جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 198
اسلام و مدرنیته (عقلگرایی و انسان گرایی)
نویسنده:
حسن رحیم پور ازغدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چرا نقد‌ها به داود فیرحی را در زمان حیات آن مرحوم مطرح نکردید؟!
نویسنده:
سیدصادق حقیقت
نوع منبع :
مقاله , مقالات روزنامه‌ای
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
سایت شعار سال به نقل از جماران,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
سیدصادق حقیقت، استاد دانشگاه مفید خطاب به منتقدان دکتر داود فیرحی می‌نویسد: از نظر اخلاقی، چرا این دوستان نقد‌های خویش را به شکل علمی در زمان حیات دکتر فیرحی مطرح نکردند؟! آیا اخلاق اجازه می‌دهد کسی را در زمان حیات نقد نکنیم و بلافاصله پس از فوتش، او را سکولار و لیبرال و مانند آن بخوانیم؟!
احمد قابل، سکولاریته دینی و ولایت فقیه در ایران [مقاله انگلیسی]
نویسنده:
Lloyd Ridgeon (لوید ریجون)
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ترجمه ماشینی: سکولاریته دینی و اسلام اغلب در غرب به عنوان همراهان راحت در نظر گرفته نشده اند، اما انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 مفروضات مربوط به مناسب بودن حوزه های جداگانه برای دین و سیاست را زیر سوال برد. اما با گذشت یک دهه از انقلاب، تحولات نظری و فکری در حوزه‌های علمیه ایران نمایان شد و دیدگاه‌های جایگزین درباره دکترین ولایت فقیه که دین و سیاست را با هم پیوند می‌داد، مطرح شد. چنین تغییراتی آموزه را از آموزه‌ای که دستور الهی داشت به آموزه‌ای که در عمل از مردم سرچشمه می‌گرفت، تبدیل کرد. این مقاله بر اندیشه‌های یک حوزوی متوسط ​​اصلاح‌طلب به نام احمد قابل (متوفی 2012) متمرکز است که تبعیت شدید وی از عقل منجر به نفی وی در نهایت ولایت فقیه و دعوت به نوعی سکولاریته دینی شد که حوزه علمیه در آن باقی ماند. جدا از ساختارها و نهادهای دولتی. از نظر قابل، این به معنای ایجاد جامعه ای بی دین نبود، بلکه به معنای ایجاد جامعه ای بازتر و کثرت گرایانه بود که در آن اختلافات مذهبی بیان شود. در اینجا از مقاله کوتاه قابل در مورد ولایت فقیه برای بیان ادله اصلی کسانی که این عقیده را رد کرده اند استفاده شده است. رد کامل ولایت فقیه توسط قابل از آن جهت حائز اهمیت است که بسیار فراتر از دیدگاه استاد روحانی وی آیت الله منتظری بود که به دنبال اصلاح این اندیشه بود. به این ترتیب، نشان می‌دهد که در حوزه علمیه اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد، اگرچه تعداد بسیار کمی (مانند قابل) هستند که شجاعت بیان مخالفت خود با دیدگاه «رسمی» را دارند. مقاله قابل با به کارگیری انواع استدلال عقل گرایانه ای که او در محیط حوزوی ایران آموخته، نقطه ورود مستقیمی به موضوعی پیچیده است.
حسن حنفی و اسلام‌گرایی در مصر و کشورهای عربی
نویسنده:
میثم بادامچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نواندیشی دینی، دفاعیه‌ها و اعتراض‌ها
سخنران:
سیدصادق حقیقت
نوع منبع :
صوت , سخنرانی , فیلم , مناظره،گفتگو و میزگرد
چکیده :
از نواندیشی دینی که حرف می‌زنیم از چه حرف می‌زنیم؟ نواندیشی دینی یک جریان است یا گفتمان؟ گفتمان‌های رقیب آن چیست و چه وجه تمایزی با آن‌ها دارد؟ چه نقدها و چالش‌هایی پیش روی آن است؟
نهضت نواندیشی دینی؛ از تجددخواهی تا تجدیدنظرطلبی دینی (بررسی ماهیت، کارکردها، سیر تطور، ادبیات و گفتمان رایج)
نویسنده:
سهراب مقدمی‌شهیدانی, میثم عبداللهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی,
چکیده :
در بررسی تحریفات و انحرافات دینی و در بازخوانی خاستگاه، مبانی و ریشه‌های شکل‌گیری افراط‌گرایی دینی، ضرورتاً می‌بایست نهضت نواندیشی دینی در بازه تاریخی دو قرن اخیر- از سید جمال‌الدین اسدآبادی و سر احمدخان هندی تا عصر حاضر- مورد بررسی و مداقه علمی ‌قرار گیرد. بررسی ره‌آورد آموزه‌های مستشرقین در شکل‌گیری پدیده‌ای به نام «قرآن‌گرایی» و «قرآن‌بسندگی» و در نهایت «سلفی‌گری»، و نیز مشارکت جریان «منورالفکری» و بعدتر جریان «روشنفکری دینی» باید در کنار فعالیت‌های فکری فرقه‌های انحرافی و یا سازمان‌های نخبگانی زیرزمینی- مانند فراموشخانه‌ها و کلوپ‌های روتاری و لاینز و…- در کنار هم مورد بررسی قرار گیرد. به نظر می‌رسد پژوهشی که این منظومه گفتمانی در جهان اسلام را در یک منظر مورد بررسی قرار ندهد، ناقص و ناتمام خواهد بود. در این نوشتار برآنیم، با بررسی گفتمان فکری و نیز سیر تطور نهضت نواندیشی دینی به جایگاه‌شناسی اندیشه افراط و انحراف بپردازیم و در نهایت نقش مجتهدین نواندیش را در مواجهه با این پدیده فکری، مورد بررسی قرار داده‌ایم. مقاله حاضر با بررسی تحولات اندیشه دینی در جهان اسلام به ارایه تقسیم‌بندی جدیدی در گفتمان نواندیشی دینی پرداخته است که در آن، نواندیشی دینی با چهار رویکرد الحادی، ارتجاعی، التقاطی و اجتهادی مورد بررسی مستند و مستدل قرار گرفته است.
الگوی کاربست قدرت نرم در نفوذ فکری- فرهنگی غرب بر جریان روشنفکری دینی و نسبت آن با امنیت نرم ج.ا.ا
نویسنده:
مهدی روحی؛ مهدی فیروزکوهی؛ حسین حسینی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
با توجه به تحول وضعیت محیط و کشورها، امروزه در ادبیات امنیتی بجای بحث از قدرت سخت و نیمه سخت، سخن از قدرت نرم به میان می آید. قدرت های حامی وضع موجود، از مفاهیم فوق برای تاثیر گذاری و تغییر در جوامع هدف در راستای منافع خود بهره می برند. حال، سوال اصلی این است غرب برای نفوذ فکری- فرهنگی بر طیف نخبگان روشنفکری دینی، چگونه از ابزار قدرت نرم استفاده می کند؟ مبتنی بر روش اجتهادی دلالت محور و چارچوب مفهومی قدرت نرم و رابطه نظریه و فرهنگ؛ زمینه نفوذ در جریان روشنفکری دینی از دو جنبه قابل تحلیل و بررسی است. اول؛ حضور و تحصیل در غرب، زمینه جذب فرهنگی را فراهم می کند در این صورت نظریه های طرح شده بجای اینکه جمع کننده میان سنت و مدرنیته باشد با روکش اسلامی ولی بن مایه غربی خواهد بود. دیگر اینکه در اثر داد و ستدی که میان فرهنگ و نظریه است، هر فرهنگی علم متناسب با خود را تولید کرده، نیز هر نظریه ای فرهنگ متناسب با خود را تقویت می کند. در این صورت بکارگیری نظریه های غربی برای تبیین و فهم دینی، بنیان فرهنگی جوامع سنتی را کاملا متلاطم و حتی متلاشی می کند در این صورت می توان استدلال کرد، غرب با هدف متلاطم کردن فضای فرهنگ سنتی، زمینه آشنایی روشنفکران با محیط فرهنگی و علمی غرب را فراهم می کند که می تواند ظریف ترین و نرم ترین مصداق نفوذ بوده و زمینه ای برای تضعیف امنیت نرم جمهوری اسلامی باشد
تحلیل انتقادی پروژه «نقد عقل اسلامی» محمد آرکون
نویسنده:
عباس مهدوی خواه؛ استاد راهنما: جهانگیر مسعودی؛ استاد مشاور: وحید خادم زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
محمد آرکون یکی از مهم‌ترین روشنفکران جهان اسلام در سال‌های اخیر است که تلاش می‌کند در پروژه‌ای به نام «نقد عقل اسلامی»، خوانشی نوین از میراث فکری اسلامی و نحوه شکل‌گیری و رشد آن ارائه دهد. اندیشه آرکون دارای ابعاد فلسفی، ادبی، جامعه‌شناختی و تاریخی است که متأثر از فضای میان رشته‌ای علوم انسانی مدرن و بیشتر پسامدرن است. مسئله اساسی او تبیین علل عقب ماندگی کنونی جوامع اسلامی و پیشرفت دنیای غرب است. او عقل اسلامی را یکی از مهمترین علل انحطاط جهان اسلام می‌داند. آرکون با یکسان دانستن عقل کلیسا و عقل اسلامی، می‌کوشد ناکارآمدی عقل دینی را اثبات کند. او عقل دینی را با عقل‌های فلسفی، علمی، مدرن و پست مدرن مقایسه کرده و معتقد است، به حاشیه رفتن عقل دینی در غرب توسط عقل‌های مذکور، علت آغاز پیشرفت‌های مادی غرب است. در این رساله ضمن تبیین صحیح پروژه «نقد عقل اسلامی» مهم ترین خطاهای آرکون رو مورد نقد و ارزیابی قرار می دهیم.
بازخوانی فلسفی متون دینی در باب حقوق زنان از منظر نواندیشان دینی (نصرحامد ابوزید، محمدمجتهد شبستری، محمدباقر صدر، مرتضی مطهری)
نویسنده:
مهرانگیز نعمتی؛ استاد راهنما: جعفر مروارید؛ استاد مشاور: جهانگیر مسعودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در نگاه روشنفکران و نواندیشان دینی وضعیت زنان یکی از مهمترین شاخص‌های بسط مدرنیته و معیاری برای رشد و توسعه‌ی هرکشور است. آنان کارایی دین را نه با میزان گسترش حوزه جغرافیایی و یا شمار هواداران آن بلکه با " التزام و پایبندی آن در برابر حیات انسان ها و کارایی آن در تغییر زندگی " دینداران می‌سنجند. و تلاش می‌کند با "باز اندیشی" در دین تفسیری قابل قبول و متناسب با پرسش‌های تازه‌ی روزگار ارائه دهند. از نظر آنان بخش عمده‌ی مباحث مربوط به زنان در این متون انعکاس معیشت و فرهنگ زمان نزول وحی است. و عقاید و احکام سنتی موجود در ادیان که ذاتا تاریخی و زمانی‌ا‌ند اجازه نمی‌دهد چهره "حقیقت پیام ادیان" در عصر ما آشکارا دیده شود. در حالی که آن حقیقت دائما باید "بازخوانی" و "بازسازی" شود تا برای سایر زمان‌ها نیز قابل بهره‌وری باشد. در واقع چون دین اسلام، ظهور پیامبر و کتاب او را یک پدیده‌ی تاریخی می‌دانند معتقدند روش صحیح در فهم این متن نگریستن به آن از زاویه‌ی "ارتباط با واقع" است. یعنی برای فهم قرآن باید به سراغ واقع و فرهنگ روزگار نزول قرآن رفت و به نقش فرهنگ عصر نزول قرآن در تکوین آن توجه کرد. با این روش خواننده‌ی متن "به جای پرداختن به امور مطلق و غیر عینی به سراغ حقایق محسوس و عینی می‌رود". آنان معتقدند اگر با دیدی پدیدار شناسانه و تاریخی به کتاب و سنت مراجعه کنیم و بیاندیشیم در آن شرایط تاریخی و اجتماعی مشخص، پیامبر قصد انجام چه اصلاحاتی داشت و اگر در زمانه‌ی ما، به پیامبری برانگیخته می‌شد چه می‌گفت، درخواهیم یافت آن میزان اصلاحات و تغییراتی که ایشان ایجاد کرد نهایت تغییرات ممکن نبود بلکه اشکال گوناگون نابرابری‌های دیگری نیز که در طول تاریخ بر زنان تحمیل می‌شود باید برطرف شود. و به پیام کلی متن یعنی "عدالت" باید روی آورد. امری که خدا خود نیز به برپایی آن توسط مردم امرکرده است.
روشنفکری و روشنفکران در جهان اسلام
نویسنده:
سید احمد هاشمی،ناصر پورابراهیم، سعید عدالت نژاد، غلامعلی حداد عادل، جواد مرشدلو، رحیم رئیس نیا
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران - ایران: نشر کتاب مرجع,
چکیده :
روشنفکر به طبقه‌ای از دانشوران جوامع نوین اسلامی گفته می‌شود که اولا جویای حقیقت‌اند، و یکی از والاترین حقایق برای آنها عدالت و اصلاح امور اجتماعی است، و ثانیا در بیان این حقیقت شجاع‌اند. روشنفکری نیز جریان‌های فکری برآمده از تأملات انتقادی و رویکردهای فرهنگی و سیاسی همین طبقه از فعالان و دانشوران است. با این دو تعریف معلوم می‌شود که به هر تحصیلکرده‌ای روشنفکر گفته نمی‌شود بلکه گونه‌ای فرهیختگی در این جا مراد است، هر چند صاحب آن فرهیختگی ممکن است تحصیلات آکادمیک نداشته باشد. روشنفکری و روشنفکران مجموعه‌ای است از مدخلهای دانشنامه جهان اسلام به خامه شش متخصص مطالعات جهان اسلام. در همۀ مقاله‌ها با بررسی واژگانی و اصطلاحی، زمینه‌های تاریخی، خاستگاه و جایگاه اجتماعی، کارکرد و وظیفه و دستاوردها و پیامدهای روشنفکری در ایران، آسیای مرکزی، ترکیه، قفقاز و کشورهای عرب، این پدیده و ظرفیت اجتماعی از منظری جامع اما گزیده و مستند معرفی شده است. ابتدا سرگذشت روشنفکری در ایران، نسبت آن با انقلاب اسلامی و مسائل آن در شش بزنگاه راهبردی (دوگانه های “سنت و تجدد”، “دین و علم”، “تکلیف و حق”، “شرق و غرب”، “عدالت و آزادی” و “انقلاب و اصلاح”) به عنوان یک الگو به قلم سید احمد هاشمی روایت شده است، این سرگذشت درباره مناطق دیگر جهان اسلام با ساختاری کم و بیش مشابه بیان شده است.
  • تعداد رکورد ها : 198