نقش محوري دارد، بيش از سايراعضاء، سلامتي، رفاه و فضاي تربيتي خا
... انواده را متاثر ميسازد. توجه به سلامتي وبهداشت رواني ويافتن روشهاي كارآمد ارتقاي آن براي جامعه بطور عام و براي خانوادههاي تحت استرس بطور خاص و بويژه براي خانواده شهداء و جانبازان ضرورت انجاماين پژوهش را اقتضا ميکرد. دراين پژوهش براي بررسي وضعيت سلامت رواني همسران شهدا و جانبازان و همچنين بررسي تأثيربکارگيري آموزههاي اسلاميدر رواندرماني شناختي- رفتاري مطالعه در دو مرحله انجام شد. در مرحلهي نخستيك همه گير شناسي جهت بررسي سلامت رواني همسران شهدا و جانبازان بر روي نمونهاي 200 نفره با استفاده از پرسشنامهيGHQ-28انجام شد. در مرحله دوم، از ميان افراد داراي نمرهي بالا در پرسشنامهي مذکور نمونهاي 60 نفره انتخاب و به کمک آنها مطالعهاي مداخله اي انجام شد. انتخاب شدگان به تصادف در سه گروه قرار گرفتند که عبارت بودند از گروه درمان شناختي-رفتاري با رويکرد اسلاميگروه درمان شناختي-رفتاري به روش کلاسيک و گروه كنترل. درمان شناختي رفتاري مدلي است که قبلاً کارآمدي بخشهايي از آن توسط محققين (مثلاً ابراهيمي، 1388)بررسي شده است. دراينجا بصورت کاملتر ارتقاءيافته و اعتباريابي شده است. ابزار پيش آزمون و پس آزمون عبارت بودند ازGHQ-28و پرسشنامهي نگرشهاي نا کارآمد (DAS). نتايج مرحلهي بررسي سلامت رواني نشان داد که سطح سلامت رواني گروه نمونه پايين بوده و در بين همسران جانبازان سلامت رواني با نوع جانبازي ارتباط داشت به گونهاي که همسران جانبازان اعصاب و روان از پايين ترين سطح سلامت رواني برخوردار بودند. نتيجه نهايي مرحله دوماين بود که هم درمان شناختي-رفتاري با رويکرد اسلاميو هم درمان شناختي-رفتاري به روش کلاسيک بر کاهش علائم جسماني، علائم اضطرابي، علائم مربوط به کارکرد اجتماعي و علائم افسردگي مؤثر بودند. مرحلهي پيگيري پايداري آثار درماني را مورد تأييد قرار داد. نتيجه گيري نهايياين بود که هم روشهاي درماني شناختي-رفتاري سنتي و هم روشهاي درماني شناختي-رفتاري با رويکرد اسلاميقابليت استفاده براي ارتقاء سلامت رواني همسران شهدا و جانبازان را دارند.يعني بکار گيرياين دو روش باعث کاهش علائم مربوط به اضطراب، علائم جسمي، علائم مربوط به کارکرد اجتماعي، علائم افسردگي و نگرشهاي ناکارآمد ميشد. براي پايداري بيشتر آثار درماني بر علائم افسردگي و نگرشهاي ناکارآمد 8 جلسه کافي نخواهد بود. همان طورکه از قبل مفيد و مجاز بودن روشهاي درماني رفتاري-شناختي مورد تأييد محققين بوده است دراين جا نيز شواهدي براي حمايت از مفيد بودن روشهاي درماني رفتاري-شناختي تلفيقيافته با آموزههاي اسلاميبدست آمد. بنا براين مجاز بودن بکارگيري آن را در مراکز مشاوره و رواندرماني موجه خواهد بود.
بیشتر