نظریه «انگیزههای انسانی» مازلو یکی از شناختهشدهترین و تأثیرگذارترین نظریات روان‌شناسی از زمان پیدایش آن بوده است. در این نظریه، نیازهای اساسی انسان به ترتی
... یب اهمیت در قالب یک هرم گنجانده شدهاست و بر اساس آن، نخست میبایست نیازهای اولیهای همچون نیازهای فیزیولوژیک، نیاز ایمنی و ... برآورده شوند تا بتوان به بالاترین سطح نیازها یعنی نیاز خودشکوفایی و تعالی متوجه گردید. به این ترتیب، یک نظم ناگزیر و سلسلهمراتب معین بر نحوه تأمین نیازها حکمفرماست. پژوهش حاضر اصل «سلسلهمراتبی بودن نیازهای انسان» را در نظریه مازلو از دیدگاه مکتب حیاتبخش اسلام و بر اساس آیات قرآن کریم و با روش تحقیق کیفی تحلیل محتوا با رویکرد قیاسی، نقد و بررسی کرده است. نتایج بهدستآمده نشان میدهد که به منظور دستیابی به خودشکوفایی و تعالی مورد نظر قرآن، تأمین مرحله به مرحله نیازها ضرورتی ندارد و حتی در برخی موارد لازم است که انسان با اختیار خود از برخی یا همه نیازها به یکباره چشم بپوشد. ازجمله موارد نقض قرآن بر این اصل، میتوان به روزهداری، پرهیز از ریا، شهادتطلبی و آزمایش الهی اشاره کرد.
بیشتر