جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مجازاتهای در ملاءعام به قسمی از مجازات اطلاق می‌شود که در عرصه عمومی جامعه به اجرا درآمده و طیف وسیعی از اقشار جامعه را برای تماشا به خود جلب می کند. این مجازاتها که گاه به گاه توسط دادگاه یا نیروی انتظامی اجرا می‌‌شود موضوع مناقشه برانگیزی است و موافقان و مخالفان جدی دارد. در این تحقیق سعی شد تا پیامدهای حاصل از این قسم مجازاتها بر اصلی ترین افراد درگیر با موضوع، یعنی مجرمین و مشاهده کنندگان با پرسش از منظر کارشناسان مطالعه شود. به این منظور با کارشناسان و صاحبنظران مصاحبه شده است. گرداوری اطلاعات از طریق مصاحبه با 30 کارشناسان مطلع از موضوع شامل حقوقدانان، جامعه شناسان، قضات، نیروی انتظامی و روانشناسان با روش نمونه گیری قضاوتی و گلوله برفی صورت پذیرفت و در نهایت نتایج حاصل از آن با روش تحلیل تماتیک کدگذاری و تحلیل شد. پیامدهای استخراج شده از مصاحبه در قالب 12 تم فراگیر در قالب دو کارکرد اصلی مثبت و منفی قابل تقسیم بندی است. مهمترین مقولات مثبت عبارتند از: بازگشت نسبی و اغلب کوتاه مدت آرامش به جامعه، ابزار تحکیم کننده مشروعیت، اعتماد و قدرت حکومت، و همچنین مهمترین مقولات منفی عبارتند از: کاهش احساس امنیت و آسایش فردی، عادی سازی و بازتولید خشونت، بازتولید جرم، بازتاب تصویری منفی از کشور و اسلام در عرصه های جهانی، تضاد با ارزشهای جهانی و مدرن، عوام گرایی کیفری دستگاه قضایی، آسیب دیدن بزهدیدگان، تعارض بین حکومت و بخشهایی از مردم، تردید در بازدارنده بودن مجازات، برچسب خوردن مجرم و بستگانش.مجازات علنی به قسمی از مجازات گفته می شود که در عرصه عمومی جامعه به اجرا در آمده وطیف وسیعی از افراد را در بر میگیرد.در این تحقیق برای بررسی پیامدهای اجتماعی این موضوع با 30کارشناس در چهار حیطه روانشناسی، جامعه شناسی،حقوق و قضات- پلیس مصاحبه به عمل آمده و در نهایت داده ها از طریق تحلیل تماتیک کدگذاری و تحلیل شد . مایحصل کدگذاری ها 12مقوله بود که2مقوله از این مجموعه مثبت و 10مقوله دیگر اشاره به عواقب منفی این رخداد در جامعه داشت.

این تحقیق اکتشافی با هدف مطالعه جامعه شناختی مشارکت دینی در اجتماعات دینی مجازی و رابطه آن با اجتماعات دینی واقعی انجام شده است؛ همچنین کشف و توصیف چگونگی الگوهای مشارکت اعضاء در فعالیت ها و مناسک دینی و کشف و سنخ بندی درک و فهم اعضاء از اجتماع دینی مجازی از اهداف این مطالعه بوده است. بر این اساس، کلوب امام رضا(ع) در وب سایت کلوب دات کام با بیش از 25 هزار عضو به عنوان اجتماع مجازی و میدان مورد مطالعه انتخاب شده است. با استفاده از روش ترکیبی اکتشافی متوالی، این مطالعه در دو مرحله کیفی و کمی انجام شده است که به ترتیب از روش های مردم نگاری مجازی و سپس پیمایش آنلاین بهره برده است. در مرحله اول کیفی، محقق در مدت بیش از دو سال کار میدانی( مشاهده مشارکتی و مصاحبه آنلاین) یک مجموعه ای از داده های بهم پیوسته کیفی شامل متون و محتوا، تصاویر، مصاحبه ها و آمارهای اجتماع دینی مجازی را جمع آوری و با روش تحلیل تماتیک، تجزیه و تحلیل کرده است. یافته های کیفی حاکی از مشارکت دینی فعالانه تر زنان به نسبت مردان در تمامی ابعاد و سطوح این اجتماع دینی مجازی است که حاکی از نوعی جنسیت زدائی از اقتدار دینی و همچنین الگوی فردگرایانه شبکه ای دینی در مناسک است. نتایج کیفی، چندین نوع تفسیر متفاوت و در هم تنیده از اجتماع دینی مجازی را نشان داد که در قالب 8 تم اساسی سنخ بندی و تجزیه و تحلیل شده است. این تم ها عبارتند از، کلوب امام رضا(ع): "به مثابه فضائی مقدس"، "حرم امام رضا(ع)"، " فضائی مناسکی"، " کانالی ارتباطی با امام رضا(ع)"، " فضائی معنوی"،" ابزاری برای تبلیغ دینی"، " منبعی از اطلاعات دینی" و " شبکه ای از دوستان ". نتایج مطالعه کمی که برآمده از پیمایش آنلاین و مبتنی بر یافته های کیفی بوده تائید کننده نتایج کیفی بوده است. بطوریکه، میزان مشارکت زنان در اجتماع مجازی بیش از مردان بوده است و برعکس، در اجتماعات دینی واقعی کمتر؛ رابطه این دو اجتماع رابطه ای مثبت و مستقیم بوده است بطوریکه افزایش در مشارکت در اجتماع مجازی باعث افزایش مشارکت در اجتماعات دینی واقعی شده است. بنابراین مشارکت در اجتماع دینی مجازی مشارکت افراد را در اجتماعات دینی واقعی را با چالش مواجه نکرده حتی آنرا نیز تقویت کرده است. در کل به نظر می رسد، اعضاء این اجتماع دینی مجازی با استفاده از پتانسیل های اعتقادی موجود در تعالیم اسلام و تشیع توانسته اند به خلق فضائی دینی و مقدس در فضای نوظهور مجازی دست یافته و فضائی مناسب برای انجام مناسک و فعالیت های دینی خود فراهم کنند؛ این امر منجر به ظهور فرهنگی جدید و دیجیتال شده است که در آن ارتباطات از حالت تعاملات سلسله مراتبی و اقتدار مردسالارانه اجتماعات دینی واقعی فاصله گرفته است و بیشتر بر تعاملات افقی و تساوی گرایانه مبتنی است. در کل، این اجتماع دینی مجازی، به جز دگرگونی در نحوه ارتباطات و اقتدار دینی، در راستای اجتماعات واقعی عمل کرده و نه تنها مشارکت در آنها را کاهش نداده است بلکه افزایش نیز داده است. بنابراین رابطه بین این دو اجتماع از نظر مشارکت، رابطه جایگزینی نبوده بلکه مکمل نیز بوده است.

در جامعه‌ای که دین محوریت اصلی را داراست، دینداری افراد می‌تواندبا سایر پدیده‌های اجتماعی موجود در جامعه ارتباط داشته باشد، یکی از مهمترین پدیده‌های اجتماعی امروز جامعه ایران، احساس امنیت اجتماعی می‌باشد، احساس امنیت از مهمترین نیازهای بشری است و عنصری سرایت کننده است و در کنش‌های متقابل افراد دائماً تولید و انتشار می‌یابد. آنگونه که یافته‌های پژوهشی نشان می‌دهد میزان احساس امنیت اجتماعی در ایران در وضعیت مناسبی نمی‌باشد بر این اساس با هدف تعیین چگونگی رابطه میان دینداری و احساس امنیت اجتماعی سوال محوری پژوهش فوق بدین صورت تدوین گردید. میزان دینداری جوانان (دانشجویان) چه تأثیری بر میزان احساس امنیت اجتماعی آنان دارد؟ ذیل این سوال کلی در قالب سه سوال فرعی چگونگی ارتباط میزان تقید به اعتقادات، میزان تقید به احکام و میزان تقید به اخلاق به عنوان سه بعد از کل متغیر دینداری، با متغیر میزان احساس امنیت اجتماعی مورد بررسی و آزمون قرار گرفت. چارچوب نظری پژوهش فوق، بر اساس تلفیقی از دیدگاه اسلام در مورد دینداری و امنیت و نظریات پیتربرگر، گلیفوردگیرتس، آبراهام مازلو، لئون فستینگروپل ساتیس می‌باشد. روش تحقیق پیمایشی، جمعیت آماری تحقیق کلیه جوانان دانشجوی استان قم می‌باشد که از بین سه دانشگاه اصلی استان قم: دانشگاه قم، آزاد اسلامی واحد قم و پیام نور مرکز قم 300 نفر به عنوان نمونه آماری تحقیق به طور تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق از طریق پرسشنامه گردآوری شده و داده‌های بدست آمده با توجه به سطح سنجش متغیرها، با بهره‌گیری از روشها و تکنیک‌های مختلف آماری از جمله قویترین ضریب همبستگی خطی (پیرسون) انجام شده است. یافته‌های پژوهش رابطه متجانسی را بین میزان دینداری و میزان احساس امنیت اجتماعی نشان می‌دهد . بدین معنی که هر چه میزان دینداری افزایش یابد میزان احساس امنیت اجتماعی افزایش خواهد یافت. یافته‌های دیگر پژوهش نشان می‌دهد که ارتباط میزان هر یک از ابعاد سه گانه دینداری (تقید به اعتقادات، تقید به احکام و تقید به اخلاق) با میزان احساس امنیت اجتماعی متجانس بوده بدین معنی که هر چه میزان تقید به اعتقادات، احکام و اخلاق افزایش یابد، میزان احساس امنیت اجتماعی افزایش خواهد یافت.

در این پژوهش برآنیم تا دریابیم فرد مهاجری که با هویت قومی مشخص و تعریف شده‏ای چون قومیّت کرد، به شهر کرج مهاجرت می‏نماید، در مواجهه با ساختارها و مناسبات حاکم بر محیط اجتماعی جدید، چگونه عمل می‏نماید و فرآیند سازگار شدن وی با عناصر زیستی این محیط، چگونه رخ می‏دهد. از آن‏جا که هویت قومی دارای ابعاد متنوع و گوناگونی است و زندگی در شهر به طرق مختلف می‏تواند این ابعاد را تحت‏ تأثیر قرار دهد، لذا در مورد هر یک از ابعاد موردنظر این تحقیق (بعد اجتماعی، بعد زبانی، بعد فرهنگی، بعد جغرافیایی، بعد تاریخی و بعد سیاسی) بررسی مستقلی به عمل آمد تا اثرات مهاجرت و شهرنشینی بر هویت قومی مهاجران کرد، مورد توجه قرار گیرد. روش‏شناسی پژوهش حاضر، کیفی است و از روش مصاحبه‏ی نیمه‏ساخت‏یافته، جهت گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه‏ی نظریه نهایی، از روش نظریه مبنایی استفاده شده است. پس از انجام عملیات کدگذاری آزاد و کدگذاری محوریِ داده‏های میدانی، و کشف مقوله‏ی محوری برای هریک از ابعاد فوق‏الذکر، پارادایم (مدل الگویی) تحقیق پی‏ریزی شد. سپس در سومین مرحله‏ی کدگذاری، کدگذاری گزینشی، "مقوله هسته نهایی" تحقیق استخراج شد، که عبارتست از: هویت تلفیقی. این مقوله، پاسخ نهایی به سؤال اصلی پژوهش یعنی تأثیر زندگی شهری و شهرنشینی بر هویت قومی مهاجران کرد، می‏باشد.

یکی از ویژگی‌های بارز انقلاب اسلامی ایران صدور انقلاب بوده است. در این پایان نامه واحد سازمان نهضت های آزادی بخش از جنبه ایدئولوژی،سازمان،رهبری،اهداف وفعالیت های آن مورد مطالعه موردی توصیفی قرار گرفته است.بخش عمده اطلاعات مبتنی بر مصاحبه با تعدادی از اعضای اصلی سازمان است که به منظور شناخت همه جانبه آن و فهمیدن این موضوع که ایده صدور انقلاب اسلامی که مبنای فعالیت این سازمان بوده است چه ارتباطی با ایده صدور انقلاب اسلامی از دیدگاه امام خمینی داشته است این سازمان در طول حیات خود دو دوره را پشت سر گذاشته است، دوره اول با نام سازمان نهضت های آزادی بخش و دوره دوم با عنوان نهضت جهانی اسلام که وظیفه حمایت نظامی و فرهنگی در دوره اول و حمایت فرهنگیرا در دوره دوم از نهضت های آزادی بخش خارج از کشوربر عهده داشتند.هر دو سازمان به دلیل انحراف از اندیشه امام و اخلال در سیاست خارجی جمهوری اسلامی منحل شدند.

پژوهش «پایگاه اجتماعی زن در خانواده» با عنایت به مقایسه رویکرد اسلام و فمینیسم، به بررسی و تحلیل جایگاهی که به لحاظ اجتماعی زنان در خانواده و به دنبال آن در جامعه اشغال می‌کنند می‌پردازد و با توصیفی از وضعیت گذشته و کنونی آنان و ظلم‌ها و ستم‌هایی که در طول تاریخ بر آن‌ها روا شده، در صدد بررسی علل ظهور جنبش‌های جدید در زمینه دفاع از حقوق زنان می‌باشد، این‌که این جنبش‌های نوظهور و فعالیت‌های آن‌ها در چه زمینه‌هایی صورت گرفته و چه دستاوردها و پیامدهایی را برای زنان، خانواده و جامعه در پی داشته است. پژوهش حاضر با روش کیفی و رویکرد توصیفی ـ تحلیلی که حاصل مطالعات کتابخانه‌ای و فیش برداری از منابع موجود بوده است، به مقایسه پایگاه اجتماعی زن در خانواده، از دو منظر اسلام و فمینیسم پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که گرچه فمینیسم در خاستگاه‌های اولیه خود، بعضاً نظریه‌ها و خواسته‌های قابل تأمل و قابل دفاعی داشته امّا به مرور زمان با ابزار انتقام از جنس مذکر با شیوه‌های ناکارآمد، تحقیر ویژگی‌ها و خصوصیات طبیعی زنان، انکار تفاوت‌های میان زن و مرد و در نظر گرفتن خانواده و نهاد ازدواج به عنوان عوامل بدبختی و ستم بر زنان در طول تاریخ، بیشتر تلاش خود را در جهت متزلزل ساختن بنیان‌های خانواده و نابودی کامل آن به کار بسته است. دین اسلام، با توجه به تفاوت‌ها و خصوصیات زن و مرد به حمایت از نهاد خانواده پرداخته و با تبیین جایگاه والا و انسانی برای زن در نقش‌های منحصر به فرد مادری و همسری، به تحکیم پایه‌های خانواده و به تبع آن جامعه می‌پردازد. اسلام، به عنوان مجموعه‌ای پیوسته و سیستماتیک که تمامی اجزا و قوانین موجود در آن با یکدیگر پیوستگی دارد در نظر گرفته می‌شود. سیستمی که هر یک از اجزای آن در ارتباط منطقی با سایر اجزا قابل تحلیل و بررسی می‌باشد. بررسی و تحلیل هر یک از اجزاء در خلاء و بدون در نظر گرفتن ارتباط آن با سایر اجزا ممکن است به نتایجی متفاوت از تحلیل نقش آن در ارتباط با کل سیستم منجر شود. براساس نگرش سیستمی، تمامی اجزای یک سیستم برای رسیدن به هدفی واحد، عمل می‌کنند و از آنجا که بنا بر جهان بینی اسلام، انسان جزئی از یک نظام هماهنگ و حکیمانه است لذا تفاوت‌های میان زن و مرد نیز که ناشی از این نظام هماهنگ است، نه تنها ستم آمیز نیست بلکه کاملاً حکیمانه است. بنابراین عناصر گوناگون در نظام حقوقی زن در اسلام مانند مهریه، نفقه، دیه، ارث و... که مورد انتقاد طرفداران حقوق زن می‌باشد، در درجه اول باید در نگرشی سیستمی در ارتباط با سایر اجزا تفسیر گردد و سپس در ارتباط با اهداف نظام خانواده، جامعه و غایت خلقت مورد بازبینی و بررسی و تحلیل قرار گیرد.

این تحقیق ترکیبی از مطالعه تطبیقی – تاریخی و تبارشناسی فوکویی، برای ارزیابی و تحیل تبارشناسی دانش و قدرت در سیاست عملی شیعه است. تاکید، بر تحلیل گفتمان جمهوری اسلامی ایران با تحلیل سه دوره جنبش های شیعی ایرانی، است.تاریخ ایران – بعد از اسلام- سه دوره مهم دارد که قدرت و دانش شیعی به تبادل با یکدیگر می پردازند. جنبش شعوبیه، جنبش صفویه و جمهوری اسلامی. از منظر این تحقیق هر چند در تاریخ ایران بعد از اسلام عناصر ملیت و دیگر عناصر (موقعیت های منحصر بفرد زمانی و مکانی اجتماعی و سیاسی) کمک زیادی به ظهور یک چنین پدیده های تاریخی کرده اند، اما این مذهب است که نقش عمده ای را در این سه دوره ایفا کرده است. در این ادوار تاریخی، یک سیر متعالی از روند رو به رشد فلسفه سیاسی شیعه قابل مشاهده است که شکل متعالی آن در تئوری ولایت فقیه امام خمینی مشخص می شود. از طرف دیگر با بحثی انتقادی باید گفت که تبارشناسی دانش و قدرت در فلسفه سیاسی اسلامِ شیعی، با تبارشناسی در دیدگاه فوکو تفاوت های بنیادینی دارد. مهمترین این تفاوت ها در این است که در پارادایم تشیع، پدیده های اجتماعی و سیاسی دارای جوهر، غایت و فرایند های تاریخی هستند که از سرچشمه های دانش فراروایی – وحی- سیراب می شوند. اما در تبارشناسی فوکویی، پدیده ها فاقد جوهر و غایت هستند و در قالب موقعیت های یکتا و منحصر به فرد زمانی و مکانی تعریف می شوند. بنابراین دانشمندان علوم اجتماعی ایران بهتر است برای تحلیل و بررسی بهتر به این نکته نیز توجه داشته باشند.

پژوهش حاضر به منظور احیای یکی از احکام الهی یعنی ازدواج موقت و رفع قبح آن البته بادرنظرگرفتن آسیبهای وارده ارائه می شود.علیرغم سوء استفاده عده ای از این حکم،ازدواج موقت به عنوان یکی از راهکارهای اساسی در پیشگیری از ارتباطات نابهنجار مطرح می شود که به منظور بیان این مطلب بعد از پرداختن به ضرورت ازدواج از دیدگاه اسلام و جامعه شناسی به بررسی مشروعیت یکی از اقسام آن یعنی ازدواج موقت در اسلام پرداخته و ضمن بیان ایرادها و و اشکالات و پاسخ به آنها به بررسی تفاوتهای ازدواج موقت و دائم هم اشاره شده است.درمورد موانع ازدواج موقت می توان به موانع اجتماعی،فرهنگی،خانوادگی و حقوقی اشاره کرد و برای رفع قبح آن باید راهکارهای فرهنگی و غیرفرهنگی را درنظرگرفت. دراین تحقیق با روش تحلیل محتوای کیفی،این نتیجه تایید می شود که با احیای ازدواج موقت،بازار فحشا کم شده و بسیاری از ارتباطات نامشروع به مشروع تبدیل می گردد و جلو گیرى از ابتلا به سستى در انجام وظایف دینى و سهولت ارتکاب گناه‏،ضرورت فرهنگ سازی و قانونگذاری جهت جلوگیری از سوء استفاده از ازدواج موقت از مهم ترین نتایج حاصل شده در تحقیق حاضر است.

پژوهش حاضر در پی مطالعه خاستگاه دیوار نگاره های اسلامی شمال ایران است .از این رو از روش تحقیق توصیفی –تحلیلی به شیوه ی کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است ، تا با اثبات شش فرضیه به دنبال پاسخ به پرسش های تحقیق در طول تاریخ ایران خاصه دوره ی قاجار که بیشترین دیوار نگاره های اسلامی از آن دوران در شمال ایران به جای مانده است باشد. این پژوهش با در نظر داشتن دیدگاه جامعه شناسی هنر (فرهنگ) و جامعه شناسی هنر (معرفت) به این نتیجه می رسد که دیوار نگاره های اسلامی محصول منش زیبا یی شناسانه ی هنرمند و موقعیت وی در میدان تولید هنر مردمی و دینی است .این آثار به سبب عرض ارادت به خاندان پیامبر اسلام (ص) و همچنین بازپیرایی و زیباسازی مکان مقدس انجام گرفته است .از سوی دیگر دیوار نگاره های دینی در مراسم مذهبی قبل از اسلام در ایران استفاده می شده و بعد از اسلام این سنت به عنوان دیوار نگاره های اسلامی و عاشورایی در شمال ایران تداوم داشته، و در طول تاریخ متغّیرهای اجتماعی در بسط و گسترش آن مؤثر بوده است .

یکی از ویژگی های مهم اجتماعی که در دوره های تاریخی گاه به عنوان متغیر مستقل و گاه به عنوان متغیر وابسته در فرآیند های تغییر اجتماعی حضور پررنگ دارد، دینداری است. از جمله ساختارهای مهم در دینداری ایرانیان، هیئت ها هستند که پیشینه ی تاریخی طولانی دارند. یکی از مصادیق این هیئت های مذهبی در شهر مشهد روضه های زنانه است. مورد مطالعه این تحقیق، "روضه"ای است که از سابقه ای بالغ بر 70 سال برخوردار است و البته همچنان پابرجاست. به نظر می رسد در گذر زمان تا به امروز به تدریج از آثار مفید روضه کاسته شده و آسیب هایی نیز بر این پدیده ی اجتماعی مترتب شده است. اگرچه هدف چنین روضه هایی انجام مناسک دینی می باشد اما در سال های اخیر تغییرات جدی در هنجارها و کارکردهای آن ها به وجود آمده است.برای مطالعه مردم شناختی تغییر در هنجارها و کارکردهای روضه مورد مطالعه، با استفاده از مشاهده مشارکتی و مصاحبه های عمیق، داده های کیفی جمع آوری شد و بر اساس الگوی تحقیقات مردم شناختی تحلیل شد. در تنظیم مشاهده‌نامه و مصاحبه‌نامه پژوهش، مردم‌شناسانه محقق از نظریات کنش متقابل نمادین، کارکردگرایی و اقتصاد دینی بهره جست. یافته های مردم‌شناختی پژوهش نشان می‌دهند که روضه تحت تاثیر عوامل بیرونی گروه، دچار تحولاتی در کارکردهای اقتصادی (مثلا وام های قرض الحسنه و فروش اقلام خاص در روضه در حال حاضر)، اجتماعی(به عنوان مثال همسرگزینی که قبلا در روضه وجود داشته و الان نیست؛ معاشرت طولانی که در قبلا وجود نداشته است و الان هست)، فرهنگی (به عنوان مثال هنجار مصرف نمایشی که قبلا وجود نداشته است) و دینی (به عنوان مثال تغییر در اولویت تعالیم دینی مطرح شده در روضه) شده اند. همچنین تغییرات هنجاری قابل توجهی را درمناسک دین، پوشش و آرایش و پذیرایی شاهد هستیم.بر اساس یافته های مردم شناختی و به منظور بررسی سازوکارهای تغییر هنجاری، مدلی عامل محور از کنشگران روضه ساخته شد. در این مدل از ایده اساسی اپستین در مورد ویژگی های اصلی هنجار (بی فکر شدن عامل ها وقتی هنجارها مسلط می شوند؛ نقش مقایسه و تقلید در تغییر هنجارها؛ نوآوری به عنوان عاملی در تغییر هنجاری). یافته‌های مدل‌سازی عامل محور نشان می دهد مهم‌ترین پارامتر تأثیرگذاری بر نحوه‌ی استقرار هنجارها که می‌تواند منتج به بی‌فکر شدن عامل‌ها و تبعیت محض از یک هنجار و یا وارد شدن هنجار جدیدباشد پارامتر نوآوری است. دو گروه اصلی عامل ها، جوانان و سالمندان بوده اند. جوانان با سرعت بیشتری نوآوری کرده و از نوآوری های دیگران پیروی می کنند در حالی که سالمندان تکیه بیشتری بر هنجارهای موجود دارند.