پایداری و شکیبایی در مقابل سختیها را «صبر» گویند و اگر برای رضای خداوند متعال و تسلیم امر او باشد، در جهت پیشبرد تقوای الهی موثر بوده و فضیلت محسوب می‌شود. ح
... حضرت امیرالمومنین علی‌بن‌ابی‌طالب (ع) در نهج‌البلاغه از «فضیلت صبر» به‌عنوان مدیر، رئیس و مرکز کنترل ایمان نام می‌برند: «فَإِنَّ الصَّبْرَ مِنَ الْإِیمَانِ کَالرَّأْسِ مِنَ الْجَسَدِ»؛ صبر برای ایمان مانند سر است برای بدن (سیدرضی، 1379: حکمت82 ،640). علمای علم اخلاق «صبر» را سکان و هدایتگر همه فضائل اخلاقی دانسته‌اند؛ ولی ظهور و پهنای معنایی این واژه در عرف، محدود به «تحمل سختیها و قانع‌شدن در برابر وضع موجود» شده است. این مقاله به لحاظ معنای وضعی، مفهوم اخلاقی و معنای عرفی متداول از زمان امیرالمومنین (ع) تا عصر حاضر، با نگرشی فراگیر و با دو دامنه روایی و کتاب‌شناسی به بررسی و تحلیل فضیلت صبر در چهار شرح نهج‌البلاغه پرداخته است. واژه «صبر» در نهج‌البلاغه با حفظ معنای لغوی و اصطلاحی، با بسیاری از مفاهیم اخلاقی و دینی ارتباط معنوی دارد. بر این‌اساس در این تحقیق به تبیین و تحلیل روایی و ارتباط آن با مفاهیم دیگر نظیر ایمان، تقوا، یقین و... با توجه به آرای شارحان، توجه شده است.
بیشتر