جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 354
توبه و مراتب آن از دیدگاه قرآن و حدیث
نویسنده:
ثریا قدمی سگوند
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده: توبه در لغت به معنای بازگشتن و در اصطلاح عبارتست از: ندامت و پشیمانی بر اعمال گذشته و تصمیم بر عدم بازگشت به گناه. این واژه از جمله الفاظ مشترک بین پروردگار و عبد می باشد. توبه خدا عبارتست از: برگشتن به سوی عبد به رحمت و توبه عبد عبارتست از: برگشتن به سوی خدا به استغفار و دست برداری از معصیت.استعمال واژه های توبه، استغفار و انابه در آیات و روایات گاه به گونه ای است که نشان می دهد بین آنها اتحاد معنایی وجود دارد، اما توجه به معنای لغوی و اصطلاحی آنها و نیز برخی دیگر از شواهد، نشان دهنده ی افتراق و تعدد معنای آنها می باشد.بی گمان توبه از اموری است که هیچ اختلافی در وجوب آن نیست و دلیل آن، دلالت قرآن، سنت، عقل و اجماع بر این امر است همچنان که فوریت این وجوب نیز از طریق همین ادله چهارگانه قابل اثبات است. عمومیت فرمان «و توبوا الی الله جمیعاً» نشان می دهد که وجوب توبه عمومی است و هرکس در هر موقعیت و مرتبه ای از معنویت که باشد ناگریز از آن است. در قرآن کریم و روایات معصومین (ع) هم از توبه گناهکاران و هم از توبه پیامبران سخن به میان آمده است بنابراین توبه نه تنها بر گناهکاران بلکه بر اولیای خدا نیز واجب می باشد البته نباید چنین تصور شود که توبه آنها العیاذ بالله مثل توبه انسان های گناهکاری است که دامن خود را به معصیت آلوده کرده اند بلکه توبه مراتبی دارد که عبارتند از توبه عوام، توبه خواص و توبه اخص.علمای اخلاق با استناد به حکمت معروفی از امام علی (ع) که در آن استغفار را بر شش پایه معنا فرموده است ارکان و شرایط توبه را استنباط کرده و معتقدند: دو پایه اول یعنی « ندامت» و « عزم بر عدم بازگشت به گناه» ارکان توبه، دو پایه دوم یعنی « جبران حقّ الله » و « جبران حقّ الناس » شرایط قبول توبه و دو پایه سوم یعنی « گداختن گوشتی که از حرام بر بدن روئیده» و « چشاندن درد طاعت به تن به اندازه ی شیرینی معصیت» شرایط کمال توبه هستند، هرچند که برخی دیگر از علمای اخلاق معتقدند که دو پایه دوم نیز جزء شرایط کمال توبه هستند و بنابراین توبه بدون آنها نیزپذیرفته خواهد شد.آیات و روایات اسلامی با صراحت تمام بیان می کنند که خداوند توبه بندگان خود را می پذیرد. در مورد پذیرش توبه از جانب خداوند عده ای همچون معتزله معتقدند که پذیرش توبه بر خداوند واجب است ولی اشاعره همچون اکثر علمای امامیه معتقدند که خداوند تفضلاً توبه را پذیرفته و عقاب را ساقط می کند و در پذیرفتن توبه، تفاوتی میان گناهان نیست اما اگر انسان آنقدر توبه را به تأخیر افکند که امارات و نشانه های مرگ را به چشم مشاهده نماید و یا به همان حالت کفر و آلودگیش رخت از جهان بر بندد، و به سرای ابدی کوچ کند، دیگر توبه او مقبول خداوند واقع نمی گردد.شرط وفاء بر توبه آنست که انسان بعد از توبه، دیگر به گناه معاودت نکند و این امری است که نیاز به امداد الهی دارد و تائبان از این حیث به چند دسته تقسیم می شوند.در نهایت باید گفت که توبه نه تنها در زندگی معنوی انسان بلکه در زندگی مادی او نیز موثر است. محبت پروردگار، آمرزش گناهان، تبدیل سیئات به حسنات، دعای فرشتگان، شفاعت توبه و ....از جمله آثار معنوی توبه و نزول برکات آسمانی، زندگی گوارا، محترم شدن تائب و ...از جمله آثار مادی توبه می باشد.
مشخصات اثر
بررسی ادلّه موافقان و مخالفان مسأله رجعت
نویسنده:
نرگس نوربخش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از جملهمسائل مهم و قابل تأمّلی که در عصر ظهور به وقوع می‌پیوندد، مسأله رجعت است. رجعت به معنای حیات مجدد گروهی از مومنان راستین و عدّه‌ای از کافران محض،به دنیا است تا مومنان به درک حکومت عدل الهی نائل گشته و کافران به سزای پاره‌ای از اعمال خود برسند.این اعتقاد مسأله‌ای نو ظهور و جدید نبوده، در آیین‌ها و ادیان دیگر نیز به چشم می‌خورد. بازگشت شخصیّت‌های مهّم تاریخ که دارای ایمان ویا کفر خالص بوده‌اند،رجعت را به مسأله‌ مهمّی مبدّل ساخته که پیوسته مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.ازسوی دیگر، از آنجا که مسأله رجعت از آن دسته مطالبی است که عقول عادی، از درک آن عاجزند، در بسیاری مواقع سبب ایجاد شبهه و تردید گردیده است تا آنجا کهبرخی آن را به طور کل انکار کرده و برخی به تأویل و توجیه این اصل پرداخته‌اند.شیعیان به عنوان اصلی‌ترین موافقان این اعتقاد با نظر به آیات قرآن کریم و روایات معصومین و دلایل عقلی، بر وقوع رجعت تاکید کرده‌اند و وقوع آن را قطعی می‌دانند این درحالی است که اکثریت اهل سنّت ، اعتقاد به رجعت را انکار کرده‌اند و آن را از باورهای اعراب جاهلی و خرافات یهود دانسته‌اند همچنین مسأله رجعت با آفات و آسیب‌های گوناگونی مواجه بوده که اصلی‌ترین آن غلات و اندیشه‌ها و تفکّرات منحرف ایشان بوده است.در این پژوهش سعی بر آن بوده که تصویر علمی و واقع بینانه از یک مسأله مورد اختلاف در میان امّت اسلامی ارائه گردد و با نقد دیدگاه‌های مختلف اعم از موافق و مخالف وبررسی آفات وآسیب های رجعت به یک دیدگاه عالمانه و بی طرفانه در این مقوله دست یابیم.کلید واژه‌ها:حیات دوباره پس از مرگ،آخر الزمان رویارویی کفر و ایمان ، شیعه، ائمه در زمان رجعت ، اهل سنّت، بعث قبل از قیامت، آفات وآسیب ها، غلات.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی داستان حضرت لوط در قرآن و عهدین
نویسنده:
اکرم همتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده طرح داستان انبیاء و امم پیشین از مشترکات قرآن و عهدین است. از جمله این داستان‌ها، ماجرای زندگی حضرت لوط است که با داستان زندگی حضرت ابراهیم پیوندی تام دارد.در این پایان‌نامه به مقایسه این داستان در قرآن و عهدین پرداخته‌ شده است تا به مشابهت ها و تفاوت های گزارش این دو متن مقدس در این باره پی ببریم.ابتدا مفهوم نبوت را در دو سنت اسلام و یهود بررسی شده، آنگاه در دو فصل، سیره لوط و قوم لوط را بنا به گزارش قرآن و عهدین مطرح و مقایسه نموده‌ایم. در هریک از این بخش‌ها احادیث تفسیری ذکر شده و احادیث هماهنگ با تورات مشخص شده‌است. نظر به تفاوت های موجود در تعریف مفهوم نبوت در اسلام و یهود است که می توان تفاوت گزارش ها را توضیح داد؛ به عنوان مثال از آنجا که در دین یهود، عصمت عمل.....
مشخصات اثر
بررسی سندی و متنی روایات حرز و تعویذ
نویسنده:
زینب آقاگلی زاده بقمچ
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
حرز وتعویذ عبارت است از برخی آیات قرآن، ادعیه ماثوره، اسماءالحسنی، اسامی فرشتگان یا اولیاء الله، اوراد، رموز و علائم مفهوم یا نامفهوم که اغلب، آنها را به منظور در امان ماندن از آسیب ها می خواندند یا به صورت مکتوب با خود حمل می کردند. از آن جایی که این موضوع شبهات و پرسش هایی را فرا روی جامعه قرار داده است. در این نوشتار در صددیم با بررسی سندی و متنی روایات حرز و تعوید اعتبار آن ها را بسنجیم. در مجموعه حاضر که در شش فصل در موضوعات؛ تجویز حرز و تعویذ، درمان بیماری ها، سحر، چشم زخم، شر شیطان و جن تنظیم شده است به این نتایج دست یافتیم که از لحاظ سندی روایات محدودی دارای اعتبار می باشند. که استفاده از حرز و تعویذرا فی الجمله اثبات می کند. پیامبر اکرم (ص) و ائمه(علیهم السلام) از تعاویذ شرک آلود نهی نمودند و برای رفع مشکلات مردم، آن هایی را که موافق شرع بود، تجویز کردند. واضح است که نباید به حرزها و تعاویذ نگاه استقلالی داشت بلکه در کنار اسباب طبیعی از آنها باید استفاده نمود.
مشخصات اثر
قرآن کریم و کتاب مقدسی هندوها (اوپانیشادها)
نویسنده:
اشهد حسین نقوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله با عنوان «قرآن کریم و کتاب مقدس هندوها» در چهار بخش و ده فصل تنظیم شده است: بخش اول: این بخش در دو فصل به معرفی قرآن کریم و اوپانیشادها پرداخته است؛ فصل اول: تاریخچه پیدایش اوپانیشادها، علت پیدایش و تعداد آن‏ها، شرح‏هایی که بر آن نوشته شده، اهمیت و ارزش آن‏ها نسبت به کتاب‏های دیگر هندو و نگاهی به محتوا و مفاهیم آن‏ها را دربر دارد و فصل دوم: به بررسی موضوعاتی از قبیل: اهمیت قرآن نزد مسلمانان، وحی و اقسام آن، آغاز نزول قرآن کریم و چگونگی نزول آن، اهتمام رسول اکرم| در حفظ و نگهداری قرآن از تحریف و تاریخ نگارش قرآن پرداخته است. بخش دوم: این بخش در سه فصل به معرفی آتمن و برهمن، اهمیت، حقیقت و خصوصیت‏های ذات خداوند متعال و مقایسه هر دو کتاب پرداخته است. بخش سوم: این بخش به بررسی اوصاف خداوند از نگاه اوپانیشادها و از نگاه قرآن پرداخته و جنبه‏های مشترک آن‏ها را مورد بررسی قرار داده است. بخش چهارم: این بخش در دو فصل، نظریات هر یک از این کتاب‏ها را مورد بررسی قرار داده است. فصل اول به سرنوشت انسان‏ها پس از مرگ از نگاه اوپانیشادها و فصل دوم به اهمیت و ضرورت معاد، مرگ، برزخ، حساب، بهشت، دوزخ، گروه بهشتیان ودوزخیان و جاودانگی با استناد به آیاتی که به وقوع و فلسفه معاد دلالت دارند پرداخته است.
مشخصات اثر
بررسی وروش شناسی تحلیلی تفسیرکنزالدّقائق وبحرالغرائب
نویسنده:
صادق کریمی مقدم
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرون11و12هـ.ق عصر حضور محدثان بزرگ و غلبه رویکرد حدیثی است. تفسیرکنزالدقائق و بحرالغرائب که از تفاسیر این دوره است، مهمترین اثرمحمد قمی مشهدی، نگاشته شده دراواخر این دوره می باشد. این تفسیر در این دوره که عصر طلائی و شکوفایی حدیث و غلبه رویکرد اخباری گری می باشد، به رشته تحریر درآمده است؛ لذا قمی مشهدی با تأثیراز فضای حدیثی زمان خویش تفسیرش را مملو از روایات تفسیری نموده وتفسیری نسبتاً روایی یا مأثور را ارائه نموده است. براساس سخن علمایی که درباره تفسیر مشهدی اظهار نظر کرده اند، این تفسیر از تفسیر نورالثقلین اثر عبدعلی حویزی بسیار تأثیر پذیرفته است، چنانکه آن را برطبق شیوه تفسیر حویزی دانسته اند.در این نوشتار برآنیم که نشان دهیم، تفسیر کنزالدقائق در روش روایی به کل برگرفته از تفسیرنورالثقلین نیست و قمی مشهدی علاوه بر به کار بردن شیوه حویزی و استفاده از اغلب روایات تفسیر نورالثقلین،شیوه ای ویژهبه خودرا اتخاذ نموده و منابع روایی دیگری ازفریقین نیز در تفسیرش بازتاب داده شده است. همچنین در مواضعی به توضیح، جمع و حل تعارض اخبار و نقد روایات هم پرداخته است.قمی مشهدی در تفسیرش علاوه بر روش روایی، به مقدمات تفسیر یا علوم قرآن نیز توجه داشته و با جدیت شایسته ای به مباحثی نظیر اعجازقرآن، عدم تحریف قرآن، چگونگی نزول قرآن، مکی و مدنی، تناسب آیات وسور، قرائات، نسخ و محکم و متشابه، همت گماشته است.وی همچنین، روش عقلی- اجتهادی و انواع گرایش های آن را نیز در تفسیرش به کار برده است که از جمله آنها گرایش های قرآن به قرآن، ادبی، فقهی، کلامی و فلسفی را می تواننام برد.بدین ترتیب این تفسیر علاوه برتفسیری روایی، تفسیری اجتهادی نیز تبدیل شده است.
مشخصات اثر
عیسی مسیح (ع) به عنوان کلمه در مسیحیت و کلمهالله در اسلام و مقایسه آن با کلام‌الله بودن قرآن
نویسنده:
روح‌الله علیزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده ندارد.
مشخصات اثر
ماهیت و مبانی کلامی تکلیف
نویسنده:
محمد هاشم مسعودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تکلیف از نظر بسیاری از علما و متکلمان امامیه، به‌معنای اراده تشریعی خداوند است که به انجام یا ترک کاری از سوی مکلفین، تعلق می‌گیرد. دسترسی مکلفین به پاداش و ثواب اخروی، وجود تکالیف را ضروری می‌سازد؛ همچنین انسان به‌عنوان یک موجود اجتماعی، برای ادامه حیات و رفع نیازهای خود، نیازمند قوانین جامع و کاملی است که بتواند نظم و عدالت را در جامعه برقرار سازد، از هرگونه پیامد منفی به‌دور باشد، و زمینه رشد و کمال و سعادت انسان را فراهم نماید. و از آن‌جایی که تنها خداوند به تمام رمز و راز و نیازهای انسان آگاهی کامل دارد، فقط او می‌تواند چنین قوانینی را در قالب تکلیف وضع نماید. این تکالیف، در واقع راه رسیدن به حقوق انسانی است، و اگر انسان می‌خواهد که به کمال و برتری دست یابد، باید به تکالیف و قوانین الهی عمل نماید. حسن و قبح عقلی، مالکیت خداوند، حاکمیت خدا، قاعده لطف، حکمت الهی، رحمت و عدالت الهی را می‌توان جزء مهم‌ترین مبانی کلامی وضع تکالیف از سوی خدا برای بشر دانست. همچنین وضع این تکالیف، زمانی معنا خواهد داشت که قدرت، آزادی و اختیار انسان را به‌عنوان مبانی انسان‌شناسانه تکلیف بپذیریم. اگرچه درباره اختیار و آزادی انسان، میان متکلمان مسلمان اختلاف‌نظر شدیدی وجود دارد، اما نظریه "امر بین الامرین" که رویکرد کلامی شیعه از آن حمایت می‌کند، تنها اندیشه‌ای است که از هرگونه عوارض و لوازم فاسد به‌دور است، و بر اساس آن انسان‌ها در عقیده، رفتار و گفتار خود، از اختیار و آزادی برخوردارند؛ اما این آزادی مطلق نیست بلکه دارای شرایط و حدود می‌باشد. اساساً پذیرش اسلام به‌معنای پذیرفتن این امر است که در قلمرو آزادی باید حقوق الهی در نظر گرفته شود و رهنمودها و تکالیف خداوند به‌کار گرفته شود.
مشخصات اثر
مبانی انسان‌شناختی اخلاق از دیدگاه خواجه افضل‌الدین کاشانی
نویسنده:
محمدربیع میرزایی، هادی صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دفترتبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,
چکیده :
پژوهش حاضر برگرفته از پایان‌نامه کارشناسی ارشد نویسنده با عنوان «مبانی نظری اخلاق از دیدگاه باباافضل کاشانی» است. در این مقاله، بررسی مبانی انسان‌شناختی اخلاق از نگاه باباافضل که یکی از زمینه‌های لازم برای استخراج نظریه اخلاقی وی است، فراهم می‌شود. باباافضل ضمن اعتقاد به تشکیل انسان از سه جزء تن، جان و خرد یا عقل، با تأکید بر رابطه شناختی و وجودی مثلث «خداشناسی، هستی‌شناسی و انسان‌شناسی» معتقد است که وجود تام و حقیقی هر چیز، صورت علمی و معقول آن است و بر همین اساس، کمال نهایی انسان نیز در بقای عقلانی اوست؛ زیرا کمال حیات و حس، به قوه ادراک و تعقل است و کمال ادراک و تعقل نیز به فعلیت آن و کمال فعلیت تعقل و دانش و به اتحاد عاقل و عقل و معقول است. از نگاه وی حقیقت وجودی انسان و بعد جاودان او، به نفس عاقله و خردش وابسته است و سعادت حقیقی انسان این است که در عالم نفسانی، صورت نفسانی‌اش به بهترین حالت علمی باشد. مهم‌ترین بن‌مایه‌های این سعادت و کمال نفسانی، علم و یقین یا حکمت است؛ یعنی هدف نهایی انسان این است که دانایی بالقوه را به دانایی بالفعل تبدیل کند و به مرتبه عقل بالفعل برساند.
صفحات :
از صفحه 137 تا 164
مشخصات اثر
سه تفسیر از ازلیت خداوند در حکمت متعالیه ملاصدرا
نویسنده:
مهدی زمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
در این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی به تبیین و بررسی دیدگاه ملاصدرا درباره ازلیت خداوند پرداخته می‌شود. در فلسفه دین معاصر، دیدگاه‌های گوناگون درباره ازلیت خداوند، در سه تفسیر 1. فرازمانی استمراری، 2. فرازمانی غیر استمراری، و 3. زمانی‌گرایی خلاصه شده است. با بررسی آثار ملاصدرا به سه تفسیر از ازلیت الهی دست می‏یابیم که از آن‏ها به: 1. فرازمانی غیر استمراری، 2. احاطه بر همه زمان‏ها، و 3. فرازمانی استمراری تعبیر می‏کنیم. این سه تفسیر در آثار او بیش‌تر با تعبیرات ازلیت، اولیت، و سرمدیت بیان می‌شود که بر اساس شیوه خاص حکمت صدرایی در کنار یک‌دیگر قرار می‌گیرند و با هم قابل جمع هستند. بدین‌سان در ازلیت (تفسیر فرازمانی غیر استمراری) بر تنزیه خداوند از محدودیت تأکید می‌شود؛ که نمونه‌ای از صفات سلبی یا جلال است. در اولیت به احاطه خداوند بر زمان و موجودات زمانمند تکیه می‌شود؛ که نمونه‌ای از صفات جمال یا فعل است. سرانجام با سرمدیت (تصور فرازمانی استمراری) تلاش می‌شود که دو تصور استمرار و گستردگی وجود خداوند با تعالی و برتری ذات او از زمان جمع شود. نتیجه آن‌که دیدگاه ملاصدرا درباره ازلیت الهی در عین توصیفات متفاوت، جامعیت، سازگاری درونی، و نیز قوام و استحکامی را که یک نظریه جامع لازم است داشته باشد دارد.
صفحات :
از صفحه 75 تا 88
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 354