جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرور > مرور مجلات > تاريخ و تمدن اسلامی > 1391- دوره 8- شماره 1
  • تعداد رکورد ها : 9
نویسنده:
مظفری سیدمحمد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این مقاله به بررسی نخستین گزارش علمی از یک کسوف حلقوی توسط شمس الدین محمد وابکنوی، از اخترشناسان دوره دوم رصدخانه مراغه، می پردازد. وی گزارش کسوف حلقوی 29 شوال 681ق./ 30 ژانویه 1283م. را در زیج محقق سلطانی، مقاله 3، باب 14 آورده است. در اینجا، داده های اولیه و فرآیند محاسباتی وی با توجه به مقادیر جداول زیج ارایه و تحلیل می شود. بخش مربوط به گزارش کسوف حلقوی در زیج محقق سلطانی تصحیح شده و در ضمیمه مقاله آمده است. احتمالا گزارش وابکنوی از کسوف حلقوی 1283م. نخستین گزارش مشروح از محاسبه کمیت های یک کسوف حلقوی، نخستین گزارش رصدی مکتوب برجای مانده از آن به دست یک منجم حرفه ای، و نخستین پیش بینی علمی این پدیده در اخترشناسی باستان و ادوار میانه است. در بعد تاریخی، امکان ناپذیری وجود کسوف حلقوی در بستر (context) نجومی بطلمیوسی که چارچوب اخترشناسی ادوار میانه را شکل می داده است، در بعد رصدی و مشاهداتی، بیان جزئیات در گزارش رصدی وابکنوی و دقت قابل توجه آنها در مقایسه با مقادیر نوین و در بعد محاسباتی ارایه مراحل محاسبه به صورت مفصل، ذکر داده های اولیه و داده های منتج در هر مرحله محاسبه که امکان یک بررسی انتقادی را امکان پذیر می سازد دلایل اصلی اهمیت پژوهش حاضر هستند.
صفحات :
از صفحه 141 تا 172
نویسنده:
سیدعلی آقایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
مدت هاست که محققان غربی پدیده «حلقه مشترک» در سندهای احادیث را می شناسند. آنان در مطالعات خود از این پدیده تفسیرهای مختلفی عرضه داشته اند و از آن برای تاریخ گذاری احادیث بهره گرفته اند. مقاله حاضر، در صدد پاسخ به این پرسش است که آیا این پدیده نزد محدثان مسلمان در دوران متقدم نیز شناخته بوده است و از میان انبوه اصطلاحات حدیثی که محدثان در تبیین ویژگی های مختلف احادیث و راویان آنها وضع کرده اند، کدامیک به حلقه مشترک مربوطند. با مرور آثار حدیثی متقدمان آشکار می شود که پاسخ سوال نخست مثبت است، و اصطلاحاتی چون«غریب» و «فرد» ناظر به وجوهی از همین پدیده وضع شده و به کار رفته اند. همچنین نشان داده می شود که اصطلاح حدیثی «مدار» را می توان معادل اصطلاح غربی «حلقه مشترک» گرفت. در پایان با بررسی نحوه مواجهه محدثان متقدم با این پدیده، روشن می شود که تفاوت فهم و تفسیر محققان غربی و مسلمان از این پدیده ریشه در تفاوت رهیافت های آنان به سنجش اعتبار و نقد احادیث دارد.
صفحات :
از صفحه 59 تا 98
نویسنده:
سیدمحمدهادی گرامی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
گفتمان تفویض به معنای غلو و جریان مفوضه از موضوعاتی اند که در بررسی تاریخ اندیشه امامیه تاکنون بدانها کمتر توجه شده است. پژوهش های معدودی نیز که به این بحث پرداخته اند غالبا در چارچوبی کلامی بوده است و از بررسی تفویض و مسائل مربوط به آن در بستر تاریخی اش غفلت شده است. این مقاله تاریخ شکل گیری و تطور گفتمان تفویض در سده دوم هجری را دنبال می کند. پی گیری این موضوع از نقطه آغاز آن، یعنی سده دوم هجری، نشان می دهد که گفتمان تفویض در دوره صادقین علیهم السلام هنوز معنای معهود آن را نداشته و «تفویض» غالبا در برابر جبر به کار می رفته است. نگارنده در ادامه نشان می دهد که از اواخر سده دوم هجری بود که گفتمان تفویض در جامعه شکل گرفت، یعنی برخی عقاید غالیانه که تا پیش از آن وجود داشت، در قالب گفتمان تفویض و اصطلاح مفوضه مطرح و صاحب هویت اجتماعی شد. این مقاله در ادامه به بررسی علل و زمینه هایی می پردازد که موجب شد اصحاب مفضل بن عمر یعنی مهم ترین گروه امامی که با این گفتمان پیوند یافت به اعتقادات تفویضی متهم شوند و بعضا مفوضی خوانده شوند.
صفحات :
از صفحه 27 تا 57
نویسنده:
عبدالرحیم قنوات
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات,
چکیده :
ضمن بحث و ارائه نظر درباره شخصیت حسین بن علی (ع) و قیام و شهادت ایشان، گاه به داستان زنی ارینب نام اشاره می شود که یزید عاشق او شد و معاویه شوهرش را فریفت تا او را طلاق دهد و به همسری یزید درآید، اما هنگامی که فرستاده معاویه برای خواستگاری او می رفت، امام (ع) خواست تا پیشنهاد ازدواج وی را نیز مطرح سازد، ارینب ازدواج با امام را ترجیح داد، اما امام (ع) او را به همسر سابقش برگرداند و گفت که غرض وی از این ازدواج بازگرداندن او به همسرش بوده است، و بدین سان عشق یزید و نقشه معاویه ناکام ماند.اهمیت این داستان در آن است که در بعضی از منابع این رویداد برساخته را از زمینه ها و دلایل تقابل حسین بن علی (ع) با یزید شمرده اند. در این مقاله روایات مختلف مربوط به این داستان بررسی و حقیقت ماجرا آشکار می گردد.
صفحات :
از صفحه 3 تا 25
نویسنده:
عباس احمدوند ,امیر مومنی هزاوه
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
دی هربلو بارتلمی دو مولن ویل خاورشناس فرانسوی که در تکوین دانش خاورشناسی در فرانسه نقشی مهم دارد، مولف کتابی است با نام «کتابخانه شرقی». این کتاب هر چند تحت تاثیر اوضاع ناشی از حملات عثمانی ها به اروپا، روابط ویژه نویسنده آن با دربارهای فلورانس و پاریس، حمایت سیاستمدارانی چون کولبر از او و سرانجام تدریس وی درکالج سلطنتی (بعدها کالج فرانسه)، با رویکردهایی سطحی و موضع گیری هایی آلوده با سیاست تالیف شده، مدت ها تنها منبع خاورشناسان، متفکران و ادیبان مغرب زمین برای خاورشناسی و به خصوص شناخت اسلام بوده است. علی رغم جایگاه مهم هربلو و کتابش در خاورشناسی و مطالعات وابسته به آن، شخصیت او و اثر او برای خاورشناسان متاخر و محققان شرقی خصوصا ایرانی چنانکه باید شناخته نیست. مروری گذرا بر زندگی و آثار دی هربلو، شرحی مختصر از عصری که او در آن می زیسته، جایگاهش در خاورشناسی، چگونگی تدوین «کتابخانه شرقی» و روش ها و رویکردهای مولف در تالیف این اثر، تاثیر آن بر متفکران غربی و خاورشناسان مطالب این مقاله را در بر می گیرد.
صفحات :
از صفحه 205 تا 223
نویسنده:
یونس فرهمند
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
اوج اقتدار خاندان مرینی به دوره ابوالحسن (حک: 731-749ﻫ) و ابوعنان (حک: 749-759ﻫ) برمی گردد که از نظر سیاسی سلطه آنان نه تنها بر مغرب اقصی، مقر پیشین این خاندان، بلکه بر مغرب میانه و نزدیک و حتی بخش هایی از اندلس نیز بسط یافته بود. سلطه مرینیان بر سواحل طولانی دریای مدیترانه در این دوره، موقعیت جغرافیایی مغرب را به عنوان دروازه تجارت اروپا و آفریقا ارتقا داد و موجب گردید تا مسلمانان و مسیحیان در پرتو منافع مشترک معاهدات متعددی با هدف گسترش تجارت در دریای مدیترانه منعقد کنند، حاکمان میورقه، بنادر ایتالیایی ونیز، جنوا و پیزا و سرانجام دولت آراگون هر کدام به طور جداگانه با هدف تامین مایحتاج عمومی و مواد اولیه مورد نیاز خود، پیمان هایی تجاری با مسلمانان مغرب بستند، بررسی این معاهدات نشان می دهد که به هنگام اقتدار حاکمان مسلمان، هم پیمانان تجاری مسیحی آنان ناگزیر از پذیرش تعهدات و شروط مسلمانان بودند و چون ضعف مسلمین آشکار می شد، مفاد پیمان نامه ها به شکل یک جانبه ای به سود مسیحیان تغییر می کرد.
صفحات :
از صفحه 173 تا 190
نویسنده:
رحیم علی کاوسی ,رضا کوه کن , یونس فرهمند
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
حسن بن زاهد، مشهور به غریب کرمانی از دانشمندان ایرانی است که در نیمه اول سده هشتم هجری زنده بوده است. وی در سال 723 هجری قمری از فضای نامساعد اجتماعی و فرهنگی ایران در زمان حکومت ابوسعید بهادر از ایلخانان مغول به زیر سایه حمایت سلطان محمد بن تغلق، دومین پادشاه سلسله تغلق شاهیان هند پناه برد و آثاری در علم کیمیا تالیف و به آن پادشاه تقدیم نمود. اولین اثر این نویسنده، کتابی به زبان فارسی با عنوان مفتاح الرموز در 6 باب و 31 فصل است. این کتاب در کلیات و مبانی علم کیمیا و بین سال های 723 تا 726 هجری قمری تصنیف شده است. از این دانشمند مسلمان، که متاسفانه تاکنون ناشناخته مانده است، حداقل دو اثر دیگر در علم کیمیا به زبان فارسی بر جا مانده است: مقلادالکنوز که جنبه عملی و تجربی آن بیشتر بوده و به شرح فرایندها و آلات و ادوات کیمیاگری پرداخته و رساله مختصری با عنوان منتخب مفتاح الرموز که هرچند مطالب آن تا حدی به مفتاح الرموز شباهت دارد، اما کتاب مستقلی است.
صفحات :
از صفحه 191 تا 204
نویسنده:
علی محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
با آن که بیشتر فرق اسلامی در طول تاریخ با همدیگر اختلاف و درگیری داشتند، اما این اختلافات در میان شیعه و سنی نمود بیشتری یافته است. بغداد به عنوان مرکز خلافت عباسی، مرکز تجمع شیعیان و همچنین حنبلی ها به عنوان طیف تندرو سنی مذهب نیز بود. با سقوط آل بویه که به تقویت جایگاه شیعیان در بغداد کمک زیادی کرده بودند، سلجوقیان سنی مذهب روی کار آمدند. حنبلی ها که سابقه دشمنی دیرینی با شیعیان داشتند، از این فرصت بهره بردند و عرصه را بر شیعیان تنگ تر کردند و این منازعات به اوج خود رسید. در این مقاله به بررسی فراز و فرود درگیری های این دو فرقه در بغداد عصر سلجوقی پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 99 تا 124
نویسنده:
بابک خضرایی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
از موسیقی عصر سلجوقی اطلاعات اندکی در دست است، زیرا نوای موسیقی آن دوره، برخلاف برخی بناها، آثار فلزکاری و دیگر هنرهای دستی و همچنین دیوان اشعار شاعران، برای همیشه از دست رفته و از طرف دیگر به نظر می رسد در دوره سلجوقی (شاید به سبب نبردها و جابه جایی های بسیار) نگارش رسالات موسیقی چندان رونق نداشته است. با این همه گزارش ها و نشانه هایی در منابع مکتوب، از جمله دیوان شاعران آن عصر در دست است که نشان می دهد دربارهای متعدد سلجوقی (431 تا 628 ﻫ) از حمایت موسیقی دانان برجسته دریغ نداشتند. نیز در این دوره رسالاتی در باب موسیقی نوشته شده، از جمله رساله موسیقی خیام و رساله موسیقی محمد نیشابوری، و بخش موسیقی جامع العلوم (باب چهل و هشتم). بر پایه این منابع موسیقی این عصر به موسیقی بزمی و رزمی قابل تقسیم است. از سازهایی که در موسیقی بزمی به کار می رفته می توان از رباب، چغانه، چنگ، سنج، تنبور، نی، رود، بربط (عود، مزهر)، و دف نام برد. برخی سازهایی که در موسیقی رزمی به کار رفته عبارت است از طبل و کوس و بورو پرنگ و نفیر که ساخت دو ساز اخیر به الب ارسلان نسبت داده شده است. این گمان را نیز می توان مطرح کرد که احتمالا با گسترش قلمرو سلجوقیان از شرق به غرب، نظام دوازده پرده (مقام) خراسان به روم و بغداد رسیده است.
صفحات :
از صفحه 125 تا 140
  • تعداد رکورد ها : 9