جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

منطق سنتی از دو بخش «معرّف» و«حجّت» تشکیل شده است. منطق‌دانان، بخش تعریف را تنها در چهار صورت اصلی، منحصر می‌دانستند. با گذشت زمان، اقسام دیگری از تعریف که میان عامّه مردم، رواج و اعتبار داشت، توسط گروه دیگری از منطق‌دانان، به اقسام چهارگانه‌ تعریف ملحق شد. نویسنده در این اثر کوشیده است تا تعریف واضحی از تعریف بالتشبیه و تعریف بالمثال ارائه کرده و اصول و اعتبار آن را مورد ارزیابی قرار دهد. تعریف بالمثال و بالتّشبیه، مادامی که از شرایط عمومی تعریف عدول نکنند، از اقسام تعریف منطقی قلمداد می‌گردند. هم‌چنین از نگاه نویسنده، ادلّه الحاق تعریف بالمثال و بالتّشبیه به یکدیگر، صحیح نیست. با احتساب تعریف عرضی خاص می‌توان تعریف بالمثال را با اثبات مسئله عرضی بودن مصداق برای عامّ خود، ملحق به رسم ناقص دانست ولی این امر در تعریف بالتّشبیه، موجّه نیست.

مقاله حاضر با هدف افزایش آگاهی زنان، از نقش سازنده خود و جهت‌دهی آن‌ها به سوی اسلام‌مداری، در پیش گرفتن سبک تربیت اسلامی، از منظر انسان‌شناسی دینی و با بهره‌گیری از آرای حضرت امام خمینی(ره)، مقام معظم رهبری(ره) و دیگر اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان است. بر این اساس، توجه به جایگاه مادری و تأثیر نقش او به عنوان یک زن بر تربیت کودک، بر مبنای ترویج فرهنگ اسلامی، ضروری است؛ چراکه در ساماندهی گستره مباحث اسلامی، هرگز نمی‌توان با جزئی‌نگری، فرامین شریعت را تحلیل کرد؛ بلکه لازم است در اطراف مجموع نظام معرفتی اندیشه کرد. این پژوهش با استناد به منابع معتبر، به روش توصیفی، اسنادی و تحلیلی، به بررسی نقش زیستی، نقش روانی و نقش اجتماعی، فرهنگی زنان می‌پردازد. نتایج حاصل از این بررسی، حاکی از آن است که یکی از مهم‌ترین علل توسعه و ترویج سبک زندگی اسلامی، ارزش‌گذاری هنجارها و نهادینه نمودن ارزش‌هایی است که زنان تحصیل کرده علوم دینی به عنوان مادر، بذر وجودی آن را در ضمیر بی‌آلایش اطفال به ارمغان می‌گذارند.

تبعیت یا عدم تبعیت دلالت الفاظ از اراده متکلم، از جمله مسایل پراهمیت در دانش منطق است. در این مسئله، دو پرسش اساسی، قابل طرح است: نخست آن‌که معنای تبعیت دلالت الفاظ از اراده متکلّم چیست؟ و دیگر آن‌که آیا دلالت آن‌ها، تابع اراده متکلّم است یا نه؟ در پاسخ به پرسش نخست، امام خمینی بر اساس قاعده «الغایه تحدّد فعل الفاعل»، پاسخی دقیق و قابل توجه ارائه نموده است. در پاسخ به دومین پرسش، برخی دلالت را مطلقاً تابع اراده متکلم، عده‌ای مطلقاً تابع وضع و عده‌ای دیگر، دلالت الفاظ بر معانی را تابع اراده‌ای می‌دانند که بر قانون وضع استوار باشد. مؤیّد نظریه اخیر، آن است که اگر متکلّمِ هوشیار، لفظ را به غرض رساندن معنای مرادش به کار بَرد، قطعاً قرائنی برای دلالت لفظ به آن معنا خواهد آورد و از این رو، مورد مذکور را می‌توان جزء موارد تبعیت دلالت لفظ از اراده متکلم برشمرد.