جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مهم ترین عامل موثر در رفع تعارض اخبار و روایات شیعه، روایاتی است که به «اخبار علاجیه» شهرت یافته است. این مقاله مقایسه ای است میان نظریه مرحوم صاحب حدائق با مهم ترین نظریه ها در جمع اخبار علاجیه. قسمتی از برخی کتب روائی شیعه، به مجموعه روایاتی با عنوان «اخبار علاجیه» اختصاص یافته است که در این روایات، راهکارهای برون رفت از تعارض میان اخبار، ارائه شده است. اما استفاده از این اخبار در نخستین گام با مانع بزرگی مواجه می باشد و آن تعارض خود اخبار علاجیه است.در این نوشتار ضمن بیان مهم ترین اقوال در این باب و بررسی ویژگی های هر یک و مقایسه آن با نظر مرحوم صاحب حدائق، هشت وجه مختلف در جمع اخبار علاجیه و نیز مناقشه صاحب حدائق به هر هشت وجه را ذکر کرد ایم و به این نتیجه دست یازیده ایم که ایشان مرجحات مطرح را در رفع تعارض عملا ناکارآمد دانسته و احتیاط را در جمع اخبار، ارجح می دانند.

نقش و اهمیت ”تعارضات عقل محض“ در فلسفه نقادی غیرقابل انکار است. نویسنده مقاله حاضر کوشیده است تا تبیین روشنی از تعارضاتی را که عقل در حوزه جهان‏شناسی با آنها رو به روست، ارائه کند. همچنین سعی نگارنده بر این بوده که اشاراتی- هر چند مختصر- به منشأ بروز این تعارضات نموده و راه‏حلهای هر یک از آنها را نیز به بحث بگذارد.

اختلاف آرای فقها امری است که در فقه کاملا ملموس و مشهود است. این اختلاف نظرات می تواند معلول علل مختلی باشد. از جمله: اختلاف در تقسیم بندی اخبار که شامل اختلاف نظر اخباریون و اصولیون می شود. یا تعارض اخبار و راه های علاج آنها که تعارض خود می تواند دلایل و عوامل متعددی داشته باشد. عواملی مانند پیش فرض های فقیه در مراجعه به منابع فقه و یا دامنه اطلاع او از موضوعات احکام نیز می تواند از علل اختلاف آرای فقها باشد. همچنین سند یک روایت نیز از نظر فقیه می تواند مقبول یا مردود باشد که خود در تصمیم گیری فقیه نقش عمده دارد. دلایل دیگری نیز در اختلاف آرای فقها در رویکرد به اخبار نقش اساسی دارد که در این جستارمورد بررسی قرار می گیرد.

اصطلاح حکومت البته در علم اصول فقه و میان اصولیین مشهور است، لکن دارای عمق معنایی خاصی است که بایستی مورد تحقیق علمی قرار گیرد.مقصود از واژه «حکومت»، در دانش اصول و فقه و حقوق عبارت از سلسله ادله و ضوابطی است که بر سایر ادله حاکم اند و بر آنها تقدم دارند؛ و نیز میان ادله حاکم و محکوم نه تنها تعارضی در کار نیست که جمع و الفت هم محقق است. این اصطلاح یعنی «حکومت در ادله» را باید از ابتکارات شیخ مرتضی انصاری در فن اصول فقه به شمار آورد.

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی «شناخت‌درمانگری گروهی» با و بدون استفاده از حکایت‌های مثنوی در «سلامت روان» زنان دارای تعارض زناشویی انجام گرفت. بدین منظور با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس از میان زنان داوطلب، 25 نفر براساس معیارهای ورود _ خروج، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه شناخت‌درمانگری با و بدون استفاده از حکایت‌های مثنوی جایگزین شدند. آزمودنی‌های دو گروه، قبل و بعد از ارائه مداخله، به گویه‌های پرسشنامه‌های «تعارض زناشویی» و «سلامت عمومی (28-GHQ)» پاسخ دادند. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون «تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر» نشان داد که هر دو مداخله در کاهش تعارض و بهبود سلامت زنان مؤثر هستند (0.05>P). نتایج آزمون «تحلیل کوواریانس» نیز حاکی از آن است که بهبود نمرات گروه شناخت‌درمانگری با استفاده از حکایت‌های مثنوی به‌طور معناداری بهتر از گروه شناخت‌درمانگری بدون استفاده از حکایت‌های مثنوی است (0.05>P)؛ بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از حکایت‌های مثنوی باعث بهبود اثربخشی شناخت‌درمانگری در افزایش سلامت روان‌شناختی زنان دارای تعارض زناشویی می‌شود.

در عصر حاضر، جهان اسلام، شاهد شکل‌گیرى جریان‌‏هایى با انگیره‌هاى مختلف بوده است، بدین معنا که برخى از آن‌ها ضمن عدم ایجاد تفـرقه و تنش میان مسلمانان، با رویکرد معتدلى خود، فطرت-های پاک را در سراسر جهان به خود جذب نموده‌اند. اما در مقابل، جریان‏هایی نیز هستند که فقط بر ضرورت پیاده شدن برنامه‏‌ها و قوانین اسلامى، آن هم با تفسیر و روش‌های خشونت آمیزی که مورد تأیید خودشان می‌باشد، تأکید دارند. "سلفیه" به طور عام و "داعش" به طور خاص، نماینده اصلی گروه دوم هستند. آنها با اعتنا به ظواهر کلام الهی و روایات، خود را مأمور به انجام ظاهر قرآن و روایات دانسته، با هر گونه تأویل و تفسیر مخالفت می‌ورزند و در تبیین جهاد، آنرا وسیله تشکیل خلافت جهت اجرای قوانین الهی می‌دانند.از سوی دیگر جهاد را تنها به معنای قتال و منحصر در نبرد با شمشیر و سلاح دانسته و با تقسیم آن به اکبر (مبارزه با نفس) و اصغر (مبارزه با سلاح) موافق نیستند؛ هر چند مبارزه با نفس را لازمه‌ی جهاد می‌دانند. این جریان تکفیری(داعش)، با تکفیر همه‌ی مسلمانان و حاکمان بلاد اسلامی حال حاضر، خلافت را فقط حق خود دانسته؛ هر کسی با آنها بیعت کرد مسلمان می‌باشد، در غیر این صورت کافر بوده؛ جان، مال و ناموس او در اختیار دولت اسلامی (داعش) است.شکی نیست توجه افراطی دولت اسلامی (داعش) به ظاهر نصوص دینی و نگاه پر از ایراد آنها به جهاد و خلافت در اسلام؛ همچنین اتخاذ روشهایی همچون ارهاب، عملیات انتحاری، تخریب اماکن مقدسه و کشتار انسان‌های بی گناه، به منظور دستیابی به اهداف همسو با استکبار جهانی؛ با کلام الهی و روایات در تعارض می‌باشد. در این رساله مبـانی جریان تکفـیری داعـش و روششان را بر اسـاس آیات و روایات بررسی و نقد می‌کنیم.

یکی از مسائلی که از دیرباز در حوزه دین پژوهی مطرح بوده، مسئله رابطه علم و دین و تعارض یا تعامل این دو است. سنجش مناسبات علم و دین از جمله مباحث کلام جدید نیز به شمار می رود. این مقاله در پی آن است که با رویکرد توصیفی تحلیلی، به بررسی مناسبات علم و دین از منظر امام خمینی قدس سره، به عنوان یکی از بزرگ ترین متفکران معاصر دینی، بپردازد.بر اساس این تحقیق، امام خمینی قدس سره، کسانی را که قایل به تعارض میان علم و دین هستند به شدت مورد انتقاد قرار می داده است. امام قدس سره تعارضاتی را که در برخی مواقع بین علم و دین به وجود می آید، ظاهری و صوری می دانند. ایشان علم جدای از دین را نه تنها منشأ سعادت نمی داند، بلکه آن را عامل شقاوت انسان عنوان می کنند. علم و دین همانند دو بال عمل کرده و این قابلیت را خواهند داشت که تمامی نیازهای بشر را پاسخگو باشند. بر این اساس، ما برآنیم تا با ارائه کلیتی از مبانی علمی دینی امام قدس سره، چگونگی رابطه این دو مقوله مهم را تبیین نماییم.