جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پیشرفت های زندگی امروزی و شرایط مختلف در جامعه سبب شده است که حوادث زیان باری در اثر تقصیر و بی مبا لاتی مرتکب ، بر مجنی علیه وارد شود ؛ و جرائمی که در اثر آن رخ می دهد ، سبب خسارات و صدمات مادی و معنوی متعدد و لطمات روحی و روانی بر زیان دیده می گردد . در چنین شرایطی جبران خسارات مازاد بر دیه در مواردی مطرح می شود که هر چند در چنین جرایمی حکم دیه در فقه و قا نون مجازات اسلامی معین شده است ، اما دیه با توجه به صدمات وارده بر مجنی علیه برای جبران خسارت کا فی نبوده و به عبارتی دیگر ضرر وزیانی که متضرر از جرم تحمل می کند بیشتر از دیه ای است که در قانون و شرع معین شده است پس در این صورت خسارات جبران نشده با قی می ماند . این پژوهش با استفاده از شیوه ی توصیف و تحلیل و با روش مطالعه کتا بخانه ای موضوع خسارت مازاد بر دیه مقدره را در فقه و حقوق اسلامی مورد بررسی قرار داده است . و به این نتیجه رسیده است که در جبران خسارت مازاد بر دیه ، با توجه به آراء فقها و حقوق دانان می توان گفت ؛ عده ای از فقیهان امامیه با استناد به ادله ای ما نند قواعد فقهی ، بنای عقلا ، قیاس ، قواعد اصولی ، قائل به مشروعیت خسارات مازاد بر دیه شده اند ؛ و عده دیگر با بیان ادله ای ما نند اعتبار امر مختوم ، کافی بودن دیه برای جبران خسارت ، حکم به عدم مشروعیت داده اند . درمجموعه آراء صادره در هیات عمومی دیوان عدالت اداری کشور، دادگاه ها ، نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه، هم نظرات متفاوتی در مورد جبران خسارات مازاد بر دیه مشاهده می شود که حکایت از تناقض در این آراء دارد . لذا می توان گفت ؛ با وجود اینکه دیه در قانون و فقه مشخص شده است ، با دلائل و شرایط موجود می توان از نظریه مشروعیت و قانونی بودن جبران خسارت مازاد بردیه حمایت کرد . و نظریه عدم مشروعیت را رد کرده و به این نتیجه دست یافت که خسارات مازاد بر دیه باید جبران شوند .

‫اين تحقيق به نقد ديدگاه‌هاي مغرضانه برخي مستشرقان يا خاورشناسان مبني بر اين که: دين اسلام بر اثر نَبرد و خونريزي گسترش يافته؛ زيرا پيامبر اسلام(ص) در طول مدّت کوتاه نبوّت خويش جنگ‌هاي بسياري با مشرکان قريش، يهوديان و نصاري انجام داده و پيشرفت اسلام به زور شمشير بوده است! مي‌پردازد و علّت جنگ‌هاي متعدّد رسول خدا را تحليل مي‌کند. از اين رو نويسنده ابتدا مفهومي از استشراق و پيدايي آن ارايه کرده، سپس فلسفه جهاد و اهداف عالي مترتّب برآن را شرح مي‌دهد. وي در ادامه با بررسي برداشت غلط غربي‌ها از جهاد و دين اسلام، به معرّفي چند تن از مستشرقان مغرض و منصف (واقع بين) مي‌پردازد. آن گاه با اشاره به زمينه‌هاي گسترش اسلام در حجاز، اوضاع سياسي، اجتماعي، اخلاقي و فرهنگي شبه جزيره عربستان در صدر اسلام را واکاوي و اقدام هاي حضرت رسول براي سر و سامان دادن وضعيت بد اجتماعي و فرهنگي مردم را بيان مي‌کند. نگارنده اخلاق پيامبر اسلام(ص) و توجّه ويژه ايشان به اوضاع مختلف زندگي مردم را عامل اصلي گرايش آنان به دين اسلام و گسترش آن در شبه جزيره عرب و کشورهاي مجاور برشمرده و انگيزه جنگ‌هاي ايشان را دفاع از مظلومان و مستضعفان و پيشگيري از فتنه‌هاي بزرگ تر همچون از بين رفتن اساس اسلام دانسته و از جهاد و ماهيت آن دفاع مي‌کند. در بخش ديگري از کتاب به نقد ديدگاه‌هاي مستشرقان و فلاسفه غرب درباره جهاد در اسلام پرداخته و نظريات آنان در زمينه جنگ‌هاي هجومي رسول خدا را نيز مطرح کرده و پاسخ مي‌دهد. وي همچنين با تحليل جنگ بَدر و اُحُد نوع رفتار انساني پيامبر(ص) با اسيران جنگي و برخوردهاي مدارا جويانه ايشان با انواع مخالفان را دليل مهمي بر نقد ديدگاه‌هاي مغرضانه مستشرقان مبني بر خشونت دين اسلام و پيامبر اکرم( مي‌داند. نويسنده با اشاره وي به فتنه‌انگيزي يهوديان و پيمان‌شکني‌هاي متعدّد آنان، دليل جنگ‌هاي پيامبر اسلام با آن ها را همين مسأله برمي شمارد. تغيير سياست رسول اکرم در مدينه، ادّعاي برخي از مستشرقان درباره طمع کردن پيامبر به اموال مشرکان و يهوديان براي بهبود اوضاع مهاجرين، اقدام ايشان به جنگ‌هاي هجومي و حمله به کاروان مشرکان، تحليلي از مانورهاي نظامي پيامبر اکرم و نقد برخي برداشت‌هاي غلط مستشرقان در مورد دين اسلام و قوانين آن، از ديگر مطالب اين پژوهش محسوب مي‌شود.