جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه عرفان
>
عرفان اسلامی
>
ادبیات عرفانی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
تعداد رکورد ها : 361
عنوان :
تحلیل مفهوم آپوکالیپس و ارتباط آن با سبک شناسی با تکیه بر داستان یوسف(ع) در قرآن کریم
نویسنده:
پیمان صالحی, مهدی اکبر نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سبک شناسی
,
داستان یوسف (ع)
,
موتیف
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن کریم
,
ادبیات عرفانی
,
آپوکالیپس
کلیدواژههای فرعی :
عقل کل ,
عقل جزئی ,
تفال ,
نماد ,
سفر ,
سوره یوسف ,
مقام توکل ,
وحی ,
مکاشفه(معرفت شناسی) ,
رویا(اصطلاح وابسته) ,
حاکمیت شیطان ,
چکیده :
آپوکالیپس در لغت بهمعنای ادبیات مکاشفه ای بوده و به عنوان یک سبک یا نوع ادبی در حوزه متون دینی و عرفانی مطرح است. پژوهش مذکور تلاش کرده است تا به روش توصیفی- تحلیلی و نیز با استناد به اشعار فارسی و عربی، داستان یوسف(ع) در قرآن کریم را براساس مفهوم آپوکالیپس و ارتباط آن با سبک شناسی بررسی کند تا با رمزگشایی برخی از مفاهیم سمبلیک و تمثیلی آن، به بیان مشابهت سبک این نوع حکایت با عناصر داستان های مکاشفه ای و موتیف های مشترک آن با موتیف های کلّی این نوع ادبیات بپردازد. نتایج، حاکی از آن است که این داستان، بسیاری از موتیف های ادبیات مکاشفه و آپوکالیپتیک را داراست ازجمله: خواب و رؤیا، سروش، صدای غیبی و الهام، حس اضطراب و اضطرار، توکّل، امید به رهایی و گشایش در آینده، چیرگی تقدیر الهی بر اراده خلق، تفأل و تطیّر، وجود سمبل و نماد، محدودیت عقل جزئی دربرابر عقل کلّی، نفی اسباب دنیوی، سفر و پایان حاکمیت شیطان. حضور این موتیف ها و مفاهیم سمبلیک و تمثیلی، از نشانه های بارز اشتراک این داستان قرآنی با برخی از سبک ها و جریان های ادبی رایج در جهان است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 97
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عرفان از غایت الهی تا غایات اومانیستی و دهری
نویسنده:
محمدرضا عابدی, محمد خاکپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
غایت
,
خدامحوری
,
اومانیسم (مسائل جدید کلامی)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
معنویتهای جدید
کلیدواژههای فرعی :
سلوک عرفانی ,
دین بودایی ,
تائوئیسم ,
حدیث ,
قرآن کریم ,
ادبیات عرفانی ,
سالک ,
عرفان یهودی ,
چکیده :
عرفان در مفهوم حقیقی آن، بدان جهت که از سنخ سلوک و پیمودن است، غایتمند بوده و نیل به هدفی متعالی را مدّ نظر دارد. در اندیشۀ عرفان های توحیدباور و خدامحور، انسان حلقه فرجامین زنجیرۀ هستی نیست، بلکه این زنجیره پس از او سیر تکاملی دارد و در اوج کمال به ذات باریتعالی ختم میشود. براین پایه، عرفان های مبتنی بر ادیان یک فصل مشترک غایی دارند که عبارت از رهایی از بند وابستگی های مادی، شناخت خدا و وصول به حقیقت است. اما در سازمان اندیشه و سلوک عرفانهای کهن بشری که مبنای توحیدی ندارند، غایت نیز الهی ـ توحیدی نیست و طریق سلوک به خدا منتهی نمی شود؛ افزون بر این، جنبۀ باطن گرایانه و و تلاش برای رهایی از قید مادیات، آنگونه که در عرفان هایی کهن بشری وجود دارد، در تعالیم و سلوک آنها دیده نمی شود. عرفان های جدید به جهت اتکا بر عقلانیت سکولار و سازماندهی براساس مقتضیات دنیای مدرنِ مادیگرا، حرکت به سمت تعالی معنوی و کمال حقیقی را مد نظر قرار نمی دهند. بلکه، اگر حرکتی هم باشد از سنخ حرکت دوری و چرخشی است که در عمل به درجا زدن منجر می شود. برخی نیز کاملا ایستا بوده و غایت ویژه ای ندارند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی خاستگاههای قبض و بسط در دیوان شمس
نویسنده:
محمدکاظم علمی سولا , سوزان انجمروز
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تجارب عرفانی (تجربه عرفانی)
,
قبض و بسط
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مقام قبض
,
مقام بسط
,
تجربه عرفانی مولانا
کلیدواژههای فرعی :
انسان شناسی عرفانی ,
وطن اصلی آدمی ,
03. انسان شناسی Human nature ,
محبت ,
خلق آدم (ع) ,
شادی ,
رنج ,
تجلی جمالی ,
بیان ناپذیری تجربه عرفانی ,
مقام اتصال ,
علم النفس افلاطونی ,
تفسیر عرفانی غم و شادی ,
موسیقی در عرفان ,
تفسیر عرفانی هبوط ,
شهود وحدت عالم ,
چکیده :
این پژوهش به بررسی احوالِ عارفانۀ قبض و بسط(غم و شادی) و تعیینِ خاستگاه و جایگاه هر یک در تفکّر مولانا با تکیه بر توصیف و تحلیل صُوَر خیالِ دیوان شمس پرداخته است. در کنار هم بودن غم و شادی در جهانبینیِ عرفانی مولانا، صوری را پدید آورده که بیش از هر چیز با زبان موسیقایی و شعر همخوان است. با توجه به این امر که در شعر او ارتباط عمیقی میان صورت و محتوا نمایان است، این مقاله به بررسیِ برخی از اجزای غزلها و چینشِ واژهها و نیز کلیّتِ آنها میپردازد تا خاستگاههای قبض و بسط مولانا به دست آید. در ورای اشعارِ شورانگیز غزلیات شمس، جلوههای موسیقایی، صور خیال پویا و نیز شادی و شعف و مستی و خلاقیّت مولانا، «تجربههای عرفانی و جهانشناختی» او وجود دارد. ارتباط میان تجربیاتِ عرفانی مولانا و جلوههای این تجربیات با موقعیتهای ذومراتب قبض و بسط و بیان خاص او در این باره مشهود است. با تأمل در دیوان شمس درمییابیم که در کنار موسیقی شاد غزلیات، مولانا از غمی عمیق نیز سخن میگوید؛ غم غربت در تنگنای تن و جدایی از وطن اصلی که نیستان ازلی است. این مقاله بر آن است که وی در دیوان شمس دو چشماندازِ اصلی دارد: واقعیتی که هستیم(منشأ قبض) و آرمانِ هستیِ ما(منشأ بسط) که به شدت و ضعف در کنار یکدیگر مطرح شدهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 177 تا 216
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اختلافات شمس با مولوی در آراء، اندیشه ها و داوری ها
نویسنده:
کبری صدیقی ، رضا روحانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
تفسیر عرفانی
,
ادبیات عرفانی
,
پیامبرشناسی عرفانی
,
مطالعه تطبیقی شمس و مولانا
کلیدواژههای فرعی :
خودشناسی روحانی ,
حدیث من عرف نفسه ,
تکبر شیطان ,
ابلیس ,
عرفان عاشقانه ,
نعیم دنیا ,
رهبانیت ,
کفر ,
آداب عزلت ,
تفسیر عرفانی ,
شطحیات ,
چله نشینی ,
حقیقت عرش ,
دفاع از ابلیس ,
زن در عرفان ,
پیامبرشناسی عرفانی ,
وجه بشری پیامبر ,
معیت پیامبر با خدا ,
افشای سرّ در عرفان ,
سخن گفتن عیسی در گهواره ,
قتل قبطی توسط موسی (ع) ,
نیاز خداوند به پیامبر(ص) ,
چکیده :
شمس تبریزی با جلال الدین مولوی علیرغم شباهت ها و اشتراکات فکری و عقیدتی مشهور و مورد انتظاری که دارند و علیرغم تأثیر و تأثر فراوان از یکدیگر، در موارد و مباحث متعددی نیز با یکدیگر اختلاف نظر و یا اختلاف عقیده دارند که گاه آشکار و گاه کمی پوشیده اما قابلکشف و استنباط و بیان است. در مقاله حاضر کوشش شده تا با روش مقایسه ای، برخی از این نوع اختلاف نظرها از آثار و اقوالشان استخراج و معرفی گردد و موارد لازم آن، جهت شناخت بیشتر از این دو شخصیت بزرگ عرفان عاشقانه، مورد بحث و تحلیل قرار گیرد. برای روشمندی بیشتر، مباحث تحت سه عنوان دستهبندی شده تا تفاوت یا اختلاف فکری آن دو، در جنبههای مختلف آرا و اندیشهها و تأویلات و داوریها تشریح یا تبیین شود. دستاورد مشخص مقاله آن است که شمس با مولوی، دستِ کم از حیث اندیشهها(در سه موضوع)، تأویل و تفسیر آیات و روایات(در پنج مورد)، و نیز داوریهایشان درباره پیامبران و عارفان(درباره سه پیامبر و هفت عارف) اختلاف و یا تفاوت نظر دارند که این موارد و موارد مشابه، همواره باید در مطالعات تطبیقی در دو حوزه مولویپژوهی و شمسپژوهی، مورد توجه و بررسی محققان قرار گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 122
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تجلّی نظریۀ وحدت وجود در اشعار عمان سامانی با نگاهی به آرای شمس تبریزی و مولوی
نویسنده:
محمد خدادادی ، محمدکاظم کهدویی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
وحدت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
مقام محبت
کلیدواژههای فرعی :
احکام وحدت ,
احکام کثرت ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
فنا ,
عرفان شیعی ,
رتبه بقاء(مقابل مراتب فناء) ,
مقام ولایت(قسیم مقام نبوت و رسالت و خلافت ,
اتحاد عاشق و معشوق ,
عاشورا شناسی عرفانی ,
اتحاد جان اولیاء ,
فناء ائمه در حق ,
چکیده :
نظریۀ وحدت وجود را میتوان محوریترین مفهوم در عرفان اسلامی نامید و به درستی میتوان گفت که سایر مفاهیم حول این محور اصلی در گردشاند و برای اعتلای این مفهوم به کار میروند. در این پژوهش، نظریات وحدت وجودی عمان سامانی، در قالبی طبقهبندی شده و منظم به تصویر کشیده شده و در هر بخش با نظریات سایر عرفا بهخصوص آرای شمسالدین محمد تبریزی و مولانا جلالالدین محمد مولوی مقایسه شده است. همچنین در این مقاله، در یک طبقهبندی منظم، آرای عمان سامانی در باب وحدت وجود در چهار بخش مورد بررسی قرار گرفته و به تفصیل در مورد هر باب بحث شده است: نخست یگانگی عاشق و معشوق؛ دوم، یگانگی جان اولیا؛ سوم، یگانگی اولیا و خداوند(مقام فنا) و چهارم، وحدت جان اولیا در طول زمان. علاوه بر طبقهبندی و سنجش نظریات وحدت وجودی عمان سامانی، به بررسی آبشخور و سرچشمۀ این نظریات در احادیث و روایات مأثوره از ائمه نیز پرداخته و نمونههایی از این تأثیر ارائه شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 107 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مولوی و آزادی
نویسنده:
رضا روحانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
آزادی عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
آزادی سیاسی ,
موت طبیعی ,
عقل(منطق) ,
زهد ,
حریت ,
حرص ,
شهوت رانی ,
مقام شهادت ,
آزادی سوبژکتیو ,
آزادی در بندگی ,
زندان تن ,
زندان دنیا ,
زندان های روح ,
زندان درونی ,
زندان حواس ,
آزادی بخشی انبیاء ,
آزادی در عالم خواب ,
آزادی بخشی زهد ,
چکیده :
جلال الدین محمد مولوی، عارف بزرگ فرهنگ ما، در آثار خود متعرض مباحث و مفاهیم بسیاری شده که یکی از آنها مفهوم آزادی است. او به شیوه های متعددی به مبحث آزادی اشاره یا تصریح کرده است. آشنایی و شناخت نظریات و اندیشه های آن جناب ما را با اهم و اغلب اندیشه های عارفان و اخلاقیون مسلمان در این زمینه آشنا می کند. نویسنده در گفتار پیش رو، از بیان مقدمه ای درباره مفهوم از دیدگاه مولوی و عارفان دیگر، اندیشه های مولانا درباره مقوله آزادی را تحت سه عنوان دسته بندی و تبیین می کند. در بخش آغازین، به گستردگی درباره موانع طبیعی و ساختگی ای که مولانا در راه نیل به آزادی برشمرده، سخن می رود. در این میان، تن، دنیا و قضا و قدر از زندان های طبیعی یا بیرونی به شمار می آید و رذایل اخلاقی مانند جهل، حواس، عقل، تقلید و تردید از زندان هایی است که انسان ها را در درون گرفتار کرده اند. بخش دوم این گفتار درباره راه های رسیدن به آزادی است که از دیدگاه مولانا، راه های رسیدن به آزادی نیز علاوه بر راه های سلوکی و طریقتی، راه های عشق و بندگی، راه پیروی از اولیا و انبیا، و راه مرگ و خواب است که این موارد نیز به نوعی درقسم اول یعنی راه های سلوکی درمی گنجد. راه ها و شیوه هایی که مأنوس و مورد نظر و عمل جناب مولانا قرار داشته و مخاطبان و مشتاقان را نیز بدان راه ها فراخوانده است. اهم اهداف و مقاصدی که آن بزرگ برای آزادی در نظر داشته و به آزادی جویان شناسانده، از این قرار است که در انتهای مقاله اشاره شده است: رهایی از رنج ها، رسیدن به اخلاق الهی، عاشقی و نیل به یقین و جاودانگی.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 114 تا 133
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مفهوم «تقلیب عشق کبریا» در متون صوفیه (با تأکید بر آثار مولانا)
نویسنده:
داود اسپرهم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
محبت الهی
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال)
,
مقام محبت
,
تقلیب عشق
کلیدواژههای فرعی :
اسقاط تکلیف ,
تجسد ارواح ,
حیرت ,
شطحیات ,
حقیقت لوح محفوظ ,
سالک مجذوب ,
مجذوب سالک ,
فقر عرفانی ,
تعاشق ,
اتحاد عاشق و معشوق ,
مراحل عشق ,
بی صورتی عشق ,
کیمیاگری پیر ,
مقام شطح گویی ,
تروح اجساد ,
عشق معشوق ,
بیهوشی عارفانه ,
لوح حافظ ,
مقام حافظ الجوارح ,
مقام محفوظ الجوارح ,
سعه وجودی در خواب ,
مقام مقبولی در عرفان ,
چکیده :
عشق، عمیق ترین و محوری ترین مفهوم در اندیشه و سلوک صوفیانه است. از منظر هستی شناسیِ صوفیانه، هستی قائم به عشق است و از منظر سلوک و اخلاق، عشق حبل المتین صوفی برای تعالی سعه وجودی تا مرتبه فناست. مشهور است که عشق هیچ نظم و آداب و ترتیبی ندارد؛ اما با این حال دارای مراحل، مراتب و شرایطی است که فهم دقایق آن برای اهل حقیقت و نیز برای اهل تحقیق اجتناب ناپذیر است. در این مقاله به نکته ای اساسی دربارۀ تقسیمات و مراتب عشق و مجموعه ای از مفهومسازیهای مرتبط با آن پرداخته شده است. تقلیب عشق در طول حرکت حبّیِ سلوک کبریا به مرحله ای میانی اشاره می کند که بدون لحاظ این موقف/موقعیتِ واسط، راهیابی به مقام نهایی یعنی اتحاد عاشق با معشوق در عشق امکان پذیر نیست. «تقلیب عشق» موقعیتی است که در آن بیشترین شطحیات و هیجانات روحی صوفیه به وقوع پیوسته و حکایات و شکایات ایشان را مشحون از بیانات متناقض نما کرده است. در این مقاله مفهوم اساسی «تقلیب عشق» و حوزه شناختی و معنایی آن در متون صوفیه به خصوص در مثنوی مولوی بررسی شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 38
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تحولات درزمانی تعاریف عرفان و تصوف بر اساس متون نثر صوفیه تا سدۀ سیزدهم هجری
نویسنده:
مهدی رضائی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال)
کلیدواژههای فرعی :
رؤیت قلبی خدا ,
زهد ,
ریاضت ,
عرفان عملی ,
تاریخ عرفان اسلامی ,
فنا ,
عرفان نظری ,
تاریخ تعاریف عرفان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملا عبدالرزاق لاهیجی
چکیده :
عرفان و تصوف اسلامی، میراث معنوی تمدن اسلامی است که از بدو پیدایش تاکنون تحولات بسیاری یافته و به سبب عوامل درونی انشعابهای فراوانی درآن ایجاد شده است. یکی از مهمترین عرصههای ظهور این انشعابها در تعاریفی است که مشایخ و صوفیان از تصوف و عرفان ارائه داده اند. در این پژوهش سعی می شود به شیوۀ تحلیل محتوا، و رویکرد درزمانی، با مطالعۀ کتب معتبر نثر صوفیانۀ فارسی از ابتدا تا سدۀ سیزدهم هجری و استخراج و دسته بندی تعاریف، سیر تحولات این تعاریف در سده های مختلف بررسی شود. این مقاله مشخص می کند که گذر زمان چه تغییراتی در تعاریف عرفان و تصوف ایجاد کرده و همچنین عوامل ایجاد تفاوتها در تعاریف را بررسی می کند. با دسته بندی و بررسی درزمانی تعاریف، می توان گفت در تعاریف ارائه شده در طول این سده ها قطعاً همیشه شش محور اساسی مورد توجه بوده است که ریاضت، تصفیۀ درون، مباحث نظری، دشواری تعریف، مقایسه با دیگر نحلهها و نتایج سلوک از آن جمله اند؛ اما توجه به محورهای تعاریف در سده های مختلف یکسان نیست؛ به گونه ای که مثلاً محور نتایج سیر سلوک در سدههای چهارم، هشتم و نهم هجری بیشتر مورد توجه بوده است؛ در حالی که در دیگر قرنها کمتر بدان توجه شده که این امر خود معلول عوامل زمانی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 66
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مطالعۀ تطبیقی معراجنامۀ علاءالدوله سمنانی و مصیبتنامۀ عطار نیشابوری
نویسنده:
زرین تاج واردی , حسین طاهری
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
سیر انفسی
,
ادبیات عرفانی
,
معرفت شناسی عرفانی
,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال)
کلیدواژههای فرعی :
قوس نزول و صعود ,
خودشناسی ,
عالم ماده ,
نظام هستی ,
عقل(منطق) ,
پیر (عرفان) ,
جهان شناسی عرفانی ,
مقام قلم(قسیم مقام لوح و عرش و کرسی) ,
فکر(اصطلاح وابسته) ,
فلکیات در عرفان ,
معراج اولیاء ,
گفتگوی عارف با هستی ,
وصول به منشاء ,
علم عناصر ,
سمبولیسم عرفانی ,
رابطه روح و دل ,
نقد عرفانی عقل ,
چکیده :
معارج باطنی، یا سفرهای انفسی یکی از موارد معرفت شناختی عرفان اسلامی است؛ مطابق با امر عروج، نفس سالک در سیر تکامل تطورش در مراتب دل، سرّ، روح و خفی از قابلیتی برخوردار میشود که سالک را قادر می کند مظاهر و تکثّرات بیرونی را در درون تجربه کند و هریک را بر باطن خویش عرضه کند؛ آنچه از سیر و سفر در این سیاحت باطنی برسالک پدیدار می شود، بخشی از علم وی نسبت به حقیقت اعیان است؛ معراج علاء الدوله سمنانی چه از نظر محتوا و چه از لحاظ گفتگوپردازی و رجوع شخصیت داستان به مظاهر سفلی و علوی، شباهت های بسیاری با منظومۀ مصیبت نامۀ عطار دارد؛ بی شک مؤلف به دلیل شناخت و مطالعۀ آثار عطار در نوشتن این معراجیه به مصیبت نامۀ وی نظر داشته است، در مقاله ضمن تطبیق این دو اثر، به معرفی وجوه اختلاف و اشتراک و نیز تأکید بر اهمیت موضوع سفرهای درونی یا تجربۀ شخصی سالک از درکِ بی واسطۀ اعیان پرداخته می شود. نگارنده با روش تطبیقی مرحله به مرحلۀ عروج قهرمانان داستان، نحوۀ مکالمه و محتوای گفتگوی ایشان با مظاهر هستی و ذکر نمونه تفاوتها، وجوه اشتراک محتوایی این دو اثر را بازنمایی کرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 179 تا 202
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ولایت و ولی از نظرگاه شمس تبریزی و بررسی بازتاب آن در مثنوی مولوی
نویسنده:
محمد خدادادی ، مهدی ملک ثابت، یدالله جلالی پندری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مثنوی
,
عرفان اسلامی
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مقام ولایت(قسیم مقام نبوت و رسالت و خلافت
کلیدواژههای فرعی :
اولیاء الله ,
رؤیت قلبی خدا ,
صفات اولیاء الله ,
لقاء الله ,
ریا (اخلاق) ,
عالَم باطن(مقابل عالَم ظاهر) ,
مقام اوتاد(قسیم مقام امام و اقطاب و افراد و ابدال) ,
علم لدنی(معرفت شناسی) ,
حیات بخشی اولیاء ,
یکرنگی اولیاء ,
همنشینی اولیاء با همگان ,
باطن بینی اولیاء ,
گشودگی اولیاء ,
رهایی از مرگ ,
رهایی از قیامت ,
صبر اولیاء الله ,
عینیت اولیاء و قرآن ,
پنهان بودن اولیاء ,
مستجاب الدعوه ,
شادی بخشی اولیاء ,
چکیده :
موضوع ولایت و ولی، یکی از محوری ترین موضوعات مطرح شده در عرفان اسلامی، است که غالب عرفا درباره آن، موضوعات و مباحث گوناگونی را مطرح کرده اند. بی شک یکی از بزرگترین عارفان مسلمان، شمس الدین محمد تبریزی، معرفت اندیش نام آور قرن هفتم هجری است که تحول بنیادینی بر تفکرات مولانا جلال الدین مولوی نهاد و نحله جدیدی از فرهنگ عرفانی را پایهگذاری کرد. شمس تبریزی در تنها اثر به جا مانده از خویش؛ یعنی مقالات، نظریه های جالبی در ابواب مختلف عرفانی از خود به یادگار گذاشته است که هر کدام از آنها کم نظیر و گاه بی نظیر است. کتاب مقالات شمس که مجموعه ای از منقولات پراکنده شمس تبریزی است، ساختار منظمی ندارد به همین دلیل، یافتن یک موضوع خاص از میان انبوهی از سخنان پراکنده او کاری بسیار دشوار و دیرباب است که مستلزم دقت و صرف وقت فراوان است. در این پژوهش ضمن تشریح نظریات شمس تبریزی درباره ولایت و رویکردهای وی به این موضوع، آرای وی در این مورد طبقه بندی و با آرای عارفان نامدار قبل و هم عصر او مقایسه شده است. علاوه بر این تلاش شده میزان بازتاب آرای شمس تبریزی در کتاب مثنوی مولوی نشان داده شود و تأثیر آن عقاید بر مثنوی مولوی بررسی شود. شمس تبریزی، نظریات بدیع و جالبی درباره ولایت عرضه کرده که نظیر آنها در آثار سایر عرفا و حتی در نزد مولوی یافت نمی شود. مباحث مربوط به معنای ولایت، اوصاف اولیا، پنهان بودن اولیا و راه شناخت اولیا از جمله موضوعاتی است که شمس تبریزی مطرح کرده که در این مقاله، نظریات بدیع شمس درباره این موضوعات، تبین و تشریح شده و میزان بازتاب آنها در مثنوی نشان داده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 94
مشخصات اثر
ثبت نظر
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
تعداد رکورد ها : 361
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید