جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 12
بررسی مبانی کلامی دعا از دیدگاه متکلمان عدلیه و اشاعره
نویسنده:
رقیه لنگی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دعا، استمداد از نیروها و عوامل ماورای مادی در حل مشکلات و از طرف دیگر کسب موفقیت هر چه بیشتر در امور است. یکی از عواملی که در سرنوشت انسان تاثیر دارد دعا است در روایات آمده که دعا قضا و قدر غیر حتمی الهی را عوض می کند تلاش و کوشش خود انسان ها اعمال نیک او، در نتیجه می توان گفت بیش ترین و بهترین تاثیرات را در رقم خوردن سرنوشت انسان ها، تلاش ها و لیاقت های خود انسان ها دارد. و قضا و قدر الهی بر اساس رفتارها و تلاش ها و لیاقت های انسان ورق می خورد. خداوند جهان را با سنت ها و قوانین خود اداره می کند و دعا نیز یکی از مصادیق سنت های الهی است که باعث می شود بلایی رفع شود و یا نعمتی بدست آید. در هر صورت قضا و قدر الهی با دعا کردن در تضاد نیست. دعا، زیباترین رابطه ی انسان با خداست. از نظر اشاعره قضا و قدر الهی افعال انسان را همچون دیگر پدیده ها شامل می شود، اما متکلمان عدلیه قضا و قدر به معنی خلق و آفرینش را شامل افعال بشر نمی دانند لذا اشاعره به خلق افعال قایلند در حالی که عدلیه خلق افعال را قبول ندارند. اشاعره بنا به نظری که دارند«جبر» می گویند افعال بشر اختیاری نیست پس دعا هیچ تاثیری در سرنوشت و قضا و قدر غیر حتمی الهی ندارد در حالی معتزله نیز دعا را برای تغییر سرنوشت انسان موثر است و امامیه نیز نظرشان مثل معتزله هست. بنابراین با مقایسه ی این سه نظر باید به این نتیجه برسیم که علم ازلی الهی از قبل به تغییر سرنوشت انسان وجود داشته است. یعنی خداوند از ازل می دانست که انسان با دعا کردن باعث دفع بلا یا نعمتی به دست می آورد. و اختیار انسان در طول اراده ی خداوند است.و اینکه دعا با حکمت الهی منافات ندارد .
تعارض «نظر و عمل» در مسئله «جبر و اختیار» از دیدگاه عطار نیشابوری
نویسنده:
حسن مهدی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چکیده موضوع این نوشتار تبیین مسئله‌گونگی موضوع جبر و اختیار در اندیشۀ عطار است؛ بدین معنا که چرا در برخی اشعار او صریحا با جبرگرایی مواجهه‌ایم و هرگونه اراده و قدرت از انسان سلب می‌شود، اما در مقابل اشعار فراوانی از او را نمی‌توان بدون مختار بودن انسان فهم کرد. در تلاش برای تبیین این تعارض این نتیجه حاصل آمد که خاستگاه اصلی در واقع تعارض در دو مقام نظر و عمل است؛ آن‌دسته از اشعار عطار که ناظر به مباحث نظری به‌ویژه مبتنی بر مبانی خداشناختی کلامی-عرفانی وی است، به‌ویژه تقریری که از بی‌علّت بودن خداوند، فاعلیّت مطلق و قضاء و قدر الهی به دست می‌دهد به جبرگرایی محض می‌انجامد. امّا این جبرگرایی لوازمی دارد که با توصیه‌های اخلاقی و سلوکی، تکالیف دینی، تعلیم و تربیت‌پذیری انسان، هدایت‌گری انبیاء، مسئولیّت اخلاقی ناسازگار است و آنها را از اهمیّت و معنی تهی می‌سازد، چه آنکه پیشفرض بنیادی آنها مختار بودن انسان است، در صورتی که عطار در اشعاری که ناظر به مباحث عملی، سیرو سلوک عرفانی و توصیه‌های اخلاقی و امر و نهی‌های دینی و ترغیب به مجاهدات و طاعات است، بر این امور تأکید دارد. در عین حال نشان دادیم که هرچند عطار، ضمن اعتراف به عجز خود در عرضۀ راه‌حلی عقل‌پسند، تلاش می‌کند برای رفع این ناسازگاری توجیهاتی مثل جمع کشش الهی و کوشش انسانی بیاورد، اما موفق نیست. در پایان نیز به برخی دیگر از لوازم اخلاقی جبرگرایی عطار دربارۀ ماهیّت مفاهیم اخلاقی اشاره کرده‌ایم.
صفحات :
از صفحه 179 تا 214
تبین آموزۀ بداء در قرآن با رویکرد شیعی
نویسنده:
مسعود صلواتی ­زاده، محمدنقی رفعت ­نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
چکیده :
لفظ «بداء» مشترک بین انسان و خداوند است. فهم دقیق و صحیح بداء در خداوند، مبتنی بر نقل، عقل و وجدان است و به دلیل غامض بودن درک آن، محل چالش و ایجاد شبهاتی از سوی مخالفان بداء شده است. در جهان اسلام بیشترین مخالفان بداء، از میان اهل سنت و به ویژه وهابیت سلفی انجام میپذیرد. با اینکه از دیرباز عالمان شیعه با روشی علمی و عقلانی به شبهات آنان پاسخ داده اند، اما همچنان در آثار قلمی مخالفان شبهاتی در این باره مطرح میشود. یکی از شبهاتی که در سالهای اخیر مطرح شده این است که بداء، پدیدهای غیراسلامی (یهودی) است و اصلی در قرآن ندارد. مقاله پیش رو با رویکرد شیعی، به تبیین این مسئله پرداخته و در صدد اثبات و تبیین خاستگاه بداء در قرآن است.
صفحات :
از صفحه 71 تا 88
نظام احسن از دیدگاه لایب نیتس و ابن سینا
نویسنده:
اکبر عروتی موفق، ابوالقاسم اسدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
یکی از مسایل فلسفی - کلامی مربوط به اوصاف و افعال الهی این است که آیا نظام حاکم بر این جهان بهترین نظام ممکن است؟ و آیا لازمه چنین نظامی این است که هیچ شری در آن نباشد؟ و اصولا خلق چنین نظامی ضرورت دارد یا خیر؟ از نظر لایب نیتس و ابن سینا حکیم، عالم، قادر و خیرخواه مطلق بودن خداوند مقتضی آن است که نظامی آفریده شود که در آن بالاترین و بیشترین کمالات تحقق یابد. هر دو فیلسوف معتقدند که شر امری است متحقق، اما نه از سنخ وجود بلکه از سنخ عدم و این که لازمه تحقق خیر کثیر تن دادن به شر قلیل است. اما آن چه این دو فیلسوف را از هم جدا می کند این است که خلق نظام احسن از نظر ابن سینا بر اساس یک ضرورت فلسفی صورت گرفته است در حالی که لایب نیتس انتخاب نظام احسن را از میان همه نظامهای ممکن دیگر امری ممکن تلقی می کند و اگر ضرورتی هم در این جا احساس می شود فقط یک ضرورت اخلاقی است.
صفحات :
از صفحه 51 تا 72
ترجمه نهج الحق و کشف الصدق
نویسنده:
حسن بن یوسف علامه حلی؛ مترجم: علیرضا کهنسال
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: تاسوعا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«نهج الحق و کشف الصدق»، اثر علامه حلى است که توسط آقاى علی‏رضا کهنسال به فارسى با نثر بسیار ادبى ترجمه شده است‏. این کتاب از کتاب‌ های استدلالی اعتقادی شیعه است. نویسنده در این کتاب تلاش کرده تا موارد اختلاف اهل سنت با قرآن و سنت در اصول و فروع دین را بیان کند و حقانیت تشیع را با بیان ادله اثبات نماید. این کتاب علاوه بر مباحث اعتقادی، به بخشی از مباحث فقهی و اصول فقه هم پرداخته است. مترجم مى‏ گوید: «شاید خواننده هوشمند، برخى از استدلال ‏ها و مطالب کتاب را مکرر یابد، عذر ما پذیرفته است که مترجم را امانت باید؛ اما انگیزه علامه دو چیز بوده است: نخست آن که یک برهان مى‏ تواند به حسب ضرورت در مواضع مختلف بکار آید و چون هر ذهنى را با گونه‏ اى از بیان الفت است، گاه تکرار یک استدلال به عبارات گوناگون در اقناع ذهن کارگر مى ‏افتد. دوم این که ممکن است یک مطلب به دو اعتبار در دو باب جاى گیرد.»
قضا و قدر الهی چیست؟ آیا با اختیار منافات ندارد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : قضا و قدر الهي از پيچيده ترين مسائل اعتقادي به شمار مي رود. دليل اصلي پيچيدگي اين مسئله، مشكل بودن فهم رابطه آن با اختيار انسان است. چگونه مي توان از يك سو به قضا و قدر معتقد بود و از سوي ديگر، اراده و اختيار انسان و نقش آن را در تعيين سرنوشت بیشتر ...
با توجه به این اصل قرآنی که اجل هر کس از پیش مقرر شده و تا زمانی که فرا نرسد کسی نخواهد مرد، کسانی که اقدام به خودکشی می کنند، اگر در اقدامشان موفق شوند و بمیرند، یعنی اجلشان رسیده بوده، اگر موفق نشوند، یعنی اجلشان فرا نرسیده بوده. پس گناهی متوجه آن ها نباید باشد، چون مرگ و زندگی او بسته به کار خودش نیست، بلکه بسته به اجلش هست. بنابر این چرا می گویند خودکشی گناه است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
چون پرسشي كه مطرح شده مربوط است به مبحث «قضا و قدر» و اين بحث هم از جمله مباحث مهم و مشكل است لازم است ابتداء همين اصطلاحات را توضيح دهيم. 1. قَدَر و تقدير الهي قدر بمعناي اندازه است ولي تقدير بمعناي سنجش و اندازه گيري يا ايجاد اندازه در يك شيء است. بیشتر ...
تشیع چیست و شیعه کیست؟
نویسنده:
محسن حجت
نوع منبع :
کتاب , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , کتابخانه عمومی
چکیده :
کتاب «تشیع چیست و شیعه کیست؟» نوشته سید محسن حجت به بررسی عقاید شیعه پرداخته است. مؤلف محترم کتاب را در دو بخش کلی تشیع چیست؟ شیعه کیست؟ تنظیم کرده است. در بخش اول کتاب مباحث متنوعی همچون عصمت اهل بیت (ع)، اهل سنت و خلفای دوازده گانه، افسانه عبدالله بن سبأ و سایر مباحث عقیدتی مورد بررسی قرار گرفته است و در بخش دوم نیز به تحقیق در معنای شیعه، اصول دین شیعی و... پرداخته شده و در انتهای کتاب نیز مبانی عقیدتی شیعه همانند بداء، تقیه، صحابه، اجتهاد و... مورد دقت قرار گرفته است.
پیشینه مبحث قضا و قدر را بیان کنید؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
کلیدواژه‌های فرعی :
آیا اقدام به خودکشی برای تهدید نیز طبق قضا و قدر الهی است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
در پاسخ به این پرسش، چند نکته را باید تذکر دهیم: 1. مفهوم قضا و قدر: واژه "قدر" به معنای اندازه، و "تقدیر" به معنای اندازه گیری و چیزی را با اندازه معینی ساختن است. واژه "قضا" به معنای یکسره کردن و به انجام رساندن و داوری کردن (که آن هم نوعی بیشتر ...
  • تعداد رکورد ها : 12