جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

معاد از ماده عوده و به معناى بازگشت است؛ بازگشت انسان به زندگى در شكلى نوين، در دنیايى برتر و كاملتر كه سرايى جاويدانى، و بدور از نابودى و ،« عود » مقدمه معاد از ماده فناست. معاد، رستاخیر. بزرگ و بى نظیرى است كه در آن ھمه پرسى عمومى انجام مىگیرد، و ھمه انسانھا بايد پاسخگوى تمام اعمال و كردار دنیايى خويش در دادگاه عدل الھى باشند؛ و در اين ھمه پرسى عادلانه است كه سرنوشت ھمگان رقم خورده، ھر كس ھر مقامى را كه سزاوارش باشد دريافت مىكند؛ و در نتیجه نیكان و بدان به سرانجام سعادتمندانه و فرجام شوم و شقاوتمندانه خويش مىرسند. آرى، اعتقاد به معاد و روز واپسین است كه امید به زندگى بھتر و آيندهاى روشنتر را فرا راه انسان قرار مىدھد، و انديشه پوچى و پوچگرايى را كه ھمچون بیمارى خوره در جسم و جان منكرين خدا و معاد جاى گرفته، و ھر لحظه و ھر ساعت از اين خسته دلان مانده در راه و گمراھان ناامید از فردا قربانى مىگیرد، مىزدايد. اعتقاد به معاد، به زندگى معنا و مفھوم عمیق بخشیده، و يأس و سردى و دلمردگى و بیچارگى را از صحنه زندگى بر مىدارد. انديشه زندگى نوين جاودانى، انسان را از بنبست فكرى رھانیده، و زمینه بارور شدن استعدادھاى ارزشمند نھفته در معدن وجود انسان را فراھم مىكند؛ و موجب تعديل غرائز سركش و امیال و خواستهھاى نامحدود انسان گشته، در نتیجه زندگى حیوانى را انسانى مىكند. آرى، معاد پیوند دھنده گذشته انسان به آيندهاش ھست؛ و ضمانت اجرايى قوانین و مھار كننده عنان گسیختگى افراد سودجو و متجاوزان به حريم جامعه و قوانین حاكم بر آن است. به خاطر نقش سازنده اصل معاد است كه به عنوان مھمترين پشتوانه جھان بینى توحیدى مطرح است؛ و به انديشه خداجويى و فطرت خداپرستى انسان تحقق عینى و عملى مىبخشد. در منابع اسلامى، آيات و روايات بیشمارى به طرح مسأله معاد پرداخته، و حتمیت برپايى روز واپسین و زنده شدن دوباره انسان را از راھھاى گوناگون اثبات كرده است. در اين كتاب كه شامل شانزده درس پیرامون معاد و مسايل مربوط به آن مىباشد، مسأله معاد مورد بحث و بررسى قرار گرفته، و دلايل عقلى و نقلى اثبات آن آورده مىشود، امید است كه اعتقاد به معاد در جوامع انسانى رواج يافته، ھمگانى شود و بدين طريق دلھاى تاريك در سايه پايبندى عملى به آن نور و صفا يافته، و فساد، تباھى، جنايت و آدمكشى از جامعه انسانى رخت بربندد، و عدل، نوعدوستى، صفا و صمیمیت جايگزين آن شود.

کتاب حاضر ، یک کتاب بسیار با عظمت و روشنگری می باشد درباره شناخت دشمنان، کفار و منافقین، همان های که دشمنان حق و حقیقت و اهل بیت علیهم السلام می باشند. 600 آیه از آیات قرآن کریم درباره دشمنان اهل بیت ذکر و تفسیر و تاویل آن در کتاب مختصرا ذکر می شود.

چکيده يکي از مباحث مهم مربوط به عالم پس از مرگ چگونگي دريافت جزاي اعمال است. در آيات قرآن و روايات معصومان‰ با تعابير مختلف و تصويرپردازي‌هاي متعددي به چگونگي جزاي اعمال در عالم آخرت اشاره شده است. بسياري از عالمان و مفسران، اين آيات و روايات را به انضمام دليل عقلي نظريه بقاي نفس و تأثير متقابل عمل و نفس، ادله‌اي قطعي در اثبات نظريه تجسم اعمال در عالم آخرت قلمداد کرده‌اند. در اين بين، علامه طباطبائي مفسر و حکيم برجسته معاصر، بيشترين عنايت را به اين مسئله مبذول داشته‌ است. وي با استناد به ادله مذکور، ضمن اثبات نظريه تجسم اعمال، به کارکردهاي کلامي مهمي که بر اين نظريه مترتب‌اند، اشاراتي کرده است. اثبات عدالت خداوند در جزاي اعمال و توجيه علت خلود در جهنم، از اهم اين کارکردها به‌شمار مي‌آيد. اين مقاله ضمن بيان ادله اثبات نظريه تجسم اعمال، کارکردهاي کلامي اين نظريه را از ديدگاه علامه تبيين مي‌کند.

چکیده جاودانگی عذاب اخروی به عنوان یکی از مباحث اصلی آخر ت شناسی اسلامی به دلیل ارتباط با بحث جایگاه مهمی در اغلب مکاتب کلامی با رویکردها و تفاسیر مختلف داشته است . ظاهر اً « مرتکب کبیره » محی الدین بن عربی در عالم اسلام نخستین کسی است که بر خلاف مشهور، اعتقادی به سرمدیت عذاب نداشته، جهنم را پدیده ای دگرگون شونده و امری نسبی م ی داند. بنابر تلقی وی، عذاب - از ریشه عذب - نسبت به گروه های مختلف از دوزخیان، متناسب با استعدادها و قابلیت های متفا وت آنها و در اشکال و عذاب دوزخیان را به « تمثیل رویا » کیفیات متنوع تبدیل به امری گوارا و عذب می گردد. ابن عربی با بیان خواب شیرینی تشبیه می کند که ماهیت حقیقی آن چیزی جز گرفتاری در غفلت از واقعیت تاریک و رنج آور خود آنها نیست . از جمله دلایل اب ن عربی برای توجیه نظریه خود جواز خلف وعید از سوی خدا، رحمت بیکران الهی، تناسب کیفر با عمل و عرضیت اعمال در برابر جوهریت فطرت است.

موضوع خلود برخی از انسانهای خطاکار در عذاب بی پایان اخروی، ریشه در آیات قرآن و روایات اسلامی دارد. در این مورد نه تنها عقل نمی تواند عذاب لایزال را برای خطای محدود بپذیرد، بلکه در مقابل آیات خلود، آیاتی که بیانگر عفو فراگیر خداوند است و نیز آیاتی که وقوع عذاب جاودانه را به مشیت و اراده الهی واگذار می کند، قرار دارد. ملاصدرا برای حل تقابل یاد شده، تفسیری بدیع در کتاب اسفار و الشواهد الربوبیه ارایه می دهد، اما دیدگاه وی مشکل تعارض را حل نمی کند، بلکه خود، دارای اشکالات عدیده ای است. ایشان در آخرین اثر خود، کتاب عرشیه، دیدگاه نهایی خود را با آن دسته از آیاتی که تاکید بر عذاب جاودان دارد، منطبق می داند. وی در کتاب تفسیر کبیر خویش، با طرح اصل عقلی عدم وجوب عمل به وعید، به حل مشکل یاد شده می پردازد. این نوشتار مشکل تعارض یاد شده را از طریق توجه به مجموعه آیات و روایاتی که در باب عذاب اخروی است، با عنوان دیدگاه مقبول، حل شدنی دانسته و آن را تجزیه و تحلیل نموده است.

از ابتکارهای علامّه طباطبائی (ره) در حوزه تفسیر و کلام این بود که میان این دو علم پیوند منطقی و فلسفی ایجاد نموده است و تمام تلاش و کوشش علمی‌خویش را در این راه صرف نمود تا تبیین کند که قرآن و متن قطعی دین در برخورد با مسائل کلامی‌ و اصول فلسفی چه دیدگاه و پیامی ‌را ارایه می‌دهد. به همین منظور، تنها تفسیری که توانسته این خواسته را پاسخگو باشد و مطلب مورد نظر را انعکاس دهد، تفسیر المیزان بوده است. این مقاله در صدد است تا به روش تحلیل محتوایی، برخی از آراء کلامی ‌و فلسفی علاّمه همچون خاستگاه دین، توحید ربوبی، عذاب دائمی ‌کفّار، رجعت و شفاعت را از منظر قرآن و با توجّه به استفاده از آیات مورد نظر مورد پژوهش قرار دهد.