جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
صفحه اصلی کتابخانه > جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  *برای جستجوی عین عبارت , عبارت مورد نظر را درون گیومه ("") قرار دهید . مانند : "تاریخ ایران"
  • تعداد رکورد ها : 336729
نقد مفهوم خدا از منظر یونگ بر مبنای خداشناسی استاد مطهری
نویسنده:
محسن قانعی؛ استاد راهنما: رضا رسولی شربیانی؛ استاد مشاور: زینب شکیبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مفهوم «خدا» از جمله مفاهیمی است که در عصر حاضر از دیدگاه‌های متفاوتی بدان پرداخته شده است. کارل گوستاو یونگ نیز در آثار متعدد خود با زمینه روان‌شناسی از این مفهوم در بیان آرای خود با احتیاط و گاه متناقض استفاده کرده است. از نظر او خدا در جان آدمی است و تصویر خدا مجموعه پیچیده‌ای از اندیشه‌هایی است که سرشت کهن الگویی دارند و میزان معینی از انرژی به کار رفته در فرافکنی را باز می‌نمایانند. در این میان پرسش از مفهوم خدا از پرسش‌های انسان مدرن محسوب می‌شود و مانند بسیاری از بحث‌های نوپدید دیگر حاصل گذار انسان از سنت به مدرنیته است. تبیین یونگ با استفاده از مفهوم ناخودآگاه در روانکاوی و تبیین استاد مطهری با استفاده از مفهوم فطرت در فضای اندیشه اسلامی است. هدف این پژوهش بررسی و نقد چارچوب کلی نظریه یونگ بر مبنای نظریه شهید مطهری است، که به روش توصیفی تحلیلی و نقد بیرونی ایــن هـدف دنبال شده است. برخلاف نظریه یونگ، مطهری با بهره گیری از میراث قرآنی، فلسفی عرفانی و علوم و فلسفه‌های جدید، تقریر جامع‌تری از نظریه فطرت ارائه می‌دهد. با بررسی آرا و نظریات شهید مطهری می‌توان گفت که نقدهایی جدی بر نظریه کهن‌الگوی یونگ وارد می‌شود که در این تحقیق به آن پرداخته شده است.
بررسی تطبیقی ظرفیت تعلم انسان و فرشتگان درقرآن وروایات
نویسنده:
طیبه طاهری اسمعیل کندی؛ استاد راهنما: علیرضا رستمی هراتی؛ استاد مشاور: حمیدرضا سروریان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
شرح و بیان مسئله پژوهشی: در نظام هستی شناختی اسلام انسان و فرشتگان به عنوان دو موجود متمایز با ویژگی ها، وظایف و جایگاه های خاص خود همواره مورد توجه متکلمان، فیلسوفان و مفسران قرآن بوده اند. انسان به عنوان خلیفه الله روی زمین از موهبت عقل اراده و توانایی یادگیری برخوردار است، در حالی که فرشتگان به عنوان موجوداتی مطیع و فاقد اراده ،وظایفی خاص در نظام خلقت بر عهده دارند. یکی از جنبه های مهم در مطالعه این دو موجود ،بررسی ظرفیت تعلم و دانش اندوزی آن هاست. این موضوع نه تنها از منظر فلسفی و کلامی حائز اهمیت است ،بلکه در قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام نیز به طور ویژه مورد توجه قرار گرفته است. قرآن کریم در آیات متعددی به موضوع دانش و تعلم اشاره کرده است برای مثال در سوره بقره، آیات 30 تا 33 به داستان خلقت آدم علیه السلام و تعلیم اسما به او اشاره می شود که نشان دهنده ظرفیت بالای انسان در یادگیری و دانش اندوزی است. از یک سو انسان به عنوان موجودی دارای عقل و اراده توانایی یادگیری تفکر و پیشرفت در زمینه های مختلف را دارد این ویژگی ها او را قادر می سازد تا به عنوان خلیفه الله مسئولیت های مهمی را در زمین بر عهده بگیرد. از سوی دیگر فرشتگان دانش محدود و خاصی دارند که از سوی خداوند به آن ها اعطا شده است این تفاوت ها نه تنها در جایگاه این دو موجود در نظام خلقت تاثیرگذار است بلکه نشان دهنده رویکرد متفاوت قرآن و روایات به مسئله دانش و تعلم است . روش شناسی :این پژوهش با استفاده از روش تفسیر موضوعی قرآن و تحلیل فلسفه اخلاق اسلامی به بررسی آیات و روایات مرتبط موضوع تعلم انسان و فرشتگان می پردازد. داده های تحقیق از طریق مطالعه کتابخانه ای و تحلیل محتوای آیات قرآن و روایات معتبر جمع آوری شده اند. پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق : در خصوص عنوان ظرفیت تعلم در انسان و فرشتگان مقاله ،پایان نامه یا کتابی به طور جامع در منابع الکترونیکی و کتابخانه ای یافت نشد. اهمیت و ارزش تحقیق : این پژوهش از منظر تئوری انسان شناسی دینی و فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی به دو پرسش بنیادین پاسخ می دهد . اول :تمایز هستی شناختی انسان و فرشتگان درقرآن کریم با طرح مفهوم تعلیم اسما درسوره بقره آیه سی و یک ،انسان را موجودی با ظرفیت کشف اسرار هستی و تسخیر طبیعت معرفی می کند .در حالی که فرشتگان به دانش تکوینی و اطاعت محض مجهزند این تمایز نیازمند بازخوانی فلسفی مفاهیمی مانند( اراده ،اختیار و مسئولیت پذیری)در نظام معرفتی اسلام است. دوم :نوآوری و پژوهش : پر کردن خلا مطالعاتی تطبیقی. مطالعات پیشین اغلب بررسی انسان با فرشتگان به صورت مجزا و نسبتا محدود پرداخته اند اما این تحقیق با رویکرد تطبیقی ساختارمند، تفاوت ها و شباهت های این دو موجود در حیطه های منشا دانش ،محدودیت های ادراکی و نقش انهادر نظام خلقت را تحلیل می کند. سه :اهمیت کاربردی ترویج فرهنگ علم محوری با استخراج مبانی دینی. تاکید بر تعقل (افلاتعقلون در بقره آیه چهل و چهار) می تواند الگویی برای نهادهای آموزشی اسلامی طراحی کند که بر تربیت انسان های پرسشگر و خلاق مناسب باشد و در برابر مادی گرایانی که انسان را موجودی صرفا مادی می دانند این تحقیق با استناد به قرآن انسان را موجودی چند بعدی ترکیبی( از عقل، روح و جسم) معرفی می کند که با داشتن ظرفیت علمی بالا ،قادر به تعالی تا مرزهای اسما الله است . اهداف تحقیق: تحلیل ویژگی های فرشتگان: شناخت ظرفیت های یادگیری فرشتگان به ما کمک می کند تا نقش آن ها در زندگی را بهتر درک کنیم . تحلیل آیات و روایات: بررسی آیات و روایات مرتبط می تواند به ما در درک تفسیرهای مختلف کمک کند و ما را به غنای علمی و دینی برساند. فرضیه ها :سوال اصلی تعلم انسان و فرشتگان از منظر آیات و روایات از چه ظرفیت و ویژگی هایی برخوردار است؟ سؤال فرعی 1:ظرفیت تعلم انسان و فرشتگان از منظر آیات و روایات چه شباهت هایی دارند؟ 2:ظرفیت تعلم انسان و فرشتگان از منظر آیات و روایات چه تفاوت هایی دارند؟ روش تحقیق :به شیوه کتابخانه ای کاربرد نتایج تحقیق :در انتشارات علمی
فرشته‌شناسی از دیدگاه علاّمه طباطبایی با تأکید بر المیزان
نویسنده:
بهجت موسوی احمدی؛ استاد راهنما: ابوالفتح پرهامی، قدرت الله خیاطیان؛ استاد مشاور: عبدالکریم زارع
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
واژه ملک و مشتقات آن نزدیک به نود مرتبه در آیات قرآن کریم آمده است.« اصل مَلَک ، مألَک به تقدیم همزه از ألوک به معنای رسالت است ، سپس لام در آن مقدم است و مَلّاک خوانده می شود و سپس همزه به دلیل کثرت استعمال حذف و به مَلَک تغییر پیدا می کند و هنگام جمع ، همزه آن بر گردانده شده و گفته می شود ملائکه.» (قرشی ، 1354، قاموس قرآن ، ج6 ، ص275). علامه طباطبائی (1281-1360 ه ش) در ذیل آیه 1 سوره فاطر بحث فرشتگان را این چنین مطرح می کند« جاعل الملائکه رسلا اولی اجنحه مثنی و ثلاث و رباع » ، کلمه " ملائکه " جمع ملک ـ به فتحه لام ـ است ، که موجوداتی هستند مخلوق خدا ، و واسطه هایی بین او و بین عالم مشهود ، که آنان را موکل بر امور عالم تکوین و تشریع کرده است ، و بندگان محترمی هستند که هرگز خدا را در هر صورتی که به ایشان فرمان بدهد نافرمانی نمی کنند ، و به هر چه مأمور شوند انجام می دهند. بنابرآین ، جمله « جاعل الملائکه رسلا » اشعار بلکه دلالت دارد بر اینکه تمام ملائکه ، چون کلمه ملائکه جمع است و در آیه با الف و لام آمده افاده عموم می کند ـ رسولان و واسطه هایی بین خدا و بین خلق هستند ، تا اوامر تکوینی و تشریعی او را انجام دهند ، و دیگر وجهی ندارد که ما کلمه «رسل » را که در آیه است ، اختصاص دهیم به آن ملائکه ای که بر انبیاء نازل می شدند ، با اینکه قرآن کلمه «رسل » را بر ملائکه ای که واسطه وحی نبودند نیز اطلاق کرده ،از آن جمله در آیه 61 سوره انعام فرموده «حتی اذا جاء احدکم الموت توفته رسلنا » و نیز در آیه21 سوره یونس فرموده:« انّ رسلنا یکتبون ما تمکرون » ونیز درآیه 31 سوره عنکبوت فرموده: « ولمّا جاءت رسلنا ابراهیم بالبشری قالوا انّا مهلکوا اهل هذه القریه » و کلمه « أجنحه » جمع « جناح » است که در پرندگان به منزله دست انسان است ، وپرندگان به وسیله آن پرواز می کنند ، و به فضا می روند و بر می گردند ، واز جایی به جای دیگر نقل مکان می کنند. وجود فرشتگان نیز مجهز به چیزی است که می توانند با آن کاری را بکنند که پرندگان آن کار را با بال خود انجام می دهند ، یعنی ملائکه هم مجهز به چیزی هستند که با آن از آسمان به زمین و از زمین به آسمان می روند ، و از جایی به جای دیگر که مأمور باشند می روند ، قرآن نام آن چیز را « جناح » (بال) گذاشته ، و این نامگذاری مستلزم آن نیست که بگوییم ملائکه دو بال نظیر پرندگان دارند ، که پوشیده از پَر است ، چون صرف اطلاق لفظ مستلزم آن جناح ، نیست ، همچنان که الفاظ دیگری نظیر جناح نیز مستلزم معانی معهود نمی باشد ؛ مثلاً ، وقتی کلمه عرش و کرسی و لوح و قلم و امثال آن را در باره خدای تعالی اطلاق می کنیم ، نمی گوییم عرش آنها و کرسی و لوح و قلمش نظیر کرسی و لوح و قلم ماست ، بله این مقدار را از لفظ جناح می فهمیم که : نتیجه ای را که پرندگان از بالهای خود می گیرند ، ملائکه هم آن نتیجه را می گیرند ، و امّا اینکه چطور ان نتیجه را می گیرند از لفظ جناح نمی توان به دست آورد. جمله « اولی اجنحه مثنی و ثلاث و رباع » صفت ملائکه است ، و کلمه «مثنی » و « ثلاث » و کلمه « رباع » هر سه الفاظی هستند که بر تکرار عدد دلالت دارند ، یعنی کلمه «مثنی »به معنای دو تا دو تا است ، و کلمه « ثلاث » به معنای سه تا سه تا ، و کلمه « رباع » به معنای چهار تا چهار تا است. گویا خداوند بعضی از فرشتگان را ، دو بال داده و بعضی را سه بال ، و بعضی را چهار بال . و جمله « یزید فی الخلق ما یشاء » ـ بر حسب سیاق ، خالی از اشاره به این نکته نیست ، که بعضی از ملائکه بیش از چهار بال هم دارند . « انّ الله علی کلّ شیء قدیر » ـ این جمله تمامی مطالب قبلی را تعلیل می کند ، ممکن هم هست تنها تعلیل جمله اخیر باشد ، ولی ـ احتمال اول روشن تر به نظر می رسد (طباطبائی ، 1363 ، تفسر المیزان ، ج 17 ص 5 ـ10). در کتاب بحار الانوار از کتاب اختصاص نقل کرده است که وی به سند خود از معلی بن محمد ، و او با اسقاط نام راویان از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده که فرمود : « خدای عزّوجلّ ملائکه را از نور آفرید » (مجلسی ، بحار الانوار ، ج 59 ، ص191 ، حدیث 48). و نیز در تفسیر قمی آمده که امام صادق (علیه السلام ) فرمود : ملائکه آب و طعام نمی خورند ، و برای او فرشتگانی دیگر است که تا روز قیامت یکسره در سجده اند ( قمی ، تفسیر قمی ، ج 2 ، ص 206 ) و نیز در تفسیر نور الثقلین آمده که امام صادق (علیه السلام ) به نقل از رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم ) فرموده :هیچ موجودی از مخلوقات خدا نیست که عددش بیشتر از ملائکه باشد (عروسی حویزی ، تفسیر نورالثقلین ، ج 4 ، ص 34 ،حدیث 20 ). و نیز در تفسیر قمی آمده که امیر المؤمنین ( علیه السلام ) در باره خلقت ملائکه فرموده : خدایا ملائکه را بیافریدی و در آسمانت جای دادی ، ملائکه ای که نه در آنان سستی هست و نه غفلت ، و نه در ایشان معصیتی مفهوم دارد. آری آنها داناترین خلق تو به تو هستند وترسنده ترین خلق تو از تواند ، و مقرب ترین خلق تو به تواند و عامل ترین خلق تو به فرمان تواند ، نه خواب بر دیدگان ایشان مسلط می شود ، و نه سهو عقول ، و نه خستگی بدن ها ، ایشان نه در پشت پدران جای می گیرند ، و نه در رحم مادران ؛ و نه خلقتشان از ماء مهین است ، بلکه تو ای خدا ایشان را به نوعی دیگر ایجاد کرده ای ، و در آسمانهایت منزل دادی ، و با جای دادنت در جوار خود اکرامشان کرده ای ، و بر وحی خود امین ساختی ، و آفات را از ایشان دور کردی ، و از بلاها محافظتشان فرمودی ، و از گناهان پاکشان ساختی ، اگر قوت تو نبود خود قوی نمی شدند ، و اگر تثبیت تو نبود خودشان ثابت قدم نمی گشتند و اگر رحمت تو نبود اطاعت تو نمی کردند ، و اگر تو نبودی آنها هم نبودند . لیکن اگر آنها که این همه نزد تو مقام دارند ، و تو را اطاعت می کنند و نزدت دارای منزلتند ، و غفلتشان از امر تو اندک است ، آنچه را که از تو بر ایشان پوشیده مانده ، مشاهده می کردند ، و آن عظمت را که تا کنون از تو پی نبرده ان
نقد و بررسی دیدگاه شرق شناسانه‌ی کارن آرمسترانگ درباره‌ی رویدادهای زندگانی پیامبر اکرم (ص)
نویسنده:
مرسل نصری؛ استاد راهنما: جواد موسوی؛ استاد مشاور: محمدعلی رنجبر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
قرن‌هاست که جهان غرب با جهان اسلام چه در میادین جنگی و چه در میدان اندیشه در تقابل با هم قرار گرفته‌اند‌. با توجه به شکست غربی‌ها در جنگ‌های صلیبی - که سعی در تصرف سرزمین‌های اسلامی داشتند - این بار تهامات خود را به جانب پیامبر اسلام(ص) سوق دادند‌. آنها سعی کردند با تهمت و افترا و تخریب شخصیت ایشان برتری خود را در مقابله با مسلمانان و دین اسلام نشان دهند‌. چنین رویه‌ای برای مدت‌ها رو به فزونی رفت با این حال برخی از خاورشناسان نیز در این میان سعی کردند تا حدی منصفانه به زندگی پیامبر اسلام(ص) و تاریخ اسلام بپردازند‌. در سال‌های اخیر (به‌ویژه از نیمه دوم قرن بیستم) برخی از خاورشناسان به نشر آثار معتدل‌تر و نیز همسو با منابع تاریخ اسلام کرده‌اند. یکی از این خاورشناسان کارن آرمسترانگ است‌. اگرچه آرمسترانگ یک نویسنده غربی بود، لکن سعی می‌کرد زندگانی پیامبر(ص) را از منظری عینی مورد بررسی قرار دهد و در جاهایی که لازم بود، ذهنیت غربی را به دلیل عقاید غیرمستند و غیرمنصفانه‌اش در مورد آن حضرت را مورد انتقاد قرار داد‌. آرمسترانگ، تحت تأثیر جنبه انسانی و طبیعت صلح‌آمیز محمد(ص) قرار گرفت‌. حال این مسئله مطرح می‌شود که کارن آرمسترانگ تا چه حد توانسته است در معرفی پیامبر اسلام(ص) با تواریخ اسلامی همسو باشد و چه لغزش‌ها و اشتباهاتی در کتاب وی همچون سایر آثار غربیان وجود داشته است؟
جایگاه تبرّی و تولّی در سلوک توحیدی با تکیه بر اندیشه امام خمینی (ره)
نویسنده:
طاهره عباسپور؛ استاد راهنما: رضا الهی منش؛ استاد مشاور: حسین مطیع
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پروردگار رب العالمین ، ولایت مطلقه خود را در عالم هستی ( هم تکوینی و هم تشریعی) منحصرا به عهده دارد.‌اسم ولّی خداوند در عالم هستی مظهر می طلبد، ولّی خداوند کسی است که مقامات سیرو سلوک الی الله را طی کرده، از خود فانی شده، اراده او اراده الهی و گفتار و عمل او، کلام و فعل خداوند شده است.‌ او واسطه فیض الهی به بندگان مؤمن و موحّد خداوند است. انسان کاملی که به مقام ولایت رسیده و همه امورش تحت تدبیر کامل خداوند عهده داری می شود. تولّی پذیرفتن ولایت اولیاء الله و تبرّی دوری و بیزاری جستن از دشمنان آنهاست. این تولّی و تبرّی همه مراتب وجودی انسان و همه امور ظاهری ، باطنی و معنوی او را دربرمی گیرد. سالکی که عزم و اراده بر سیر و سلوک معنوی و عروج روحانی دارد. به اولیاء الهی که خود طی طریق کرده و به نهایت مراتب کمال رسیده اند، متمسک شده و او را راهنما و رهبر و کارساز و عهده دار همه امورش در اسفار اربعه می کند. او در سلوک توحیدی از خود سلب اختیار و قدرت و علم کرده و رشته امورش را به عهده ولّی خدا واگذار می کند. در این سفر روحانی قدم اول برداشتن حجابها و موانعی است که اورا از این سفر باز می دارد، حب نفس، حب دنیا ،وسوسه های شیطان، رفتار و گفتار اهل باطل و طاغوت، و قبول ولایت آنها مانع سلوک توحیدی سالک است. رویگردانی و اعراض و انصراف از ولایت آنها ( تبرّی) و بغض قلبی، شرط لازم و مقدمه سلوک است. در مقابل تولّی به ولایت انسان کامل هم در محبت قلبی و هم در معرفت و شناخت نسبت به آنها و هم در عمل و اطاعت از آنها، قدم بعدی است. معرفی آثار و دیدگاه‌های علما و عرفای متقدم و متأخر و به ویژه اندیشه عرفانی حضرت امام خمینی رحمه الله علیه، ما را در شناخت این مسیر یاری می کند.
فضیلت و رذیلت اخلاقی از نظر سهروردی و ملاصدرا
نویسنده:
زهرا لک زائی؛ استاد راهنما: حسن رهبر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رفتارها و ویژگی‌های انسانی زمانی ارزشمند تلقی می‌شوند که فرد را در مسیر دستیابی به کمال واقعی یاری رسانند یا زمینه تحقق آن را مهیا سازند. بر پایه تعالیم اسلامی، کمال نهایی انسان و سعادت حقیقی او در نیل به مقام قرب الهی معنا می‌یابد. لذا هر عملی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم باعث تقرب انسان به خدا گردد، فضیلت اخلاقی محسوب می‌شود؛ و برعکس، هر عملی که سبب دوری از خدا شود، از نظر اسلام رذیلت اخلاقی است. معیار اصلی فضیلت یا رذیلت بودن عمل، میزان تقرب یا تبعید آن از خداوند است. در نتیجه، برخی رفتارهایی که در دیدگاه‌های اخلاقی دیگر فضیلت تلقی می‌شوند—مانند شجاعت یا دانش—چنانچه باعث دوری فرد از خدا شوند، در چارچوب اخلاق اسلامی به عنوان رذیلت مطرح می‌شوند. چرا که اخلاق و صفات اخلاقی، وسیله‌ای برای نیل به هدف نهایی یعنی تقرب الهی هستند و نه هدف نهایی خودشان. بنابراین، اگر علمی باعث انحراف از راه حق شود، از منظر اسلامی نه تنها فضیلت نیست بلکه نوعی رذیلت است. متون اسلامی نیز علمای فاسد و کسانی که از دانش خود برای رسیدن به اهداف دنیوی استفاده کرده‌اند را به شدت مورد نکوهش قرار داده‌اند. جامعه‌ای که بر پایه فضایل اخلاقی شکل گرفته باشد، سرمایه‌ای معنوی برای حرکت به سوی سعادت ابدی به‌شمار می‌آید. چنین جامعه‌ای، بستری مناسب برای رشد انسان‌ها و رسیدن به کمال حقیقی فراهم می‌آورد. اخلاقی که هیچ ارتباطی با رذایل ندارد و تماماً در خدمت رشد فضایل است، مسیر زیستن درست را برای انسان‌ها مشخص می‌کند و در مقابل، رذایل را حذف می‌کند. پرهیز از رذایل اخلاقی و گام نهادن به‌سوی فضیلت‌ها، منجر به انسجام اجتماعی، ارتباط مؤثر انسانی و شکوفایی جامعه می‌شود. چنین جامعه‌ای درک صحیحی از حق و باطل خواهد داشت و روابط اخلاقی نیرومندتری در آن شکل می‌گیرد. در مقابل، رواج رذایل موجب فرسایش ایمان، ضعف در روابط انسانی و مانعی برای رشد فردی و جمعی است. از جمله رذایلی که باید از آن‌ها دوری کرد عبارت‌اند از: خودبینی، غرور، دروغ، تمسخر، غیبت، بدگمانی و تجسس. در سنت فکری اسلامی، متفکران مختلف، دیدگاه‌های متنوعی درباره فضیلت و رذیلت داشته‌اند. در این پژوهش، تلاش بر آن است که دیدگاه دو فیلسوف برجسته، سهروردی و ملاصدرا، بررسی و تحلیل گردد. 1. دیدگاه سهروردی نسبت به ویژگی‌های اخلاقی پسندیده و ناپسند چگونه تعریف می‌شود؟ 2. ملاصدرا، فضایل و رذایل اخلاقی را با چه رویکردی مورد تبیین قرار می‌دهد؟ 3. چه اشتراک‌ها و تمایزهایی میان دیدگاه سهروردی و ملاصدرا در زمینه‌ی مفاهیم فضیلت و رذیلت اخلاقی وجود دارد؟
بررسی دیدگاه مفسران در مورد ظلم منسوب به سه پیامبر بزرگ خداوند در قرآن حضرت آدم (ع) و حضرت موسی (ع) و حضرت یونس (ع)
نویسنده:
فائزه ذاکری امین؛ استاد راهنما: الهه هادیان رسنانی؛ استاد مشاور: حسن اصغر پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
از آنجا که به طور تقریبی همه ی ما مسلمانان بر عصمت پیامبران معتقدیم و مسئله ی عصمت داشتن پیامبران را یکی از اصول پیام آوران خداوند می دانیم که به دور از گناه و معصیت پیامبران مسئله ایست که خداوند در وجود آنها قرار داده است،اما موضوعاتی که در قرآن کریم در رابطه با نحوه ی عملکرد و زندگی پیامبران خداوند وجود دارد ،اختلافاتی را در ذهن انسان درباره ی عصمت ایشان به ارمغان می آورد که آدمی را به تحقیق و پژوهش فرا می خواند تا بتواند ادله ای در جهت عصمت پیامبران در ذهن بشریت بیش از پیش ثبت نماید. در میان این آیات،آیاتی وجود داردکه واژه ی "ظلم" و غفران آن را درباره ی سه پیامبر بزرگ خداوند یعنی حضرت آدم علیه السلام و حضرت موسی علیه السلام و حضرت یونس علیه السلام مطرح می کند که دشواری و پیچیدگی بسیاری در رفع تشابه برای مفسران قرآن ایجاد کرده است و به نظر می رسد بسیاری از مفسران و مترجمان قرآن کریم، از عهده ی تفسیر و ترجمه صحیح این آیات بر نیامده اند و نتیجه ی مطلوبی برای اثبات عصمت این سه پیامبر بزرگوار به دست نیامده است. در این پژوهش سعی داریم تا با بررسی تفاسیر و ترجمه های گوناگونی که در راستای این موضوع موردنظر در رابطه با سه پیامبر بزرگ خداوند مطرح است، به دقیق ترین تفسیر و ترجمه که معنا و مفهوم دقیق را همراه با حفظ مقام و منزلت سه پیامبر بزرگ الهی است، دست یابیم تا چالش ها و نقدهای تفاسیر و ترجمه ها را براساس تفسیر درست این آیات واکاوی کنیم و به نتیجه قطعی درباره ی عصمت این سه پیامبر بزرگ خدا برسیم.برای پژوهش مورد نظر از جریانات تفسیری نظیر تفاسیر اهل حدیث مانند:(ابن ابی حاتم،تفسیر القرآن العظیم،تفسیر مأثور اهل سنت، قرن چهارم،سال نشر:1419ق)،(تفسیر فی ظلال القرآن سیدقطب(ترجمه فارسی)،تفسیر اجتماعی قرآن قرن چهاردهم،سال نشر1387ش)تفاسیر اشاعره مانند: (تفسیر القرآن العظیم "تفسیر ابن کثیر" تفسیر قرآن با قرآن)،(الجواهر الحسان فی تفسیر القرآن"تفسیر ثعالبی" تالیف ابو زید عبدالرحمن)تفاسیر معتزله مانند(الکشاف اثر محمود بن عمر زمخشری،تفسیر ادبی قرآن)و تفاسیر کلامی شیعه امامیه مانند:( مجمع البیان فی تفسیر القرآن اثر فضل بن حسن طبرسی(م548ق) ،(الکاشف اثر محمد جواد مغنیه "م1400ق")و(مکارم شیرازی،ناصر و همکاران،تفسیر نمونه،تفسیر اجتهادی و اجتماعی جامع،قرن پانزدهم ،سال نشر:1380ش) و....مورد استفاده قرار می گیرد و برای کامیابی در این پژوهش با بررسی واژگان قرآنی و تفاسیر مربوط به موضوع مورد نظرهمراه با استخراج معانی آن و مفهوم اصلی لغت، تفاسیر گوناگون دیگر را بررسی می نماییم.
بررسی تطبیقی دیدگاه ویتگنشتاین و علامه طباطبائی در باب زبان دین
نویسنده:
عطا پاشائی انوریان؛ استاد راهنما: مهدی دشت بزرگی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این پژوهش به بررسی تطبیقی دیدگاه‌ ویتگنشتاین و علامّه طباطبائی در باب زبان دین می‌پردازد. فصل اول به کلیات و مفاهیم تحقیق پرداخت می‌کند. فصل دوم دیدگاه و مبانی ویتگنشتاین بررسی شده است. فصل سوم دیدگاه و مبانی علامّه طباطبائی بررسی شده است. فصل چهارم بررسی تطبیقی مبانی و نظرات این دو فیلسوف در باب زبان دین پرداخت شده است. ویتگنشتاین اول در رساله منطقی ـ فلسفی می‌گوید: زبان ابزاری برای تصور واقعیت است و قبل از زبان باید واقعیتی باشد تا گزاره‌ایی معنا دار تحقق یابد. وی در مباحث خداشناسی و مباحث اخلاق و متافیزیکی سکوت را بهترین مسیر در این وادی پیشنهاد می‌دهد. اما در فلسفه متاخر خود در کتاب پژوهش‌های فلسفی دین را امر معنادار می‌داند، وی می‌گوید دین در بازی‌های زبانی که تحت یک صورت زندگی معین است معنادار تلقی می شود. اما علامّه طباطبائی واقعگرا می‌باشد وامور دینی را معنادار می‌داند وی معتقد به صدق و عینیت گزاره‌های دینی و خصوصـاً گـزاره‌هـایی درباره ذات و صفات خداوند است. در مسئله زبان دین وی قائل به عرفی بودن گزاره های دینی است یعنی همانگونه که آحاد مردم برای استفاده از تفهیم و تفهّم مطلبی از یک نظام ادبیاتی و ساختار جمله بندی صحیح و واژگانی موجود استفاده می‌کنند، خداوند حکیم هم در انتقال این معارف به وسیله قرآن از این ابزار برای انتقال معانی استفاده کرده است.
دلالت های تربیتی سوره فیل: با رویکرد تطبیقی از دیدگاه تفاسیر فریقین
نویسنده:
محمدرضا توکلی؛ استاد راهنما: علی اصغر سام دلیری؛ استاد مشاور: رضا سلم آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
سوره فیل یکی از سوره‌های پرمفهوم قرآن کریم است که به واقعه تاریخی لشکرکشی ابرهه به مکه و نابودی سپاه او به دست پرندگان ابابیل اشاره دارد. این سوره علاوه بر بیان یک رویداد تاریخی، حاوی دلالت‌های تربیتی عمیقی می‌باشد. پیشینه پژوهشی نشان می‌دهد که بیشتر تحقیقات به جنبه‌های تاریخی یا تفسیری سوره فیل پرداخته اند و کمتر به جنبه‌های تربیتی آن از دیدگاه فریقین توجه شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی دلالت‌های تربیتی سوره فیل و تحلیل تطبیقی آن از دیدگاه مفسرین اهل تشیع و اهل تسنن انجام شده است. این پژوهش با استفاده از روش گردآوری، کتابخانه‌ای و اسنادی و با رویکرد تطبیقی مبتنی بر منابع تفسیری، تاریخی و حدیثی به بررسی پیامدهای تربیتی سوره فیل در زمینه عدالت الهی، توکل بر خدا، نقش ایمان در پیروزی و اهمیت عبرت آموزی از تاریخ می‌پردازد. یافته‌های این تحقیق می‌توانند به عنوان الگوهای عملی در تربیت نسل‌های آینده مورد استفاده قرار گیرند و در بازسازی ارزش‌های اخلاقی در جامعه نقش کلیدی ایفا کنند.
نقد دیدگاه های غیرواقع نمائی گزاره های تاریخی قرآن ( با تاکید بر پاسخ به شبهات مستشرقان )
نویسنده:
عادل حسین؛ استاد راهنما: حسین علوی مهر؛ استاد مشاور: باقر ریاحی مهر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
واقع نمایی زبان قرآن از مبحث زبان دین محسوب می‌شود. این بحث در عصر حاضرازغرب آغاز به کار نمود و در ادامه از سوی دانشمندان اسلامی وارد حوزه اسلام شد. مستشرقان با اهداف مختلف از جمله جلوگیری از نشر و وسعت اسلام، گزاره‌های قرآنی بالخصوص گزاره‌های تاریخی آن را غیر واقع نما و غیرمعرفت بخش می‌دانند که هیچ واقعیت و حقیقت خارجی ندارد و زبان این گزاره‌ها را ابرازگرایی یعنی به جز بار احساسی که ناشی از حوادث یا احساسات انسان های متدین هست، نمادین یعنی حیرت زا، رمزی یا اشاری که مقصود و مراد آن به خوبی واضح نیست و اسطوره‌ای یعنی گزاره های باطل و افسانه، تلقی نموده‌اند. بنا براین ضرورت ایجاب می‌کند که برای پند آموزی که متوقف بر واقع نمائی است وسد باب اهداف غربیان، در تحقیقی جامع به این بحث پرداخته شود. رساله حاضر با هدف نقد و بررسی دیدگاه‌های غیر واقع نمائی و شبهات خاورشناسان پیرامون گزاره‌های تاریخی قرآن با روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده است. با توجه به ادله عقلی، نقلی و تاریخی، نگارنده براین باور است که گزاره‌های تاریخی قرآن واقع نما ومبنی برحقیقت بوده چنانچه دانشمندان حتی برخی از محققان غربی نیز به این مطلب، اعتراف نموده اند. نتائج ودستاوردهای مهم تحقیق در موارد ذیل خلاصه می شود • تحقیق مستقل و جامع با چینش وموضوع نومربوط به بحث مورد نظر • پاسخ به شبهات مطرح شده از سوی خاورشناسان که به دور از واقعیت بوده است.
  • تعداد رکورد ها : 336729