جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جهانی شدن از جمله مباحثی است که در دهه های اخیر در میان اندیشمندان مطرح بوده و تا به حال تحقیقات ارزنده فراوانی در این باره صورت گرفته است، تحقیق حاضر نیز با این سوال که؛ تشیع برای جهانی شدن در ابعاد اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی دارای چه ظرفیتی است. آغاز شد و به ارزیابی مبانی و اندیشه های جهانی شدن و مبانی اندیشه های تشیع، هر کدام به طور جداگانه پرداخت، پس از آن اندیشه جهانی شدن و تشیع را با هم مقایسه نمود، آن چه از این مقایسه به دست آمد آن است که؛ اگرچه هر دو اندیشه در بعضی از مبانی اعتقادی، اجتماعی، اخلاقی مشترکاتی با یکدیگر دارند و این مبانی در بین این دو اندیشه مشترک بیان شده است، اما به صورت کلی این دو دیدگاه از اساس و بنیان با هم متفاوت هستند زیرا اندیشه شیعی برگرفته از دین الهی است و دین در تمام اعتقادی، اجتماعی، اخلاقی انسان نقش برجسته و بسزایی دارد و در واقع اندیشه شیعی یک اندیشه دین محور، معناگرا، مقدس و ولایت محمور است، در حالی که اندیشه جهانی شدن که برگرفته از دیدگاه لیبرال دموکراسی غربی است، در اعتقادات پیرو اومانیسم و اندیشه هایش و در اجتماع هم پیرو مکتب لیبرال ـ سرمایه داری است و بر این اساس، هیچ جایگاهی در این اندیشه ندارد و این تفکر نوعی دین ستیز و سکولار است و در واقع جهانی شدن به اصطلاح غربی اش، یک تفکر و اندیشه دین ستیز، مادی گرا، دنیامحور و انسان گرا است، که ارزش های الهی و دینی در آن جایگاهی ندارد.

از مهم‌ترین مسایل فقهی که از زمان‌های قدیم، مورد توجه فقهاء مذاهب اسلامی، خصوصا دو مذهب فقهی امامیه و حنفیه، قرار گرفته است بحث از محدوده اختیارات «ولی» در ازدواج دختر باکره رشیده است. این‌که حوزه ولایت «ولی» در ازدواج، فقط مربوط به باکره صغیره است و یا باکره رشیده را نیز پوشش می‌دهد؟ اگر باکره رشیده نیز از ولایت «ولی» برخوردار است آیا ولایت «ولی» استقلالی است و یا تشریکی؟ میان فقهاء دو مذهب فقهی اسلامی، امامیه و حنفیه، اختلاف دیدگاه وجود دارد. پژوهش پیشرو که رسالت بررسی این مسئله را از منظر فقهاء امامیه و حنفیه، به عهده دارد پس از مطالعه آثار فقهی صاحب‌نظران این دو مذهب، به این نتیجه رسیده است که مهم‌ترین دیدگاه‌های فقهی در این مورد، عبارتند از: یک: دیدگاهی که اذن «ولی» را در صحت ازدواج دختر باکره رشیده، به صورت استقلالی یا به نحو مشارکتی شرط بداند. دو: دیدگاهی که اذن «ولی» را در صحت ازدواج، اصلا معتبر نمی‌داند و در واقع خود دختر باکره رشیده را در امر ازدواج، مستقل می‌داند. هرچند در این دو مورد، دیدگاه فقهاء به دلایلی متغیر خواهد بود. مثلا: «ولی» مصالح واقعی دختر را احراز نماید یا تشخیص او صرفا مفسده نداشته باشد. یا این‌که عقد دائمی باشد و یا غیردائمی، و یا این‌که مخالفت «ولی» از باب مانع-تراشی غیرعقلانی نباشد. در صورتی‌که «ولی» مصالح واقعی دختر را احراز نکرد یا تشخیص او، مفسده داشت و یا مخالفتش از روی لجاجت و غیرمنطقی بود، دیگر ولایت نخواهد داشت.