جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تاريخ امام حسین عليه‌السلام = موسوعة الإمام الحسين عليه‌السلام ، دانشنامه‌ای 24 جلدی پیرامون زندگی امام حسین علیه السلام، واقعه عاشورا و مباحث مرتبط با آن است. اگرچه عنوان و زبان کتاب، عربی - فارسی است، اما این موضوع تنها در مقدمه رعایت شده و مباحث متن کتاب ترجمه نشده است؛ لذا برای محققان بیشتر قابل استفاده خواهد بود. هدف از این تحقیق، گردآورى و دسته‌‏بندى همه مطالبى است که از قدیم تاکنون درباره واقعه عاشورا در کتب و مقاتل مختلف آمده است؛ تا به این ترتیب، نویسندگان، ادبا، محققان و خطبا بتوانند به‌آسانى و به‌‏طور مطلوب از آن استفاده کنند. کتاب در 24 جلد بدین‌ترتیب تألیف شده که در جلد اول پس از مقدمه ناشر و علامه جعفری تا جلد ششم به واقعه عاشورا پرداخته شده است. در جلد هفتم و هشتم قیام توابین و خروج مختار ذکر شده است. از جلد نهم تا چهاردهم اولاد امیرالمؤمنین، امام حسن و امام حسین علیه السلام و عقیل و مسلم بن عقیل معرفی شده‌اند. از جلد پانزدهم تا هفدهم ویژگی‌های اصحاب امام حسین علیه السلام بیان شده است. پس از آن تا جلد آخر کتاب اختصاصات و مطالبی که در منابع مختلف در رابطه با آن‌حضرت آمده، گردآوری و ارائه شده است. این کتاب به سه محور زیر تقسیم شده است: محور اوّل: بررسى تاریخ عاشورا و علل حوادث و پیامدهاى آن است. این‏ محور شامل دوره امامت امام حسین علیه السلام تا هلاکت معاویه، خلافت یزید و خوددارى امام از بیعت با وى و خروج از مدینه، هجرت از مکه به کربلا و حادثه عاشورا، مقتل سادات شهدا و سید الشهدا علیه السلام و حوادث پس از عاشورا تا بازگشت اهل‌بیت علیهم السلام به مدینه مى‏‌باشد. در انتهاى این محور، فصلى با عنوان «عقوبت قاتلان و خونخواهى مختار از آنان» گنجانده شده است. محور دوم: گردآورى اطلاعات در مورد احوال شخصیت‌هاست و شامل اهل‌بیت علیهم السلام، اصحاب سیدالشهدا علیه السلام و زنانى مى‏‌باشد که در جریان واقعه عاشورا با ایشان همراه بودند. محور سوم: حیات امام حسین علیه السلام از ولادت تا زمان حادثه عاشورا، فضایل و سیره سیدالشهدا علیه السلام و همچنین آیات و احادیثى را در بر می‌‏گیرد که در مورد آن ‌حضرت و یا مربوط به شهادت ایشان است. در آخرین جلد از کتاب نیز مطالبی چون فلسفه شهادت امام حسین علیه السلام، رفع شبهات حول شهادت آن حضرت، گریه و نوحه‌سرایی، استشفا به تربت و فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام مطرح شده است. جلد 7 شرح مجلس یزید، خطبه های حضرت سجاد علیه السلام . حضرت زینب سلام الله علیها، پشیمانی یزید از قتل امام حسین علیه السلام، بازگشت کاروان حسینی به مدینه و مراثی امام حسین علیه السلام از موضوعات این مجلد است.

الامامُ السّجاد جَهادٌ و اَمجادٌ کتابی به زبان عربی نوشته حسین الحاج حسن نویسنده لبنانی است. این اثر همانند دیگر کتب شرح حال زندگی ائمه، مطالبی کلی را درباره زندگانی و شرح احوال امام زین‌العابدین (علیه السلام) بیان کرده و کمتر به تحقیق و تحلیل زوایای زندگی آن حضرت پرداخته است. مؤلف در ابتدا، مقدمه‌ای کوتاه آورده و به فرازی از کتاب مطالب السؤول در وصف امام سجاد (علیه السلام) اشاره کرده است. وی سپس وارد بحث اصلی شده و پس از اشاره به اوضاع دوران آن امام (زمامداران، حیات سیاسی و اقتصادی)، از احوال شخصی آن حضرت، مناقب، سخنان، دیدگاه دیگران درباره ایشان، حضورش در واقعه کربلا، خطبه امام در مدینه، اشعار و مؤلفات امام سخن گفته است. بخش قابل توجهی از کتاب به رساله حقوق امام سجاد (علیه السلام) می‌پردازد این کتاب، اولین بار در انتشارات دارالمرتضی در بیروت منتشر گردید اما بعدها در مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان با رعایت پاورقی‌ها و صفحه‌بندی و با امکانات تحقیقاتی فراوان انتشار یافت. همچنین نسخه دیجیتالی کتاب الامام السجاد (علیه‌السلام) جهاد وامجاد، در ۶ فرمت نرم‌افزاری به همت مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان انتشار یافت.

نیایش های امام سجاد (ع) در صحیفه، سرشار از مضامین لطیف و دلپذیر است. این دعاها نشانه ذوق سرشار، روح متعالی، بزرگی شخصیت و درد آشنایی آن حضرت (ع) است. خواننده این دعاها با اندکی ژرف نگری و تامل، لذتی معنوی و روحانی احساس می کند که همه لذت های مادی با آن برابر نیست و در می یابد که این کتاب، صحیفه معرفت است. با وجود پژوهش های فراوانی که پیرامون این کتاب انجام پذیرفته است، جنبه ادبی و هنری آن کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله پس از مقدمه و نگاهی به اوضاع سیاسی – اجتماعی زمان امام سجاد (ع)، ضمن تبیین ادبیات عصر امام سجاد(ع)، ادبیات کلام امام (ع) در صحیفه سجادیه مورد بررسی قرار می گیرد.