برخی از آیات قرآن کریم افزون بر معنایی که در ضمن فضای سیاقی و بافت زبانی افاده میکنند، قابلیت دلالت بر معانی دیگر، با چشمپوشی از سیاق متنی را نیز دارا هستند
... د که از این معانی، در این پژوهش به مدلول فراسیاقی یاد می شود. کشف چنین دلالتهایی در کنار پایبندی به اصول و ضوابط تفسیری، در سایه جداسازی و تقطیع گزارههای قرآنی و یا فرانگری از تنگناهای سیاق متنی آیات، امکانپذیر است. شیوه بیانی بیبدیل، قرآن به دلیل برخورداری از شاخصهها و مؤلفههایی چون ذو وجوه بودن، جامعیت دلالی در قالب ساختارهای موجز، قابلیت چند معنایی و تکرار گزارههای یکسان در مجموعهها و سیاقهای معنایی متفاوت، که جملگی برخاسته از ماهیت زبانی و ساختار خاص ادبی آیات قرآن کریم است، اعتبارمندی استنباطهای فراسیاقی را فراهم میآورد. در این پژوهش، کوشش بر آن است تا با رویکردی توصیفی تحلیلی، بر پایه ویژگیهای زبانشناختی و ادبی آیات قرآن، با تکیه بر منابع اصیل علوم قرآن و مصادر ادبی، ضمن ارائه نمونهها و شواهدی عینی از آیات قرآن به اعتبارسنجی این رویکرد معناشناختی، در تبیین آیات پرداخته شود. نتیجه پژوهش نشان میدهد که در روایات تفسیری اهل بیت(ع) نیز، مدلول فرا سیاقی قرآن، معتبر شناخته شده است.
بیشتر