جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مرور > مرور کلید واژه ها

صقع ربوبی

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

خروجی چاپ نتایج

انتخاب همه

تعداد رکورد ها : 7

عنوان :

سیرى تطبیقى در معناى «برزخ» و «مثال» از دیدگاه فلاسفه، عرفا، و متکلّمان

نویسنده:

احسان ترکاشوند, اکبر میرسپاه

نوع منبع :

مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

عالم برزخ , منفصل , متصل , هستی شناسی اسلامی , فلسفه الهی , ماده , عالم ( امکانی ) , کلام , صعودى , نزولى , اصطلاحنامه عرفان , عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) , عالَم مثال متصل(مقابل منفصل)

کلیدواژه‌های فرعی :

صقع ربوبی , اتحاد عاقل و معقول , عقول طولی , وجود منبسط , عالم قبر , تجرد خیال , عالم ماده , صادر اول , عالم عقول , عقبه محشر , اراده الهی به شر , فیض اقدس و فیض مقدس , برزخ صعودی , قاعده «الواحد» , برزخ نزولی , تجرد برزخی , وجود جمعی اشیاء , احکام مجرد , صورت , صورت مثالی , عقول طولیه , عقل اول , هیولی , ماده ثانیه , بدن مثالی , مُثُل , نوع , شی ء محسوس , وحدت تشکیکی , مرتبه احدیت , مرتبه واحدیت , فیض الهی , نظام احسن , اَظلال ( عام ) (عرفان نظری) , حضرات خمس , قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق) , حضرت غیب مطلق , حضرت جامع(کَون جامع) , عالَم شهادت((عام)، قسیم عالم غیب و انسانی) , عالم ارواح(قسیم عالم مثال و اجسام و معانی) , عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) , مظهر وجود مطلق(وجود منبسط) , صورت ذهنیه(مقابل معلوم حضوری) , امکان اخس , غیب امکانی , غیب محالی , صادر دوم , اثبات کثرت عقول , تروح اجساد , انطباع کبیر در صغیر , معنای لغوی برزخ , ریشه شناسی واژه برزخ , معنی فلسفی برزخ , معنی عرفانی برزخ , برزخ اول , برزخ اخیر , صور اعمال دنیوی , معنی کلامی برزخ , برزخ به معنی قدرت خدا , قوه دماغی , تشخص اخلاق , شهود مجردات , اشباح جسمانی , دیدن فرشته وحی , معنای لغوی مثال , معنی عالُم , عوالم ثلاثه , شمول عالَم بر خدا , کثرت عرضی در عالم عقل , تقسیم موجود به مادی و غیر مادی , اثبات عقول , کثرت ذاتی در عین وحدت ذاتی , اثبات عالم ماده , معانی ماده , اسامی عالم مثال , ادله اثبات عالم مثال متصل , ادله اثبات عالم مثال منفصل , احکام عالم مثال , اتصال به عالم مثال ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا

شاپا (issn):

1735-4545

چکیده :

واژه «برزخ» در لغت و نیز در اصطلاح، معانى گوناگونى دارد که عدم توجه دقیق به این معانى، گاه موجب سوء برداشت از آن واژه مى شود. از این رو، شایسته است که در یک پژوهش تطبیقى، معانى واژه «برزخ» را در اصطلاح فلاسفه، عرفا، و متکلّمان به طور دقیق بررسى نماییم تا به این وسیله مانع از هرگونه سوء برداشت از این واژه در اصطلاحات گوناگون شویم.از دیدگاه فلاسفه مسلمان، برزخ به مرتبه اى از وجود گفته مى شود که حدّ وسط بین عالم مادّه و عالم عقل است و به دو قسم متّصل و منفصل تقسیم مى شود. امّا از نظر عرفا، برزخ به دو قسم نزولى و صعودى تقسیم مى گردد؛ قوس نزول و صعود برزخ عرفا هرکدام حصّه اى از مثال منفصل فلاسفه محسوب مى شود. از دیدگاه متکلّمان، برزخ همان عالم حدّ فاصل مرگ و قیامت انسان است که از نظر مفهوم، با برزخ در اصطلاح فلاسفه و عرفا تباین دارد؛ ولى از نظر مصداق، همان قوس صعودى برزخ عرفاست و با برزخ فلاسفه رابطه عامّ و خاصّ من وجه دارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 105 تا 132

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تحلیل متناقض نمایِ «ثبوت عقول مجرده درصقع ربوبی در عین اثبات ماهیت برای عقول»، از منظر صدرالمتالهین

نویسنده:

محمد حسین وفائیان، قاسمعلی کوچنانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ملاصدرا , عالم عقول , صقع ربوبی , ممکن الوجود , حکمت متعالیه , عقل ( جوهر ) , ماهیت ممکن , قاعده ترکب

کلیدواژه‌های فرعی :

اسفار , توحید , علم الهی , الله , جوهر (منطق) , عالم امر , اشارات و تنبیهات , امکان ذاتی , طبیعت وجود , ماهیت , جوهر , جوهر مجرد , عقل ( جوهر ) , امکان ذاتی , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , علم واجب , عالم ( امکانی ) , واجب تعالی (اسماء ذات) , ماهیت حقیقی , ماهیت اعتباری , عالَم امر , اقسام جوهر , ماسِوی الله , مطلق تعین وجودی , نوعیت مجردات , انقسام ماهیت , العرشیه ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , محمد بن یعقوب کلینی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

شاپا (issn):

2383-2916

چکیده :

بنابر قاعده ترکب هر ممکنی از وجود و ماهیت، ماهیت به معنای منطقی خود یا همان حد الشیء، برای تمامی ماسوی الله که ممکن هستند ثابت است. همچنین برهان های اثبات توحید واجب الوجود نیز، غیر از واجب الوجود واحد را متصف به امکان ذاتی می نمایند. با این حال و طبق تصریحات صدرالمتالهین، جایگاه عقول مجرده در صقع ربوبی بوده که طبق اذعان ایشان، مقام «أمر» و خلوّ از امکانات ماهوی است. مساله اصلی این پژوهش، تبیین دقیق این تناقض ظاهری بوده که بر اساس شیوه تحلیلی – توصیفی و در ضمن اشاره به کلماتی از صدرالمتالهین در اثبات و نفی ماهیت از مفارقات نوریه صورت می پذیرد. پس از تبیین تناقض ظاهری، سعی بر بیان رهیافتی برای جمع بین اثبات و نفی ماهیت از عقول مجرده می شود که همانا پیشنهاد معنایی متفاوت از ماهیت منطقی بوده که أعم از آن نیز می باشد. معنا مذکور «مطلق تعین وجودی» است که با استفاده از آن، مواضع اثبات و نفی ماهیت از عقول توجیه و تبیین می گردد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 101 تا 118

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سیرى در مسئله حدوث و قدم زمانى عالم در تاریخ فلسفه

نویسنده:

محمدحسین فاریاب، رضا برنجکار

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حدوث , حدوث و قدم , 02. جهان شناسی Religious cosmology , حدوث , قدم , حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam , قدم ذاتی , قدم عالم , قدم زمانی عالم , حدوث زمانی عالم , حدوث ذاتی عالم

کلیدواژه‌های فرعی :

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , خواجه نصیرالدین طوسی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , عبدالله جوادی آملی , محمدتقی مصباح یزدی , ابن سینا: ابوعلی سینا

شاپا (issn):

1735-4545

چکیده :

حدوث و قدم زمانى عالم، به معناى ابتدا داشتن یا ازلى بودن عالم، از مسائلى است که از دیرباز، در میان عالمان مسلمان و غیرمسلمان، موضوع بحث بوده است. در این نوشتار، به بررسى این مسئله در تاریخ فلسفه پرداخته و به این نتیجه رسیده ایم که طرح موضوع «حدوث و قدم زمانىِ عالم» به یونان باستان برمى گردد؛ براهین برخى از فلاسفه آن سامان از جمله برقلس تأثیر بسزایى در رواج نظریه قدم زمانىِ عالم داشته است. طرفداران مکتب هاى مشّاء و اشراق، اغلب به نظریه قدم زمانىِ عالم گرایش داشتند؛ امّا در حکمت متعالیه، نگرشى جدید درباره این مسئله پدید آمد و نظریه حدوث زمانىِ عالم برترى نسبى یافت.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 73 تا 104

مشخصات اثر

ثبت نظر