جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
متکلمان
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 89
دیدگاه متکلمان درباره وجود بهشت و جهنم چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : محدث بزرگوار شيخ صدوق مي‎گويد: اعتقاد ما درباره بهشت و دوزخ اين است كه اين دو آفريده شده است و پيامبر اكرم(ص) هنگام معراج وارد بهشت شد و دوزخ را نيز مشاهده فرمود: «و اعتقادنا في الجنه والنار أنهما مخلوقتان و أن النبي(ص) قد دخل الجنه ورأي النا بیشتر ...
مشخصات اثر
بررسی دیدگاه متکلمان امامیه دربارۀ گسترۀ علم امام با تکیه بر روایات
نویسنده:
محمدحسین فاریاب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مسئلة «علم امام» از دلمشغوليهاي متكلمان اماميه در طول تاريخ بوده است. اين مسئله، خود داراي ريزموضوعاتي مانند: ماهيت علم امام، منابع علم امام و گسترة علم امام است. نوشتة حاضر، به بررسي گسترة علم امام ميپردازد. نگارنده ابتدا نظريات نسل طلايي كلام شيعه، يعني بزرگان سه مكتب كلامي بغداد، ري و حلّه را تبيين كرده و آنگاه به بررسي ديدگاه آنها پرداخته است. متكلمان اماميه در سه مكتب يادشده، به طور عمده بر ضرورت علم به دين براي امام تأكيد كردهاند و دربارة فراتر از آن، با احتياط سخن گفتهاند. به نظر ميرسد عقل به راحتي، ضرورت داشتن علومي را كه امام براي انجام وظايفش به آن نياز دارد اثبات ميكند، اما نسبت به فراتر از آن، تنها مرجع حل اختلاف، روايات معصومانD است. بر اساس روايات معتبر، امام چنين نيست كه بالفعل همهچيز را بداند، اما اگر اراده كند و بخواهد، خداوند او را آگاه ميسازد.
مشخصات اثر
بدن مثالی از نگاه روایات، متکلمان و فیلسوفان مسلمان
نویسنده:
عباس اسدی امیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله به بررسی مسئله حقیقت بدن مثالی و یافتن دیدگاه قرآن و احادیث می پردازد. این واکاوی طی چهار فصل صورت گرفته است. در فصل اول کلیات پژوهش که شامل طرح مساله، تاریخچه پژوهش، ضرورت و اهداف و...مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل دوم ساحتهای وجودی انسان محور قرار گرفته است که شامل دو بخش است؛ در بخش اول مروری به دیدگاه های مطرح و شاخص در بیان حقیقت نفس دارد. در این بخش پس از بیان حقیقت نفس از دیدگاه فلاسفه، عرفا و متکلمین، دیدگاه قرآن و احادیث دربارۀ روح، مطرح می شود. بخش دوم به طرح مسئله ارتباط نفس و بدن، تبیین آن، و طرح دیدگاه های فلاسفۀ اثرگذار و قرآن و احادیث می پردازد. و در این بخش پاسخ های فلاسفۀ یونان و اسلامی و همچنین قرآن و احادیث در جواب چگونگی این ارتباط ارائه می شود. در فصل سوم حدوث و قدم نفس از دیدگاه فلاسفه و عرفا و همچنین خلقت ارواح پیش از ابدان از دیدگاه اندیشمندان اسلامی و قرآن و احادیث مطرح شده است. در فصل چهارم حیات برزخی انسان و بدن مثالی مورد بررسی قرار گرفته است. این فصل شامل دو بخش می باشد؛ در بخش اول حقیقت عالم مثال از دیدگاه های فلاسفه، عرفا و قرآن و احادیث مطرح شده است. و در بخش دوم سوال اصلی پژوهش یعنی بدن مثالی محور قرار گرفته است. در این بخش ضمن تشریح بدن مثالی از دیدگاه های فلاسفه، عرفاو قرآن و احادیث به این نتیجه می رسیم که از ظاهر برخی از احادیث فهمیده می شود که بدن مثالی همان تمثل روح است واز برخی دیگر از احادیث به دست می آید که روح در برزخ با بدن مثالی که در دنیا با انسان بود، متنعم یا معذب می شود.
مشخصات اثر
حکمت خداوند از منظر فیلسوفان و متکلمان مسلمان
نویسنده:
جواد حاجی‌پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هنگامى که مباحث پردامنه در حوزه علم خداوند - علم به ذات و موجودات- نضج مى‏گیرد و با عنایت و فاعلیت و قدرت پروردگار قرین مى‏گردد؛ مفهوم بنیادین حکمتِ خداوند سر برآورده و مجال بحث و بازشناسى مى‏یابد.شناخت سرشت حکمت پروردگار و تبیین آن از سوى فیلسوفان و متکلمان مسلمان در طول تاریخ همواره مورد اهتمام جدى بوده است.در قلمرو شناختِ هویتِ حکمت بارى، تقریباً تمامى فیلسوفان و متکلمان اسلامى، حکمت خدا را با تفاوت‏هایى ذیل علم کلى و احاطى پروردگار برشمرده و براى آن از گزاره‏هاى گوناگونى بهره برده‏اند.فیلسوفان اسلامى از عناصری همانند: خیریّت ذاتى وجود، نظام اسباب و مسبّبات، اندام‏وارى و غایت‏مندى هستى، نظام‏مندىِ وسایطِ نیل به غایات، علم ذاتى و فعلى پروردگار، فاعلیت بالإراده و بالعنایه و بالرضا و بالتجلى واجب الوجود، قاعده امکان اشرف و دیگر گزاره‏هاى پسینى و پیشینى تمسک جسته‏اند؛ و در مقابل، متکلمینِ اسلامى بیشتر حول محور مصالح و مفاسد موجودات، اتقان و استحکام فعل پروردگار و وجود نظم و هماهنگى میان اجزاى مختلف وجود عطف نظر داشته‏اند؛ که البته از نگاه فیلسوفان نیز نگریخته است. اما دشوارترین فراز تبیین حکمت پروردگار، حلّ تناقض نمونِ (پارادوکس) وجودِ شرّ و نقص در پهنه هستى است. متکلمان و فیلسوفان مسلمان، طبق مکتب فلسفى خویش به این مقوله مهم و اساسى -که از مواضع مهم اصطکاک میان آن بخش از فسلفه الحادى غرب و حکمت اسلامى به شمار مى‏رود- پرداخته و این تهدید را مبدل به فرصت ساخته و پاسخ درخور و شایسته‏اى بدان داده‏اند.نوشتار حاضر مى‏کوشد تبیین دقیق متکلمان و فیلسوفان اسلامى از حکمت خداوند را فراخور بضاعت علمى و تحقیقى به دست دهد. ان‏شاءالله‏ تعالى.
مشخصات اثر
بررسی و نقد جسم‌انگاری روح از نگاه متکلمان
نویسنده:
پروین نیک سرشت
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
حقیقت روح یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که از دیرباز مورد توجه بشر واقع شده و ذهن بسیاری از اندیشمندان را به خود معطوف کرده است. یکی از پیچیده‌ترین مباحثی که در این زمینه مطرح است مسأله‌ی تجرد روح است. در این که حقیقت و ماهیت آن چیست، از سوی اندیشمندان دیدگاه‌های مختلفی ارائه شده است. هم‌طرازی خودشناسی با خداشناسی در آموزه‌های دینی نشان از جایگاه بس رفیع این پدیده‌ی شگفت‌انگیز عالم خلقت دارد. تأکید آیات و روایات بر فنای بدن و بقای روح، مسأله‌ی ادراکات، تخیلات، روایات، خواب دیدن و از همه مهم‌تر ماندگاری نفوس و ثواب و عقاب اخروی، فیلسوفان و متکلمان اسلامی را بر آن داشته است که در حد توان حجاب از چیستی و هستی این معمای رازآلود هستی برکشند. پژوهش حاضر کوشیده است دیدگاه متکلمان اسلامی را گزارش، تحلیل و بررسی نماید. این تحقیق، براساس روش تحلیلی – توصیفی و به وسیله‌ی منابع کتابخانه‌ای انجام گرفته است، نگارنده نخست با مراجعه به آراء متکلمان که بیشتر آنان طرفدار جسم‌انگاری روح‌اند از دیدگاه‌ها فیش‌برداری کرده و با استفاده از دیدگاه مخالفان جسم‌انگاری روح که عموم فلاسفه‌اند و بر این باورند که روح مجرد است به نقد و بررسی آراء متکلمان پرداخته است.
مشخصات اثر
صادر نخستین از منظر فلاسفه با تکیه بر آراء امام خمینی (ره)
نویسنده:
مرضیه رمضانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
در مساله صادر نخست، سخن از چیستی و هستی امری است که به عنوان نخستین فعل الهی و حلقه اتصال میان کثرات با مبدأ هستی، ایفای نقش می‌کند. تحقیق حاضر در راستای کاوش از این مطلب در دو نظام فلسفی و عرفانی، در چهار بخش تنظیم شده است.بخش اول: با عنوان «کلیات» شامل مباحث مقدماتی، مفهوم‌شناسی و گذری مختصر بر حیات علمی امام خمینی(ره) است؛ بخش دوم: با عنوان «صادر نخستین در هستی شناسی فلسفی» از سه فصل تشکیل می‌شود. در فصل اول به تفسیر نظام وحدت و کثرت و در فصل دوم، به اصل علت و معلول پرداخته می‌شود. این دو فصل از مقدمات مهمی هستند که در تقریر قاعده «الواحد لایصدر عندالاالواحد» که متولّی بحث از صادر نخست در نظام فلسفی است نقش اساسی ایفا می‌کنند. در این دو فصل نوع وحدت مبدأ هستی، وحدت حقه حقیقی، نوع فاعلیت او، فاعلیتی تام و بی‌نیاز از غیر، نوع جعل حق، جعل بسیط، و اثر چنین فاعلی در نزد متفکران اصالت وجودی، وجود صادر نخست و در نزد متفکران اصالت ماهوی، ماهیت صادر نخست معرفی می‌شود. در فصل سوم با تقریر و اثبات قاعده الواحد، به مصداق صادر نخست در نظام هستی پرداخته می‌شود و نزد حکمای جمهور و صدرالمتألهین در حکمت متعالیه متقدم و هم چنین دیدگاه تعلیمی امام خمینی(ره) عقل اول به عنوان أحق موجودات به مقام صادر نخست شناخته می‌شود.بخش سوم: با عنوان «صادر نخست در هستی‌شناسی عرفانی» به بررسی تفاوت‌های بنیادی هستی شناختی عرفانی با فلسفی می‌پردازد. در فصل اول آن، تحت عنوان «مبانی بحث» اصول هستی‌شناسی عرفانی چون نظریه وحدت شخصی وجود به جای تشکیک در وجود، تجلی و ظهور به جای نظریه علت و معلول و مظاهر وجود به جای ممکنات فلسفی تقریر می‌شود با چنین بینشی صادر نخست به ظاهر نخست عرفانی متحول می‌شود.بخش چهارم: با عنوان «دیدگاه جمع فیلسوفان عارف» در فصل اول به تحلیل نظریه جمع متفکرانی چون صدرالمتألهین و امام خمینی می‌پردازد که در جهت توجیه وجیه دو قول فلاسفه و عرفا و جمع بین اقوال آنها در مصداق صادر نخست تلاش می‌کنند. در فصل دوم با استفاده از معنای لغوی کلمه «خلق»، نص صریح اهل معرفت و استشهاد به روایات ثابت می‌کند که ساخت نفس رحمانی بسی والاتر از ساحت عقل اول است.
مشخصات اثر
حدیث کنز مخفی در آینه حکمت متعالیه
نویسنده:
مهدی زمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
در بسیاری از آثار اندیشمندان مسلمان به حدیث قدسی «کنت کنزاً مخفیاً فأحببت أن أعرف فخلقت الخلق لکی أعرف» اشاره شده است. برخی با دیده تردید یا انکار به سند و محتوای حدیث نگریسته اند، اما بسیاری آن را درخور اعتنا دیده و نتایج بسیار از آن استنباط کرده اند. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی نحوه نگرش بنیانگذار حکمت متعالیه و برخی از پیروان آن به این حدیث می پردازد. ملاصدرا غایت و مطلوب بودن خداوند را، برای ذات خویش و دیگر موجودات، به ترتیب با اسامی الهی «اول» و «آخر» تطبیق می کند. او کنز مخفی را اشاره به مرتبه احدیت صرف می داند و برای تبیین نحوه احتجاب و ظهور در حدیث کنز حق تعالی چهار وجه ذکر می کند. ملاصدرا برخلاف جمهور متکلمان اراده خداوند را منبعث از علم او به نظام خیر می داند که تابع علم او به ذات خویش است و بر همین اساس، حب ذاتی و عشق ازلی خداوند را سرچشمه اراده او برای آفرینش معرفی می کند. همچنین، این حدیث را می توان به منزله تفسیر آیه «و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون» (ذاریات: 56) در نظر گرفت که بر اساس آن، عبادت معرفت است و انسان کامل، که جلوه گاه بروز همه صفات الهی است، غایت قصوای همه آفرینش خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 47 تا 61
مشخصات اثر
شاگردان و متأثرین ابن عربی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه pdf نسخه htm
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
مشخصات اثر
وجود ذهنی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
محسن جوادی، توکل کوهی، سدات باران
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF متن
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور ,
چکیده :
مسئله وجود ذهنی از مباحث دیرپای حوزه های فلسفه و کلام اسلامی محسوب می شود که در باب نحوه تحقق و تبیین علم نقش برجسته ای دارد. در این مقاله ضمن تأکید بر این که این مسئله از مسایل ابداعی در فلسفه اسلامی است، به دلایل اثبات وجود ذهنی با تکیه بر اندیشه صدرالمتالهین پرداخته شده است که از منظر ایشان، هر مقوله ای که به ذهن می آید به حمل اولی ذاتی ـ نه به حمل شایع صناعی ـ همان مقوله است و آنچه به عنوان مفهوم در ذهن ترسیم می شود، در حقیقت و ذات خود کیف نفسانی است. در نهایت دیدگاه های مطرح در باب وجود ذهنی در قالب نظریه حکماء، نظریه اضافه و نظریه شبح بیان گردیده و سپس مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 46
مشخصات اثر
ساختار کلی علم کلام
نویسنده:
حسین حجت خواه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مرکز پژوهشی دایرة المعارف علوم عقلی اسلامی,
چکیده :
آشنایی با ساختار علوم می تواند ما را در تعیین دقیق مرزهای هر یک از علوم و نیز شناخت روابط منطقی اجزای یک علم یاری رساند و نقش مهمی در جنبش علمی و نهضت نرم افزاری ایفا کند. در این راستا لازم است درک درستی از موضوع، مسائل و مبادی علوم داشته باشیم، تا بتوانیم تعریف جامعی از هر یک از آنها به دست آوریم. علم کلام به عنوان شریف ترین علوم، که مقصد آن شناخت خداوند، صفات و افعال او، نبوت، امامت و معاد است، راه درست رسیدن به سعادت ابدی و قرب الهی را به انسان نشان می دهد. از این رو، آشنایی با ساختار کلی علم کلام و مباحث مطرح شده در آن، می تواند ما را در دست یابی به این مقصود یاری رساند. افزون بر این که هدف جنبش علمی و پیشرفت فرهنگی جامعه را نیز برآورده می کند.شناخت ساختار کلی علم کلام، مبتنی بر شناخت موضوع، مسائل و مبادی آن است. گستره مسائل کلامی، مبتنی بر عام یا خاص بودن موضوع آن است که در این زمینه، دو دیدگاه کلی میان متکلمان وجود دارد.این مقاله، ضمن بررسی پاره ای از دیدگاه های متکلمان در دوره های مختلف تاریخی، به ویژه متکلمان اشاعره و امامیه، درباره موضوع علم کلام و گستره مباحث آن، با تاکید بر خاص بودن موضوع این علم، مسائل آن را محدود به الهیات به معنی اخص و عقاید دینی، یعنی مباحث توحید، عدل و افعال الهی، نبوت، امامت و معاد می داند و مباحث منطقی، معرفت شناختی، طبیعی و فلسفی را که مقدمه ای برای اثبات مسائل کلامی هستند، فقط از مبادی علم کلام می داند، نه از مسائل آن.
صفحات :
از صفحه 49 تا 100
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 89