جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 28
هرمنيوطيقا في الواقع الاسلامي بين حقائق النص و نسبية المعرفة
نویسنده:
معتصم سيد احمد
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست
مشخصات اثر
نسبي گرايي معرفت شناختي و دلالت هاي آن بر تعليم و تربيت
نویسنده:
محسن تاتاری, حكيمه السادات شريف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
نسبي گرايي معرفت شناختي، طي چند سال اخير به عنوان يک جريان فکري نيرومند در حوزه تاملات فلسفي مطرح شده و به ساير حوزه ها، از جمله تعليم و تربيت سرايت کرده است. هدف از تحقيق حاضر بررسي ديدگاه نسبي گرايي معرفت شناختي و دلالت هاي آن در تعليم و تربيت است. سوالات پژوهش عبارتند از: 1- معناي نسبي گرايي معرفت شناختي چيست؟ 2- نسبي گرايي معرفت شناختي چه تاثيري بر مباني تعليم و تربيت (هدف تربيت، محتواي يادگيري و روش هاي تدريس) دارد؟ در اين پژوهش از روش توصيفي - تحليلي استفاده شده است. نتايج اين تحقيق حاکي از آن است که بر اساس ديدگاه نسبي گرايي معرفت شناختي، هيچ معيار و استاندارد عيني و قابل درک براي عقلانيت و شاخصي براي تعيين صدق و کذب گزاره ها وجود ندارد. در فرآيند تعليم و تربيت هم نسبي گرايي معرفت شناختي در قالب ديدگاه سازنده گرايي مطرح مي شود. بر اين اساس هدف هاي آموزش در محيط يادگيري بايد بيشترين تاکيد را بر پرورش تفکر انتقادي و تفکر عمقي داشته باشند. محتواي کتب درسي نيز بايد قابل تغيير و بازنگري باشند. نسبي گرايي معرفت شناختي بر روش هاي تدريس غيرمستقيم يا دانش آموز محور تاکيد مي کند. روش هايي که بر اساس آنها فراگيران در محور فعاليت قرار گرفته و منفعل نيستند. به نظر مي رسد بر اساس نتايج به دست آمده و به کارگيري آنها در امر تعليم و تربيت، مي توان بر يکسري از مشکلات موجود فائق آمد و نتايج تربيتي مطلوبي را انتظار داشت.
مشخصات اثر
تفسیر به رأی و هرمنوتیک فلسفی
نویسنده:
عزیزالله سالاری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , سید محمدباقر صدر
چکیده :
هرمنوتیک یعنی نظریه و عمل تأویل. عوامل تأویل گرایی گسترده و انگاره قرائت پذیری دین در مغرب زمین و به ویژه تاریخ مسیحیت عبارتند از: ابهام و ایهام در آموزه های دینی، تناقض‌ها و تعارض‌ها در مورد زندگی و سیره حضرت عیسی (ع)، چالش دین و خرد، ناسازگاری دین و دانش، تنگنای شریعت مسیحیت. اما آیین اسلام به سبب ویژگی‌های وحیانی بودن، یگانگی و یک‌دستی، سازگاری با عقل و علم، جامعیت، پویایی و برخورداری از اصل اجتهاد، مسلما در معرض تهدید هیچ تنگنا و کاستی‌ای نبوده تا برای رفع آن، از تراوشات اندیشه بشر معمولی بهره بگیرد و با قوانین زمینی درآمیخته شود. پس هرمنوتیک در دامان دیانت مسیحیت با آن پیشینه و سیر تاریخی سر برآورد تا گیر و گره‌های آن را بگشاید. افزون بر این، معرفت شناسی نسبیت گرایانه در پیدایش هرمنوتیک فلسفی و در پی آن انگاره قرائت پذیری دین نقش بسیار داشت. رهاورد هرمنوتیک فلسفی عبارتند از: 1- مفسر محوری 2- بی ثباتی فهم و تفسیر متن 3- عدم فهم و ادراک عین متن 4- برداشت‌ها و دریافت‌های تفسیری نامحدود 5- نبودن هیچ منطق و معیاری برای صحت فهم و تفسیر 6- نسبیت گرایی. تفسیر به معنای روشن نمودن مراد و مقصود خداوند از کتاب پیروزمندش است و تأویل، برگرداندن آیه است از معنای ظاهری به معنای محتمل. تفسیر به رأی همان تبیین ناصواب از گفتار خداوند- با تکیه بر گمان، استحسان و هوای نفس است که طبعا برون از راه عقل و شرع و نیز بر خلاف مراد و مقصود خداوند و صاحب متن خواهد بود. موضع معتقدان به هرمنوتیک فلسفی، افراطی‌تر و ویرانگرتر از پیروان تفسیر به رأی است. زیرا اینان هم متشابهات و هم محکمات را به تأویل می‌برند و هم فهم و تفسیر عینی و مؤلف مدار را تخطئه می‌کنند. هم قرائت‌ها را بی پایان می‌دانند و هم مرزی و معیاری برای تشخیص فهم و تفسیر معتبر از نامعتبر نمی‌شناسند. هم تفسیر را بی ثبات می‌دانند و هم گرفتار نسبیت گرایی و آشفتگی فهم در متون دینی‌اند.
صفحات :
از صفحه 131 تا 152
مشخصات اثر
زیرساخت های قرائت پذیر انگاری دین
نویسنده:
عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
معرفت و فهم متون دینی و فرایند پیدایش آن و علل و عوامل تفاسیر گوناگون از موضوعات مهمی است که در عصر حاضر چالش برانگیز است. در این نوشتار به تبیین دو رویکرد مختلف در باب قرائت‌پذیر انگاری دین پرداخته شده و در طلیعه مقال، آبشخور نخستین این مسئله مورد توجه قرار گرفته است و در ادامه آن، زیرساخت‌های معرفت‌شناختی، هرمنوتیکی، معناشناختی، کلامی بیان گردیده و مقوله‌هایی چون نسبی‌گرایی و پدیدارشناسی معرفتی، هرمنوتیک فلسفی، ایهام مفردات دینی، نمادین دانستن گزاره‌های دینی، تجربه دینی و شخصی‌سازی ایمان دینی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 10 تا 23
مشخصات اثر
مرورى تحلیلى بر پلورالیزم دینى
نویسنده:
سید محمدرضا حجازى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
پلوراليزم دينى به عنوان شاخه اى از مباحث فلسفه دين عهده دار اين نظريه است كه در عصر وفور اديان (و ايدئولوژيهاى مختلف) برخى هم فكريها، هم سوئيها و يا حداقل هم زيستيهائى كه بر پايه فهم مستقيم از يكديگر مبتنى مى گردد، براى دين مداران و صاحبان ايده هاى مختلف قابل درك و پذيرش مى باشد. اين طرز تفكر كه دقيقا نمى توان تاريخ پيدايش آن را تعيين كرد منشأ تحولاتى در زمينه هاى مختلف فلسفى، دينى، اجتماعى و سياسى شده است. تفكر "پلوراليزم دينى" خود زائيده عوامل، ايده ها و تفكرات گوناگونى است كه هركدام داراى ريشه هائى عميق در تاريخ طولانى تفكرات و تمدنهاى بشرى بوده است. در اين ميان سهم دين مداران، متكلمان، عالمان دينى و دين شناسان در احياء و بسط اين طرز تفكر چشم گيرتر و تعيين كننده تر است. براى آشنائى با پيشينه اين مبحث نگاهى گذرا به زمينه فلسفى ـ اجتماعى تفكر "پولوراليستى" مفيد خواهد بود.
مشخصات اثر
امکان معرفت در قرآن کریم
نویسنده:
محسن میری (حسینی)
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
بهره‌گیری از قران کریم در پاسخ به پرسش‌ها و چالش‌های علوم انسانی و به طور خاص فلسفه و معرفت شناسی، افق‌های جدیدی را به روی علوم انسانی می‌گشاید. این مقاله تلاشی است برای کشف برخی از این پاسخ‌ها درباره یکی از مهم‌ترین مباحث معرفت‌شناسی، یعنی امکان معرفت. مقاله حاضر، ضمن نگاهی اجمالی به یکی از معانی معرفت در قرآن کریم و تطبیق آن بر معرفت حصولی گزاره‌ای، دیدگاه‌های مختلف فلاسفه را در باب اصل واقعیت و امکان فهم آن بیان و سپس به دیدگاه‌های قرآنی می‌پردازد. نتیجه‌ای که مطلوب این نوشتار است، تأکید قرآن کریم بر اصل واقعیت، امکان معرفت انسان به آن و نفی شکاکیت و نسبیت گرایی عام می‌باشد.
صفحات :
از صفحه 39 تا 61
مشخصات اثر
بازنگاری نظریه علم دینی آیت الله جوادی آملی (همراه پاسخ به برخی شبهات)
نویسنده:
محمد علی اکبری، مرتضی واعظ جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
تعارض علم و دین، یکی از موضوعات همچنان بحث‌برانگیز، در میان پژوهشگران عرصه دین است. مقصود از علم، علم تجربی و مقصود از دین، مجموعه معارفی است که پیامبر خدا با یافت حضوری به آن دست یافته است و ما با عقل یا نقل، در پی فهم آن هستیم. در نظریه آیت‌الله جوادی آملی، با اثبات الهی و دینی بودن (به معنای عام) تمام داده‌های تجربی (داده‌های یقینی یا اطمینان‌آور) و اثبات دینی بودن (به معنای خاص) داده‌های تجربی مربوط به حیطه عمل مکلفان، و وجود راه‌حل‌های اصولی برای رفع تعارض ظاهری بین یافت‌های تجربی و دینی، مسأله تعارض علم و دین به صورتی بدیع، حل شده است. رسیدن به این نتیجه، مرهون مقدماتی است که به عنوان مبانی فهم نظریه ایشان، دانستنش ضروری است. این نوشتار، تلاشی است در تبیین برخی از اصول موضوعه‌ای که ما را در فهم نظریه مورد بحث، یاری می‌کند. با توضیح برخی از مبانی حضرت استاد، روشن می‌شود که بسیاری از اشکالاتی که بر نظریه ایشان گرفته می‌شود، ناشی از توجه نداشتن به مبانی فکری ایشان است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 36
مشخصات اثر
دین و اخلاق در جامعه گرایی دورکیم و نقد آن
نویسنده:
مسلم محمدی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری , محمدتقی مصباح یزدی , علامه جعفری: محمدتقی جعفری
چکیده :
امیل دورکیم جامعه شناس نامدار فرانسوی با بنیان گذاری مکتب جامعه گرایی، دین و اخلاق را در پرتو جامعه، ترجمه و توجیه نموده است. او افراد را موجوداتی صرفا منفعل و تصمیم پذیر و بدون برخورداری از هویت و شخصیت ذاتی می انگارد که در صورت هم بسته شدن با یک گروه و حزب، صورت و کمال انسانی به خود می گیرند. هم چنین دین نماد و سمبل جامعه است و تنها از آن رو که سبب اجتماع مردم در برخی عقاید و مناسک مشترک است اعتبار می یابد، تا بدان جا که در فرجام، دین مخلوق و دست ساز جامعه می گردد. در مجموع، گزاره های بنیادین و متافیزیک اعتبار و شخصیت نمی یابند جز در گرو خواست و خرد جمعی. در این پژوهش اثبات خواهد شد که تن دادن به خواست و اراده جمعی و ترجمه های گوناگون و گاه متناقض جوامع، به نسبیت گرایی و پلورالیسم دینی و اخلاقی می انجامد و در نتیجه، هیچ گزاره ارزشی و اعتقادی را نمی توان برخوردار از ثبات، عینیت و حسن یا قبح راستین دانست و ارزش آن ها در حد یک قرارداد اجتماعی تنزل می یابد. علاوه این که، عدم هم گرایی دورکیم با اکثریت جامعه، به پارادوکس و خودستیزی و در نهایت، به نفی جامعه گرایی خواهد انجامید.
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
حقیقت و توجیه
نویسنده:
سعیده کوکب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
در چارچوب پارادایم زبانی، همواره مرتبط با تلقی حقیقت به عنوان سازگاری، این مسأله وجود دارد که چگونه می‌توانیم در پرتو دلائل قابل دسترس، ادعای حقیقی نامشروطی را بیان کنیم که ورای آنچه توجیه شده است، قرار دارد. به عبارت دیگر، اگر در چارچوب زبانی، حقیقت یک قضیه را نمی‌توان مطابقت آن با چیزی در جهان دانست، زیرا در این صورت ما باید قادر باشیم از زبان خارج شویم، در حالی که از زبان استفاده می‌کنیم، پس چگونه حقیقت از توجیه قابل تشخیص است. در پاسخ به این سؤال دو نظریه اصلی مطرح می‌گردد: از یک طرف، ریچارد رورتی به دلیل رادیکال کردن پراگماتیکی چرخش زبانی، فهم غیررئالیستی از شناخت را مطرح می‌کند و حقیقت را با توجیه یکسان می‌داند. او معتقد است از آنجا که هیچ چیزی غیر از توجیه وجود ندارد و هیچ راهی وجود ندارد که از عقاید و زبانمان خارج شویم تا وسیله آزمون دیگری غیر از سازگاری بیابیم، لذا مفهوم حقیقت اضافی است. از طرف دیگر، متفکرانی مانند یورگن هابرماس، سعی می‌کنند شهودهای رئالیستی را در درون پارادایم زبانی حفظ کنند. هابرماس معتقد است، ارتباط درونی بین حقیقت و توجیه وجود دارد و توجیهی که در یک چارچوب خاص به نحو موفق مطرح می‌شود، می‌تواند معطوف به حقیقتی مستقل از چارچوب باور موجه باشد. از نظر هابرماس برای تبیین رابطه درونی حقیقت و توجیه فقط می‌توان به عمل متقابل بین اعمال و گفتمان استناد نمود. فقط تأثیر متقابل دو نقش متفاوت پراگماتیک مفهوم حقیقت که در چارچوب‌های عملی و گفتمان عقلانی ایفا می‌شود، می‌تواند تبیین کند که چرا توجیه موفق یک باور مطابق با معیارهای خاص ما، در راستای اثبات حقیقت مستقل از چارچوب باور موجه است.
صفحات :
از صفحه 137 تا 174
مشخصات اثر
کثرت روش شناسی پژوهش: افول پوزیتیویسم یا مرگ حقیقت؟
نویسنده:
محمود مهرمحمدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد,
چکیده :
خطر فرو افتادن طیف گسترده و شناخته شده پژوهش های کیفی به ورطه هولناک انکار حقیقت و هیچ انگاری در لوای عطش آزادسازی فهم، معنا و پژوهش از چنبره، هژمونی و انحصار روش های کمی به خصوص برای جوامع علمی مانند ما که در آستانه شکستن انحصار روش شناختی و توجه به روش شناسی های غیرمتعارف هستند، بسیار جدی است. این خطر مبتنی بر حقیقت وجود ویژگی های «دوگانه» یا تقابل های معنادار و مهمی است که میان روش شناسی های کمی و کیفی وجود دارد. فائق آمدن بر این خطر نیز مستلزم توجه به «سه گانه ها» یا «سه وضعیتی هایی» است که نشان می دهد گریز از «قطعیت» موعود و البته موهوم کمی گرایی نباید به پناه ناگزیر به «نسبیت» و هیچ انگاری در لوای پژوهش کیفی بینجامد، بلکه وضعیت سومی به نام «کثرت» نیز متصور است و باید به عنوان پناهگاه کیفی گرایان به رسمیت شناخته شود. نگارنده تلاش نموده است تا پاره ای از دوگانه هایی که منشا سوء تفاهم های برخی کیفی گرایان شده را مطرح نماید و نیز سه گانه هایی را که موجب خلاصی از این سوء تفاهم ها و رها شدن کیفی گرایی از نسبت های به چسب و ناچسب است، تبیین نماید. نتیجه این که طرفداران رویکردهای کیفی باید ضمن مغتنم شمردن مفهوم کثرت از فرو غلتیدن به دام نسبیت بر حذر باشند و بدین ترتیب به این رویکرد جدید پژوهش، اعتبار و وجاهت بخشند. برای خلاصی از این دام، علاوه بر تبیین نظری حد فاصل میان قطعیت تا نسبیت که همان کثرت است به موضوع التزام به رفتار روشمند توسط پژوهشگران، به ویژه پژوهشگرانی که هنجارشکنانه به سمت رویکردهای غیرمتعارف روی می آورند، تاکید شده است.
صفحات :
از صفحه 27 تا 46
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 28