جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«الغدیر و المعارضون» اثر علامه سید جعفر مرتضى عاملى، در سال 1417 ق به زبان عربى تألیف شده است. مؤلف در این کتاب داستان غدیر خم را با تمام اهميّت و حساسیتى که دارد مورد بحث قرار داده و از نقاط ابهام و برداشت‌ هاى اشتباهى که درباره آن ابراز شده، پرده برداشته است. کتاب مشتمل بر دو مقدمه و شش فصل و هر فصل مشتمل بر عناوینى است. برخى از عناوین مباحث عبارت است از: غدیر و امامت، توطئه‌ گران و کینه‌ توزان، رسول اکرم (ص) خیانت کاران را مى‌ شناخت، بررسى زمان و مکان واقعه غدیر، غدیر در سایه تهدیدات الهى. واقعه غدیر از سرنوشت‌ ساز ترین و حساس‌ ترین جریانات اسلامى است. در فصل اول کتاب، قبل از شروع موضوع، به تفسیر تاریخى اصطلاح شایع و معروف «حدیث الغدیر» اشاره مى‌ کند. در فصل دوم و سوم کتاب از معارضان، چهره‌ نمایى شده و آگاهى رسول الله (ص) از موضع آنان ذکر شده است. در این راستا از کتب مختلف به خصوص کتاب شرح نهج‌ البلاغه ابن ابى‌ الحدید معتزلى، سخنانى تاریخى نقل شده است. در فصل سوم، چهارده روایت در رابطه با اعلان امامت على (ع) توسط رسول خدا (ص) از منابعى چون مجمع‌ البیان، شواهد التنزیل و الدرّ المنثور نقل شده است. در فصل چهارم، برخوردهاى اصحاب در مواجه با این ماجرا نشان داده شده است. عده کثیرى با سخن پیامبر در روز غدیر به مخالفت پرداختند و عده قلیلى اوامر ایشان را پذیرفتند. در فصل پنجم، تهدید الهى در انجام ندادن رسالت ابلاغ امامت با تفسیر «و إن لم تفعل فما بلغت رسالته...» مورد بحث قرار گرفته است. در فصل آخر کتاب نیز چرایى گزینش مکان و زمان این ابلاغ در یازده عنوان تبیین شده است.

منهاج الكرامة از منابع كلامی مناظراتی شیعه در قرن هشتم هجری است كه توسط علامه حلی در دفاع از امامت و اثبات حقانیت مذهب شیعه نگاشته شده است. این كتاب مورد نقد و رد ابن تیمیه در كتاب منهاج السنة قرار گرفته است. اثر حاضر به تبیین استدلال ها و مبانی كلامی عقیدتی علامه حلی در دفاع از امامت می‏ پردازد و با نقل شبهات و اشكالات ابن تیمیه، تناقض‏ گویی، عدم فهم و حق گریزی ابن تیمیه اثبات می ‏شود. منهاج الكرامة در 6 فصل سامان یافته است. در شرح حاضر ابتدا كل متن نقل شده سپس با نقل فرازهایی از هر بحث، ابعاد، مبانی و جنبه‏ های مختلف آن بررسی می ‏شود. در ابتدا به ادله عقلی و نقلی متعددی تمسك شده مبنی بر اینكه همه مذاهب و فرق باید از فرقه امامیه تبعیت كنند چون فرقه ناجیه است و رستگاری در پذیرش امامت حضرت علی (ع) خلاصه می‏ شود. در جلد حاضر این بخش از سخن علامه حلی شرح شده و به اجمال عقاید شیعه و امامت هر یك از امامان معصوم بیان گردیده و دیدگاه ها و عقاید دیگر فرقه‏ ها نقد گردیده است.

منهاج الكرامة از منابع كلامی مناظراتی شیعه در قرن هشتم هجری است كه توسط علامه حلی در دفاع از امامت و اثبات حقانیت مذهب شیعه نگاشته شده است. این كتاب مورد نقد و رد ابن تیمیه در كتاب منهاج السنة قرار گرفته است. اثر حاضر به تبیین استدلال ها و مبانی كلامی عقیدتی علامه حلی در دفاع از امامت می‏ پردازد و با نقل شبهات و اشكالات ابن تیمیه، تناقض‏ گویی، عدم فهم و حق گریزی ابن تیمیه اثبات می ‏شود. منهاج الكرامة در 6 فصل سامان یافته است. در شرح حاضر ابتدا كل متن نقل شده سپس با نقل فرازهایی از هر بحث، ابعاد، مبانی و جنبه‏ های مختلف آن بررسی می ‏شود. در ابتدا به ادله عقلی و نقلی متعددی تمسك شده مبنی بر اینكه همه مذاهب و فرق باید از فرقه امامیه تبعیت كنند چون فرقه ناجیه است و رستگاری در پذیرش امامت حضرت علی (ع) خلاصه می‏ شود. در جلد حاضر این بخش از سخن علامه حلی شرح شده و به اجمال عقاید شیعه و امامت هر یك از امامان معصوم بیان گردیده و دیدگاه ها و عقاید دیگر فرقه‏ ها نقد گردیده است.

کتاب «نگاهی به آیه ولایت» تالیف علی حسینی میلانی، که ترجمه یکی از آثار علمای معاصر شیعه می باشد در رابطه با آیه ولایت و اثبات امامت و ولایت امام علی (ع) سخن گفته است. مؤلف با نگاهی به آیه ولایت و با بیان استدلال ها و احادیث شیعه و اهل تسنن در صدد اثبات ولایت امیر مؤمنان (ع) برآمده است. وی در ابتدای کتاب شأن نزول آیه ولایت را مطرح کرده و در ادامه به بحث از امامت علی (ع) در آیه ولایت، آیه ولایت و امام علی (ع)، شبهه هایی درباره آیه ولایت پرداخته و در ضمن مباحث خود پاسخ برخی ایرادها و از جمله ایراد ابن تیمیه را داده است.

کتاب «آیة الولایة» تالیف علی حسینی میلانی پیرامون آیه ولایت که یکی از راه های استدلال بر ولایت و امام علی (ع) می باشد نوشته شده است. مولف در ابتدای کتاب خود در رابطه با شان نزول آیه و اقوال مفسرین و محدثین سخن گفته و معنای ولایت را مورد بررسی قرار داده است و وجه استدلال بر این آیه به منظور اثبات ولایت علی (ع) را مطرح کرده است. مولف همچنین اعتراضات و شبهاتی که حول این آیه مطرح شده را نیز بی پاسخ نگذاشته است.

کتاب «نگاهی به حدیث ولایت» نوشته علی حسینی میلانی است. مولف در ابتدای کتاب خود می نویسد: «حدیث ولایت» که از احادیث پذیرفته شده در نزد شیعه و سنی به شمار می رود، به یقین از رسول خدا (ص) صادر شده است. این حدیث شریف به وجوه مختلفی بر امامت امیر مومنان علی (ع) دلالت دارد: 1- ثبوت ولایت و حق سرپرستی و اولویت برای امیر مومنان علی (ع) 2- دلالت حدیث بر عصمت امیر مومنان علی (ع) 3- بغض امیر مومنان علی (ع) موجب خروج مبغض از اسلام می شود و برای ورود دوباره به جرگه مسلمانان بعد از دست کشیدن از بغض و انحرافش، باید تجدید اسلام نماید و از نو شهادتین را بگوید. با وجود هر کدام از این سه دلالت به طور جداگانه برای اثبات امامت امیر مومنان علی (ع) می توان استدلال کرد. این نوشتار به پژوهش در مورد «حدیث ولایت» بررسی دقیق و اثبات صدور قطعی آن می پردازد.

غدیر یادآور امامت امیرمؤمنان علی (علیه السلام) و انتصاب رسمی ایشان بر این مقام والاست. امامت عهد و پیمانی بسان نبوت است و به دست خدای متعال بوده و هیچ کس بدان مقام نایل نمی گردد، مگر اینکه او اراده کند. پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) از آغازین روز رسالت خویش در هر فرصت و موقعیت و در میان هر گروه و جماعت مردم را به امامت امیرمؤمنان علی (علیه السلام) فرا می خواند و با عبارات و کلمات گوناگون آن را به امت خویش می رساند؛ تا اینکه در غدیر هر آنچه را که به صورت پراکنده درباره امامت و ولایت علی (علیه السلام) فرموده بود، در یک مجلس بیان کرد. کتاب «غدیر آخرین جایگاه اعلام عمومی» مراحل اعلام جانشینی امیرالمؤمنین (علیه السلام) را از آغاز بعثت در شش مرحله بر شمرده، و غدیر را آخرین جایگاه اعلام عمومی جانشینی آن حضرت می‌ داند. سپس با نقل واقعه غدیر، به بیان خطبه و معانی واژه «مولی» و دلالت آن بر امامت امیرالمؤمنین می‌ پردازد و در ادامه به تشکیک ها و ایرادهای برخی از اهل سنت، پاسخ می دهد.

كتاب حاضر نوشته آيت الله سيد علي حسيني ميلاني درباره حديث يوم الدار، نص حديث، راويان حديث از اهل سنت، تحريف حديث، دلالت حديث بر امامت امير مومنان علي عليه السلام و ديدگاه ابن تيميه و ديگران در مورد آن مي باشد. آن گاه كه آيه «و انذر عشيرتك الاقربين» نازل شد و پيامبر مأمور به اعلان رسمى دعوت شدند، خويشاوندان خود را در خانه حضرت ابوطالب عليه السلام جمع نموده، آنان را به اسلام دعوت كرده و فرمودند: «فأيّكم يبايعني على أن يكون أخي و وزيري؟» كدام يك از شما با من بيعت مى كند تا برادر، وزير و خليفه و جانشين من بشود؟ هيچ كس به جز اميرالمؤمنين على عليه السلام پاسخ نداد. تا اين كه پيامبر در حضور همه در خطاب به حضرت امير فرمود: تو برادر، وزير، وصى و جانشين من هستى. اين واقعه در بين محدثان به حديث «يوم الدار» معروف است و بسيارى از بزرگان حديث آن را نقل كرده اند; اما ابن تيميه در اين باره مى گويد: اين حديث در نزد حديث شناسان دروغى بيش نيست و هيچ عالم حديث شناسى نيست مگر اين كه مى داند كه آن دروغ و جعلى است. بنابراين، يا تمام علماى اهل سنت كه مى دانسته اند اين حديث دروغ و جعلى است و در عين حال آن را در كتاب هاى خود نقل كرده اند فاسق مى باشند و يا اين كه تمامى آنان عالم و حديث شناس نبوده اند.

واقعه غدیر از مسلمات تاریخی است؛ اما اتفاقات و رویدادهای آن به نقل‌ های متفاوت آمده است. اختلاف روایت‌ ها از آنجا ناشی می‌ شود که برخی از علمای اهل سنت از نقل تمامی ماجرای غدیر خودداری کرده‌ اند. کتاب «نگاهی به حدیث غدیر» نوشته حضرت آیت الله حاج سید علی حسینی میلانی (مد ظله العالی) به همین امر می‌ پردازد. وی حدیث غدیر را از دو جهت مورد توجه قرار می‌ دهد: یکی آیاتی که در این واقعه نازل شده‌ اند و دیگری ماجرای نصب امیرالمؤمنین علیه السلام به امامت در این روز. نویسنده محترم با توجه به آیات قرآن معتقد است که «گرچه آیه غدیر در سیاق آیه‌ هایى است که خداوند اهل کتاب را مورد خطاب قرار داده است؛ ولى به طور کامل و بدون کم و کاست قابل تطبیق بر امت رسول خدا صلى اللّه علیه و آله نیز مى‌ باشد. به این بیان که اگر امت اسلام ایمان آورده و تقوا پیشه مى‌ کردند، همانا گناهانشان را مى‌ بخشیدیم و آنان را در بهشت پر نعمت وارد مى‌ کردیم. اگر آنان به دستورات قرآن و سخنان رسول خدا صلى اللّه علیه و آله به طور کامل عمل مى‌ نمودند و آنچه را که در قرآن درباره امیر مؤمنان على علیه السلام و اهل بیت طاهرین علیهم السلام نازل شده است بر دیده نهاده و با جان و دل مى‌ پذیرفتند، به طور حتم از نعمت‌ هاى آسمانى و زمینى بهره‌ مند مى‌ شدند، و از امت اسلام نیز برخى معتدل و میانه رو و بسیارى بدکردارند». اما درباره حدیث بیان می‌ کند که متن حدیث غدیر در کتاب‌ های مسند احمد بن حنبل، صحیح مسلم، مستدرک نسائی و... نقل شده است. نکته شایان توجه اینکه این بزرگان فقط بخش هایی از حدیث غدیر را روایت و از نقل خطبه غدیر خودداری ورزیده‌ اند و تنها به این مطلب اکتفا کرده‌ اند که بگویند رسول خدا خطبه‌ ای هم خواند. وی در ادامه به بیان مطالبی درباره حدیث غدیر می‌ پردازد؛ غدیر از دیدگاه قرآن؛ شمار راویان حدیث غدیر از صحابه؛ راویان حدیث غدیر از تابعین؛ و اسناد حدیث غدیر از مطالبی است که نویسنده بدانها اشاره کرده و ضمن بیان تواتر حدیث غدیر 43 تن از راویان این حدیث شریف را برشمرده است. ایشان در ادامه به چرایی عدم نقل کامل حدیث در متون اهل سنت اشاره کرده است و بیان می‌ دارد که حدیث غدیر بیان‌ گر امامت امیرالمؤمنین علیه السلام است. سپس به تلاش‌ هایی ناکارآمد برای بی‌ اعتبار کردن حدیث غدیر پرداخته شده و برخی از شبهات معاندین مطرح و پاسخ گفته شده است.