جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

سبک‌شناسی _ که در سده اخیر مورد توجّه ویژه‌ای از جانب ادیبان و ناقدان قرار گرفته_ علم یا نظامی است که از سبک بحث می‌کند و به دنبال یافتن روش نویسنده و روشنگر زیبایی‌گرایی زبان شناسی است. عوامل متعدّدی در ایجاد سبک‌ها دخیل‌اند و به همین سبب، دامنه سبک‌ها فراوان و بی‌شمار است. در این میان، از جمله متونی که شایستگی و ارزش تجزیه و تحلیل دارد،متون دینی و بهطور خاصنهج‌البلاغه است. نهج‌البلاغه که تالی تلو قرآن مجید و مشعل فروزان راه کمال و هدایت است، معجزه بیانی علوی است. اقیانوسی که از قلب پاک یگانه رادمرد میدان خطابه و سخن جوشش می‌گیرد. اثری که در عین علوّ معانی به زیورهای لفظی آراسته و مشحون از بدایع صنعت و دقایق بلاغت است.لذا با توجّه به عظمت این اثر گرانسنگ و از آن رو که اثر هر شخص مبیّن شخصیّت، افکار و اندیشه‌های صاحب آن اثر است، نگارنده در این نوشتار، با گزینش نامه‌های نهج‌البلاغه به بررسی سبک‌شناختی آن‌ها پرداخته است. لذا ضمن ارائه تعاریفی از سبک، سبک‌شناسی و نامه، به بررسی اجزا و اقسام نامه‌های امام? رو آورده و رعایت اصول نامه‌نگاری را در این نامه‌ها به تصویر می‌کشد. سپس به دنبال سبک‌شناسی نامه‌ها از سه نظرگاه فکری، ادبی و زبانی برآمده است. عمده ترین موضوعات مطرح در نامه ها، موضوع های سیاسی، اخلاقی و دینی می باشد. از بارزترین ویژگی های نامه ها، عبارت پردازی زیبا، آرایش لفظی و روح و آهنگ حماسی آن است. کلام وزین و رزین حضرت?، به زیور فصاحت و بلاغت آراسته، و سراسر تابلوهایی زنده و شورانگیز است. بهره گیری از تمثیل و اسلوب هایی نظیر تحذیر و قسم در نامه ها از بسامد بالایی برخورداراند. نامه های ایشان با آیات قرآنی، احادیث نبوی و اشعار شاعران بینامتنیّت دارد.

سبک شناسی روشی برای کشف ویژگی های ادبیات است.می توان سبک شناسی را وسیله ای برای شناخت ادبیات قرآن به شمار آورد، که با نگاهی کلی و جامع به قرآن نگاه می کند و سعی بر این دارد که ارزشهای زیباشناختی و ویژگی های سبک شناسی آن را مورد بررسی قرار دهد.در این پژوهش، پژوهشگر به بررسی سبک شناسی قرآن، که کلام خداوند و معجزه ی آخرین پیامبر از پیامبران بوده و به طور خاص به بررسی سوره توبه و تحلیل آن بر اساس روش سبک شناختی می پردازد. از آنجا که این سوره دارای پدیده های زبان شناسی زیادی می باشد، می توان همه ی جوانب سبک شناسی را در آن مشاهده کرد.پژوهش حاضر بر اساس سبک شناسی - که یکی از دستاوردهای علم زبان شناسی عمومی می باشد - و با روش توصیفی تحلیلی در چهار سطح آوایی، معنایی، ترکیبی و تصویر پردازی به بررسی سوره توبه می پردازد.بنابراین می توان گفت در این بررسی که به صورت تطبیقی صورت گرفته است، سطح های چهارگانه بهترین دلیل برای ادبی بودن سوره توبه است. نتیجه نشان می هد که پدیده های زبانی در این سوره به شکل پی در پی حول اندیشه هایی که همه ی سوره را در برگرفته است و آن عبارت است از مسائل جامعه اسلامی و انسانی، می گردد.

چکیدهبررسی سبک شناختی در سوره ی انعامبه کوششسمانه قلاوندسبک شناسی یکی از شاخه های نقد ادبی است که از دانش زبانشناسی و بلاغت درتحلیل متن بهره می جوید و در بررسی نقدی و ادبی اثر برسه عنصر اصلی متن، نویسنده و مخاطب تکیه می کند. با توجه به اینکه سوره های قرآنی از فنی ترین متن های ادبی هستند، بهترین متن ها برای بررسی سبک شناختی هستند و سوره ی انعام به دلیل اینکه یک تابلوی زیبا از تصویرپردازی و انتخاب واژگان مناسب با بافت متن هست موضوع این پژوهش قرار گرفت. روش پژوهش هم روش تحلیلی توصیفی انتخاب شد.پژوهش حاضر پس از مقدمه به بررسی مبانی نظری سبک شناسی(الأسلوبیه) پرداخته و در آن از تاریخچه مطالعات سبک شناسی، تعریف سبک شناسی و ارتباط آن با بلاغت و نقد ادبی و علم زبانشناسی و روش های مشهور تحلیل سبک شناختی سخن به میان آورده است. در فصل سوم و چهارم به بررسی سبک شناسی سوره ی انعام پرداخته شده است. در این دو فصل از پیوندهای دلالی میان واژگان و عبارات که شامل چند معنایی و تقابل بین واژگان و بافت متن هست سخن رانده شده است. و نیز به بررسی سبک شناسی بلاغی در سوره پرداخته شده است که در آن از ظواهر سبک شناختی، سبک شناختی تصویر و بدیع و در پایان هم از هماهنگی فنی و موضوعی در سوره سخن گفته شده است.این سوره تابلویی زیبا از هنرنمایی زبانی و تصویری در کلام قرآنی است، این هنرنمایی فنی و زبانی در خدمت هدف دینی سوره بیان اصول سه گانه ی عقیده،توحید، نبوت و معاد قرار گرفته است. تکرار اولین ویژگیسبک شناختی در سوره است که به عنوان ابزاری برای تأکید توحید و یگانگی خداوند و دعوت مخاطب به سوی راه رستگاری به کار برده شده است. دومین ویژگی سبک‌شناختی تقابل و تضاد در سوره است که در قالب تضاد واژگان و تصویرهای ادبی در سوره نمودار می شود و سومین ویژگی هم کاربرد تصویرهای تشبیهی در سوره است که بیشتر این تشبیه هابه دلیل هماهنگی با روحیه و فکر مخاطب، ساده و محسوس است. و چهارمین ویژگی بارز سبک شناختی در سوره فواصل قرآنی آهنگین در سوره است که متناسب با وحدت موضوعی و موسیقیایی در سوره تکرار می‌شود.

سبک‌شناسی، از جمله علومی است که در ادبیات امروز اهمیت خاصی دارد و یکی از شیوه‌های مهم برای پی بردن به ویژگی‌های یک اثر و شناخت روش هنری پدید آورنده آن، تحلیل سبک‌شناختی آثار او و کشف و شناخت طرز تفکر، خصوصیات ادبی و فکری خالق اثر است. نکته‌ی مهم این است که میان سبک‌شناسی و دانش‌های دیگر رابطه‌ای تنگاتنگ برقرار است، علومی مانند زبان‌شناسی، تاریخ،عروض و قافیه، علم بلاغت، فلسفه و عرفان، نحو و ... که به گونه‌ای با یکدیگر در اختلاط و امتزاجند. بنابراین نتیجه‌ی حاصل از تحلیل سبک‌شناسانه‌ی یک اثر، روشن نمودن دیدگاه‌های خالق آن اثر و آشنایی با افکار و اندیشه‌ی اوست.قرآن کریم، این کلام جاوید و استوار خالق یکتا، با اسلوب و سبکی عظیم و جذّاب همچون دریائیست بی‌کران که نمی‌توان اعماقش را درک کرد. چینش دقیق حروف و کلمات و آیاتش بیانگر عظمت و اعجاز آن است و بی‌شک معانی برخاسته از چنین ساختار عظیم و ژرفی بی‌اندازه رفیع و بلیغ می‌باشد.گروهی از سوره‌های قرآن کریم که از جهت همانندی واژه‌ی آغازین به گروه هفت سوره‌ای مسبّحات معروفند، سوره‌های إسراء، حدید، حشر، صف، جمعه، تغابن و أعلی را در بر می‌گیرد که با تسبیح الهی آغاز شده‌اند. سوره إسراء با مصدر آن یعنی «سبحان»، سوره‌های حدید، حشر و صف، با فعل ماضی«سبّح»، جمعه و تغابن با مضارع این ریشه یعنی «یسبّح» و سوره‌ی أعلی با کاربرد فعل امر، سوره‌های با سرآغاز مشترک مسبّحات را تشکیل می‌دهند. محل نزول سوره‌‌ها با یکدیگر متفاوت است؛ اوّلین و آخرین سوره یعنی إسراء و أعلی، در مکّه و بقیه‌ی سوره‌ها در مدینه نازل شده‌اند. تفاوت حجم نیز قابل توجه است البته سوره‌های حدید تا تغابن که همگی مدنی هستند تقریباً از حجم مشابهی برخوردارند و تفاوت تنها به سوره‌های إسراء و أعلی مربوط می‌شود. کاوش در موسیقی و آوا، واژگان، ساختار نحوی، زیبایی‌های ادبی، اهداف و محتوای این گروه، با احتمال مشترک و هماهنگ بودن آن‌ها موجب پی بردن به ژرفای معنایی قرآن کریم و کشف همبستگی میان آیات و سور خواهد شد که راه‌یابی به این هماهنگی و تناسب در ساختار و مضامین این سوره‌ها به عنوان بخشی از یک سند وحیانی جاودانه و معجزه‌ی پایدار پیامبر الهی (ص) اهمیت پرداختن به این موضوع را هرچه بیشتر جلوه‌گر می‌نماید.بنابر‌این تطبیق مباحث سبک‌شناسی بر سور مسبّحات در حوزه‌ی بررسی این رساله می‌باشد که این مباحث شامل مسائل زبانی(آوا شناختی، لغوی و نحوی)، ادبی(معانی، بیان و بدیع) و محتوایی است که فصل‌ها عمدتاً بر همین ساختار شکل گرفته‌اند. از این لحاظ محتوای فصل اوّل طبق الگوی دانشگاه یزد به بیان کلیات و مقدّمات بحث می‌پردازد و فصل دوّم ابتدا مفهوم سبک و سبک‌شناسی را توضیح داده سپس سور مسبّحات را به طور کامل معرفی نموده است. پس از بیان چگونگی شاکله‌ی سوره، جایگاه نزول و اشاره‌ای به محتوای هر سوره، فضائل و آثار قرائت این سوره‌ها که در روایات ائمه اطهار به آن اشاره شده را نقل می‌کند. البته باید توجه نمود شاهد مثال‌ها در فصول مختلف عمدتاً به ترتیب سوره‌ها می‌آیند.فصل سوّم که آوا و موسیقی این سوره‌ها را بررسی می‌کند، پس از اشاره‌ای کوتاه به اسلوب صوت و آوای قرآن کریم، به طور اخص سور مسبّحات را مورد پژوهش قرار می‌دهد که بی‌تردید با توجه به نقش بزرگی که اصوات در رساندن پیام به مخاطب ایفا می‌کنند این بخش از پژوهش اهمیت ویژه‌ای دارد. در این فصل مباحث مربوط به تکرار و توازن که منجر به پدید آمدن گروهی از صنایع ادبی می‌شود، مطرح شده و با علم به وجود انواع توازن در تمام سوره‌های قرآن کریم سعی دارد تا گونه‌های توازن را از این سوره‌ها استخراج نماید. همچنین در فصل سوم توازن آوایی این سوره‌ها در قالب دو قسمت موسیقی کناری، به معنای تکرار در پایان آیه یا بند _ مانند آنچه که در شعر قافیه و ردیف و در نثر فاصله می‌نامیم _ و موسیقی درونی که عبارت از هماهنگی ترکیب کلمات و آوای صامت‌ها و مصوّت‌ها می‌باشد، مورد اهتمام واقع شده است.در فصل چهارم از حوزه‌ی صامت و مصوّت فراتر رفته، وارد سطح واژه و لغت می‌شویم و به چگونگی هماهنگی و توازن بین لغات این سوره‌ها و صنایع ادبی ایجاد شده، می‌پردازیم. مقوله‌های تکرار، سجع، جناس و... در حوزه‌ی بررسی این فصل است.فصل پنجم بر گونه‌ای دیگر از سبک‌شناسی متمرکز است که سبک‌شناسی نحوی نام دارد. قسمت اول این فصل در راستای کشف توازن نحوی، به استخراج ساختارهای نحوی با ارکان دستوری همسان می‌پردازد که این ساختارها صنایع بدیعی مانند لف و نشر، تقسیم، جمع و ... را می‌سازد. سپس چگونگی اسلوب سور مسبّحات را درحوزه‌ی نحو بررسی می‌کند، مانند انواع جملات انواع اسلوب‌های حصر و تعلیل به عنوان پرکاربردترین اسالیب که این رساله برای آن اهمیت قائل شده است. فصل ششم از دریچه‌ی زیبایی شناختی و ادبی به این سوره‌ها می‌نگرد و با مدد گرفتن از دانش بلاغت، انواع فنون بیانی مانند تشبیه، استعاره، کنایه و... و فنون بدیع معنوی مانند مطابقه، مقابله، مراعات نظیر و... از این مجموعه استخراج شده است. این پژوهش در آخرین فصل، مجموعه سور مسبّحات را در حوزه‌ی فکری و معنایی مورد بررسی قرار داده، چیستی و چگونگی ارتباطات فکری و معنایی بین آیات هر یک از این هفت سوره و میان این مجموعه سوره از دغدغه‌های این فصل می‌باشد که در راستای رسیدن به این اهداف تشابهات محتوایی این سوره‌ها روشن خواهد شد.رساله‌ی پیش رو با تلاش بی‌دریغ در جهت نائل شدن به سرمنزل مقصود که همانا افروختن چراغی بر سر راه سبک‌شناسی بخشی از سخن پروردگار متعال می‌باشد، گام نهاده است، امّا بدون شک با توجه به حوزه‌ی بررسی این پژوهش که همانا دریای بیکران کلام وحی است و هر جرعه نوشیدن از آب زلال و گوارای آن به عطش می‌افزاید. لذا درهای فعّالیت بیشتر و گسترده‌تر حولاین محور مقدس برای تمامی پژوهشگران این عرصه باز است و کوشش هرچه بیشتر آن‌ها را می‌طلبد.

قرآن کریم، کلام جاویدان آسمانی است، که از هر سو به آن بنگریم، جلوه‌ای بدیع از پرتو حسنش بر ما آشکار می‌گردد. اعجاز این کتاب هستی‌بخش، به اندازه‌ای است که منشأ پیدایش دانش‌های فراوانی گشته است.یکی از جلوه‌های زیبا و جذاب از قرآن کریم، علم سبک‌شناسی است. سبک‌شناسی از بهترین علومی است که با دانش‌های دیگری چون: بلاغت و ادبیات، نحو و تصویرآفرینی به کشف سبک و اسلوب می‌پردازد. در حقیقت سبک‌شناسی، روابط زبانی موجود در متن ادبی را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد. به دلیل دامنه‌ی وسیع علم سبک‌شناسی، این پژوهش بر آن است که سوره‌ی یس را در سه سطح ادبی، نحوی و تصویرپردازی با تأکید بر برخی آراء و نظرات توصیفی، نقش‌گرا و ساخت‌گرا بررسی کند.سطح ادبی، نحوی و تصویرپردازی با نظم و هنر ویژه‌ای در آیات این سوره جلوه‌گر شده است. در سطح ادبی متن آیات این سوره، از حیث ادبی به کمک ابزارهایی بلاغی چون تشبیه، استعاره، کنایه و... مورد تحلیل سبکی واقع شده است. در این سطح علم بلاغت با درگیر کردن عواطف و احساسات انسان، زیبایی خارق‌العاده‌ای به این سوره بخشیده است. در سطح نحوی، دقت در نحوه‌ی هم‌نشینی کلمات و ترکیب‌های آن‌ها، تقدیم و تأخیر، حذف، تکرار، ندا، استفهام از ویژگی‌های نحوی برجسته در این سوره است. سطح تصویرپردازی با استفاده از فنون بلاغی (تشبیه، استعاره، تمثیل) و فنونی چون تقابل، استفهام، تجسیم و نیز تصویرپردازی حقیقی به انتقال معانی و مفاهیم آیات و همچنین به تصویر کشیدن موضوعات و وقایع مختلف می‌پردازد، که مویّد این نکته است که تصویر با استمداد از ظرایف و فنون ادبی و هنری سبب انسجام و تناسب کلام و معانی می‌شود. این سه سطح در سبک آیات این سوره به اندازه‌ای تأثیرگذار است که با توجّه به اسرار نهفته در آیات قرآن، تبیین و فهم سبک آیات بدون آگاهی از این سطوح و قواعد امکان‌پذیر نیست.

تبیان یکی از مهم‌ترین آثار تفسیری شیخ طوسی است که دارای ویژگیهای مهمی همچون بهره‌گیری از عقل و نقل می‌باشد. شیخ طوسی در تفسیر آیات، از قرآن، روایات اهل بیت (علیهم السلام)، مطالب تفسیری صحابه و تابعین، اقوال مفسران و دیگر دانشمندان اسلامی مانند لغویین، استفاده می‌کند. همچنین عنصر عقل نیز یکی از پایه‌های اساسی روش تفسیری تبیان به شمار می‌رود. از منظر شیخ طوسی، آن دسته از اخبار آحاد در تفسیر مطرود هستند که علاوه بر همراه نبودن با قرائن مطابقت با عقل، قرآن، سنت قطعی و اجماع شیعه، از داشتن شرائط جواز عمل نیز محروم باشند و هر روایتی که متصف به خبر واحد بودن شد غیر قابل استفاده در تفسیر نخواهد بود. شیخ طوسی نقش روایات اهل بیت (علیهم السلام) را در تفسیر قرآن، محوری دانسته و حجم عظیمی از این روایات را در مواضع مختلف تفسیری به کار برده است. به تعبیر دیگر، روایات تفسیری در تبیان دارای کارکردهای گوناگونی هستند. مهم ترین کارکردهای روایات تفسیری در تبیان مشتمل بر چهار بخش عمده است: الف) تفسیری، در 10 قسم: تبیین مفاد آیات، تأیید معنای ظاهری آیه، تأیید و یا تقویت اقوال، نقد اقوال با روایت، تأیید روایت با روایت، نقد روایت با روایت، و ...... . در ضمن، شیخ طوسی تأویل را به معنای تفسیر و روایات تأویلی را نیز تفسیری می‌داند. ب) مباحث کلامی، در دو قسم: اثبات اصول و فروع اعتقادات شیعه و پاسخ به شبهات مخالفان و نقد و بررسی اقوال آنان. ج) علوم قرآنی، در چهار قسم: اسباب نزول، نسخ، مکی و مدنی و قرائت. البته در مباحث قرائت به این نتیجه رسیدیم که شیخ طوسی روایات قرائت را به نحوی در تفسیر آیات به کار برده و کارکرد تفسیری برای بسیاری از آنها قائل است و شاید خواسته تا راهی جدید در ارزیابی روایات قرائت معرفی نماید. د) کارکردهای روایات در تبیین معنای واژگان و اعراب آیات. از سوی دیگر، روایات تفسیری در تبیان با اِعمال شیوه‌های متعددی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. برخی از این شیوه‌ها سندی و برخی متنی است. اخبار آحاد، روایات مرفوع، روایات مرسل و نقد راوی، مواردی هستند که در تبیان مورد ارزیابی سندی واقع شده‌اند. همچنین، عرضه به قرآن، عرضه به سنت، بهره‌گیری از عقل، سنجش با اجماع و برخی شیوه‌های دیگر، روش‌های تبیان در ارزیابی متنی روایات تفسیری هستند.

باتوجه به حساسیت و عنایت انسان از گذشته تا امروز به مباحث مرتبط با روح و فطرت و مباحث معنوی، نویسندگان مختلفی با قلم گویا به بیان چنین موضوعاتی می‌پردازند و مورد استقبال قشر عظیمی از مردم قرار می گیرند. عامه مردم ناآگاهانه تحت تأثیر اندیشه‌های انحرافی که در قالب هنری زیبا ارائه می‌شوند قرار می‌گیرند. لذا لازم است نقد و تبیین آثار نویسندگان این چنینی مورد مداقه محققان قرار گیرد. در این پژوهش یکی از مهم‌ترین این جریانات موسوم به عرفان پائولو کوئیلو مورد نقد و بررسی قرار گرفته است که پس از ارائه زندگی‌نامه و ویژگی‌های شخصیتی پائولوکوئیلو مهمترین آثار، اصول فکری او بیان شده است. همچنین با سبک‌شناسی و بررسی علل جذابیت آثار، اندیشه‌های انحرافی او پرداخته است. بدین‌منظور از روش کتابخانه‌ای و مطالعه آثار، یادداشت برداری و تحلیل استفاده شد و تأثیرگذارترین اندیشه‌های عرفانی پائولوکوئیلو نقد و بررسی گردید که برخی از آنها عبارتند از: ترویج اندیشه‌های لیبرالیستی، ترویج اندیشه‌های پلورالیستی، شباهت و جایگزینی سکس و عرفان، ترویج اندیشه‌های نهیلیستی، تقدس بی‌عفتی و روابط خارج از چارچوب خانواده، ترویج لذت‌جویی و شهوت‌پرستی،ترویج اندیشه‌های فردگرایانه و تجربه دینی، تقابل خرد و عرفان، ترویج ومعرفی اعتقاد به خدای خطاکار و ...کلمات کلیدی: پائولو کوئیلو، عرفان، انحراف‌های فکری

«آیت الله معرفت» در «التفسیر الاثری الجامع» روشی جدید در تفسیر قرآن ارائه می دهد، ویتفسیر را زدودن ابهام از لفظ مشکل می داند و به طور کلی روش های تفسیری را به دو بخش اثری و اجتهادی تقسیم می کنند ، ایشان ، هم لفظ قرآن و هم معنای آن را وحیانی می داند ، قائل به امکان فهم قرآن وجو از تفسیر است ، به وجود بطن در قرآن کریم معتقد است و آن را بر خاسته از مولول های التزامی کلام ، از نوع لزوم غیر بیّن می داند ، معتقد به عدم تحریف قرآن بوده و برای سیاق نقش مهمی در دستیابی به مدالیل الفاظ و رسیدن به مراد واقعی کلام قائل است ، ظاهر قرآن را حجت می داند ، معتقد به حجیت قول پیامبر (ص) و اهل بیت(ع) در تفسیر بوده ، همچنین قول صحابه و تابعین را با وجود شرایطی معتبر می داند. آیت الله معرفت از روایات در تفسیر، بیشترین بهره را برده است اما اولین روشی که از آن استفاده نموده روش قرآن به قرآن است ، وی متقن ترین منبع برای تبیین و تفسیر قرآن را ، خود قرآن می داند ولی بارزترین روشی که در تفسیر آیات به کار می گیرد روش روایی است ، اما در کنار این روش از روش تفسیر اجتهادی که آن را متکی بر درایت و عقل می داند ، نیز استفاده نموده ، از جمله در نقد و بررسی روایات. گرایش‌هایی نیز در تفسیر وی به چشم می خورد از جمله اینکه ایشان مباحث متعدد فقهی و کلامی را پیش کشیده ، توضیح می‌دهد. وی تفسیر عرفانی را در نهایت ، پذیرفته و آن را از باب تداعی معانی می داند و گاهی نیز به تفسیر عرفانی آیات اشاره می نماید ، از لغت و ادبیات عرب نیز استفاده نموده، با نگرشی اعتدالی به تفسیر علمی از آن نیز بهره می گیرد ، همچنین مباحث تربیتی و اخلاقی را مطرح نموده از علوم قرآن و آراء سایر مفسران نیز استفاده می کند ، وی علاوه بر اسلوب ترتیبی که اسلوب غالب این تفسیر است ، گاهی به تفسیر موضوعی نیز می پردازد ، ایشان در بهره گیری از روایات ، آنها را بدون چون و چرا نمی پذیرد بلکه آنها را دارای آفاتی دانسته و مورد نقد و بررسی قرار می دهد و در این راه از مبانی نقدی چون عرضه روایات بر قرآن ، عرضه بر سنت قطعیه ، عرضه بر عقل و عرضه بر قطعیّات علمی و تاریخی و نیز از نقد سندی استفاده می کند ، در نهایت می توان گفت که روش کلی این تفسیر ، روایی- اجتهادی است.

کتاب عبقات الانوار تألیف علامه میر حامد حسین هندی، از مهمترین کتب کلامی شیعه در موضوع امامت خاصه می باشد که مع الأسف در عصر حاضر مهجور و متروک مانده است. این کتاب از اهمیت ویژه ای در بین کتب کلامی شیعه در دفاع از حقانیت امامت ائمه علیهم السلام برخوردار است. در این پایان نامه تأثیر این کتاب ارزشمند را بر کلام شیعه امامیه بررسی می نماییم، تا جایگاه کتاب مشخص و از مهجوریت اش کاسته شود. در ابتدا شرح حال مختصر از مولف و کتاب را بیان داشته و بعد از ذکر سبکها و روشهای میر حامد حسین در تدوین عبقات الانوار، تأثیر این روشها را در کلام شیعه بررسی می نماییم. چون ملاک بارز هر مکتب کلامی، کتب آن مکتب است، لذا در بررسی تأثیر عبقات الانوار از چند منبع مهم شیعه استفاده نموده ایم. این منابع شامل: الغدیر علامه امینی، المراجعات سید شرف الدین و آثار علامه عسکری است. علت انتخاب این منابع، شهرت و اهمیت آن، بعد از تألیف عبقات، در بین کتب کلامی شیعه در موضوع امامت خاصه است. نحوه کار بدین صورت است که روشهای عبقات الانوار را در این کتب بررسی و تأثیر عبقات را بر آن استخراج نموده ایم. و از هر کتاب برای این تأثیرات، نمونه ای در جهت اثبات تأثیر، ذکر نموده ایم. نتیجه کار بر این شد که روش جدید مولف عبقات الانوار، تأثیر بسیاری بر کتب کلامی شیعه در موضوع امامت خاصه داشته است. مولفان این سه منبع، بیشتر به روش عبقات الانوار توجه نموده و از آن اثر پذیرفته اند.

این مجموعه پژوهشی در زمینه سبک شناسی ساختاری جزء ۲۸ قرآن کریم نگاشته شده است.در آغاز مباحثی در خصوص اعجاز و وجوه آن به ویژه اعجاز بیانی قرآن به رشته تحریر درآمده است.در بحث اعجاز پس از بیان معنای لغوی و اصطلاحی این واژه، مساله تحدی و وجوه اعجاز از منظر دانشمندان بحث شده آنگاه جمله و انواع آن از دیدگاه های مختلف و به استناد منابع معتبر مورد بررسی قرار گرفته است.در این رساله دو نوع تقسیم بندی ارائه گردیده: در تقسیم بندی نخست بدون توجه به آنچه دستورنویسان عرب در خصوص جمله، بیان داشته اند، جمله به دو دسته تقسیم شده.یکی جمله هایی که مشتمل بر فعل نیستند و دیگر جمله هایی که مشتمل بر فعل هستند و ساختارهای گوناگون مسند و مسندالیه و ابزارهایی که وارد این ساختار شده و تغییراتی که در معنای آنها به وجود آورده، مورد بررسی قرار گرفته است و درباره جایگاه قیدها و متمم ها و نقش های گوناگون فعل بحث شده است.در تقسیم بندی دوم، جمله از دیدگاه دستور زبان عرب (اسمیه، فعلیه، شرطیه، ظرفیه) مطرح شده است و در مورد هر یک به طور مشروح مطالبی با ذکر نمونه های قرآنی بیان شده است.در ادامه، در مورد جمله های استفهامی و منفی و بررسی ساختار این گونه جمله ها در قرآن کریم و حوزه های حقیقی و مجازی آنها بحث شده است.در ترکیب آیات نمونه با تکیه بر کتاب های اعراب قرآنی معتبر و شرح و تفسیر برخی از آیات به استناد تفاسیری که بعد ادبی قوی دارند، استفاده شده است.