جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اعلامیه جهانی حقوق بشر با ادعای احترام به شأن انسان، آزادی و حقوق مترتب بر بشر در سال 1948، و در 30 ماده به تصویب سازمان ملل رسید. در این اعلامیه بر مباحثی همچون حقوق شخصی، مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی انسان تأکید شده است. این نوشتار با توجه به اشکالات حقوق بشری که در مقایسه با دیدگاه‌های اسلامی مطرح می‌شود در صدد است بررسی کند که در کلیسای کاتولیک درباره حقوق بشر چه دیدگاه‌هایی وجود دارد. در مسیحیت کاتولیک سه گونه تفسیر الاهیاتی، در مواجهه با مباحث حقوق بشری صورت گرفت. در این گونه‌های تفسیری، برخی معتقدند مباحث حقوق بشری و آیین مسیحیت با یکدیگر سازگار بوده و ارتباط وثیقی با ‌هم داشته و مبانی کتاب مقدسی تضمین‌کننده این ارتباط است. گروهی نیز با موضع‌گیری در برابر سکولارها معتقدند مبانیِ حقوق بشری، بالضروره الاهیاتی‌اند و خود، در کتاب مقدس ریشه دارند. دسته سوم، بالعکس، بر ناسازگاری الاهیات مسیحی و حقوق بشر پافشاری می‌کنند. این نوشتار با رویکردی توصیفی‌تحلیلی و با روش تحلیل محتوای کیفی مقوله حقوق بشر را معرفی، و گونه‌های مختلف تفاسیر کاتولیک از اعلامیه جهانی حقوق بشر را بیان می­کند و دیدگاه سوم را که مبیِّن ناسازگاری الاهیات مسیحی با حقوق بشر است، منطبق‌تر با مبانی الاهیاتی مسیحیت کاتولیک می‌داند. ادله دو دیدگاه اول را مردود می‌شمرد و شواهدی برای دیدگاه سوم بیان می‌کند و نتیجه می‌گیرد که ماهیت آموزه‌ها و دگمای مسیحی، با اعلامیه جهانی حقوق بشر ناسازگار است و ادعای سازگاری بیشتر جنبه سیاسی دارد.

ازدواج از جایگاه خاصی در دین زرتشتی و دین اسلام (مذهب شیعه دوازده‌امامی) برخوردار است. یکی از اشکال ازدواج، ازدواج موقت است. در سنت زرتشتی اواخر دوران ساسانی، شواهدی مبنی بر ازدواج موقت وجود دارد که می‌توان آن را با متعه یا ازدواج موقت در اسلام مقایسه کرد. در این پژوهش، ابتدا به وجود ازدواج موقت، انواع آن و سپس حقوق و تکالیف زن در سنت زرتشتی، با توجه‌ به مستندات موجود در متون زرتشتی و پژوهش‌های شرق‌شناسان می‌پردازیم و سپس همین موضوع را از منظر اسلام بررسی می‌کنیم و همانندی‌ها و مغایرت‌ها را نشان خواهیم داد. به نظر می‌رسد ازدواج موقت در دین زرتشتی و اسلام همسانی بسیار دارد؛ اگرچه گاه در اهداف و شرایط این نوع ازدواج مغایرت‌های بنیادینی دیده می‌شود. با توجه ‌به وجود رد پای این نوع ازدواج در ایران باستان، سنت زرتشتی و همچنین اعراب جاهلی می‌توان دریافت که ازدواج موقت از احکام تأسیسی اسلام نیست. اسلام ازدواج موقت را پس از جرح و تعدیل، به ‌گونه‌ای امضا کرده است که عدالت درباره طرفین برقرار شده و هر یک از ایشان به منافع مد نظر خود برسند.