جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب الملخص و الذخیره شریف مرتضی علم الهدی، دو کتاب در علم کلام است که هم از حیث اشتمال بر عمده مسائل کلامی، و هم از جهت تشریح و توضیح موضوعات در بیشتر ابواب کلامی، آثاری ارزشمند در میان نگاشته های شریف مرتضی بشمار می آیند. درخصوص هر دو کتاب، پرسش ها و نقاط ابهام مهمی قابل طرح است که از آن میان، نحوه تدوین آن ها و نسبت میان این دو کتاب، از اصلی ترین پرسش هایی است که باید بجد بدان ها پرداخت. نویسنده در نوشتار حاضر می کوشد با تحقیق و تدقیق در شواهد و قرائن موجود به پرسش هایی از این دست پاسخ دهد: ترتیب و مراحل تألیف دو کتاب الملخص و الذخیره به چه صورت بوده است؟ الملخص و الذخیره از حیث ساختار و محتوا چه نسبتی با یکدیگر دارند؟ علت اشتراک فصول پایانی الملخص با فصول ابتدایی الذخیره چیست؟ فصولی که در اصل در الملخص و الذخیره وجود داشته است و اکنون در دست نیست کدامند؟ وی پیش از پرداختن به نسبت دو کتاب الملخص و الذخیره، نخست نگاهی دقیق به ویژگی های ساختاری هر یک از کتب دارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 54 تا 69

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

پیوست و تکمله مقاله «نکاتی درباب ساختار و نسبت دو کتاب المُلخّص و الذخیره شریف مرتضی»

نویسنده:

حمید عطایی نظری

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

چکیده :

نویسنده در نوشتار زیر، نقطه نظرات دکتر حسن انصاری را درخصوص مقاله خود تحت عنوان «نکاتی در باب ساختار و نسبت دو کتاب الملخص و الذخیره شریف مرتضی» ارائه می دهد. دکتر انصاری پیرامون برخی مطالب و موضوعات مطرح در آن مقاله، یادداشتی در صفحه بررسی های تاریخی سایت کاتبان، نگاشته بودند. نویسنده نوشتار مذکور، برخی فواید مورد اشاره دکتر انصاری را که در مقاله خود بدان ها اشاره نکرده است نقل می کند. همچنین اهم موارد مورد اختلاف میان نظر دکتر انصاری و خود را در خصوص مساله یاد شده و نیز چندین ملاحظه دیگر، بیان می دارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 74 تا 79

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقد و بررسی رساله الباب المفتوح إلی ما قیل فی النفس والروح (اثر علامه زین الدین بیاضی)

نویسنده:

حمید عطایی نظری

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مدخل آثار(دانشنامه آثار)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی اندیشه‌های کلامی فیاض لاهیجی

نویسنده:

حمید عطایی نظری

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

چکیده :

ملاّعبدالرزّاق لاهیجی (م 1072 ق) متخلّص به فیّاض، یکی از بزرگترین متکلّمان در طول تاریخ کلام اسلامی و برجسته ترین متکلّم شیعی در دوران متأخّر بوده است. او با نگارش آثار ارزشمند کلامی، نقش بسیار مهمّی در دفاع از عقاید تشیّع و تقویت ایمان دینی مردم ایفا نمود.بررسی های انجام شده در آثار کلامی وی نشان می دهد که اگر چه نظرها و دیدگاه های لاهیجی در بسیاری از موضوعات کلامی مطابق و موافق دیدگاه های عرف متکلّمان شیعه است؛ لکن با وجود این او در برخی از مسائل مانند: فاعلیّت الهی، حسن و قبح عقلی و معجزات پیامبر(ص) دارای آراء و اندیشه هایی خاصّ و متفاوت با دیگر متکلّمان بوده است. فیّاض از جمله متکلّمانی بود که پس از تأسیس مکتب کلام فلسفی به دست خواجه نصیر الدین طوسی(م 672 ق) از وی پیروی نمود و آثار خود را به شیوه مرسوم در سنّت کلام فلسفی به نگارش درآورد. لاهیجی در نگاشته های خودش در صدد بر آمد که همانند خواجه و حتّی بیش از او، با استفاده از اصول، قواعد و اصطلاحات فلسفه مشّاء، به تقریر و تبیین مباحث کلامی بپردازد و از این حیث تأثیر فراوانی بر فرایند فلسفی شدن علم کلام در تشیّع داشت. در واقع جریان فلسفی شدن کلام شیعه که از زمان خواجه نصیر آغاز شده بود، بار دیگر توسّط فیّاض و با نگارش آثار کلامی متعدّد با رویکرد و صبغه فلسفی نه تنها احیا شد، بلکه به اوج شکوفایی و اعتلای خود دست یافت.پایبندی و تقیّد شدید نسبت به حکمت مشّاء و به ویژه آراء و اندیشه های ابن سینا، استقلال فکری، آگاهى عمیق به افکار و عقاید فِرَق و مذاهب کلامی، ‏آشنایی کامل با عرفان و تصوّف و برخورداری از گرایش ها و تفکّرات عرفانی را می توان از ویژگی ها و مشخّصات فکری لاهیجی بر شمرد که به طور مشخّص بر نحوه تقریر و نگارش وی از مباحث کلامی تأثیر گذار بوده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

«فضولی» در کلام شیعه! نقد یک ابتذال، نقل یک انتحال

نویسنده:

حمید عطایی نظری

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مدخل آثار(دانشنامه آثار)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

چکیده :

کتاب «پگاه باور»، عنوان برگردان فارسی کتاب «مطلع الاعتقاد فی معرفة المبدأ و المعاد» نگاشته شاعر شیعی، ملا محمد فضولی بغدادی است که در سال 1390 به قلم حسین محمدزاده صدیق از سوی نشر ادیان به طبع رسیده است. نویسنده در نوشتار حاضر، کتاب مذکور را در بوته نقد و بررسی قرار داده است. وی در راستای این هدف، کاستی های مشهود در مقدمه و برگردان مترجم را در چندین بخش از جمله: دعاوی نسنجیده، ترجمه غلط، ضبط غلط نام ها، اغلاط نگارشی و حروف نگاشتی، و نابسامانی نمایه ها، مورد مداقه قرار داده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 56 تا 65

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

اولریش رودولف و کتاب ارزشمند او درباره ماتریدیه (کتاب: «ماتریدی و کلام اهل سنت در سمرقند»)

نویسنده:

حمید عطایی نظری

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ماتریدیه (اهل سنت)

چکیده :

اولریش رودولف استاد مطالعات اسلامی دانشگاه زوریخ سوئیسیکی از برجسته‌ترین اسلام شناسان و کلام پژوهان حال حاضر در اروپا است. از میان آثار رودولف، کتابی که بسیار مورد توجّه قرار گرفته، کتاب او درباره مکتب ماتریدیه با عنوان «ماتُریدی و کلام سنّی در سمرقند» است. نویسنده در نوشتار حاضر می کوشد کتاب مذکور را معرفی کرده و اهمیت آن را به محققان کلام پژوه گوشزد نماید. وی در راستای این هدف، نخست، آثار رودولف را به اختصار معرفی و نیز اشاره ای مختصر به فرقه ماتریدیه و وضعیت کنونی تحقیقات ایرانی درباره آن دارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 99 تا 104

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نگرشی بر نگارش های کلامی (5): واجب الاعتقاد علی جمیع العباد (نقد و بررسی کتاب)

نویسنده:

حمید عطایی نظری

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , نقد و بررسی کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه حلی

چکیده :

رساله کوتاه واجب الاعتقاد علی جمیع العباد در زمره آن دسته از آثار علامه حلّی قرار دارد که در آنها بطور عمده، اصلِ دیدگاههای اعتقادی امامیّه (در بخش کلامی آن) به همراه مهمترین دلیل برای اثبات هر یک از دعاوی مجال طرح یافته، و دیگر به ادلّه و اقوال مختلف در هر مبحث پرداخته نشده است. نویسنده، نوشتار حاضر را با هدف معرفی این اثر به رشته تحریر درآورده است. وی در راستای این هدف، نخست، انتساب رساله مذکور به علامه حلی، تاریخ نگارش، ساختار و نسخه های آن را مورد مداقه قرار داده است. در ادامه، ترجمه ای از این رساله را در بوته نقد و بررسی قرار داده و مهم ترین شروح و نیز حواشی آن را بر می شمرد. در نهایت، با ارزیابی با بیان چاپ های رساله و ارزیابی و یادآوری کاستی های دو چاپ از آن به تصحیح شیخ محمّد رضا انصاری قم، نوشتار را به پایان می رساند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 92 تا 104

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نگرشی بر نگارش های کلامی (6): الرسالة السَّعدیة

نویسنده:

حمید عطایی نظری

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

چکیده :

یکی از تألیفات ارزشمند علامه حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی، اثری است چنددانشی و در عین حال نسبتاً مختصر به نام «الرساله السعدیه » که گاه آن را «السعدیه » نیز خواند هاند. این رساله با بیان مقدماتی از دانش اصول فقه آغاز م یشود و پس از آن، فصلی در باب اصول پن جگانه اعتقادی آمده که همراه آن، چند موضوع فقهی نیز مطرح شده است. در نهایت، رساله، با دو فصل کوتاه در خصوص ترغیب به انجام برخی از اعمال عبادی و اخلاقی و تحذیر از ارتکاب پار های از منکرات خاتمه م ییابد. بدی نسان، رساله سعدیه مشتمل است بر مباحثی چند از علوم اصول فقه و کلام و فقه و اخلاق. علامه، چنانکه در دو موضع از مقدمه رساله تصریح کرده، این اثر را برای سعدالدین محمد بن علی ساوجی (آوجی) نگاشته و ثواب نگارش آن را به همو تقدیم کرده است. نا مگرفتن رساله مزبور به عنوان «سعدیه » نیز طبعاً به همین مناسبت است. نویسنده، نوشتار حاضر را با هدف معرفی رساله مذکور و بیان برخی از ویژگی ها و مختصات نگارشی آن، به رشته تحریر درآورده است. وی در راستای این هدف، نخست مسئله انتساب رساله سعدیه به علامه حلی و تاریخ نگارش آن را مورد دقت نظر قرار داده است. در ادامه، مباحث مربوط به ساختار، محتوا، نسخه ها، ترجمه ها، شروح و منتخبات، و چاپ ها را مطرح می نماید. در نهایت، ویراست دوم تصحیح عبدالحسین محمدعلی بقال از رساله سعدیه را در بوته نقد و بررسی قرار داده و با ارائه شاهد مثال هایی، نمونه هایی از این اغلاط را بازگو می کند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 81 تا 92

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نگرشی بر نگارش های کلامی (2): معرّفی انتقادیِ ویراست تذکرة الواصلین فی شرح نهج المسترشدین

نویسنده:

حمید عطایی نظری

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

چکیده :

نویسنده در نوشتار حاضر به معرفی و نقد تصحیحی از کتاب تذکره الواصلین فی شرح نهج المسترشدین نوشته عبدالحمید بن اعرجی حسینی که شرحی بر رساله کلامی نهج المسترشدین علامه حلی است، می پردازد. کتاب مذکور با تحقیق طاهر السلامی از سوی المرکز الاسلامی للدراسات الاستراتیجیه در سال 1436 ه.ق. به زیور طبع آراسته شده است. نویسنده نوشتار در راستای هدف مذکور، نخست نکاتی پیرامون کتاب تذکره الواصلین و نویسنده آن و همچنین دست نوشتهای بازمانده از آن بیان می کند. پس از آن به ارزیابی و نقد ویراست ارائه شده از این اثر می پردازد. وی با ارائه شاهدمثال هایی از متن تحصیح کتاب، کاستی های آن را بر می شمرد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 70 تا 88

مشخصات اثر

ثبت نظر

1 2 3 4 5 6 7 8

تعداد رکورد ها : 78

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.