جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

انسان به طور فطری خواهان دستیابی به لذت وسعادت است .لکن هر شخص با توجه به شناختی که از خود وعالم یا عوالم پیرامونش دارد درمصداق خارجی به دنبال نوعی خاص از سعادت می رود .اما عقل سلیم و نقل معصوم تنها نوع خاصی از سعادت را حقیقی ولایق شان انسان دانسته ودیگر سعادتها را مجازی ونالایق انسانمی داند . در اینجا ازحیث عقلی به فرموده های دو فیلسوف عقل نگر علامه سید محمد حسین طباطبایی(ره) وشیخ الرئیس بو علی سینا (ره)واز حیث نقلی به آیات الهی و روایات معصومین(علیهم السلام )نظری می افکنیم.شیخ با پذیرش سعادت بدن به واسطه تعدیل درقوای جسمانی سعادت حقیقی را مربوط به نفس وآنرا در این می داند که نفس ناطقه به جهانی عقلی تبدیل شود که در آن، صورت همه‌ی هستی و نظام معقول آن و خیری که به آن إفاضه می‌شود، نقش بندد .درنتیجه بتواند چیزی را که حُسن و خیر مطلق و کمال حق است، مشاهده کند و با آن متحد شود.علامه نیز با پذیرش سعادت بدن- به سبب دوری از افراط وتفریط در قوای بدنی- کمال جوهر عاقل یعنی نفس را درآن می داند که با رهایی از عالم ماده وخیال به عالم عقلی نائل آمده در آن تعقل ذات و حق نخستین تا جایی که وصول به آن ممکن باشد با روشنی خاص خود تحقق یابد. پس در این هنگام به جمیع لذائذ و سعادات بدون هیچگونه اشتغال بعضی از بعض دست می یابد در واقع کمال حقیقی برای انسان، همان وصول او به کمال حقیقی خویش، از نظر ذاتی و عوارض ذاتی است یا وصول او به کمال نهایی خود، از نظر ذات و وصف و فعلکه همان «فنای ذاتی» و «فنای وصفی» و «فنای فعلی» در حق سبحان است که از آن تعبیر به توحید ذاتی و اسمی و فعلی می‌شود [وَحدَهُ، وَحدَهُ، وَحدَه] و این مقام عبارت است از اینکه انسان در اثر این شهود در می‌یابد که هیچ ذاتی و وصفی و فعلی، جز برای خداوند سبحان برای دیگری وجود ندارد. و اما خداوند ومفسران کلام او ( تعالی)یعنی ائمه معصومین(علیهم السلام)خوشبختی وسعادت بدن ونفس انسان را مورد توجه قرارداده خوشبختی بدن مادی را دررسیدن به بهجت وسرور فردی واجتماعی البته به شرط حفظ شان وکمال روح که حقیقت انسان است میدانند وخوشبختی وسعادت نفس را دردخول انسان در بهشت ابدی وتنعم از نعمتهای آن معرفی می نمایند جایی که الم وغمی در آن راه نداشته لذائذ غیر قابل وصفی رادر خود جمع کرده ورضوان الهی راجلوه گر مینماید.بنابرآنچه مذکور گردید :عقل ونقل گرچه خوشبختی مادی را فی الجمله می پذیرند ولکن کمال و سعادت حقیقی انسان رادر رسیدن به بالاترین مراتب عقلانی و لقائ حق مطلق میدانند که دراین دنیا به سبب ضعف عالم ماده در مرتبه ای نازلتر ودر عالم آخرت در مرتبه ای والاتر است. (ناگفته پیداست که: با چنین وصفی که از سعادت حقیقی بیان گردید لذتها وسعادتهای مادی گرایانه که تنها مربوط به بدن فانی محفوف به انواع آلام وغمها وزودگذرمی باشند مجازی بوده ودر مقابل سعادت واقعی نفس ناطقه که جاودانه خالص و ابدی است بسیارپست و ناچیز است.)

این پروژه با عنوان « نشاط وشادی در ادیان اسلام و زرتشت » در چهار فصل نگارش یافته است. قبل از فصول، کلیّات و روش تحقیق آورده شده که شامل بیان مسأله، پیشینه تحقیق، سوالات و فرضیات تحقیق و ... می باشد .شادی و نشاط نیاز طبیعی انسان است و در همه افراد وجود دارد و باید به درستی به آن پاسخ داده شود استاد مطهری ، نیاز به شادی و نشاط را مانند نیاز به غذا می داند که ضرورتی اساسی برای ادامه حیات و سلامت جسم و روان انسان است . روانشناسان علاقمند به مطالعه در حوزه شادی و شادابی ، بر شیوه های مثبت زندگی کردن و از جمله بر قضاوت های شناختی و ادراکی ما درباره آسایش متمرکز شده اند . به عبارت دیگر می خواهند بدانند چه چیزی انسان را شاد می کند و تعریف و درک ما از شادی و شادابی چیست ؟ به عنوان مثال : آیا پول و ثروت کلید شادی و شادمانی است و آدم های ثروتمند از آدام هایی که زندگی آنان تامین نیست شادترند ؟ شاید کسانی که دچار مشکلات اقتصادی و معیشتی هستند بر این باور باشند که افراد ثروتمند حتما از زندگی شادمانه تری برخوردارند این افراد اگر معتقدند که پول شادی می آورد در این باور خود تجدید نظر کنندشادی یک نوع احساس رضایتمندی است که موجب سلامتی جسم و روح انسان می شود.وقتی جسم و روح سالم باشد بی تردید عقل و خرد نیز عملکردهای سالمی را برای زندگی انسان تدارک می بیند.باید توجه داشت که شادی و نشاط هم در بُعد فردی و هم در بُعد اجتماعی مقوله بسیار اثرگذاری است. جامعه ای که از نشاط برخوردار نباشد، جامعه ای کم تحرک، ناامید و بدون انگیزه خواهد بود و پیامدهای منفی را به دنبال خواهد داشت.

رنج و شادی، دو حالت درونی است که‌‌‌‌‌‌ تقریباً بیشترِ انسان‌ها به‌نوعی با آن ارتباط دارند. انسان در سختی و کَبد آفریده شده و در طول زندگی نیز با مشکلات مختلفی روبه‌رو است. مدیریت آنها می‌تواند او را از اَلم و رنج برهاند و در دلِ بلایا مسیری شادی‌آفرین به وی بنمایاند. از سوی دیگر، عدم مدیریت مشکلات موجب اختلالات عصبی و گاه نارضایتیِ او از زندگی می‌گردد. برخی از ادیان برای مدیریت مشکلات و رسیدن به شادی، براساسِ جهان‌بینی خویش، برنامه‌‌هایی ارائه نموده‌اند تا رنج را ریشه‌کَن کنند یا تحمل آن را برای انسانْ آسان نموده و در این دنیا وی را به‌شادمانی برسانند.در آموزه‌‌‌‌‌‌‌های اسلامی و تعالیم بودا برای دستیابی به این امر، راهکارهایی ارائه شده است. نوشته پیشِ رو به‌روش توصیفی‌تحلیلی به‌دنبالِ دست‌یافتن به راهکارهای اسلام و بودیسم جهت رهاییِ از رنج و دستیابی به شادمانی و مقایسه و تحلیل آنهاست.اسلام با پذیرش رنج و مصیبت در زندگی انسان, آن را هدفمند و فرجام آن را خیر و خوبی و وسیله‌ای برای رسیدن به کمال می‌داند. یکی از آموزه‌های مهم آیین بودا نیز اصل رنج است. براساس آن مهم‌ترین خصیصه زندگی انسان رنج در زندگی می‌باشد که پس از انجام دستورات هشت‌گانه، از آن رهایی می‌یابد. این رساله پس از طرح مسئله و مفهوم‌شناسی، به بحث درباره موضوع رنج و شادی در این دو دیدگاه پرداخته و راهکارهای رهایی از رنج و نیل به شادی از نظر اسلام و بودا را به‌صورت تحلیلی بررسی می‌کند.

شادى جلوه‌اى از حیات انسانى مى‌باشد، شادابى انگیزه زندگى، کار، تلاش و فعالیت است. این هر دو مطلوب انسان‌ها است.انسان‌ها پیوسته دوست دارند کسالت و خمودى را از خود دور کنند و با میل و رغبت به دنبال کار، تلاش و زندگى بروند؛ مى‌خواهند شاد باشند و با کسانى هم که برخورد مى‌کنند شاد و مثبت اندیش باشند. با توجّه به این نکته که انسان از بدو تولّد تا آخرین لحظات عمر براى زندگى بهتر به این دو، نیاز دارد و دین اسلام نیز دین حیات و زندگى بشر است و نیازهاى بشر را در نظر گرفته است؛ این پژوهش تلاشى در جهت معرّفى این دو از دیدگاه قرآن و حدیث است.واژه‌ى فرح به معناى شادى در آیات و روایات بکار رفته و به 2 دسته ممدوح و مذموم تقسیم شده است.واژه‌ى نشاط به معناى سرحالى در قرآن بکار نرفته امّا مى‌توان از لا به‌لاى آیات و مفاهیم متناظر و متقابل بدست آورد که شادى و نشاط در تمام امور مادى و معنوى مَدّنظر دین بوده است.در این راستا ابتدا به تعریف واژگان و لغات مترادف پرداخته شده است.سپس این دو واژه و عوامل آن از نظر روان‌شناسى بررسى شده‌اند.شناسایى این دو واژه و عوامل آن از نظر دین که مدّنظر اصلى این پژوهش بوده به تفصیل بحث شده‌اند.آنگاه جلوه‌هایى از شادى را توضیح داده و با اشاره به الگوهاى شادى و شادابى از قرآن اشاره کرده، به نقش شادى و شادابى در زمینه‌هاى مختلف پرداخته‌ایم.در پایان موانع شادى و شادابى را از منظر دین بررسى کرده‌ایم.

امروزه روش های گوناگونی برای ایجاد شادی و شادکامی پیشنهاد می شود که بسیاری از آنها یا تاثیر کمی بر شادی دارند یا تاثیر آنها بر شادکامی کوتاه مدت است و یا اثر نا مطلوبی بر روح و جسم انسان می گذارد . پیروان ادیان الهی معتقدند که تنها این ادیان توانسته اند برنامه کاملی برای زندگی انسان ارایه دهند که ضمن پاسخگویی به نیاز های بشر با فطرت او نیز کاملا سازگار بوده و ضامن سعادت واقعی او در دنیا و آخرت می باشد بویژه مسلمانان بنا به گفته کتاب آسمانی خود قرآن چنین باوری را در مورد اسلام دارند آنچه پیش رو دارید پژوهشی است با عنوان بررسی شادکامی از منظر اسلام و دالایی لاما. هدف از تدوین این پژوهش تبیین و بررسی شادی از دیدگاه اسلام با تکیه بر کتاب و سنت و از دیدگاه دالایی لاما کسی که معتقد است که مهم ترین هدف در زندگی رسیدن به شادی است .نتیجه ای که در این رساله می گیریم این است : شادی از نوع مثبت و ممدوحآن تأثیر زیادی در رشد و تعالی انسان دارد . شادی برتر همان است که قرآن و روایات ما معرف می کنند . مبانی و عقاید دالایی لاما مخدوش است و بین شادی مورد تأیید اسلام و آنچه دالایی لاما معرف می کند اختلاف وجود دارد. این رساله مشتمل بر پنج فصل می باشد که در فصل اول شادی و شادکامی را به لحاظ واژه شناسی و مفهوم شناسی بحث کرده ایم و عوامل ایجاد شادی را نیز بیان کرده ایم . در فصل دوم به بحث شادی از دیدگاه دالایی لاما پرداخته ایم و افکار و عقاید وی را دربار? شادی بیان کرده ایم. در فصل سوم شادی را از منظر اسلام با تکیه بر قرآن و روایات مورد پژوهش قرار داده ایم .در فصل چهارم شادی را از دیدگاه اسلام و دالایی لاما به مقایسه و تحلیل گذاشته ایم . در فصل پنجم به عنوان فصل پایانی جمع بندی از فصل ها داشته و نتیجه آن را بیان کرده-ایم.

عرفان پدیده ای انسانی است که در طول تاریخ، درفرهنگ ها و ادیان مختلف به اشکال گوناگون پدیدار شده است و اکنون در جهان امروزی صدها گروه، یا فرقه انحرافی و ساختگی به وجود آمده که به علت امکانات ارتباطی سریع، با فاصله کوتاهی از معرفی و ظهور یک فرقه، شاهد ظهور طرفداران آن فرقه در دیگر نقاط جهان هستیم. این فرقه ها به سبب نفوذ در فرهنگ مسلمانان تعالیم و روش های خود را با برخی آموزه های اسلام مانند معرفی کرده و اذعان ی کنند ما همان چیزی را می گوییم و می خواهیم که عرفاناسلامی می جوید، تنها زبان و شیوه ما امروزی، متفاوت و مردمی تر است؛ به این دلیل لازم است تفاوت ها و کاستی های این جریان ها معنویت گرا نقادی و تبیین شود، تا از این تشبیه جلوگیری کرده واین شبهه را بر طرف کند. لذا دراین پژوهش به بررسی و تحلیل عرفان های وارداتی و نوظهور درباره عشق، عقل و شریعت با تاکید بر نقد آیین اکنکار واوشو به عنوان دو عرفان کاذب و مقایسه آن با اندیشه های ناب عرفان اسلامی – شیعی در 5 فصل پرداخته شده است. فصل اول به کلیات تحقیق، فصل دوم به تبیین عرفان های اسلامی و عرفان های نوظهور اختصاص دارد. فصول سوم ، چهارم و پنجم به ترتیب به موضوعات عشق و شادی، عقل و شریعت گریزی درعرفای اسلامی و عرفان های نوظهور اختصاص یافته است. بخش پایانی این پزوهش به جمع بندی نهایی و نتیجه گیری کلی و یافته های حاصل از پژوهش مذکور اختصاص دارد.

به طور کلی این رساله شامل نظرات فلسفی ملاصدرا و کی یر کگو درباره اخلاق می باشد که هر کدام را جداگانه بررسی نموده ایم. در این رساله سعی بر این است که مجموعه ها باید ها و نباید ها و همچنین هست ها و نیست ها در مورد اخلاق و رفتار انسان و مرز بین آن ها مشخص شوند و کار اخلاقی از غیر اخلاقی متمایز گردد و نیز راه های رسیدن به یک زندگی مطلوب و سراسر اخلاقی را به انسا ها بنمایانیم. در این پژوهش از روش کتابخانه ای استفاده شده و از منابع فلسفی فیش برداری شده است. این رساله از یک مقدمه و چهار بخش تشکیل شده است. در بخش اول و دوم به توصیف فلسفی اخلاق از دیدگاه ملاصدرا و کی یر کگور پرداخته ایم و در بخش سوم به مقایسه توجه کرده ایم و در بخش چهارم نتیجه گیری نموده ایم.به طور خلاصه می توان گفت که آگاهی بر مسائل مطرح شده در فلسفه اخلاق و مشخص شدن جایگاه فلسفه اخلاق از جمله نتایج این پژوهش می باشد

این رساله با عنوان « هنر شاد زیستن از نظر قرآن و سنت» دارای چهار بخش است ه در ابتدا در قسمتی تحت عنوان کلیات تحقیق به تعریف و تبیین موضوع، ضرورت و فواید و اهداف، پیشینه ی تحقیق، سؤالات اصلی و فرعی، روش، ساختار، کلیدواژه ها و محدودیت و مشکلات و موانع تحقیق پرداخته است. بخش اول با عنوان « شادی» مشتمل بر دو فصل است که به طور کلی در بردارنده ی مطالب زیر است: تعریف و ماهیت شادی، پیامد شادی، علائم نشانگر شادی، اثبات نیازمندی های روانی انسان به بحث درباره ی ضرورت تفریحات و شادی ها پرداخته و شرایط شادی و نشاط و عوامل مؤثر بر شادی و احکام شادی عنوان می کند که درون مایه ی اصلی شاید غم است. بخش دوم با عنوان « خنده و تأثیر آن بر جسم و روح» مشتمل بر دو فصل است که در فصل اول آن با عنوان کردن خنده به عنوان بارزترین مصداق شادی عنوان می شود و گونه های مختلف لبخند و خنده ی عارف برررسی می شود. در فصل دوم فواید خندیدن و تأثیر آن بر جسم و روح بررسی می شود. بخش سوم: مربوط به تعامل دین و شادی است که شامل دو فصل است. فصل اول با عنوان دین خواستگاه شادی های پایدار مشتمل بر مطالب زیر است: نقش دین در تلطیف و پالایش هیجانات، نظر ادیان مختلف در مورد شادی، ایمان مایه ی نشاط واقعی. فصل دوم با عنوان شادی های حقیقی و ماندگار، تفاوت لذت های مادی و معنوی، بعضی از لذت های معنوی دنیا مثل اقامه ی نماز، تلاوت قرآن، نوکری اهل بیت و... است و در نهایت راه مبارزه با غم و غصه عنوان می شود. بخش چهارم: با عنوان مهارت شاد زیستن شامل چهار فصل می باشد. فصل اول با عنوان بهشت زندگی شامل: خصوصیات لحظات ناب سرشار از شادمانی، تفاوت شادمانی و رضایت شادمانی مهارت است. مفهوم زندگی و ویژگی های بهشت زندگی می باشد. فصل دوم با عنوان پنج اصل شاد زیستن اصول شاد زیستن را که عبارتند از: اصل تفکر، اصل غلبه، اصل زمان، اصل روحیه و اصل نگاه. فصل سوم با عنوان دوازده گام اساسی به سوی شاد زیستن دوازده تکنیک اساسی را برای شاد بودن معرفی می کند و فصل چهارم با عنوان تکنیک های اهدای شادی به خانواده، راهکارها و تکنیک هایی برای داشتن زندگی زناشویی شاد به خانواده ها معرفی می کند.

این رساله قصد دارد پس از بررسی اجمالی مفهوم شادمانی و تبیین آن از منظر علوم مختلفی همچون فلسفه، روان شناسی، پزشکی به دنبال تعیین سرچشمه و خاستگاه شادی از نگاه دین بر آید و به توصیف خصوصیات، عوامل موثر در شادمانی و آثار و نتایج آن از دیدگاه آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت (ع) بپردازد. عناوین کلی این رساله به این صورت می باشد: مفهوم شادمانی، منشاء شادی و تقسیمات آن، جایگاه شادی، عوامل شادی