جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دو مقوله عرفان و سیاست در زندگی فردی و اجتماعی انسان ها و جوامع مهم و موثرند و هرکدام از این دو طرفداران و مخالفان خاص خویش را دارد. با عنایت به اینکه در اذهان، عرفان بیشتر بعد معنوی و اخروی تلقی می شود و سیاست قدرت خواهی و دنیا طلبی را متبادر می سازد این سوال مطرح است که چه ارتباط و نسبتی بین عرفان به معنای روش شهودی برای وصول به حقیقت از طریق مجاهده و ریاضت و سیاست به معنای کسب قدرت برای اداره و تدبیر جامعه و حکومت وجود دارد؟ در پاسخ نظریات تباین، هم پوشانی وحدت عرفان و سیاست ارائه شده است. در این مقاله سعی شده تا با مطالعه و توصیف و تحلیل منابع مربوطه به بررسی و ارزیابی هر یک از دیدگاه های مذکور پرداخته و نظریه صحیح ارائه گردد. به نظر می رسد صاحبان نظریات تباین و هم پوشی دچار خلط بین تصوف فرقه ای و خانقاهی با عرفان ناب ثقلینی گشته و با چنین فرض های اشتباهی به بحث و نتیجه گیری آن پرداخته اند، درحالی که عرفان برآمده از جهان بینی خالص توحیدی منافاتی با شریعت و سیاست الهی نداشته همه آن ها تحت تکلیف بندگی برای وصول به حقیقت و کمال قابل جمع می باشد.

این مقاله بر آن است تا محتوای دموکراسی را با توجه به منظر کلاسیک جدید مورد مطالعه قرار داده و نشان دهد که چرا و چگونه دموکراسی جدید، به جای پرداختن به مساله دموکراسی و اینکه دموکراسی به عنوان روشی برای حکومت مناسب است یا خیر، به این مساله پرداخته است که ترازوی دموکراسی فارغ از مطلوبیت برای تشخیص حکومت مختار، گریز راه ممکن است. این مقاله همچنین نشان می دهد که دموکراسی جدید به جهات اومانیستی آن، با آنچه که در مکاتب دینی به جهت توجه به مساله سعادت از سیاست مدن مورد تقاضا قرار می گیرد، متفاوت است. این مقاله با مرور مساله دموکراسی، ضمن بازخوانی دموکراسی و بحران های ناشی از دوره سرمایه داری در ادغام لیبرالیسم با دموکراسی که به روش تاویل متن و تجربه تاریخی از دموکراسی قرائت می کند، و نیز بازخوانی دموکراسی جدید، ضمن توجه به محتوای دموکراسی، و نه قالبها، به دنبال این پرسش است که آیا دموکراسی مبتنی بر نظام لیبرالیستی و اخلاق سرمایه داری که در عصر سکولار مورد توجه تجددگرایان بوده است، بدون رویکرد دینی، با محوریت آموزش و تربیت انسان، می تواند بدون در غلتیدن در بحران معنویت و ویرانگری انسان مدرن را به سعادت رهنمون کند. این مقاله نشان می دهد که چرا و چگونه غایت اندیشی و اخلاق فضیلت، در نظام مردم سالاری دینی می تواند به عنوان مکملی برای خروج از بحران معاصر در جریان دموکراسی باشد.

یکی از مباحث مهم در اندیشه مسلمین به ویژه شیعه نظریه نظام سیاسی مطلوب اسلام در عصر حاضر است.پس از پیروزی انقلاب عناوینی چون جمهوری اسلامی، حکومت الهی- مردمی، دموکراسی دینی و اخیرا تعبیر مردم سالاری دینی مورد عنایت نظریه پردازان و مسوولان اسلامی قرار گرفته است.در این مقاله در طرح چند بحث مقدماتی، اولا مفهومی روشن از مردم سالاری دینی ارایه گردیده و سپس به دیدگاههای اندیشوران معاصر شیعه در این زمینه اشاره شده است. رای ده نفر از افرادی که به جهت مکانت علمی یا موقعیت سیاسی قابل توجه است در این بخش بررسی می شود. به طور کلی آیات شورا، آیات مربوط به خلافت انسان در زمین، آیه وفای به عهد، آیات دال بر توجه به خطابات تکالیف عمومی به مردم به عنوان چهار دلیل قرآنی بحث مورد توجه قرار گرفته است.

ترجمه ماشینی: طنزی که در همه نظام های سیاسی نهفته است این است که اصولی که زیربنای آنهاست و مشخصه آنهاست، می تواند آنها را نیز به خطر بیندازد و از بین ببرد. این مجموعه به بررسی محدودیت‌هایی می‌پردازد که باید بر دموکراسی، آزادی و مدارا اعمال شود تا بقای جوامعی که آنها را گرامی می‌دارند تضمین شود. مقالات این جلد مشکلات فلسفی ذاتی مفاهیم آزادی و مدارا را در نظر می گیرد. در عین حال، آنها به مشکلات عملی ناشی از تنش بین نیروهای دموکراسی و عناصر مخربی که از آزادی برای آسیب رساندن به دموکراسی سوء استفاده می کنند، فکر می کنند. بنابراین، این جلد که در پی ترور اسحاق رابین نوشته شده است، به پرسش مرزها اختصاص دارد: دموکراسی‌ها چگونه باید با نیروهای ضد دمکراتیکی که نظام آن را به چالش می‌کشند کنار بیایند؟ چگونه باید به تهدیداتی که دموکراسی را تضعیف می کند و در عین حال ارزش های ما را حفظ می کند و تعهد خود را به دموکراسی و ارزش های زیربنایی آن حفظ می کند، پاسخ دهیم؟ همه مقالات در اینجا اعتقادی به فوریت نیاز به مقابله و یافتن پاسخ های کافی برای رادیکالیسم و ​​افراط گرایی سیاسی دارند. آنها موضوعاتی مانند معضلات موجود در مفهوم تساهل، از جمله هزینه و مقررات آزادی بیان را پوشش می دهند. تحریک به عنوان متمایز از وکالت؛ چالش افراط گرایی مذهبی با لیبرال دموکراسی؛ مشکلات سخنان نفرت ارتباطات آزاد، آزادی رسانه ها و به ویژه روابط بین رسانه ها و تروریسم. مشارکت کنندگان این جلد عبارتند از: دیوید ای.بویینک، هاروی چیسیک، ایروین کاتلر، دیوید فلدمن، اوون فیس، دیوید گلدبرگ، جی. مایکل جافه، ادموند بی.لمبث، سام لمان-ویلزیگ، جوزف الیوت مگنت، ریچارد مون، فردریک شوئر.، و L.W.سامنر. این جلد شامل سخنان افتتاحیه خانم اسحاق رابین به کنفرانس - تقدیم به مرحوم اسحاق رابین - است که این مقالات در ابتدا ارائه شده است. این مطالعات برای سیاستمداران، جامعه شناسان، مربیان و متخصصان رسانه، حقوقدانان و حقوقدانان و همچنین عموم مردم جذاب خواهد بود.

ترجمه ماشینی: "آیا این معنی دارد که خود را دموکرات بنامیم؟ و اگر چنین است، چگونه این کلمه را تفسیر می کنید؟" در پاسخ به این سوال، هشت متفکر نماد شکن پتانسیل غنی دموکراسی را به همراه ضعف های انتقادی آن اثبات می کنند و این عمل را برای تطبیق مجدد با آن درک می کنند. واقعیت های جدید سیاسی و فرهنگی جورجیو آگامبن تاریخ پرتنش قانون اساسی و همزیستی آنها با دولت های مختلف را دنبال می کند. آلن بدیو عملکرد دموکراتیک کنونی را در مقابل کمونیسم دموکراتیک قرار می دهد. دانیل بن سعید به نهادینه شدن دموکراسی می اندیشد، در حالی که وندی براون در مورد دموکراتیزه شدن جامعه تحت نولیبرالیسم بحث می کند. ژان لوک نانسی تفاوت بین دموکراسی را به‌عنوان شکلی از حکومت و به‌عنوان هدف انسانی می‌سنجید و ژاک رانسیر ماهیت برابری‌خواهانه آن را برجسته می‌کند. کریستین راس روابط سلسله مراتبی را در درون پراتیک دموکراتیک شناسایی می کند و اسلاوی ژیژک تمایز بین کسانی را که مایل به مالکیت دولت هستند و کسانی که می خواهند بدون آن انجام دهند پیچیده می کند. این مقالات به طور منحصر به فردی از آنچه از سنت چپ پس از سقوط کمونیسم شوروی باقی مانده است، دفاع می کند. آنها با عوامل بازدارنده برای مشارکت فعال دموکراتیک روبرو می شوند که باعث کاهش مشارکت رای دهندگان در کشورهای غربی شده است و با استناد و احیای سنت مشارکت شهروندان به بی تفاوتی انتخاباتی می پردازند. این مجموعه که پرشور نوشته شده و از لحاظ نظری غنی است، به تمام جنبه های بحث سیاسی و دموکراتیک مدرن صحبت می کند.

فلسفه واسازانه نمونه ای مطلوب برای نشان دادن چگونگی سازگاری نظامی فلسفی، با دموکراسی است. واسازی با نقد خودگرایی و دیگرستیزیِ سنت اندیشه فلسفی در صدد بنیان نهادن اصول فلسفی متناسب با اصل دیگرپذیری و دموکراسی برمی آید. از طرف دیگر، مباحث دریدا در حوزه دموکراسی اجتماعی ـ سیاسی، مانند دموکراسی آینده و چالش های پیش روی دموکراسی نیز ریشه در اندیشه فلسفی او دارند. بدین ترتیب، دموکراسی و واسازی دو روی یک سکه اند، و فهم یکی بدون توجه به دیگری میسر نیست. این ارتباط، ناگسستنی و ضروری است، و تفکر دریدا در باب فلسفه و سیاست بر مدار آن شکل می گیرد. دموکراسی آینده نیز به عنوان نتیجه این ارتباط آیینه فلسفه و سیاست دریدایی است.بررسی نحوه پیوند فلسفه و دموکراسی واسازانه و چگونگی تاثیر و تاثر متقابل این دو برسازنده خطوط اصلی این مقاله خواهد بود.

در مقاله حاضر تلاش شده است تا با تعریف جدیدی از دموکراسی، نسبت اندیشه های امام خمینی (س) با این مساله مورد بازاندیشی قرار گیرد. همچنین، استدلال شده است که در اندیشه امام خمینی (س) هرچند قالب و فرم دموکراسیهای رایج مانند دموکراسی لیبرال دیده نمی شود ولی اندیشه ایشان به لحاظ محتوا، اساسا مولفه ها و ستونهای اصلی دموکراسی را داراست.

دموکراسی داعیه دار مردم داری و ضدیت با استبداد در چارچوب اضلاع سه گانة «قانون گرایی»، «مشارکت سیاسی» و «نظارت پذیری» است. ولی هدف یاد شده با تکیة صرف بر این اضلاع، دور از دسترس به نظر می رسد. صفحات تاریخ اقدامات سیاه پرشماری از دموکراسی ها را به ثبت رسانده است. آنچه موجب شده دموکراسی با ظاهری انسانی به فرجامی چنین غیرانسانی گرفتار شود، ضعف و یا به عبارت دیگر، فقدان ضلع چهارمی به نام «اخلاق» بوده است. واقعیت این است که دموکراسی با موجودی به نام انسان سروکار دارد که در عین بهره مندی از قوّة خرد، سودجو، خودخواه و استخدام گر است. افتادن قدرت به دست چنین موجودی از هر طریقی، او را به سمت طغیان و زیر پا نهادن هر محدودیتی، از جمله قواعد محدود کنندة دموکراسی سوق می دهد. آنچه موجب می شود انسانی با این خصوصیات، به تکالیف صادره شده از سوی دموکراسی، که نوعاً همسنخ قواعد اخلاقی هستند، گردن نهد، این است که دموکراسی در یک بستر عقلانی و منطقی موجّه ساز اخلاق کشت شود. تنها در چنین صورتی است که انسان سودجو التزام به قواعد دموکراسی را منطقی خواهد یافت و به محدودیت های آن سر خواهد سپرد. اما واقعیت نه چندان آشکاری که وجود دارد، این است که بسیاری از مکاتب مدعی دموکراسی، از فراهم ساختن چنین بستری برای دموکراسی عاجز مانده اند و ادعاهای دموکراسی خواهانة آنها در واقعیات اجتماعی مجال بروز پیدا نمی کند. مقالة پیش رو مسئلة یاد شده را در خصوص لیبرالیسم، به عنوان بزرگ منادی دموکراسی، بررسی کرده است. نتیجة به دست آمده نامناسب بودن عقلانیت لیبرالی برای کشت و باروری دموکراسی را نشان می دهد. در واقع، لیبرالیسم با ترتیب دادن عقلانیت مبتنی بر اومانیسم، فردگرایی، سکولاریسم و سودگرایی در وهلة اول، قواعد اخلاقی را بی اعتبار ساخته، و سپس التزام به قواعد دموکراسی را جز در مواقعی که برای فرد سودی در میان باشد، غیرمعقول نشان داده است.

در مقاله حاضر تلاش شده است تا با تعریف جدیدی از دموکراسی، نسبت اندیشه های امام خمینی(س) با این مسأله مورد بازاندیشی قرار گیرد. همچنین، استدلال شده است که در اندیشه امام خمینی(س) هرچند قالب و فرم دموکراسیهای رایج مانند دموکراسی لیبرال دیده نمی شود ولی اندیشه ایشان به لحاظ محتوا، اساساً مؤلفه ها و ستونهای اصلی دموکراسی را داراست.

کتاب «اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب» تالیف مرتضی مطهری، مشتمل بر سلسله مقالاتی است از متفکر شهید استاد مرتضی مطهری که در حدود سال 1353 به طور مسلسل در مجله «مکتب اسلام» درج می شد. این اثر استاد نیز همچون دیگر آثار آن شهید بزرگوار از غنای محتوا و سلاست بیان برخوردار است. برخی از مهم ترین موضوعات طرح شده در این کتاب عبارتند از: اخلاق جنسی و عقاید متفکرین جدید، ارزیابی اصول سیستم نوین جنسی، سبب های طغیان و سرکشی قوای نفسانی، دموکراسی در اخلاق، رشد شخصیت از نظر غریزه جنسی. در این کتاب، مطهری می‌ کوشد با اشاره به دیدگاه‌ های ویل دورانت و برتراند راسل در زمینۀ اخلاق جنسی و یافتن اهداف آنان از آزادی در روابط جنسی، با تکیه بر منابع اسلامی پاسخ گوید، و این‌ گونه مقایسه‌ ای میان اسلام و جهان غرب در مسألۀ محدودیت یا عدم محدودیت آمیزش جنسی در جامعه انجام دهد و از دیدگاه‌ های اسلام دفاع کند.