جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫عزاداري براي امام حسين(ع) و يارانش در حفظ و گسترش تشيع تأثير به‌سزايي داشت و يکي از شعائر مهم و ابزار تبليغ شيعيان، همين عزاداري بود. اين رساله به سير عزاداري امام حسين(ع) پس از شهادت آن حضرت و يارانش، در عصر ائمه با استفاده از روش کتابخانه‌اي و اسنادي و با تکيه بر توصيف و تحليل داده‌ها پرداخته است. آگاهي پيامبر اسلام(ص) از طريق وحي بر حادثه کربلا، موجب شد که او و ديگر خاندانش بر مظلوميت رقت‌آور امام حسين(ع) گريه کنند، ولي جريان رسمي عزاداري پس از عاشورا توسط اسراي اهل بيت و پس از آن، توسط امامان شيعه به‌راه افتاد. شيعيان در قالب خطابه، گريه، مرثيه سرايي، ذکر مصائب، و يادآوري وقايع روز عاشورا اين مراسم را برگزار مي‌کردند. هدف از اين گونه عزاداري احياي اصول و ارزش‌هاي اسلامي، بازگويي واقعيت، جلوگيري از تحريف‌ها، اعلان ستيز با ستمگر و اظهار ارادت به امام حسين(ع) بود. امام سجاد( با خطابه‌هاي روشن‌گر، امويان را رسوا کرد تا جايي که يزيد مجبور به برگزاري مراسم عزاداري در شام شد. آن حضرت، زماني که به مدينه بازگشت، دستور مرثيه‌سرايي داد و با دادن صله به شعرا و مرثيه‌خوانان، ادبيات عاشورا را آفريد و اين روند تا عصر غيبت کبري با وجود شرايط سخت سياسي، اجتماعي ادامه يافت. خلفاي اموي و عباسي با برپا داشتن جشن و سرور و جلوگيري زيارت و عزاداري سعي کردند ياد و خاطره عاشورا را از اذهان محو کنند اما با وجود اين، عزاداري برگزار مي‌گرديد. جلوگيري از تحريف و فراموش‌شدن نهضت امام حسين(ع) ، گسترش انديشه اسلامي، احياي اصل امر به‌معروف و نهي از منکر، پي‌گيري عدالت و تبرّي از ظلم و ظالمان، شکل‌گيري قيام‌هاي علوي و شيعي ضد اموي و عباسي که منجر به سقوط آنان شد، از پيامدهاي مهم عزاداري براي امام حسين(ع) بود.