جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

امروزه در جهان شاهد بحران ها و چالش های گوناگون در عرصه های مختلف هستیم که بحران زنان یکی از بارزترین این بحرانهاست. از منظر دقیق انسان شناسانه بحران های انسانی در بیرون، در واقع در درون انسان شکل گرفته است، از این رو بحران زدایی نیز باید از درون انسان آغاز شود. از نگاه جامعه شناسانه نیز بحران زنان در غرب ناشی از عوامل گوناگونی مانند باورها، آموزش های نادرست خانواده و اجتماع است که حل آن نیازمند توجه به سیاست ها و برنامه های متناسب با نقشه راه مبتنی بر توحید و کرامت انسان می باشد. در این مقاله با به کارگیری روش مروری تحلیلی و استنباطی و با رویکردی نقادانه به بررسی و تحلیل بحران زنان در غرب، ریشه ها و عوامل شکل گیری آن با تکیه بر آموزه های کتاب مقدس و پیامدهای آن پرداخته شده است.

زن و جایگاه حقوقی و انسانی وی از بحث ‌های داغ مکاتب فکری معاصر به ‌خصوص اومانیسم و فمینیسم است و موضوعی است که محققان و نویسندگان و شاعران زیادی - در گذشته و حال - ضمن آثار خویش به آن پرداخته ‌اند. خاقانی نیز یکی از شاعرانی است که حضور زن در دیوان او بازتاب قابل توجهی دارد و اشعارش در این خصوص، زمینه‌ ساز نقدهای تندی علیه او شده تا جایی که برخی از پژوهشگران وی را زن‌ ستیزترین شاعر ادبیات فارسی دانسته ‌اند. موضوع جستار حاضر بررسی همین نکته است که آیا خاقانی به ‌راستی زن ‌ستیزترین شاعر ادبیات فارسی است؟ نویسندگان مقاله حاضر با در نظر ‌داشت واقعیت ‌هایی از قبیل: 1- مباحث روان ‌شناختی؛ 2- اقتضای حال و مقام (جغرافیای کلام)؛ 3- شرایط خانوادگی و اجتماعی شاعر؛ 4- شیوه بیان طنزآمیز خاقانی یا لحن سخن وی، بر آن ‌اند که دلیل قضاوت ‌های تند برخی بزرگان در متهم کردن وی به افراط در زن ‌ستیزی، این است که در فهم برخی اشعار وی دچار سوء برداشت گردیده ‌اند. البته قابل انکار نیست که شواهدی دال بر خوارداشت زن در آثار خاقانی دیده می ‌شود اما واقعیت این است که وی از این حیث تفاوتی با دیگر بزرگان ادبیات ما ندارد، زیرا نگاه منفی به زن در آثار ادبی، متاسفانه ویژگی غیر‌قابل انکاری است که ریشه در اندیشه‌ ها و تعالیم آیین ‌ها و ملل مختلف، چون مانوی، بودایی، یونانی ... و سوء برداشت از متون دینی و رسوخ اسرائیلیات در آن و باورهای عامیانه دارد.

رسانه ها به عنوان جزیی از فرهنگ غیرمادی جوامع انسانی که نقش تعیین کننده ای در ساختن و پرداختن افکار عمومی بر عهده دارند، تنها آن گاه که زمینه پذیرش ذهنی در مخاطبان داشته باشند، قادر به تاثیرگذاری هستند و گرنه اثر آن ها موقتی و گذراست. با شکل گیری نهاد جدید دولت و لزوم بهره گیری از نظرات و افکار عمومی در روند تصمیم سازی، ضرورت واقعی شدن ارتباط بین دولت و مردم و درنتیجه شکل گیری عرصه عمومی، نقش رسانه ها دراین رابطه درمقایسه با گذشته تقویت شد؛ چه آن که دامنه توازن از قدرت حاکم به سپهر عمومی نیز کشیده شده و ضرورت حضور فعال آحاد جامعه در این روند آشکار شده است. درنتیجه چنین تغییر و تحولی، دیگرحاشیه نشینی و انفعال حاکم بر اجزایی از جامعه که به دلایل سیاسی و اجتماعی بیشتر ازسایر اقشار زنان را دربرمی گیرد، معنایی نخواهد داشت و رسانه ها می توانند زمینه این انتقال ازحاشیه به متن را فراهم سازند.این انتقال درگرو احساس هویت مستقل و افزایش ضریب تاثیرگذاری به ویژه در لایه های ضعیف جامعه است. فرایند جهانی شدن نیز با ایجاد نوعی تغییرگسترده در برداشت از هویت، ضرورت گذر ازتفاوت های جنسیتی و توجه به جنبه های اجتماعی را در حوزه مسایل زنان آشکارساخت. این مقاله با تمرکز بر نقش رسانه ها در تبیین شأن واقعی زن در عرصه عمومی، در پی اثبات این فرضیه است که تاکید بر هویت جنسی در عرصه عمومی باعث آن  می شود که مقوله حضور برابر زنان در این عرصه بیشتر از آنکه جنبه واقعی پیدا کند، در چارچوب حقوقی محدود و منحصر شود. در برابر، این قلم با بهره گیری از مطالعه کتابخانه ای بر پایه شیوه توصیفی، تحلیلی برآن است که حضور زن آن گاه ظهور پیدا می کند که خودجوش، رقابت آمیز، گروهی، سازمان یافته و مبتنی بر آگاهی باشد. چنان چه پافشاری رسانه ها برحضور و فعالیت زنان در عرصه عمومی تنها بر پایه هویت جنسی و در رقابت با مردان به عنوان پایمال کنندگان حقوق زنان صورت پذیرد، پویایی لازم را نخواهد داشت؛ چرا که این روند با تقویت حسی غیریت جز تضعیف همبستگی مدنی، نتیجه و پیامد دیگری در پی نخواهد داشت.

توانمند سازی زنان یکی از اهداف توسعه انسانی است و به معنای افزایش شناخت و خود آگاهی، قابلیت اعتماد و گسترش آزادی انتخاب زنان توسط خودشان است. برخی اندیشمندان توانمند سازی را به معنای افزایش مشارکت می دانند، در عین حال مشارکت نیز به عنوان یکی از عوامل تسهیل کننده توانمند سازی به کار می رود.مبنای نظری مربوط به توانمندسازی زنان برای مشارکت در توسعه با نظریه های فمینیستی، بخصوص نظریه فمینیست های لیبرال که از برابری فرصت ها برای زنان، همانند مردان، سخن می گویند و نیز نظریه تواناسازی نشات گرفته از تلاشهای فمینیست ها در کشورهای جهان سوم در ارتباط است. تحقیق حاضر بر اساس یک نمونه 300 نفری به روش پیمایشی در شهر اصفهان انجام گرفته است. برای بدست آوردن اطلاعات این تحقیق از پرسش نامه استفاده شده است.یافته های پژوهش حاکی از آن است که عواملی مانند بالا بردن تحصیلات، افزایش سلامتی، اعطای استقلال مالی و حق مالکیت قانونی به زنان، رفع تبعیض در بازار کار و حذف باورهای سنتی به توانمندسازی زنان کمک می کند.

هدف از نگارش این کتاب رسیدن به این مسئله است که اخلاق سنتی هم چنان باید به مقابله با سه چالش مهم یعنی محیط زیست گرایی، فمنیزم و چند فرهنگ گرایی برود . در پیش گفتار کتاب حاضر در مورد اخلاق سنتی، مسئله نسبی گرایی، مساله عقلانیت، خودگرایی اخلاقی فردی، خودگرایی اخلاقی کلی و ارزیابی اخلاق بدیل توضیحاتی داده شده است و در قسمت‌های بعد در مورد سه چالش مذکور بحث و بررسی می‌شود .

سینما، یا همان هنر هفتم، تنها هنری است که از تمام هنرهای دیگر استفاده می کند تا فیلم تولید شده را به مخاطب عرضه کند. سینما از موثرترین هنرهای عصر حاضر به شمار می رود؛ به اندازه ای که آن را، همچون دیگر رسانه های همگانی، در تغییرات ایجاد شده در گروه های اجتماعی چون خانواده موثر می دانند. از این رو، نگرش های حاکم بر این ابزار تغییر اجتماعی، در نوع این تغییرات موثر خواهد بود. هدف تحقیق حاضر، بررسی تصویر ارائه شده از روابط همسران در سینمای دهه اخیر و بررسی مبنای نظری هر فیلم در خصوص این روابط است. روش تحقیق، تحلیل محتوای کمی و کیفی است که شیوه رایج بررسی متون ادبی و هنری است. جامعه آماری این پژوهش، فیلم های سینمایی - خانوادگی سال های 1378 تا 1388 است و جمعیت نمونه بر طبق سه مولفه خانوادگی بودن فیلم ها، سوژه روابط همسری در فیلم ها و پرفروش بودن آنها انتخاب شده است.به این ترتیب، پس از تحلیل تصویر ارائه شده از روابط همسران و الگوی نظری حاکم بر این تصویر و بررسی مسائل همسران در فیلم ها، به الگوی نظری حاکم بر فیلم های سینمایی دست یافتیم. نتیجه تحقیق فوق این است که به روابط همسران از لحاظ کیفی به طور سطحی و از لحاظ کمیت زمانی به طور محدود پرداخته شده است. همچنین در سینمای دهه اخیر، افتراق و دوری عاطفی و جسمی همسران و نزاع و درگیری جسمی و روانی در خانواده به تصویر درآمده است که این تصویر با اندیشه های فمینیسم از مناسبات دو جنس همخوانی دارد.

امروزه هر از چند گاهی بشر مدعی می شود جریان های جدیدی را با هدف برقراری عدالت در سطوح گوناگون جامعه شناسایی و طراحی کرده است. یکی از این جریان های جدید که مدعی دفاع از حقوق زنان، به ویژه با ویژگی های غربی آن است، به نام «فمینیسم» (feminism) چهره نشان داده است. این پدیده در کشور ما نیز مدتی است با نام «فمینیسم اسلامی» مطرح شده است. این مقاله بر آن است که با نگاهی انتقادی این پدیده را واکاوی کند، و ضمن نقد و بررسی آن، در چهارچوب مطالعه ای پیمایشی، به تعیین میزان گرایش به این مکتب در میان دانشجویان دختر موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی استان یزد بپردازد. نتایج تحقیق نشان می دهد که دانشجویان دختر موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی یزد از میان ابعاد چهارگانه فمینیسم اسلامی به بعد «تساوی و تشابه حقوق زن و مرد» گرایش دارند و دیدگاه آنان در خصوص سه بعد دیگر منفی است. همچنین، از میان شاخص های فرعی فمینیسم اسلامی، شاخص فرعی «مشارکت یک سان زن و مرد در تربیت فرزندان» با رتبه میانگین 574.74 بیشترین میزان شدت را دارد و شاخص فرعی «مناسب و کافی نبودن فرصت های موجود در جامعه برای زنان» با رتبه میانگین 383.44 کمترین میزان شدت در میان دانشجویان مذکور است.

ترجمه ماشینی: اولین مسیحیان با یک مدل سلسله مراتبی از تفاوت جنسی مشترک در مدیترانه باستان عمل می کردند و زنان به عنوان نمونه های کمتری از مردان در نظر گرفته می شدند. با این حال تفاوت جنسی به عنوان یک مقوله مفهومی در سراسر طیف تفکر مسیحی تکوینی کاملاً پایدار نبود. در عوض، مسیحیان اولیه راه‌هایی برای اعمال خلاقیت الهیاتی و تفکر متفاوت از یکدیگر پیدا کردند، زیرا معمای بدن‌های متفاوت جنسی را بررسی می‌کردند. بنجامین اچ. توجه به راه‌هایی که میراث پولس رسول باعث تقویت، شکل‌دهی و همچنین محدود کردن رویکردها به این موضوع شد. پولس دیدگاه خود را در مورد معنای انسان بودن در درجه اول با قرار دادن انسان ها بین دو قطب بیان می کند: خلقت (آدم) و رستاخیز (مسیح). اما در این چارچوب، شخصیت حوا – و تفاوتی که بدن زن او نشان می‌دهد، کجا قرار می‌گیرد؟ دانینگ نشان می‌دهد که این معضل بر طیفی از متفکران مسیحی در قرن‌های بلافاصله پس از رسول، از جمله کلمنت اسکندریه، ایرنائوس لیونی تأثیر گذاشته است. ترتولیان کارتاژی و نویسندگانی از مجموعه ناگ حمادی. در حالی که هر یک از این متفکران تلاش می‌کنند تا تفاوت زنانه را در چارچوب گونه‌شناختی پائولی جای منسجمی بدهند، دانینگ نشان می‌دهد که همه آنها به طور کامل به انسجامی که وعده می‌دهند، عمل نمی‌کنند. در عوض، تفاوت جنسی، گفتمان هویت و یکسانی پولین را به‌عنوان تفاوتی که نه می‌توان به طور کامل جذب کرد و نه کاملاً حذف کرد، آزار می‌دهد - نتیجه‌ای با پیامدهای مهم نه تنها برای تاریخ اولیه مسیحیت، بلکه برای فلسفه و الهیات فمینیستی و دگرباش.