جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

حقایق هستی واحد بوده و تکثرناپذیرند و فهم آنان بر ضرورتی از ناحیة عقل و دعوتی مصرانه ازسوی دین استوار است، اما تمام آنها به فهم تمام آدمیان در نمی آید و همین فریاد عجز فلسفه است؛ اما دین آمده است تا تمام مردم را از فهم و عمل بر طبق آن حقایق بهره مند کند و به دنبال آن بود. که تمثلات و تنزلات آن حقایق به گزاره های دینی بدل شده گزاره هایی که فهم ساده آنهاتضمین کننده مصالح عموم آدمیان است و تأویل آنها منحصر و مختص به عالمان است. برای رسیدن به هر کدام از این حقایق سه راه وجود دارد: راه دقیق و عمیق و استوار فلسفه، راه ساده وبرهانی و عامه پسند دین و یا راه پرپیچ و خم و بی محتوای عقلی در میانة مردم و فیلسوفان بهترین راه برای عموم مردم راه دوم است و برای فیلسفوان راه اول مناسب است و راه سوم که اشعریان و معتزلیان از آن رفته اند هم خطا است و هم مضر. این مدعای فیلسوفی بزرگ از غرب دنیای اسلام است. ابن رشد فیلسوف قرن ششم، اندیشمندی است که در فلسفه به ارسطو توقف کرده است و در فقه از یکی از ظاهرگراترین فرقه های زمان خویش حمایت می کند. خدا وجوددارد. راه دینی، یقینی و عمومی رسیدن به این حقیقت کدام است؟ خدا یکی است. راه دینی، یقینی و عمومی رسیدن به این حقیقت کدام است؟ چه صفات و چه رفتارهایی را می توان به خدا نسبت داد؟ کدامشان حقیقی و کدامشان دینی است و راه رسیدن به آنها چگونه است؟ متکلمان زمان ابن رشد که قرار بود پاسدار دین باشند، در اکثر این موارد به مسیری قدم گذاشتند که نه عالمانه بود و نه دینی و نه برای عموم مردم قابل فهم بود. اینان بر مبنای فهم خطای خویش، هر روز دین را به شکلی تغییر دادند و فواید آن را از میان بردند و تشتت را برای مسلمانان به ارمغان آوردند. ابن رشد از تک تک موارد بالا و از راه متکلمان مفصلا بحث می کند. در تمام این موارد، آنچه برای آدمیان، مفید و ضروری است، معنای روشن عبارتهای دینی است و نه تأویل آن. اما تأویل نیزجایی و جایگاهی دارد که ابن رشد خاتمه کتاب را به آن اختصاص داده است.

کتاب حکمه الاشراق، تصنیف شیخ شهاب الدین سهروردی و شرح قطب الدین شیرازی است. مؤلف ابتدا به شرح حال مصنف؛ یعنی شیخ اشراق(سهروردی) به طور اختصار می پردازد و سپس شرح حال شارح آن یعنی قطب الدین شیرازی را بیان می کند. رساله حاضر متشکل از چند فصل است شامل: سبب بیم دادن و آگاهی یافتن برنهانیها، و اینکه «صورت کائنات به طور پیوسته و همیشگی در عالم برزخ استوارند» و «صور کائنات باید تکرار شوند» نتیجه ای که مترجم از این شرح به آن رسیده به این قراراست؛ صورت های کائنات که نفس بر آنها آگاهی می یابد اگر اثر آنها در نیروی ذاکره باقی نماند، حکمی و اثری برای آن نخواهد بود، و به شیوه های سیر و سلوک و صاحبان عبرت و راز توفیقات الهی می پردازد. رساله فوق جز کتاب«شرح حکمه الاشراق» منبع دیگری ندارد.

در این پایان نامه دیدگاه قرینه گرایان و بنیان انگاران چون(توماس آکویناس ) در مورد عقاید پایه و عقاید غیرپایه مطرح شده است و در پی آن دیدگاه قائلین به معرفت شناسی اصلاح شده، مطرح شده و در نهایت به این بحث ختم شده است که باور به خدا جزو عقاید واقعا" پایه هست

رساله حاضر تحت عنوان ترجمه نیمی از کتاب الفریق الاسلامیه السیاسیه و الکلامیه است که تالیف البیر نصری نادر می باشد. در رساله از مهمترین فرق سیاسی و کلام اسلامی بحث شده است که از فرقه ها شروع می شود سپس جدال در مسائل کلامی با معتزله را مطرح می کند که بحث آنها درباره فهمیدن حقیقت وحی تحت انوار عقل است و سپس عقیده عقل را مطرح کرده که این بحث از طرف اهل حدیث مطرح گردیده است؛ بدین صورت محقق فرقه های اسلامی را مورد بررسی قرار داده و امتیازات و اختلافات مهم فرقه ها را ذکر می کند. جهت تدوین رساله حاضر از روش کتابخانه ای بهره گرفته شده است

این رساله ترجمه و تحقیقی است از کتابی انگلیسی با عنوان فلسفه کلام و عرفان اسلامی درآمدی کوتاه که توسط پروفسور ماجد فخری به نگارش در آمده است. هدف کتاب این است که خواننده را با فلسفه کلام و عرفان آنگونه که در بافت اسلامی توسعه یافتند و بر هم تکامل و تعامل از آغاز تا انجام با اشاره به ریشه های یونانی و یونانی مابی فلسفه اسلامی بپردازد. ایشان به گونه ای موجز و در عین حال کافی و وافی جریانات اشخاص نوشته ها مفاهیم و مسایل اصلی فلسفی کلامی و عرفانی و مناسبات درونی میان آنها را برجسته کرده و به بررسی برخوردها و مشاجرات میان گروه های مخالف و مدافع فعالیت فلسفی پرداخته است. از امتیازات دیگر این کتاب پرداختن به این موضوع ها می باشد: توسعه فلسفه نظام مند در اسلام، کلام، عرفان و توسعه تصوف، تعامل اسلام با فلسفه و الهیات غربی، جریانهای معاصر فکری جهان اسلام. پروفسور ماجد فخری فیلسوف و متفکر لبنانی استاد ممتاز و بازنشسته دانشگاه جورج تاون واشینگتن می باشد که اینک ساکن ایالات متحده آمریکاست. عمده تخصص ایشان در زمینه تاریخ فلسفه اسلامی و همچنین فلسفه اخلاق است. کتاب معروف ایشان سیر فلسفه در جهان اسلام است که توسط جمعی از مترجمان به فارسی ترجمه شده است. در این تحقیق علاوه بر ترجمه کتاب که تلاش ما در آن ارائه ترجمه ای روان و در عین حال دقیق بوده است برخی توضیحات و تعلیقات را در جهت تکمیل نمودن مباحث کتاب به آن افزوده ایم. در مواردی نیز که کاستی و نقصی در مطالب کتاب مشاهده می شد و بررسی و نقد آنها پرداخته ایم. در پایان نیز واژه نامه انگلیسی-فارسی که در برگیرنده اصطلاحات فلسفی، کلامی و عرفانی به کار رفته در کتاب است تنظیم کردیم.

هدف پژوهش : ترجمه و تحقیق بخش معرفت شناسی دائره المعارف راتلج برای بررسی و تحقیق موضوع معرفت شناسی روش پژوهش : مراجعه به اصل مقالات دائره المعارف راتلج و ترجمه آنها و نیز تحقیق و پژوهش پیرامون موضوع اصلی یعنی معرفت شناسی در کتابها یا نوشته ها یا مقالات مربوط به بحث معرفت شناسی و گلچین کردن عبارات و مطالب مربوط به معرفت شناسی و انتقال آنها با پایان نامه نتیجه کلی : اینکه موضوع معرفت شناسی یکی از مهمترین و اساسی ترین شاخه های فلسفه می باشد و موضوع مهمتر و قابل توجه اینکه یکی از پر طرفداراترین و نیز مطرح ترین موضوعات فلسفی در جهان معاصر بوده که توجه بسیاری از فلاسفه و محققین و دانش دوستان را به خود معطوف داشته است و این ضرورت پردازش بیشتر و معرفی بیشتر برای این موضوع را نمایان می سازد

هدف پژوهش ترجمه قسمتی از کتاب فلسفه ذهن نوشته پیتر اسمیت و ا. ر. جونز و تطبیق آن با علم النفس ملاصدرا برای روشن شدن حقیقت نفس بدن و رد نظریه ثنویت دکارتی می باشد. روش پژوهش کتابخانه ای است. طرح پژوهش : مقایسه تفکرات دکارت و ملاصدرا در مورد علم النفس صررایی در ارائه پاسخ به مشکلات فلسفی معاصر می باشد. نتایج بیانگر این مطلب است که دکارت و ملاصدرا هر دو معتقد به نفس مجرد و بدن مادی می باشند ولی دکارت میان آن دو تفاوتی عظیم را باور دارد ( ثنویت) درحالی که ملاصدرا نفس و بدن را رد خارج یک چیز می داند و معتقد است فقط در ذهن می توان آن دو را جدا کرد پس نفس یعنی خود بدن و بدن مرتبه نازله نفس است.

«تاریخ منطق صوری» بررسی سیر تحول منطق قدیم از آغاز فلسفة یونانی (قرن ششم قبل از میلاد) تا پایان عهد باستان (اوایل قرن ششم میلادی) است. این دورة طولانی را می توان به سه بخش تقسیم نمود: 1 دورة ماقبل ارسطویی ؛ از آغاز تا «جدل» ارسطو : در طول این دوره هیچ تحقیقی دربارة قواعد یا قوانین صوری انجام نمی گرفت. افلاطون مهمترین متفکر این دوره سعی کرد منطقی درست کند ، اما ناموفق ماند.2 دورة ابداعی ؛ از «جدل» ارسطو تا مرگ خروسیپوس : در طول این دوره ، منطق بنا نهاده شد و بسیار توسعه یافت.3 دورة شارحان و حکمای مدرسی ؛ از مرگ خروسیپوس تا پایان عهد باستان : در این دوره هیچ کار بدیعی انجام نشده است و به نظر می رسد انحطاطی نیز در منطق صوری رخ داده باشد. بوئثیوس و سیمپلیکیوس آخرین منطق دانان قدیم هستند.بنابراین از میان این یازده قرن ، فقط در حدود150 سال از اهمیت واقعی برخوردار است. در حقیقت ، آن سال ها در زمرة بهترین سال های منطق در تمام طول تاریخ بشری هستند.در دورة ماقبل ارسطویی ، نحوشناسی و بعدها معناشناسی بیش از خود منطق توسعه یافت. در واقع ، قبل از ارسطو هیچ اصل منطقی صحیحی که فی نفسه بیان و بررسی شده باشد نمی شناسیم. اما بعضی از قواعد منطقی ، آگاهانه مورد استفاده قرار می گرفت.ارسطو برای اولین بار قوانین و قواعد منطقی را بیان نمود و این کار را به گونه ای انجام داد که به صورت کاری عظیم و فوق العاده نمایان شد. این نکته گفته شده که هیچ مقوله عام ذهنی پس از ارسطو کشف نشده است. این مطلب احتمالاً در مورد منطق صوری نیز گفته شده است ، البته ارسطو همة منطق صوری را کشف نکرده ، اما به خاطر بیشترین ایده های اساسی مدیون او هستیم. مهمترین شاگرد ارسطو و اولین رئیس مدرسة مشائی بعد از مرگ ارسطو ، ثئوفراستوس است. وی به طور قابل ملاحظه ای در شکل گیری و تکوین «منطق کلاسیک» مؤثر بود و شاید راهی به منطق رواقی مگاری گشود. گسترش منطق صوری در دوران باستان در آثار متفکران متعلق به مکاتب مگاری و رواقی به اوج خودش رسید. در میان مگاریون و رواقیون منطق دانان بسیار بزرگی وجود داشتند و سطح کلی دقت صوری به دست آمده توسط آن مکاتب قابل توجه بود. ابداع و تبیین منطق گزاره ها در قالب سیستم اصل موضوعی ، ابداع جدول های ارزش و بحث های دقیق از معنای استلزام ، نظریات معناشناسی دقیق شامل تمایزی مشخص بین قوانین منطقی و قواعد فرامنطقی استنتاج و تمایز آشکار بین مفهوم و مصداق از کشفیات آنهاست. سرانجام ، به آخرین دوره منطق قدیم می رسیم که هیچ دورة ابداعی نیست ، اما به نظر می رسد منطق زیاد مورد تحقیق و شرح قرار گرفته و نوعی از نظریات قابل قبول مشترک ، مرکب از بقایای نسبتاً ناچیز نظریات ارسطویی و نیز نظریات رواقی مگاری شکل گرفته است.

تحقیق حاضر که ترجمه قسمتی ازکتاب نجات شیخ الرئیس ابوعلی سیناست با مختصر شرحی از زندگانی ابن سینا آغاز می شود و در ادامه به 9 گفتار درباره معرفت نفس، نفس حیوانی، حواس درونی، قوای نفس ناطقه، قوه نظریه و مراتب آن، فراگرفتن نفس ناطقه، تربیت قوا از نظر ریاست وخدمت، فوق ادراک ، حس، تخیل، وهم و عقل، هیچ مدرک جزئی مجرد و هیچ مدرک کلی مادی نیست تقسیم می شود. در هر گفتار به شرحی در آن مقوله پرداخته شده است. این رساله از آثار، تألیفات و منابع ارزشمندی چون: قرآن کریم، اسفار صدر المتألهین، اشارات ابن سینا، تفسیر کبیر فخر رازی و.... بهره جسته است.

رساله حاضر تحت عنوان ترجمه قسمتی از کتاب المنطق تألیف شیخ محمد رضا المظفر می باشد که پژوهشگر ابتدا به بررسی ضرورت فراگیری علم منطق و تعریف آن پرداخته است و سپس وارد ترجمه کتاب شیخ می شود که عمده ترین مطالب مطرح شده در رساله حاضر پیرامون موضوعاتی چون تصور و تصدیق، مباحث منطقی، مفرد و مرکب، اقسام دلالت وضعی، اقسام مفرد و... می باشد که پژوهشگر حدود 25 عنوان از کتاب مرحوم را مورد ترجمه قرار داده است و به نظرمحقق، خواننده با مطالعه رساله وی با علم منطق به طور اجمالی آشنا می شود.